Khoản 2, Điều 18 dự thảo Nghị định quy định các biện
pháp phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý hành vi chống người thi
hành công vụ quy định:
<blockquote>"Trường hợp có căn cứ thực tế để cho rằng
hành vi chống người thi hành công vụ sẽ gây ra hậu quả
nghiêm trọng về tính mạng, sức khỏe, tài sản của người
thi hành công vụ hoặc của người khác hoặc có dấu hiệu
của một tội phạm nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc
biệt nghiêm trọng thì người thi hành công vụ được sử
dụng công cụ hỗ trợ, phương tiện kỹ thuật hoặc nổ súng
trực tiếp vào người và phương tiện vi phạm để phòng vệ,
tấn công, vô hiệu hóa hành vi chống người thi hành công vụ,
kịp thời ngăn chặn hậu quả xảy ra và bắt giữ người có
hành vi chống người thi hành công vụ." </blockquote>
Chính quyền, ở đây là Bộ Công an mong muốn nhằm chi tiết
hóa quy định nổ súng của người thi hành công vụ có thẩm
quyền đã được quy định tại khoản 3 Điều 22 Pháp lệnh
quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ
năm 2011 (đã có hiệu lực từ ngày 01/01/2012).
<center><img
src="http://danluat.thuvienphapluat.vn/userfiles/Images/cuong-che-tienlang.jpg"
/></center>
<center><em>Cưỡng chế ở Tiên Lãng & Chống người thi hành
công vụ</em></center>
Tuy nhiên, lại đi "chi tiết" hóa quy định của Pháp lệnh
bằng một "căn cứ thực tế" mơ hồ, tin tưởng hoàn toàn
vào cảm nhận chủ quan của người thi hành công vụ và cho họ
quyền được phán xét hành vi của người dân là "có dấu
hiệu của một tội phạm nghiêm trọng, rất nghiêm trọng,
đặc biệt nghiêm trọng" thì được nổ súng trực tiếp vào
người!
Như vậy, bản thân quy định của Nghị định đã tách ra độc
lập chứ không còn là hướng dẫn, chi tiết Pháp lệnh nữa,
trao cho người thi hành công vụ một cái quyền tự phán quyết
tính mạng, sức khỏe của người dân dựa trên cảm nhận chủ
quan của họ.
Trong khi đó, pháp luật hiện hành đã có các quy định điều
chỉnh, xử lý hành vi chống người thi hành công vụ rất cụ
thể tại Nghị định73/2010/NĐ-CP, Bộ luật hình sự. Đồng
thời, pháp luật hiện hành cũng đã có các quy định về miễn
chế tài đối với các trường hợp bắt buộc phải phòng vệ
chính đáng để bảo vệ sức khỏe, tính mạng, tài sản của
cá nhân, tổ chức... Như vậy, trong phạm vi công vụ hay ngoài
thực tiễn đời sống đã đặt ra các khả năng đối phó một
cách chính đáng đối với hành vi dùng vũ lực, vũ khí trái
pháp luật.
Do đó, một khi đã có quy định về các trường hợp được
nổ súng, nguyên tắc thực thi các trường hợp đó thì người
thi hành phải thực hiện đúng các quy định đó. Không thể
lại trao thêm cho lực lượng thi hành công vụ quyền "được
bắn" mà nhiều người gọi là quyền được "thi hành án"
dù chưa có quyết định, bản án của Tòa.
Nhưng, đằng sau chuyện này là gì?
Con số được Bộ Công an nêu trong dự thảo Tờ trình Nghị
định gom lại trong 10 năm từ năm 2002 đến tháng 6 năm 2012 cho
thấy: có 8.513 vụ, với 13.706 đối tượng vi phạm, trong đó,
số vụ việc xử lý hình sự là 6.882 với 11.131 đối tượng;
số vụ việc xử lý hành chính là 1.594 với 2.811 đối tượng.
Trong đó trên 90% số vụ chống người thi hành công vụ là
chống lại lực lượng Công an.
Những con số đó nói lên rằng đã và đang có những xung
đột, một khoảng cách khá xa giữa "Công an nhân dân" và
"nhân dân". Vì sao giữa "công bộc của dân" và dân lại
có khoảng cách ấy, một khi mối quan hệ đó đã được hiến
định? Mặc dù ở đây phải khẳng định, cũng có người dân
hành xử đúng pháp luật, có người dân hành xử trái pháp
luật, nhưng có khi nào chúng ta bàn đến cách hành xử của
"công bộc" đối với dân? Thực tiễn cuộc sống chỉ ra
tình trạng "chửi dân", hách dịch với nhân dân thì không
thể thống kê, và cũng chẳng thấy ai làm. Mới đây, chẳng
phải có tin cán bộ ngân hàng nhà nước mỉa mai dân đó sao,
lại ông cục phó bảo các nhà báo thiểu năng này nọ...
<h2>Đừng đổ hết cho dân mà dân tội.</h2>
Điều 8 Hiến pháp 1992 quy định như sau về công bộc của dân:
"Các cơ quan nhà nước, cán bộ, viên chức nhà nước phải
tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân, liên hệ
chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám
sát của nhân dân; kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng
phí và mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền."
Gần dân có khó đâu, biết được đích thực giới hạn quyền
lực của mình khi được trao, nhận thức đúng công việc mà
dân giao, thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ của "người
nhà nước" như hiến định, luật định. Gần dân đâu chỉ
dừng lại ở việc đi xe đạp chạy xuống hỏi thăm dân cho
dân thấy mình thân thiện dễ gần, như cách làm mới đây của
công an một phường ở Đà Nẵng?
Hình thức chỉ có giá trị đầy đủ khi phía trong nó là một
nội dung, bản chất trung thực.
Đứng rất xa dân nên đã có rất nhiều quy định được ban
hành ra thiếu thực tiễn, hiệu quả điều chỉnh các quan hệ
xã hội không có, thậm chí phản tác dụng, đi ngược lại
lợi ích của nhân dân, của nhà nước. Đứng rất xa dân nên
khi dân thấy việc thêm "quyền bắn vào dân" cho công bộc
ắt sẽ làm dân lo lắng.
Một khi chưa hiến định được việc kiểm soát, giám sát,
chế tài quyền lực của dân được giao vào giới công quyền.
Một khi chưa có cơ sở nào hiện tại để tránh lạm quyền mà
còn tăng thêm quyền cho công bộc của dân trong một hiện
trạng giữa dân và "công bộc" đang còn khoảng cách quá
lớn. Một khi chỉ tăng quyền tự vệ cho chính quyền mà không
tăng quyền được bảo vệ quyền lợi, tính mạng, sức khỏe
cho dân. Thì thực sự quyền lực đang nằm ở đâu?
<h2>Trước khi trao quyền phải kiểm soát được quyền</h2>
Việc lập pháp hiện nay chính cũng là điều cần làm đó.
Nhưng, thay vì nghiên cứu và làm điều ấy, người ta lại cứ
động viên dân trao quyền mà không chấp nhận ý kiến của dân
về việc tạo ra một cơ chế kiểm soát được quyền dân trao
cho "công bộc". Lẽ ấy sinh ra sự lạm quyền ngày càng
nhiều, sự nghịch hướng trong mối tương quan giữa người dân
và "công bộc" của dân ngày càng tăng. Quyền lực dần
chuyển sang phía thiểu số, trí tuệ, năng lực, sức vóc của
một dân tộc bị kìm tỏa bởi ý muốn cảm tính của một bộ
phận "lợi ích nhóm" ngày càng hiện hữu.
Từ câu chuyện người dân sợ một số người có ý định
đưa súng cho "công bộc" bắn thẳng vào mình, thì việc nhân
dân đòi lại quyền lập pháp cho mình thực là điều rất hệ
trọng.
Chỉ dân tộc, mà ở đó nhân dân có thực sự quyền của mình
về lập hiến, lập pháp, lập quy một cách thực chất ở các
cấp độ trực tiếp, gián tiếp khác nhau thì mới mong tạo ra
được một cơ sở giám sát quyền lực để chống lại lạm
quyền.
Cũng chỉ có một dân tộc mạnh mẽ hùng cường và có quyền
tự quyết trên cơ sở ý chí nhân dân mới đủ sức mà dựng
xây một đất nước hùng cường, mới đủ sức mà canh, mà
giữ biên cương, chủ quyền lãnh thổ.
Quyền của nhân dân không phải ngẫu nhiên mà có mà phải
giành giật, phải kiếm tìm, phải thuyết phục, phải khai sáng,
phải biết tự nhân dân nắm lấy. Để có được quyền nào
đó của mình trong một nhà nước pháp quyền, trước hết nhân
dân phải có được thực sự cho mình quyền làm hiến pháp...
Lê Cao
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130313/khi-cong-boc-co-quyen-ban-thang-vao-dan-2),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét