Truyền thông lề phải, câu chuyện Tân cương và cà phê nhân quyền

<div class="boxleft300"><img
src="http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/right-lane-media-uyghurs-hright-coffee-kh-04222014152448.html/Tan_Cuong-vtc.vn-305.jpg/image"
/><div class="textholder">Quang cảnh phía ngoài cửa khẩu Bắc Phong
Sinh hôm 18/4/2014</div></div>Vì lý do "nhạy cảm", đôi khi
truyền thông chính thống của nhà nước Việt nam không loan
tải những gì thực sự xảy ra, thậm chí có khi còn viết khác
đi. Hai câu chuyện minh chứng trong tháng tư này là chuyện
những người Duy Ngô Nhĩ ở biên giới phí Bắc, và câu chuyện
Cà phê nhân quyền ở Nha Trang.

<b>Tin quốc gia</b>

Trung tuần tháng tư 2014, một tin đặc biệt được loan tải
trong vài ngày, gây chú ý nhiều trên báo chí "chính thống"
ở Việt nam. Đó là chuyện 16 người Trung quốc vượt biên
trái phép vào Việt nam, khi bị cơ quan công quyền Việt nam giao
trả về Trung quốc thì họ đã cướp súng bắn chết hai bộ
đội biên phòng Việt nam. Một chi tiết đặc biệt trong sự
kiện này là những người nhập cảnh trái phép này là những
người thuộc sắc tộc Duy Ngô Nhĩ, đến từ vùng tự trị Tân
Cương miền Bắc Trung quốc. Nhưng chi tiết đặc biệt này
không được một tờ báo nào đưa ra, một việc mà truyền
thông phải làm để báo cho mọi người biết là có điều gì
khác biệt trong sự kiện ấy.

Tin đặc biệt này khi được truyền thông nước ngoài đưa
lại từ Bắc Kinh hay Hà nội thì ghi rằng căn cứ vào sắc
phục và nhân dạng của những bức ảnh chụp được thì họ
là những người Duy Ngô Nhĩ, khác xa những người Hán đa số
ở Trung quốc. Nhưng báo chí Việt nam thì không đưa như thế,
mặc dù chính họ đã chụp những bức ảnh thể hiện rõ phụ
nữ Hồi giáo che mặt, nét Âu Á trong gương mặt những người
đàn ông.

Ông Huỳnh Ngọc Chênh, từng là nhà báo kỳ cựu của tờ Thanh
niên cho chúng tôi biết về việc đưa tin này:

"<i>Lúc đầu thì các báo có đưa là những người Tân cương
nhập cảnh trái phép, rồi có liên quan đến bạo động gì đó
rồi sau đó có lẽ là được nhắc nhở nên họ sửa thành
người Trung quốc hết</i>."

Một nhà báo về hưu ở Đà Nẵng nói rằng ông không lạ về
cách đưa tin như vậy của truyền thông Việt nam. Ông nói thêm
rằng khi thấy những bức hình ông rất xúc động vì thấy
rằng từ Tân Cương tới Việt nam là cả ngàn dặm đường,
những con người ấy phải bị một cái bức bách cùng quẫn
lắm nên mới phải đi như vậy. Ông rất mong là tin về những
người Tân Cương phải được nổi lên. Nhưng theo ông Huỳnh
Ngọc Chênh thì chuyện đó là nhạy cảm vì nó có liên quan
đến Trung quốc.

"<i>Nói chung những vấn đề có liên quan đến Trung quốc là
những vấn đề nhạy cảm. Khi đưa tin phải xin ý kiến từ
bên trên. Hầu hết những vấn đề đó thì phải đưa theo
thông tấn xã chứ không đưa theo tin mình có. Liên quan đến
Trung quốc là như vậy, mà Tân cương thì nhạy cảm hơn nữa
nên phải có sự chỉ đạo từ bên trên</i>."

<b>Tin địa phương</b>


<div class="boxleft300"><img
src="http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/right-lane-media-uyghurs-hright-coffee-kh-04222014152448.html/1911776_608119962590192_544545600_n-250.jpg/image"
/><div class="textholder">Các thành viên thuộc Mạng lưới Blogger
Việt Nam đã tổ chức buổi Cafe Nhân quyền lần thứ nhất
tại Cafe Starbucks Sài Gòn hôm 28/2/2014. </div></div>Tin về người
Tân Cương là tin quan trọng trên bình diện quốc gia. Trong cùng
thời gian đó, một sự kiện diễn ra ở Nha Trang, cũng được
báo chí chính thống đưa tin. Lần này là báo địa phương của
tỉnh Khánh Hòa.

Một số bloggers trong đó có Paulo Thành Nguyễn, Mẹ Nấm, khách
mời thì có chị Trần Thị Tâm và Ngô Thị Ánh Tuyết là vợ
và chị của anh Ngô Thanh Kiều bị công an dùng nhục hình đánh
chết ở Phú Yên. Mục đích của các bloggers, như họ thông báo
một cách công khai là muốn cải thiện tình trạng vi phạm nhân
quyền, sử dụng bạo lực của lực lượng trị an.

Mấy bloggers bị bắt ngay trước khi họ gặp hai chị Tâm và
Tuyết tại một quán cà phê tại Nha Trang. Họ được trả tự
do vài giờ sau đó, nhưng cuộc gặp mặt đã không diễn ra.

Những tin tức loại này thường thì không được báo chí
chính thống đưa tin. Nhưng lần này lại được báo Khánh Hòa
loan tải. Báo này loan tải rằng ba bloggers đã hứa với chị
Tâm và chị Tuyết sẽ giúp đỡ tiền bạc, mua bò cho họ,
nhưng trong buổi họp thì chỉ đọc những văn bản khó hiểu
mà không có tiền. Điều này dẫn đến xô xát và đó là lý do
mà ba bloggers bị cầm giữ trong vài giờ. Báo Khánh Hòa loan tin
như thế.

Chúng tôi nói chuyện được với chị Tuyết. Chị cho biết:

"<i>Thưa anh họ nói sai sự thật. Họ nói rằng em với lại
Tâm vô đó nghe những cái chuyện khó hiểu, nhưng mà thực
chất thì tụi em chưa gặp những người này mà chỉ mới gặp
Thành và được Thành mời ăn sáng thì công an bắt những
người này hết rồi, chưa kịp nói kịp thảo luận cái gì
hết. Người ta nói em với lại Tâm gây gỗ là một chuyện sai
sự thật hoàn toàn. Em đang viết đơn kiện đây anh</i>."

Chị Tuyết cho biết thêm là số tiền mà báo Khánh Hòa đề
cập là số tiền mà các bloggers chi ra để trả chi phí đi lại
cho hai chị Tuyết và Tâm.

Các bloggers trong cuộc cũng đã làm rõ vấn đề bằng cách
đưa đoạn ghi âm với chị Tâm lên mạng Internet.

Hai trường hợi vừa nêu một lần nữa cho thấy cách thức
đưa tin của báo chí chính thống của nhà nước mà cư dân
Internet gọi là "truyền thông lề phải."




***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20140423/truyen-thong-le-phai-cau-chuyen-tan-cuong-va-ca-phe-nhan-quyen),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét