Nguyễn Trung - Xin hãy mở to mắt

Tiếp theo những sự kiện gây hấn liên tục từ mấy năm nay
ở Hoa Đông và khu vực bãi san hô Scarbourough, sự kiện giàn
khoan HD 981 và việc Trung Quốc đang ráo riết xây dựng các căn
cứ nổi tại các bãi đá Gạc Ma, Chữ Thập thuộc nhóm các
đảo Trường Sa của Việt Nam (Trung Quốc đánh chiếm năm 1988)
đánh đi một tín hiệu báo động với các nước trong khu vực
và cả thế giới: Trung Quốc đang bước vào thời kỳ thực
hiện quyết liệt khát vọng bá chiếm Biển Đông, với mục
tiêu trước mắt trở thành đế chế đại dương.

Toàn bộ bước đi nói trên của Trung Quốc mở đầu một giai
đoạn mới của quá trình thực hiện khát vọng trở thành siêu
cường vào khoảng giữa thế kỷ này. Với những tính toán
dựa trên thực tế là cục diện quốc tế sau chiến tranh Iraq
(2003 -2010) đã chuyển sang thế giới đa cực với nhiều diễn
biến mới phức tạp, Trung Quốc trong nhiệm kỳ Hồ Cẩm Đào
(khóa 17 của ĐCSTQ 2007 - 2012) đã chủ trương kết thúc
<b><i>thời kỳ giấu mình chờ thời</i></b>, để chuyển sang
thời kỳ thể hiện sức mạnh thực hiện "giấc mơ Trung
Hoa", với những bước đi cứng rắn được xác định tại
đại hội 18 của Đảng Cộng Sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thời Tập
Cận Bình.

Trên thế giới sau chiến tranh Iraq (2003 – 2010), nước Mỹ
thời Obama từ nhiệm kỳ I đã chuyển mạnh sang quan điểm
chiến lược san sẻ trách nhiệm giữa các đồng minh trong
những vấn đề quốc tế và đề ra chiến lược <b><i>trục
xoay</i></b> về Châu Á – Thái Bình Dương để đối phó với
sự lấn át ngày càng leo thang của Trung Quốc đang uy hiếp các
nước láng giềng trong khu vực. Trong bối cảnh tình hình rất
phức tạp ở Ukraina, việc Nga sáp nhập Crimea (04-2014) là bước
mở đường đưa đế chế Nga trở lại chính trường quốc
tế. Đồng thời với sự kiện Crimea, hợp tác Nga – Trung qua
chuyến đi Trung Quốc của Putin tháng 05-2014 đã tạo ra một
dạng tập hợp lực lượng mới đối phó lẫn nhau giữa các
"cực" lớn trên thế giới. Động thái này mang lại nhiều
lợi thế mới cho Trung Quốc để (a) khai thác những cơ hội
mới đang đến, và (b) để phát huy lợi thế tương đối do
sức mạnh áp đảo tại chỗ trong khu vực Đông Nam Á.

Cũng khoảng một thập kỷ nay các nước phương Tây nói chung
đang phải trải qua một thời kỳ thay đổi quyết liệt cấu
trúc kinh tế, phải xử lý nhiều vấn đề nảy sinh trong quá
trình toàn cầu hóa kinh tế nói chung và trong những biến động
mới của địa kinh tế và địa chính trị của cục diện
quốc tế hôm nay nói riêng. Nói một cách đơn giản, Mỹ và
các nước phương Tây đang ở trong thời kỳ rất bận rộn
với chính bản thân mình. Trong khi đó sự phụ thuốc lẫn nhau
ở phạm vi toàn cầu ngày càng phức tạp hơn, xử lý vấn đề
nào cũng vướng phải tình trạng rút dây động rừng (dẫn
chứng rõ nét nhất là Mỹ và phương Tây có nhiều lợi ích
đối kháng với lợi ích của Nga và Trung Quốc, nhưng sự phụ
thuộc lẫn nhau – nhất là trong kinh tế - giữa tất cả các
đối thủ này vẫn ngày càng lớn). Trung Quốc bất chấp đạo
lý và luật pháp quốc tế, cũng không quan tâm đến trách nhiêm
là nước lớn, luôn luôn theo đuổi cách hành xử "mục tiêu
biện minh cho biện pháp", do đó đang khai thác tốt nhất
những rối ren trên thế giới.

Mấy tháng gần đây lại nổi lên thánh chiến của lực
lượng Nhà nước Hồi giáo và Cận Ðông (ISIL) có mối liên
hệ mật thiết với mạng lưới al-Qaeda và Taliban. Diễn biến
mới này chẳng những có nguy cơ nhấn chìm Iraq trong nội
chiến, mà đang cùng với những biến động phức tạp ở
Ai-cập và Syrie có thể đảo ngược tình hình toàn khu vực
Trung Đông với những hệ quả khó đoán trước. Mỹ và phương
Tây đang rất lúng túng. Tình hình nghiêm trọng đến mức Iran
– vốn là "kẻ thù nguy hiểm" của Mỹ và Iraq – đã tuyên
bố sẵn sàng hợp tác với Mỹ và Iraq trong việc đẩy lùi
phiến quân thánh chiến ISIL, kể cả việc đưa quân vào Iraq.
Đương nhiên, những diễn biến mới này đang tạo ra tình hình
"đục nước béo cò" cho các đối thủ ngoài cuộc.

"Con cò ngoài cuộc" lớn nhất hiện nay đang là Trung Quốc.

Nhờ vào tận dụng các lợi thế riêng và triệt để khai thác
quá trình toàn cầu hóa, kinh tế Trung Quốc dù nhiều khuyết
tật thế nào đi nữa vẫn đang có tốc độ tăng trưởng cao
nhất trong số tất cả các cường quốc, có khả năng trở
thành nền kinh tế có quy mô GDP lớn nhất hành tinh vào giữa
thế kỷ 21, vô luận cái giá nhân dân Trung Quốc và các nền
kinh tế khác phải trả như thế nào cho sự phát triển này.
Với dự trữ ngoại tệ hiện nay khoảng 4000 – 4500 USD (lớn
nhất thế giới, gấp khoảng 20 lần của Mỹ, khoảng gấp 3
Nhật, gấp 4 khối EU…), với ngân sách quốc phòng từ hơn
một thập kỷ nay tăng 2 con số, Trung Quốc đang tạo ra cho mình
một lực lượng quân sự có thế mạnh áp đảo tại chỗ so
với các nước trong khu vực Đông Nam Á.

Cục diện quốc tế nói trên, bối cảnh cụ thể của khu vực
Đông Nam Á hiện nay, và đòi hỏi bên trong cùng với tiềm lực
Trung Quốc đã tích tục được, đấy là ba nguyên nhân chủ
yếu dẫn tới kết thúc thủ đoạn <b> <i>giấu mình chờ
thời</i></b>, để từ những năm gần đây chuyển hẳn sang giai
đoạn mới của chiến lược bá chiếm Biển Đông.

Cái nền làm cơ sở cho quyết định của Trung Quốc trên Biển
Đông cho thấy:

(a) sự kiện giàn khoan HD 981 là một bước đi có tính toán
kỹ lưỡng trong toàn bộ chiến lược lớn của Trung Quốc, cố
khai thác tối đa những diễn biến mới trong cục diện đa cực
rất phức tạp của bối cảnh quốc tế và khu vực hiện nay;

(b) sự kiện giàn khoan HD 981 cùng với việc ráo riết xúc
tiến xây dựng các căn cứ quân sự nổi ở Gạc Ma và Chữ
Thập nằm trong tổng thể ý đồ chiến lược mở ra thời kỳ
mới quyết liệt giành bá quyền trên Biển Đông;

(c) các lý do (a) và (b) nêu trên cho thấy sự kiện giàn khoan HD
981 không phải là một hành động đơn lẻ của Trung Quốc xâm
phạm chủ quyền và lãnh hải chống Việt Nam, mà là <i>một
hành động mang tính chất xâm lược, nằm trong tổng thế
chiến lược bá chiếm Biển Đông;</i>

(d) việc Trung Quốc khăng khăng cự tuyệt đối thoại với
Việt Nam để giải quyết hòa bình sự kiện giàn khoan HD 981,
xuyên tạc trắng trợn sự thật để chủ động tố cáo Việt
Nam về sự kiện này tại Liên Hiệp Quốc, ráo riết thực
hiện những thủ đoạn ngoại giao hung hăng khác trên các diễn
đàn quốc tế (gần đây nhất là diễn đàn Shangri La 13) cho
thấy <i>Trung Quốc đã chủ động vứt bỏ </i> <b><i>4 tốt và
16 chữ</i></b><i> trong quan hệ với Việt Nam – vì đã sử dụng
xong rồi</i>.

Đến đây có thể rút ra nhận định: Cùng với việc mở
đầu thời kỳ quyết liệt thực hiện khát vọng bá chiếm
Biển Đông, Trung Quốc còn chủ động tạo ra những yếu tố
đối kháng mới trong quan hệ với Việt Nam. Liên quan đến sự
kiện giàn khoan HD 981, có thể xem việc kích động bạo loạn
trong những ngày 13 và 14-05-2014 cướp phá khoảng 800 xí nghiệp
của Việt Nam có FDI tại 22 địa phương, gây cho phía Việt Nam
nhiều thiệt hại rất lớn về kinh tế và chính trị là dẫn
chứng mới nhất của những yếu tố đối kháng này trong chính
sách đối ngoại của Trung Quốc đối với Việt Nam. Hiển
nhiên<i> Trung Quốc đã chuyển quan hệ song phương giữa hai
nước sang một thời kỳ quyết liệt mới</i>.

<b><i> Trong khi đó nước ta như thế nào và đang đứng ở
đâu?</i></b>

Bước vào năm độc lập thống nhất đất nước thứ 40, sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước của Việt Nam đã
tạo ra những bước phát triển ban đầu, với kết quả trở
thành nước có thu nhập trung bình – đúng ra phải nói là
nước có thu nhập trung bình thấp. Nhưng tình hình cho thấy
mặc dù sự nghiệp công nghiệp hóa của Việt Nam trong 3 thập
kỷ vừa qua đã huy động được một nguồn lực có mọi
nguồn gốc khác nhau lớn khoảng gấp đôi của Hàn Quốc cho
thời kỳ này (cũng khoảng 3 thập kỷ: 1960 – 1990), nhưng Việt
Nam không thể hoàn thành công nghiệp hóa vào năm 2020. Hiện nay
Việt Nam vẫn là một nước nghèo, năng suất lao động thấp
nhất trong khu vực, từ năm 2007 bước vào cuộc khủng hoảng
cơ cấu kinh tế rất trầm trọng, nợ nần lớn, hiện nay vẫn
đang tìm đường ra.

Trong khi đó chế độ chính trị định hướng xã hội chủ
nghĩa do ĐCSVN xây dựng lên cho đất nước độc lập thống
nhất hiện nay đã bị tha hóa của quyền lực biến thành chế
độ toàn trị: Đảng đứng trên nhà nước và pháp quyền,
ngăn cấm tự do tư duy, tước đoạt nhiều quyền của công dân
đã ghi trong hiến pháp, quan liêu và tham nhũng nặng nề… Thể
chế chính trị hiện nay có nhiều bất công xã hội gay gắt,
trấn áp dân tùy tiện, nền giáo dục bị khủng hoảng trầm
trọng, tệ nạn xã hội tràn lan. Một chế độ chính trị như
vậy cùng với thực trạng kinh tế - văn hóa – xã hội của
đất nước hiện nay có nhiều mặt xuống cấp nguy hiểm, phải
nói về thực chất đã và đang hình thành lên ở nước ta một
ách nô dịch mới, kìm hãm sự phát triển của đất nước.

Có thể nhận định: Thực hiện đường lối xây dựng và
bảo vệ đất nước theo ý thức hệ định hướng xã hội
chủ nghĩa của ĐCSVN, Việt Nam đã kết thúc một giai đoạn
phát triển thất bại (1975 – 2014). Nét nổi bật nhất của
thất bại này là các thành tựu đạt được rất thấp so với
(a) vốn, công sức và thời gian đã bỏ ra, (b) so với tài
nguyên thiên nhiên và môi trường tự nhiên đã bị lấy đi, (c)
so với cơ hội đất nước có được trong quá trình phát
triển và hội nhập kinh tế thế giới, (d) so với mức sống,
hạnh phúc và các phúc lợi xã hội cũng như so với các quyền
tự do dân chủ người dân lẽ ra phải được hưởng.

Sau 40 năm phát triển đầu tiên thời độc lập thống nhất,
đến hôm nay Việt Nam chỉ có được một nền kinh tế với cơ
cấu lạc hậu, kết cấu hạ tầng kém phát triển, chất
lượng nguồn nhân lực thấp, năng lực cạnh tranh và hội
nhập kinh tế vốn đã thấp lại đang giảm sút. Trong khi đó
thể chế chính trị quá yếu kém và có nhiều bất cập. Việt
Nam đang đứng trước đòi hỏi sống còn phải chuyển sang một
thời kỳ phát triển kinh tế bền vững và phải có một thể
chế chính trị pháp quyền dân chủ bảo đảm tạo ra bước
phát triển mới này của đất nước.

Yếu kém về kinh tế và yếu kém của thể chế chính trị 40
năm qua không những lấy đi nhiều cơ hội phát triển của
Việt Nam, mà còn khiến cho Việt Nam chỉ giành được vị trí
quốc tế thấp và không phát huy được vai trò cần phải có
của mình trong quan hệ quốc tế. Thực tế này giảm thiểu
đáng kể khả năng phát triển, khả năng hội nhập và khả
năng bảo vệ lợi ích của đất nước.

Đặc biệt đường lối gìn giữ quan hệ đại cục với Trung
Quốc trên cơ sở ý thức hệ mang lại cho đất nước sự lệ
thuộc toàn diện rất nghiêm trọng, tạo ra sự can thiệp nguy
hiểm của quyền lực mềm Trung Quốc vào đời sống mọi mặt
của đất nước, kìm hãm sự phát triển của đất nước như
một chư hầu kiểu mới của Trung Quốc. Thực tế cho thấy
Việt Nam càng kiên trì giữ "đại cục", Trung Quốc càng
lấn tới, <b><i>4 tốt và 16</i></b> chữ chỉ là chuyện lừa
bịp. Việc Trung Quốc tự tay vứt bỏ <b><i>4 tốt và 16
chữ</i></b> chứng minh sự phá sản của các mối quan hệ giữa
hai đảng (ĐCSVN & ĐCSTQ) và hai nước (VN & TQ) dựa trên ý thức
hệ. Thực ra đó chỉ là sự phá sản ý thức hệ của ĐCSVN,
sự phá sản của những ảo tưởng của ĐCSVN về Trung Quốc.
Bởi vì trên thực tế từ hơn nửa thế kỷ nay ĐCSTQ chỉ có
ý thức hệ siêu cường Đại Hán dưới cái tên gọi là CNXH
đặc sắc Trung Quốc. Hiện nay tự tay Trung Quốc còn đang gây
ra những yếu tố đối kháng mới trong quan hệ với Việt Nam.

Toàn bộ những vấn đề trình bầy trên cho thấy:

1) Từ một thập kỷ nay thế giới đã chuyển sang cục diện
đa cực với nhiều diễn biến rất phức tạp tác động đến
mọi quốc gia, đòi hỏi mọi quốc gia phải thay đổi để
đối phó; Trung Quốc đang ra sức khai thác tình hình này.

2) Từ những năm gần đây Trung Quốc đã thực sự bước vào
thời kỳ quyết liệt thực hiện khát vọng bá chiếm Biển
Đông, thách thức trực tiếp độc lập và chủ quyền của
Việt Nam, tích tụ những yếu tố đối kháng mới trong quan hệ
với Việt Nam, tiếp tục siết chặt hơn nữa sự lệ thuộc
của Việt Nam để lũng đoạn.

3) Đường lối xây dựng và bảo vệ đất nước 40 năm qua
theo định hướng xã hội chủ nghĩa của ĐCSVN cơ bản là
thất bại, đòi hỏi Việt Nam bắt buộc phải chuyển sang một
thời kỳ phát triển bền vững và phải có một thể chế
chính trị phát huy được quyền làm chủ của nhân dân để
hoàn thành nhiệm vụ này.

4) Cục diện mới hiện nay của thế giới và trong khu vực
đang đặt ra cho Việt Nam nhiều thách thức mới – nhất là
trong mối quan hệ song phương Việt – Trung. Thực tế khách quan
này càng đòi hỏi: Để thành công trong sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ tổ quốc của mình, Việt Nam nhất thiết phải
tạo ra cho mình sự phát triển bền vững với một thể chế
chính trị phải có cho một quốc gia độc lập do nhân dân làm
chủ.

Đấy là bốn vấn đề sống còn đặt ra cho đất nước ta
hôm nay.

Tựu trung lại (a) đất nước ta đang sống trong một thế
giới có những thay đổi và thách thức rất gay gắt của cục
diện đa cực, (b) phải đối phó với một Trung Quốc bước
vào thời kỳ mới quyết liệt bá chiếm Biển Đông, (c) bản
thân nước ta cũng đang đòi hỏi phải có sự thay đổi triệt
để để phát triển. Do đó có thể kết luận:

<b><i> Đất nước ta dứt khoát phải thoát ra khỏi sự kìm
kẹp của ý thức hệ, vươn lên tự do dân chủ, để</i></b>
<b><i>tìm đường đi vào một thời kỳ phát triển mới trong
một thế giới đã chuyển giai đoạn và trong tình hình Trung
Quốc đang đặt nước ta trước những thách thức mới</i></b>.

Cho phép tôi kêu gọi: Hễ là người Việt Nam, xin mỗi chúng ta
hãy mở to mắt nhìn thẳng vào bốn vấn đề sống còn như
vậy đang đặt ra cho đất nước hôm nay, đòi hỏi đất nước
ta phải thay đổi toàn diện để giải quyết thành công.

Nhìn thẳng vào những đòi hỏi khách quan và tất yếu như
thế đang đặt ra cho đất nước, hy vọng mỗi chúng ta sẽ
quyết định được hành động của mình: <b><i>Việt Nam nhất
thiết phải thay đổi, sống hay là chết!</i></b>

Tác giả gửi cho <i> viet-studies</i> ngày 15-6-14

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140615/nguyen-trung-xin-hay-mo-to-mat),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!