Bình Lê - Việt Nam bây giờ không còn là Việt Nam ngày xưa nữa!

Sang năm mới Giáp Ngọ, ngoài phân tích các vấn đề khó khăn,
chúng ta cần nhận ra những điểm sáng để tận dụng phát
triển. Với tâm thế đó, chúng ta có thể dựa vào các biến
chuyển sau để hy vọng có một sự vượt thác cho dân tộc.

<center><img
src="http://dienngon.vn/Content/Blog/Articles/1312/viet-nam-bay-gio-khong-con-la-vn-ngay-xua-nua.jpg"
width="550" /></center>
<center><em>Ảnh: nhóm tình nguyện Nhân ái trao các xuất cơm cho
người nhà các bệnh nhân nghèo (nguồn: internet)</em></center>

Thứ nhất, nhà nước không còn né tránh lỗi thể chế –
nguyên nhân gây ra khủng hoảng kinh tế, bất bình đẳng xã
hội và suy thoái đạo đức. Nền kinh tế bị quỵ gục do tham
nhũng, sử dụng lãng phí nguồn lực con người, tài chính và
tài nguyên. Xã hội bị chia rẽ bởi bất bình đẳng sâu sắc
dẫn đến sự tích tụ bức xúc trong dân chúng. Nghiêm trọng
hơn, con người mất niềm tin vào nhau, sẵn sàng đạp lên
quyền của người khác vì lợi ích của riêng mình, theo đuổi
các giá trị giả tạo hơn những giá trị nhân văn. Những vấn
đề này đã tác động trực tiếp vào lương tri của nhiều
người lãnh đạo, khiến họ hiểu phải bắt tay giải quyết
vấn đề, không thể né tránh. Nhìn thẳng vào sự thật, hành
động không chỉ vì sự tồn tại của Đảng cộng sản, mà
còn vì số phận của một dân tộc hơn 90 triệu sinh mạng con
người đã trở thành mệnh lệnh của thời đại.

Thứ hai, người dân trong khủng khoảng kinh tế, xã hội, và
niềm tin vào tương lai dân tộc, đã đặt những câu hỏi về
sự phù hợp của mô hình kinh tế, xã hội, và chính trị Việt
Nam đang theo đuổi. Họ không còn lắng nghe một chiều, bắt
đầu phê phán những khẩu hiệu mang tính tuyên truyền, và
đặc biệt quan tâm hơn đến những vấn đề ảnh hưởng trực
tiếp đến cuộc sống của mình. Có thể nói, khủng hoảng đã
làm người dân thức tỉnh và hiểu cuộc sống của họ không
thể chỉ trông chờ vào sự lãnh đạo của Đảng và nhà
nước, họ phải là người tự có trách nhiệm với cuộc sống
của mình. Đây chính là tiền đề cho một xã hội biết suy
nghĩ độc lập, biết phản biện, và trưởng thành trong việc
tự giải quyết các vấn đề của mình.

Thứ ba, người dân đã hành động sau một thời gian chờ
đợi, "ném đá" và than thân trách phận. Những giải pháp
có thể rất nhỏ, mang tính cá nhân và phản kháng như <i><a
target="_blank"
href="http://dienngon.vn/Blog/Article/ti-nan-du-hoc-co-phai-la-giai-phap">"tị
nạn du học"</a></i> - có nghĩa tìm học bổng và mang theo gia
đình qua châu Âu hoặc Úc, hay tự trồng rau sạch, tự sản
xuất lương thực cho riêng mình để đối phó với sự yếu
kém trong quản lý thị trường và đạo đức kinh doanh. Có
người tự thành lập các nhóm tình nguyện cứu giúp trẻ em
nghèo, người bệnh không tiền, hay cung cấp dịch vụ tư vấn
pháp luật miễn phí cho người dân bị oan sai. Nhiều trí thức
bắt tay hành động vì một "ước mơ Việt Nam" giầu đẹp,
đưa ra các sáng kiến cải cách giáo dục, hoặc phản hồi
chính trực cho các cải cách kinh tế và chính trị. Đây là
chỉ báo của một xã hội bắt đầu chuyển mình từ thụ
động qua chủ động, từ chụp giật qua xây dựng.

Thứ tư, công nghệ đặc biệt là internet, truyền thông kỹ
thuật số, và điện thoại di động thông minh đã cho người
dân một không gian hoàn toàn mới với thông tin đa chiều.
Người Việt Nam cảm nhận được sự tự do mới, và họ khát
khao mở rộng hơn nữa tự do cho mình. Ban đầu bằng cách tự
tạo ra các tổ chức dân sự, riêng biệt và gắn với lợi ích
trực tiếp của bản thân. Dần dần, những không gian riêng
biệt được mở rộng, kết nối với các không gian khác như
là một sự phát triển tất yếu và tự nhiên. Không gian dân
sự tạo sức ép cho những không gian truyền thống, một ví dụ
điển hình là báo chí, gây ra những xáo trộn làm tiền đề
cho những thay đổi về chất, mang tính chiều sâu sau này. Môi
trường này đã ươm mầm và nhân rộng những cái tốt, kết
nối những người có trách nhiệm để cùng hành động, và
tạo ra sức mạnh tập thể vì một sứ mệnh chung: một Việt
Nam tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.

Thứ năm, sau bao năm chưa vượt qua được sự chia rẽ bởi
nhiều yếu tố như ý thức hệ, vùng miền, niềm tin và sắc
tộc, người Việt Nam ngày càng hiểu chúng ta phải gạt bỏ
những mâu thuẫn do lịch sử để lại, do những sai lầm trong
quá khứ tạo ra, để đoàn kết cùng nhau xây dựng đất
nước. Lợi ích dân tộc được nói đến một cách thực tế
hơn, rõ ràng hơn, và gần với con người hơn trong vấn đề
biển đảo, quan hệ với nước lớn, tự do cho người dân, và
tính chịu trách nhiệm của nhà nước. Dù đường còn xa, đích
đến còn dài, nhưng đây là những dấu hiệu của việc xây
dựng một xã hội bao dung hơn, vì lợi ích thực chất cho dân
tộc hơn.

Câu "Việt Nam bây giờ không còn là Việt Nam ngày xưa nữa"
luôn luôn đúng, nhưng đặc biệt có ý nghĩa với chúng ta vào
thời điểm này. Đảng cộng sản và nhà nước hiểu người
dân bây giờ đã khác, họ đòi hỏi một cách lãnh đạo khác,
một cách lãnh đạo minh bạch, thực chất và tôn trọng tự do
cá nhân hơn. Người dân bây giờ cũng hiểu họ phải tự có
trách nhiệm với cuộc sống của mình, tương lai của dân tộc,
họ không thể thụ động đợi chỉ thị mà phải tự nghĩ và
hành động vì những điều tốt đẹp cho mình và cộng đồng.
Như vậy, điều đầu tiên chúng ta cần làm là nói lên suy nghĩ
và mong đợi thật của mình để bắt đầu đối thoại xã
hội, tìm đồng thuận, và sáng kiến tốt nhất không chỉ cho
chúng ta mà cho cả tương lai con cháu sau này.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/node/25201), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!