Phạm Chí Dũng - Dấu hiệu về cuộc khủng hoảng ngân hàng ở Việt Nam

<div class="boxleft200"><img
src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqJTUiVoR00v4KkUL-RoJklem6MZHtsQ7av1bh5naYr8YUYrsNIHevFVFSg2kwM2_ye20qIbjqVtgpleU0Gj_tLPlpaWjRQ_Hbf3b3ap2LkMho5UOovB5j0jbbN7nU3LjF1aXxm82ge8yY/s1600/12chot_18705.jpg"
width="320"><div class="textholder">Minh họa của Khều (<a
href="http://nld.com.vn/kinh-te/chay-no-ngan-hang-2013111909012243.htm"
>Người lao động</div></div> Ngay sau khi nửa đầu năm 2014 vừa
trôi qua, thị trường tín dụng Việt Nam đã lộ diện một
ứng cử viên rất dồi dào cho triển vọng phá sản: Ngân hàng
Nông Nghiệp & Phát Triển Nông Thôn (Agribank).

<b>Tất cả đều "quán quân"</b>

Tỷ lệ nợ xấu "siêu khủng" vượt cả vốn điều lệ,
nợ xấu có khả năng mất vốn chiếm đến 89% vốn điều lệ,
quá nhiều lỗ hổng trong quản trị ngân hàng mà đã dẫn đến
hàng loạt sai phạm lớn tại một số chi nhánh,... là những
huyệt đạo ung thư còn trên cả ác tính ở Agribank.

Nhưng phải mất đến 7 tháng tính từ cuối kỳ năm 2013,
những số liệu về bản chất của Agrinbank mới được cơ quan
kiểm toán nhà nước công bố.

Chỉ tính đến thời điểm cuối năm 2013, nợ có khả năng
mất vốn tại Agribank lên tới 23,652 tỷ đồng, chiếm đến
59.23% tổng dư nợ xấu và bằng đến 89% vốn điều lệ. So
với vốn điều lệ là 29,605 tỷ đồng, tổng nợ xấu của
Agribank lên tới xấp xỉ 40,000 tỷ đồng, tức cao hơn vốn
điều lệ của ngân hàng này đến hơn 10,000 tỷ đồng.

Kết quả của cơ quan kiểm toán nhà nước cũng lần đầu
tiên "tiết lộ" tỷ lệ nợ xấu của Agribank vào cuối năm
2013 là 8.16%, tăng đến 34.43% so với cùng kỳ năm 2011. Có thể
xem đây là tỷ lệ quán quân nếu so với tỷ lệ nợ xấu toàn
hệ thống ngân hàng là 7.8%.

Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống ngân hàng
được cơ quan kiểm toán công bố mới chỉ dựa chủ yếu vào
số liệu báo cáo của các ngân hàng thương mại cổ phần.
Trong khi đó và với tất cả những gì mà giới ngân hàng đã
mặc nhiên thao túng dữ dội từ nhiều năm qua, ngay cả một
số chuyên gia nhà nước cũng phải thốt lên "Không thể tin
được!" khi chứng kiến số liệu báo cáo của các ngân hàng
thương mại.

<b>Không thể tin được!</b>

Khác biệt rất nhiều báo cáo của Ngân Hàng Nhà Nước Việt
Nam, một con số của tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody's vào
tháng 2, 2014 đã cho biết tỷ lệ nợ xấu trong các ngân hàng
Việt Nam lên tới 13%.

Ngay từ giữa năm 2001, một tổ chức xếp hạng tín nhiệm có
uy tín khác trên thế giới là Fitch Ratings cũng đã công bố tỷ
lệ nợ xấu của ngân hàng Việt Nam là 13%.

Trong khi đó, số liệu công bố về tỷ lệ nợ xấu của Ngân
Hàng Nhà Nước Việt Nam luôn thấp hơn rất nhiều - dao động
trung bình chỉ khoảng 5-6%. Cũng từ năm 2011 đến nay, Ngân Hàng
Nhà Nước đã ít nhất 8 lần thông tin về tỷ lệ nợ xấu
với vũ điệu nhảy múa của các số liệu là hết sức bất
nhất, hoàn toàn thiếu căn cứ thuyết minh và quá kém độ tin
cậy.

Gần đây nhất, Thống Ðốc Nguyễn Văn Bình - người mà vào
năm 2011 bị Global Finance, một tạp chí tài chính quốc tế có
uy tín, xếp hạng là một trong 20 thống đốc có thành tích
điều hành kém nhất thế giới - vừa công bố tỷ lệ nợ
xấu của ngân hàng Việt Nam "đã bất ngờ vượt hơn 4%."

