Phạm Chí Dũng - Sẽ có “đả hổ diệt ruồi” ở Việt Nam?

<center><img
src="http://wscdn.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2012/11/20/121120113232_petrolimex_464x261_petrolimex.jpg"
width="560" /></center>
<em><center>Petrolimex - một đại diện của 'phe lợi
ích'?</center></em>

"Phe lợi ích" - một khái niệm mới chu toàn từ năm 2013
lồng trong hiện tình chính trị và các phe phái bằng mặt không
bằng lòng ở Việt Nam, vừa bất chợt xuất hiện những dấu
hiệu bị suy giảm quyền lực từ giữa tháng 7/2014.

<h2>Tín hiệu từ Petrolimex</h2> Không phải vô cớ mà Petrolimex
(Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam) chấp nhận đến ba lần giảm
giá xăng chỉ trong vòng hai chục ngày, tạo nên một kỷ lục
hiếm thấy hoặc chưa từng thấy trong lịch sử kinh doanh độc
quyền của tập đoàn đầy tính "thân hữu" này.

Dù với tổng mức giảm khiêm tốn 1.430 đồng/lít cho đến
ngày 18/8/2014, giá xăng đã trở về gần mức đầu năm 2014.
Một tín hiệu "hồi tâm" của Petrolimex? Hay có thể hiểu
khác hơn - một dấu hiệu suy giảm quyền lực của "Phe lợi
ích" mà Petrolimex luôn là một đại diện tiêu biểu và xứng
đáng?

Nhưng đã chưa từng diễn ra một trải nghiệm xứng đáng nào
từ Petrolimex suốt từ năm 2007 - lúc kinh tế được coi là
"hoàng kim" cho đến thời suy thoái kinh tế bắt đầu từ
năm 2008 và tiếp dẫn đến cuối quý 2/2014. Đặc biệt trong
bối cảnh hàng trăm ngàn doanh nghiệp "chết" vào năm 2012 và
tiếp tục ít nhất 60.00 doanh nghiệp khác "tử vong" vào năm
2013, trong đó có không ít doanh nghiệp vận tải, giá xăng dầu
vẫn tăng tiến đều đặn.

Có chăng, giá chỉ tạm "giải lao" vào lúc Quốc hội Việt
Nam không giải lao. Mặt bằng giá xăng dầu cũng bởi thế luôn
tiến chiếm hết kỷ lục này đến kỷ lục khác, khiến bầu
không khí tiêu dùng tại đất nước "Thơ tôi khóc, lệ rơi
hình chữ S" luôn quằn quại trong vô vàn bức bối và phẫn
nộ.

Đó cũng là bối cảnh mà các chuyên gia phản biện, báo giới
và người dân than vãn và kêu gào không ngớt trên tất cả các
diễn đàn công luận và trong dư luận. Nhiều bài viết đã
phân tích tường tận, cặn kẽ về các cơ sở có thể để
kéo giảm giá xăng dầu. Rất nhiều trường hợp giá dầu quốc
tế giảm nhưng Petrolimex vẫn kiên định tư tưởng giá xăng
Việt Nam chỉ có tiến chứ không lùi. Thảng hoặc phải nhận
lãnh phản ứng trực tiếp từ đại biểu quốc hội, Petrolimex
lại thực thi chiến thuật "lùi một tiến hai".

Trong suốt thời gian những năm nền kinh tế chìm vào tồi tệ,
các kiến nghị của hội đoàn tới tấp bay về tổng hành dinh
bộ ngành liên quan. Thái độ phẫn nộ của những người tiêu
dùng nghèo khó nhất như xe ôm cũng cũng đã phải bật lên…
Tuy nhiên, mọi tiếng kêu la đều như vấp phải một bức
tường đặc sệt não bộ và cực kỳ vô cảm.

Thậm chí một số quan chức của Bộ Công thương và Bộ Tài
chính - hai cơ quan liên đới trực tiếp và gián tiếp đến
việc tăng giá xăng dầu - còn biểu lộ phát ngôn rằng xăng
dầu tăng giá hoàn toàn không làm ảnh hưởng lớn đến chỉ
số tiêu dùng và đời sống người dân (!?).

Trong bối cảnh u ám đầy bất nhẫn như thế, điểm ngoặt có
vẻ khá kỳ lạ lại khởi nguồn từ khoảng trung tuần tháng
7/2014. Một số vụ việc vốn chìm sâu trong lẩn khuất của
giới ngân hàng - nhóm lợi ích được xem là thao túng mặc tình
và ghê gớm nhất Việt Nam - "bỗng dưng" phát lộ.

Vụ bắt một hơi ba quan chức cao cấp của Ngân hàng Xây dựng
- tổ chức tín dụng được một số dư luận xem là "ruột
rà" với Ngân hàng nhà nước - đã khơi dậy một tín hiệu
về đòn tấn công của một lực lượng chính trị nào đó
nhắm vào "Phe lợi ích".

Quy luật song hành và bổ trợ giữa kinh tế và chính trị
không bao giờ là lạc hậu, đặc biệt trong những điều kiện
hết sức "đặc thù" ở Việt Nam.

Không phải ngẫu nhiên mà sau quá nhiều năm tháng nhóm ngân
hàng hầu như không bị suy xuyển, mà chỉ đến bây giờ mới
lộ diện những Agribank ngập ngụa nợ xấu và nợ rất có
thể không cánh mà bay, về ít nhất 8 ngân hàng khác thuộc
loại "top ten" cũng bất chợt bị tung hê nợ xấu, về
những quan chức ngân hàng dắt dây với nhau và có thể cả
với một số chính khách nào đó, về khối tài sản đồ sộ
của nguyên Tổng thanh tra chính phủ Trần Văn Truyền như
được ai đó "bật đèn xanh" để báo chí làm công tác
"thống kê"…

Thành thật mà nói, chưa bao giờ Petrolimex tỏ ra "thâm tình"
như lúc này trong việc kéo giá xăng dầu xuống "cùng với đà
giảm giá dầu quốc tế".

<center><img
src="http://a.files.bbci.co.uk/worldservice/live/assets/images/2014/08/21/140821050957_cn_xi_jinping_caracas_464x261_reuters.jpg"
width="464"></center>
<em><center>Chủ tịch Tập Cận Bình khởi xướng chiến
dịch Đả hổ diệt ruồi ở Trung Quốc</center></em>


<h2>Chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" ở Việt Nam?</h2> Cùng
với chuyển động "hồi tâm" của Petrolimex và hàng loạt
vụ việc đang được khơi gợi trong ngành ngân hàng, một liên
tưởng êm dịu cũng dẫn tới việc so sánh về tính thời
điểm và sự kiện, khi có vẻ như chiến dịch "diệt ruồi"
trong các ngân hàng Việt Nam tiếp liền sau chuyến đi của
Dương Khiết Trì - ủy viên quốc vụ viện Trung Hoa - đến
Việt Nam, một hành động được coi là mang hàm ý "lên dây
cót" cho những quan chức có quan điểm gần gũi với Bắc Kinh.

Cùng thời gian này, đất nước Trung Hoa như lên cơn sốt với
chiến dịch "Diệt cả hổ lẫn ruồi" của Tập Cận Bình.

Dường như sau lần chịu việt vị bởi giàn khoan HD981 ở
Biển Đông, Tập Cận Bình đã chấp nhận chừa ra một khoảng
dung sai nào đó cho những "đồng chí tốt" ở Hà Nội, thay
vì gia tăng siết bức mà có thể khiến Trung Quốc bị ảnh
hưởng lợi ích giao thương Trung - Việt và còn phải đối phó
với một hình ảnh liên minh quân sự "phản Trung" đang hình
thành gấp rút tại vòng cung châu Á - Thái Bình Dương.


Thời gian cuối tháng 7/2014 lại chứng kiến một sự kiện, tuy
âm thầm nhưng dường như không sút kém tính quan trọng so với
chuyến đi của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đến Washington
vào tháng Bảy năm ngoái: đại biểu Quốc hội Phạm Quang Nghị
hiện diện cũng tại Hoa Thịnh Đốn.

Những gì diễn ra tiếp sau chuyến đi của ông Phạm Quang Nghị
thì hầu hết mọi người đều biết. Đó là chuyến công du
đột ngột không kém đến Việt Nam của Thượng nghị sĩ John
McCain và sau đó là chuyến "giao lưu hải quân" của Đại
tướng Martin Dempsey, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên
quân Mỹ.

Thậm chí còn diễn ra cuộc gặp giữa Martin Dempsey với Nguyễn
Phú Trọng, để sau đó khi người đứng đầu đảng tuyên bố
"Mỹ là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam", thì
Martin Dempsey cũng không kém cạnh: "Việt Nam có thể trở thành
người bạn tốt nhất của Hoa Kỳ".

Chỉ trong khoảng ba tuần lễ, dường như những người trong
"Phe bảo thủ" đã vượt lên một nhịp so với "Phe lợi
ích", khi trước đó thế giằng co là tương quan nổi trội
tưởng như còn kéo dài đến tận Đại hội Đảng 12. Ưu thế
về chính trị đối ngoại lại dẫn đến ưu điểm về công
tác đối nội và tạo ra hiệu ứng toàn diện tới từng từng
tế bào của các nhóm lợi ích, trong đó đương nhiên có cả
các tế bào doanh nghiệp và những nhân vật "trung kiên" với
lợi ích nhóm.

Bất chấp dân tình khổ sở vì thu nhập eo hẹp nhưng vẫn
phải oằn vai gánh số lỗ hơn 10.000 tỷ đồng cho mình,
Petrolimex chẳng có lý do nào để "hồi tâm" bằng ba lần
giảm giá xăng liên tiếp.

Chỉ có thể một mệnh lệnh thầm kín và khẩn cấp nào đó
được truyền xuống từ "Thủ trưởng" mới có thể làm cho
con tim tê liệt của tập đoàn xăng dầu độc tôn và độc
quyền này phải rung động, khiến họ bắt đầu phải tính
đến "hậu sự", nhằm tránh thoát những đòn roi hiểm hóc
có thể phát ra bởi một chiến dịch "đả hổ diệt ruồi"
- ngộ nhỡ sẽ xảy ra đến mức xáo trộn đời sống chính
trị ở Việt Nam ngay trong thời gian tới.

Lại nhớ về thời điểm sau trung tuần tháng 7/2014 một chút,
Carl Thayer - một trong số ít chuyên gia quốc tế được coi là
thạo tin về nội tình triều chính Việt Nam - đã bật ra một
<a
href="http://www.viet.rfi.fr/viet-nam/20140718-gian-khoan-trung-quoc-ngoai-bien-dong-va-dau-tranh-chinh-tri-noi-bo-tai-ha-noi"
> nhận định</a> mà có lẽ khiến nhiều người sửng sốt:
"Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có thể bị gạt sang một
bên"…




***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140821/pham-chi-dung-se-co-da-ho-diet-ruoi-o-viet-nam),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét