Bùi Văn Bồng - Cần lo sửa người, đổi mới nhân sự

<blockquote><strong>Dân Luận:</strong> Với cơ chế hiện tại thì
dù có đổi 100 lần nhân sự thì cũng chả giải quyết gì
hết! Cần tạo cơ chế cạnh tranh quyền lực, giám sát quyền
lực để những người yếu kém bị thải loại, kẻ tham lam
không dám tham nhũng, người giỏi lên vị trí xứng đáng thì
luật pháp mới được thực thi theo hướng phục vụ lợi ích
đất nước chứ không phải một nhóm người.</blockquote>
Lâu rồi mới có dịp lên T.p HCM thăm anh em bà con. Ông
chú họ của tôi đã lâu năm làm cán bộ ở trên tỉnh, nay
nghỉ hưu, cũng vừa mới ở quê ngoài Bắc vào thăm con cháu.

Hỏi về làng quê, ông nói: "Hơn trước đây, không lo đói,
sắn và ngô ngày xưa cái thời 'làm chủ tập thể' ở HTX
phải lên rừng mua về cứu đói, nay cũng khỏi ăn độn, có
thể dùng nuôi lợn mà không tiếc. Đường quê cũng được mở
thoáng, khang trang hơn. Nhưng đời sống lại khó khăn hơn 7 năm
trước. Chà, cứ nói sức mạnh lãnh đạo, sức chiên đấu
của đảng mà thấy tham nhũng tràn lan, nhan nhản, khui rỗng kho
bạc nhà nước cho vào túi riêng. Trên ăn theo kiểu trên, dưới
ăn kiểu dưới mà đảng, nhà nước bất lực, nói mạnh lắm
mà có làm gì được đâu. Đồng tiền mất giá, cái gì cũng
đắt đỏ, nông dân lại khó kiếm ra tiền, nay đời sống lại
chật vật, khó khăn hơn trước".

Ông nhăn mặt, lắc đầu: "Hóa ra, đổi mới thụt lùi".
Rồi ông kể: "Cả mấy tuần nay, những 'cụ già' trong
làng đều bàn tán nhiều về cái vai trò lãnh đạo của đảng
thấy cứ yếu dần, uy tín nhiều mặt coi như 'hạ bệ'.
Thật ra, trong lúc này, sửa Hiến pháp không cấp bách bằng
sửa con người. Hiến pháp cho dù có đổi mới đến mấy chăng
nữa, nhưng mà với đội ngũ lãnh đạo từ trên xuống dưới
đứng vị trí cầm cân nảy mực như hiện nay thì dù Hiến
pháp, pháp luât có chuẩn đến mấy cũng coi như nằm trên
giấy.

Ông là thế hệ cán bộ đi hoạt động và trưởng thành từ
thời kháng chiến chống thực dân Pháp. Cả đời cống hiến,
khi về hưu có chút tiền chính sách, mua cho thằng con trai út
được cái xe máy cub50 coi như là quý lắm rồi. Nay ông bà
sống đạm bạc, già cũng cày cuốc làm vườn phụ thêm cho
vợ con.

Ông kể:
- Xem chương trình thời sự của VTV đưa tin các đại biểu
Quốc hội thảo luận ở tổ về việc sửa lại Hiến pháp và
Luật đất đai, mấy cụ trong xóm đều nói: "Chưa sửa
người, thì sửa luật đến mấy cũng như không".

Ông bộc lộ chính kiến: "Theo tôi thì để điều 4 hay điều
mấy, hoặc có mấy điều nói về đảng trong hiến pháp cũng
không phải là việc đáng tranh luận nhiều. Hiến pháp là của
xã hội. Đảng cũng của xã hội. Không thể có một đảng
đứng lên trên nhà nước, trên tất cả, ngoài vòng pháp luật,
chỉ đạo cả án, muốn làm gì thì làm. Vấn đề là kèm theo
đo phải Luật hóa về đảng. Đảng phải hoạt động trong
khuôn khổ hiến pháp và pháp luật. Đảng này làm không làm
được thì dân có quyến truất phế để thay đảng khác. Muốn
vậy phai có Luật về đảng. Nếu khống đứng vào Hiến pháp
lù lù để làm gì, để toàn quyền à? Khi đã toàn quyền tất
nhiên là dễ sinh ra độc đoán chuyên quyền, biến thành chế
độ 'đảng trị'. Hoặc một thể chế chính trị không cần
đảng phái, chắc cũng không sao. Lắm đảng mà tranh giành,
đấu đá nhau thì dân cũng mệt. Nhưng nếu có một thực tế
là đảng này cạnh tranh với đảng kia để khẳng định uy
tín, vị thế lãnh đạo xã hội, cũng có hợp quy luật, đúng
thực tế thôi, có gì phải kiêng kỵ?.

Ông nói rằng: Năm ngoái, ông có theo dõi Quốc hội họp, thấy
tại một tổ thảo luận của đại biểu QH ở Hà Nội, vấn
đề đất đai và người nông dân được các đại biểu dành
nhiều quan tâm. Bộ trưởng Thông tin - Truyền thông Nguyễn Bắc
Son phân tích, nhiều khi chính sách đất đai của ta không sai mà
do tổ chức thực hiện sai, hoặc cố tình làm sai luật để
vụ lợi, dẫn đến bức xúc trong dân, gây mất uy tín của
chính quyền. Như vụ Đoàn Văn Vươn, việc chống lại người
thi hành công vụ là có chủ định, biết sai nhưng vẫn làm.
Điều này, theo Bộ trưởng Son, "xuất phát từ phía quản lý,
đẩy dân vào chỗ đối đầu với chính quyền". Một số
đại biểu cung xneeu lên là theo Luật Đất đai, khi tiến hành
cưỡng chế, không nên dùng cơ quan an ninh ra đối đầu với
nhân dân. Cái sai này đúng là từ tổ chức thực hiện chính
sách, biện pháp, phát ngôn thiếu thống nhất, sai sự thật.
Cần nhìn thẳng vào sự thật về những thiếu sót của chúng
ta. Đây không phải là một bức xúc bình thường…

Ông lại lắc đầu quầy quậy: "Người chỉ đọ án, làm
luật, người hành pháp, chấp pháp toàn những Vũ Như Cẩn,
Nguyễn Y Vân, Võ Là Hận,... mà không lo sửa người, không lo
đổi mới nhân sự, bày ra sửa hiến pháp, sửa luật thì cũng
coi như mất thời gian, tốn tiền. Rồi đó mà xem, lớp sau lại
phải lo sửa tiếp, sửa và làm lại dài dài. Ôi, cái điệp
khúc đèn cù"..

Tôi thấy ông chú tôi nói đúng. Bởi ta không thiếu luật.
Nhìn lại thì ta đã có rất nhiều luật. Mấy khóa vừa qua,
Quốc hội đã thảo luận "nát nước nát cái" và đề nghị
Nhà nước đưa ra rất nhiều luật. Sau đó, Nhà nước, Chính
phủ lại "quyết liệt" ban hành không biết bao nhiêu nghị
định, thông tư, quyết đinh, chỉ thị, hướng dẫn… Nếu
chỉ có ăn với ngồi đọc các văn bản về luật chắc cũng
khó mà rà hết các loại văn bản luật.

Nhiều người đã tán đồng theo ý rất sát thực và thẳng
thắn của của cố Luật sư Ngô Bá Thành (tức Phạm Thị Thanh
Vân), nguyên Phó Chủ tịch Hội luật gia Việt Nam, Uỷ viên
Đoàn chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN, nguyên Chủ nhiệm Uỷ
ban pháp luật Quốc hội, Đại biểu Quốc hội từ khóa 6 đến
khóa 8 và khóa 10, rằng: "<em><strong>Việt Nam ta không phải
thiếu luật, có cả một rừng luật, nhưng lại làm theo kiểu
luật rừng!</strong></em>".

Đúng thế, thời kỳ ông Nguyễn Phú Trọng làm Chủ tịch Quốc
hội, riêng về đất đai từ 1988 đến nay đã 3 lần ban hành
luật đất đai với 5 lần ban hành luật sửa đổi, bổ sung.
Luật đât đai 2003 gồm có 7 chương, 89 điều, hơn 8.600 chữ.
Sau khi luật ban hành đã có nhiều ý kiến đóng góp, xây dựng.
Kể ra, đọc kỹ thì luật đất đai 2003 so với Luật đất đai
1993 dài hơn nhiều mà lại thiếu chặt chẽ, thêm nhiều sơ hở
và tách xa thực tế hơn luật đất đai 1988 và 1993. Nhưng vấn
đề ở chỗ do con người làm cho rối tinh vấn đề đất đai,
lại đổ tại luật, mất công Quốc hội cứ phải lo mà sửa
nhiều lần vẫn "không ăn nhằm gì". Ba năm liên tục, 2008,
2009, rồi 2010 có 3 lần ra "Luật sửa đổi luật đất đai",
cũng chẳng đi đến đâu, khiếu kiện về đất đai ngày càng
nhiều, tiêu cực, tham nhũng về đất đai ngày càng tràn lan,
số vụ khiếu kiện đất đai từ 37% năm 1992, lên 53% năm 1994,
rồi gần 80% năm 2010.

Như trên đã nói, thiếu gì việc Quốc hội phải lo bàn bạc
để có lợi và cần thiết cho quốc kế, dân sinh, mà riêng
luật đất đai 2003 phải mất 3 năm liền (2008 đến 2010) là 3
lần ra Luật sửa lại? (Cũng lạ, cùng một khóa QH, mà chỉ
mỗi cái Luật Đất đai mỗi năm sửa một lần cũng chẳng
được tích sự gì, phức tạp thêm).

Mỗi lần Quốc hội đều đưa ra một Luật sửa đổi dài gần
50.000 chữ, nhưng cuối cùng sự rối lại càng thêm rắc rối.
Ngoài luật chính và các luật sửa đổi, chỉ tính từ năm 2003
đến nay đã có gần 200 nghị định, thông tư, quyết định và
nhiều văn bản dưới luật. Đọc các văn bản về đất đai,
nhà ở, quản lý về kinh doanh bất động sản cứ thấy rối
tinh rối mù, quá nhiều văn bản. Khi đã thực hiện sai, ông
thì nói là tôi làm theo văn bản A, ông thì nói theo văn bản B,
ông khác lại nói theo văn bản X…

Tôi đã đọc kỹ 3 Luật đất đai từ 1988, 1993, 2003, rồi 5
Luật sửa đổi, một số Nghị định, thông tư, so ra thấy
trùng lặp quá nhiều, nhưng văn bản này lại "đá phắt"
văn bản kia, đối chọi nhau, đến văn bản khác lại lôi vào.
Nhất là khi đọc Nghị định 181/2004/NĐ-CP, tháng 10 / 2004, có
tới 14 chương, 186 điều, trên 76.000 chữ. Đọc xong, tưởng
như bị "tẩu hỏa nhập ma". Mà phải công nhận, nếu chấm
về "thành tích làm luật, ra luật" của quốc Hội ta thì
phải coi như được nhất thế giới.

Luật và các văn bản dưới luật thấy cứ đầy trong
các kho lưu trữ, chen đặc trên các trang báo, choán tràn các
trang mạng điện tử, in tốn cả mấy chục tấn giấy, nhưng
vẫn chỉ là "nằm trên giấy". Các cấp chính quyền, các
chuyên gia, cơ quan chủ quản, ngành chuyên trách, đọc về luật
đã quá mệt, dân càng ít biết đến luật. mà quá nhiều,
biết góc này lại không thấy góc khác. Bất kỳ ai đó, khi bị
thả vào "rừng luật" không khéo bị lạc như không có lối
ra.

Trong thực tế, các vị quan tham trong số "một bộ phận
lớn có chức có quyền…" đã bị suy thoái, dính tham nhũng
quá nặng, trắng trợn, công khai, lì lợm, bất chấp… họ
không cần luật, nói gì đến sự mất công phải "lách
luật" hay "vận dụng sai văn bản luật". Khi làm, họ bỏ
mặc cho luật bơ vơ, nằm chỏng chơ, lạc lõng trong ngăn kéo,
trên bàn. Họ bỏ qua các quy định, bỏ ngoài tai các ý kiến,
cố tình tìm thủ đoạn, cách thức làm cho nhanh, cho kỳ
được, chụp giật, thậm chí như cướp thẳng cánh, kể cả
gây tội ác để vơ lợi. Có chức, có quyền, lắm tiền, họ
chẳng cần đếm xỉa đến Luật. Nhưng khi vụ việc bị vỡ
bung ra, "mục đích bất thành, âm mưu bại lộ", họ lại đi
sai phái cấp dưới, chuyên gia, đi tra các luật để tìm cách
cãi bay, chạy tội, rồi đổ tại thằng "Luật". Không ai
lôi được các bị cáo Cơ Chế, bị cáo Luật ra tòa, nên Quốc
hội cứ mất công cả tháng, họp, bàn, thảo để sửa luật
để càng thấy rối rắm thêm các thứ luật, rậm rạp thêm
"rừng luật".

Trong kỳ họp này, Quốc hội không tập trung dành nhiều thời
gian triển khai việc hệ trọng (tham nhũng) đang nhức nhối,
đang là nguy cơ, là cái gôc của mọi vấn đề, lại lo đi
"đổ tội cho Hiến pháp, pháp luật" mất hết thời gian kỳ
họp? Luật biểu tình đã trở thành nhu cầu bức xúc của cử
tri, mà chính Thủ tướng cũng thấy cần, tại sao lại ngồi
tranh cãi Luật đất đai? Trong khi đó, ai cũng hiểu đất đai
phức tạp, lắm vụ việc bùm xum. tùm lum, tung tóe là do con
người, cái gốc vẫn là do con người, tức công tác nhân sự.
Có ý kiến cho rằng, chẳng qua đất đai là cái thiết thực cho
các vị. Nhìn qua đó, người ta cũng biết là đại biểu quốc
hội cũng hầu hết là "bộ phận không nhỏ có chức có
quyền". Họ không cần luật, có quyền cao, chức "bự" nên
không cần luật, chỉ cần đến luật khi có sự buộc lòng
phải mượn cớ đổ tại luật, rồi nào là "phải sửa
luật" để mị dân, đánh lạc hướng, tìm cách đưa vào
luật những câu chữ có lợi cho chính bản thân họ (!?). Vấn
đề cơ bản là con người, cần chọn người cho kỹ trước khi
chọn lĩnh vực để ra luật, rất cần sửa người cho "quyết
liệt" trước khi sửa luật.

Cho nên, sửa lại Hiến pháp, sửa và ban hành Luật này - Luật
kia, nhưng con người và cơ chế vẫn vậy, thì luật chỉ nằm
trên giấy. Chẳng qua cũng chỉ là 'rượu cũ bình mới' mà
thôi, không nghĩa lý gì!

BVB

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130529/bui-van-bong-can-lo-sua-nguoi-doi-moi-nhan-su),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!