Nhưng với rất nhiều chuyên gia tài chính, hiện tượng tỷ lệ
nợ xấu tăng đột biến lại hầu như không bất ngờ. Thực
trạng không thể phủ nhận là cho đến nay, đã gần như chưa
có bất kỳ khoản nợ xấu nào được xử lý trọn vẹn. Trong
khi công ty quản lý tài sản quốc gia (VAMC) chỉ mới mua được
khoảng 10% số nợ xấu của cá ngân hàng thương mại nhưng
lại chưa biết bán lại cho ai, nợ xấu cộng lãi vẫn đều
đặn tăng tiến.

Hơn 70% nợ xấu thuộc về thị trường bất động sản. Thị
trường này lại không chỉ thuộc về con nợ doanh nghiệp nhà
đất mà còn đang ngày đêm siết bóp buồng tim các ngân hàng
ôm nợ. Hàng trăm ngàn căn hộ cao cấp và một tỷ lệ lớn
phân khúc căn hộ trung cấp đang tồn đọng chưa có lối thoát
ở Hà Nội, Sài Gòn và Ðà Nẵng vẫn là cơn ác mộng "một
buổi sáng thức giấc không nợ nần" của nhiều đại gia.

Mới đây, một đại gia bất động sản có tiếng ở Ðà Nẵng
đã phải tự bắn vào đầu mình để chấm dứt kiếp nạn nợ
nần và phá sản.

<b>"Rất rủi ro"</b>

Agribank lại là cái tên không thể thiếu trong danh sách những
ngân hàng ôm nợ xấu bất động sản. Từ giữa năm 2011, ngân
hàng này đã lộ dần dấu hiệu nợ xấu bất động sản dâng
cao vời vợi. Cũng từ đó và khó có thể xem là mối trùng
hợp ngẫu nhiên, hàng loạt vụ bê bối tài chính đã xảy ra
ở Agribank. Cho đến nay, ngân hàng này đã đương nhiên chiếm
giải quán quân trong hệ thống ngân hàng về số quan chức bị
bắt và bị truy tố.

Vào tháng 1 năm 2013, ông Phạm Thanh Tân, nguyên tổng giám đốc
Agribank, đã bị bắt với tội danh thiếu trách nhiệm trong
quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và thiệt hại 3,900
tỷ đồng tại Agribank chi nhánh Nam Hà Nội. Ðúng một năm sau,
cơ quan công an lại bắt giam Kiều Trọng Tuyến, nguyên phó
tổng giám đốc Agribank, với tội danh thiếu trách nhiệm trong
quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng với số tiền lên
tới 3,900 tỷ đồng.

Cũng còn những vụ đại án liên quan đến Agribank đưa ra xét
xử là sai phạm tại công ty cho thuê tài chính II, khi có đến
11 bị cáo trong vụ án này bị truy tố. Hoặc vụ án với 11
bị can bị đề nghị truy tố liên quan đến vụ thất thoát
hơn 1,000 tỷ đồng tại Agribank chi nhánh 6 TP. HCM...

Với mọi "giải quán quân" mà Agribank cầm chắc trong tay,
bài toán tài chính quốc gia đang lộ diện: vấn đề và hậu
quả của Agribank sẽ ra sao, ứng với quy mô tài sản trên
600,000 tỷ đồng và quy mô tín dụng trên 500,000 tỷ đồng -
đứng đầu trong hệ thống ngân hàng Việt Nam?

Cho đến lúc này, giới chuyên gia ngân hàng đã hầu như đoan
chắc: nếu Agribank có "mệnh hệ" gì, số phận của nó sẽ
tác động lớn, thậm chí là ghê gớm đến thị trường tín
dụng.

"Riêng Agribank nếu không rốt ráo cơ cấu lại thì rất rủi
ro" - Kiểm toán trưởng của cơ quan kiểm toán nhà nước
Phạm Thanh Sơn thừa nhận.

Ðã đến lúc giới điều hành tín dụng của chính phủ không
thể ém nhẹm được vụ việc và có thể sẽ là "vụ án"
Agribank. Vượt hơn nhiều so với nhiều ngân hàng "bạn,"
ngân hàng này sở hữu mối quan hệ sở hữu chéo được coi là
chồng lấn và khủng khiếp. Sẽ không ngạc nhiên nếu Agribank
sụp đổ, hiệu ứng domino của nó sẽ lan rộng ra rất nhiều
ngân hàng và tổ chức tín dụng.

<b>Ai sẽ mất ngủ?</b>

Còn điều được coi là "trách nhiệm điều hành tín dụng"
của Ngân Hàng Nhà Nước và cá nhân Thống Ðốc Nguyễn Văn
Bình?

Nếu vào năm 2012 ông Bình rất tự tin "sẽ không để ngân
hàng nào đổ vỡ", còn báo chí gần như bị cấm không
được đề cập đến những dấu hiệu đổ vỡ của ngân
hàng, thì từ đầu năm 2014, hiện tượng có vẻ khá lạ lùng
là từ "đổ vỡ" còn được chính Ngân Hàng Nhà Nước
nhắc đến. Và cũng không phải vô cớ mà Quốc Hội Việt Nam
đã mau chóng thông qua Luật Phá Sản sửa đổi, trong đó dành
hẳn một chương cho việc tiễn biệt các tổ chức tín dụng
ngắc ngoải.

Nếu vào năm 2012, tất cả những gì mà Ngân Hàng Nhà Nước
muốn làm chỉ là "tái cấu trúc hệ thống ngân hàng," thì
dường như cơ quan này đã "buông" vào năm 2014 với "quyết
tâm": chỉ cần duy trì 15-17 ngân hàng trong tổng số hơn 30
ngân hàng hoạt động hiện thời.

Thế nhưng, vẫn chưa có bất kỳ đường hướng hay kể cả
chiến thuật xử lý nào cho cơn băng hoại đang lan ra với gia
tốc ngày càng mạnh mẽ. Không một ngân hàng lớn nào muốn
"ôm" nợ xấu của các ngân hàng nhỏ, trong khi nếu không
ghép được ngân hàng "yếu kém" vào ngân hàng "lành
mạnh" thì sẽ chẳng còn gì là biện pháp hữu hiệu nữa.

Tình hình sẽ còn tồi tệ hơn nhiều nếu chính Agribank - nằm
trong nhóm ngân hàng lớn nhất và được coi là nhóm lợi ích
có mối liên can sâu đậm nhất với một số chính khách nào
đó - trở nên vô phương cứu chữa. Khi đó, không chỉ các
ngân hàng lớn buộc phải "cứu" Agribank, mà chắc chắn Ngân
Hàng Nhà Nước và có thể cả Bộ Chính Trị sẽ phải mất
ngủ với ca bệnh quá nan giải này. Không phải ngẫu nhiên mà
vào tháng 6, 2014, Ngân Hàng Nhà Nước đã có một cuộc "thay
máu" gần như toàn diện dàn lãnh đạo cấp cao của Agribank.

<b>Cuối năm khủng hoảng ngân hàng?</b>

Vào nửa đầu năm 2007, Nouriel Roubini - người được biệt danh
là "tiến sĩ tận thế" - bắt đầu nói thẳng thừng về
mối nguy lớn đối với ngân hàng khổng lồ Lehman Brothers của
nước Mỹ. Tuy nhiên chẳng mấy người tin vào dự báo của
ông. Nhưng đến tháng 10, 2007, Lehman Brothes bất chợt sụp đổ
ngay trước mũi chính phủ Hoa Kỳ. Cuộc khủng hoảng tài chính
nước Mỹ lập tức khởi sự và lan ra một phần lớn các
quốc gia phát triển.

Không thể coi Việt Nam là trường hợp ngoại lệ, đặc biệt
vào thời gian này và trong bối cảnh được xem là hết sức
"nhạy cảm" hiện nay. Người ta đang chờ đợi những dấu
hiệu tan vỡ đầu tiên của một ngân hàng đầu tiên, để từ
đó dự đoán hệ thống ngân hàng Việt Nam sẽ phải đối mặt
với kịch bản khủng hoảng như thế nào, có thể xảy ra vào
ngay cuối năm nay và cho cả những năm tới.

Agribank là cái tên ưu tiên hàng đầu cho những dấu hiệu đầu
tiên đó. Nhưng có vẻ không chỉ là dấu hiệu, mọi sự đã
trở nên nguy hiểm và cấp tính. Kịch bản cần nêu ra lúc này
là nếu không chỉ Agribank mà còn vài ba cái tên khác bị trôi
vào danh sách "tử thần," ngay cả Ngân Hàng Nhà Nước cũng
phải bó tay, còn nền kinh tế Việt Nam, vốn đã tuột chân
xuống hố suy thoái, sẽ điêu đứng đến mức nào.

<a
href="http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=192522&zoneid=97#.U9j3LmNZghC"
>Theo Người Việt</a>


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140731/pham-chi-dung-dau-hieu-ve-cuoc-khung-hoang-ngan-hang-o-viet-nam),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét