<em>BOGOTA – Venezuela hiện đang lún sâu hơn vào cuộc khủng
hoảng với các cuộc biểu tình trên đường phố lây lan nhanh
chóng trên toàn quốc. </em>
<center> <img
src="http://phiatruoc.info/wp-content/uploads/2014/03/venezuela-protest.jpg"
width="741"></center>
Tổng thống Nicolás Maduro dường như bắt đầu bị mất kiểm
soát tình hình – giữa lúc ông sử dụng cả hai cách mạnh mẽ
chống lại người biểu tình lẫn nỗ lực bắt đầu các cuộc
đối thoại với phe đối lập chính trị. Trong khi đó, phe
đối lập hiện đang bị chia rẽ trầm trọng và cũng không có
khả năng nắm quyền kiểm soát. Kể từ khi cuộc khủng hoảng
bắt đầu vào tháng Hai, nước này đã có hơn 40 người thiệt
mạng, gần 650 người bị thương và khoảng 2.000 người bị
giam giữ.
Trong khi đó, tỷ lệ lạm phát của Venezuela vụt lên mức cao
nhất trên thế giới, hàng hóa cơ bản đang bị thiếu hụt
trầm trọng và tội phạm đường phố đã tăng cao đến mức
chưa từng có. Và thay vì giải quyết những vấn đề này,
Maduro – người vừa hoàn thành năm đầu tiên trong cương vị
tổng thống – đã lên án các cuộc biểu tình là một phần
trong kịch bản đảo chính chính phủ của ông.
Đảng của ông Maduro hiện đang kiểm soát tất cả ba ngành
của chính phủ cũng như hầu hết các phương tiện truyền
thông lớn trong nước, và không có cuộc bầu cử sắp tới nào
có thể phá vỡ những bế tắc và giải quyết vấn đề tranh
giành quyền lực đang ngày trở càng tồi tệ hơn. Mặc dù có
những dấu hiệu bất mãn trong các lực lượng vũ trang nhưng
kịch bản đảo chính có vẻ như vẫn còn xa vời – và chắc
chắn khó có thể chứng minh.
Nhưng chính phủ của ông Maduro dường như không loại bỏ bất
kỳ cơ hội nào. Cho đến nay đã có ba tướng không quân bị
giam giữ, phương tiện truyền thông trong và ngoài nước đang
bị kiểm duyệt chặt chẽ. Thậm chí, các quan chức chính phủ
còn cắt cả nguồn cung cấp giấy in báo và chỉ dành riêng
nguồn này cho những người ủng hộ chính phủ.
Người dân Venezuela, không giống như phần lớn các phương
tiện truyền thông quốc tế đến đây để ghi nhận về tình
hình đất nước của họ, đã quen với thuật hùng biện mang
tính kích động từ các nhân vật lãnh đạo chính trị. Nhưng
cuộc khủng hoảng hiện nay hẳn khác xa vì nó phản ánh sự
chia rẽ đã trở nên quá rõ ràng kể từ cái chết của người
lãnh đạo tiền nhiệm của ông Maduro, tức Hugo Chávez. Maduro,
người mà ông Chávez đã tự tay chọn ra để tiếp tục cương
vị này, chỉ giành chiến thắng mỏng manh trong cuộc bầu cử
tổng thống hồi tháng Tư năm 2013 với đối thủ Henrique
Capriles Radonski, một nhân vật tràn đầy năng lượng và trẻ
trung.
Tuy nhiên, hy vọng về sự thay đổi kể từ đó đã bị thu
nhỏ lại. Chính phủ đã giành được chiến thắng lớn trong
một số cuộc bầu cử địa phương và khu vực hồi cuối
tháng Mười hai nhưng Maduro đã thất bại trong việc phát triển
các ý tưởng và chính sách cần thiết để chấm dứt bạo
lực đường phố và nạn tê liệt chính trị. Và mặc dù Maduro
đã cố gắng che dấu nhiều vụ đấu đá nội bộ trong đảng
của ông nhưng vị trí tổng thống mà ông đang nắm giữ cũng
rất mong manh. Tuy vẫn còn mới đối với công việc và gặp
nhiều vấn đề về kinh tế lẫn chính trị, ông Maduro vẫn
chưa chứng minh cho các đảng viên của ông rằng ông là một
người kế nhiệm xứng đáng của Chávez.
Về phần mình, phe đối lập đã học được bài học thất
bại từ cuộc đảo chính hồi năm 2002. Họ đã kiên nhẫn xây
dựng một liên minh có khả năng cạnh tranh trong các cuộc bầu
cử, một lĩnh vực trước đây bị chi phối bởi đảng của
ông Chávez. Kết quả là phe đối lập đã đạt được số
chiến thắng trong các cuộc bầu cử khu vực cũng như giành
được sự tin cậy trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua.
Nhưng các đối thủ của ông Maduro vẫn bị chia rẽ về
hướng đi sắp tới. Capriles muốn những người biểu tình chơi
theo các quy tắc hiến pháp, trong đó sẽ mất rất nhiều thời
gian và có lẽ là ít hiệu quả hơn đối với việc giải tán
chính phủ. Ngược lại, hai nhà lãnh đạo biểu tình, Leopoldo
Lopez và María Corina Machado, muốn hạ bệ chính phủ một cách
nhanh chóng hơn. López hiện nay đang ở trong tù, trong khi Machado
đã bị tước ghế quốc hội vì đã lên tiếng chỉ trích
chính phủ trước một phiên họp của Tổ chức các nước châu
Mỹ (Organization of American States – OAS).
Phản ứng của OAS, tương tự như các tổ chức quốc tế và
chính phủ nước ngoài, cho đến nay đã không mang lại nhiều
hiệu quả. Chính phủ Venezuela đã ra lệnh cấm một ủy ban
thuộc bộ trưởng ngoại giao do OAS gửi vào nước này để
đánh giá cuộc khủng hoảng đang diễn ra.
Liên minh các quốc gia châu Mỹ, nhóm có quan điểm khá thân
thiện hơn với chính phủ của Maduro, đã kêu gọi đối thoại
với phe đối lập qua một sứ giả của Đức Giáo Hoàng Francis
(người đã từng gặp cả hai nhân vật Maduro lẫn Capriles) và
các Bộ trưởng Ngoại giao của các nước Colombia, Brazil và
Ecuador làm trung gian. Các cuộc họp đầu tiên giữa đại diện
chính phủ và phe đối lập đã phần nào giúp giảm nhẹ căng
thẳng nhưng không ai hy vọng sẽ có một giải pháp dứt khoát
cho cuộc khủng hoảng hiện nay.
Tuy nhiên, cho đến nay vẫn không có nhóm hoặc quốc gia nào
trong khu vực sẵn sàng nhập cuộc. Colombia và Hoa Kỳ đều có
những lợi ích riêng mà họ muốn bảo vệ, bất chấp quan
điểm khó chịu đối với chủ nghĩa độc đoán ngày càng gia
tăng của chính phủ Maduro. Brazil muốn tránh can thiệp giữa lúc
việc này có thể không mang lại cho họ lợi ích rõ ràng nào
trước mắt. Các thành viên của Liên minh Bolivia châu Mỹ, một
tổ chức khu vực được thành lập bởi Chávez, đều có lợi
ích từ nguồn dầu ở Venezuela hoặc quá thân với chính phủ.
Điều này buộc chính phủ và phe đối lập tự chống trả
lẫn nhau, với tất cả sự trả giá chính trị, kinh tế lẫn
mạng sống người dân liên quan đến cuộc khủng hoảng này
đều không có cuộc kết thúc rõ ràng nào trong những ngày
tới.
__________
Nguồn: <a
href="http://www.project-syndicate.org/commentary/rodrigo-pardo-sees-no-near-term-resolution-that-would-halt-the-country-s-descent-into-violence">Project-Syndicate</a>
<em>Rodrigo Pardo là cựu Bộ trưởng Ngoại giao Columbia và hiện
là giám đốc tin tức tại đài truyền hình RCN ở Columbia. </em>
<strong><em>© 2014 Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC – <a
href="http://www.phiatruoc.info">www.phiatruoc.info</a>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20140501/rodrigo-pardo-cuoc-khung-hoang-khong-loi-thoat-o-venezuela),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét