Đây là thời điểm khó khăn đối với Việt Nam. Sau hơn một
thập kỷ có mức tăng trưởng ấn tượng, nền kinh tế Việt
Nam đang bắt đầu chậm lại. Các sự kiện đầy kịch tính
trong những tuần gần đây cho thấy khó khăn vẫn tiếp tục leo
thang.
<div class="boxleft320"><img
src="http://phiatruoc.info/wp-content/uploads/2012/09/Kinh-te%CC%82%CC%81-Vietnam.jpg"
/></div>
Nền kinh tế Việt Nam đã trở nên ngày càng khó khăn hơn để
quản lý. Hà Nội đã phải vật lộn với vấn nạn giá cả
tăng cao trong nhiều năm qua. Từ năm 2008, Việt Nam đã phải
chịu hai cơn lạm phát chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Riêng trong
năm cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu xảy ra, giá cả tại
nước này đã tăng vọt hơn 20%. Trong năm 2011, chỉ số CPI hàng
tháng đều trên mức 15% hầu như trong suốt cả năm.
Chỉ số chứng khoán thị trường đã giảm mạnh kể từ đầu
tháng Năm, và đang ở mức thấp nhất so với đỉnh điểm sau
cuộc khủng hoảng hồi năm 2009. Tiền tệ đã mất giá đáng
kể từ năm 2008, một phần là do dụng ý của cơ quan chính
phủ, mặt khác vì các mối quan ngại nghiêm trọng về cấu
trúc và trạng thái của nền kinh tế hiện hành.
Trong thực tế, mô hình kinh tế của Việt Nam rất giống với
nước láng giềng Trung Quốc. Được xem như là một nước có
thể thay thế Trung Quốc đối với các công ty nước ngoài có
nhu cầu tận dụng chi phí sản xuất giá rẻ, Việt Nam hiện
đang gặp phải một số vấn đề tương tự như phía Bắc Kinh.
Những vấn đề này bao gồm: một hệ thống phân bổ tín dụng
bị bóp méo, trong đó các công ty thuộc sở hữu nhà nước có
nhiều ưu đãi tín dụng hơn – và họ không sử dụng nguồn
vốn một cách hiệu quả, mở rộng tín dụng trong thời gần
đây đã làm gia tăng nguy cơ bong bóng bất động sản, bất ổn
xã hội trong các vụ tranh chấp đất đai, khoảng cách giàu
nghèo ngày càng rộng, và những lời chỉ trích ngày càng gia
tăng chống lại các quan chức chính phủ cũng như giới kinh
doanh đối với vấn nạn tham nhũng và "chủ nghĩa thân
hữu".
Những vấn đề này lại đặc biệt nổi bật trong thời gần
đây. Vào cuối tháng Tám, ông trùm Nguyễn Đức Kiên bị bắt
liên quan đến kinh doanh trái phép, làm lũng đoạn ngắn hạn
tại ngân hàng Thương mại Á Châu (Asia Commercial Bank) mà ông là
một trong những người đồng sáng lập. Ngày 4 tháng Chín vừa
qua, Dương Chí Dũng, nguyên Chủ tịch Vinalines – Tổng công ty
Hàng hải Việt Nam thuộc quyền sở hữu nhà nước hiện đang
gặp nhiều khó khăn, đã bị bắt bên ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Sáu giám đốc điều hành khác của Vinalines cũng đã bị bắt
giữ trong năm nay. Trong cùng một tuần, Phạm Thanh Bình, cựu
Chủ tịch Vinashin, đã bị tòa bác bỏ đơn kháng cáo đối
với án tù hai mươi năm liên quan đến những hoạt động bất
thường tại công ty này. (Vinashin là công ty chuyên về hoạt
động đóng tàu thuộc quyền sở hữu của nhà nước, gần đi
đến phá sản vào cuối năm 2010 vì các khoản nợ cũng như
nhiều sai phạm nghiêm trọng trong cách quản lý).
Trong khi một số những vụ bắt giữ gần đây được cho có
liên quan đến cuộc đấu tranh quyền lực trong chính phủ, thì
mặt khác nó cũng cho thấy tình trạng bất ổn kinh tế đang
ngày càng gia tăng và cần khẩn cấp giải quyết vấn đề này
trong thời gian sớm nhất. Các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) có
đặc quyền vay mượn tín dụng đã góp phần đưa tổng số
nợ khổng lồ lên đến 50 tỷ USD, và hiện tại thì các doanh
nghiệp này lại làm trì trệ nền kinh tế nói chung. Các khoản
nợ xấu (những trường hợp khách hàng vay mượn nhưng không
có khả năng trả được nợ) đang tăng cao.
Trong tháng Bảy, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết hiện nay
có khoảng 8,6% các khoản cho vay trong hệ thống ngân hàng là
nợ xấu. Đây là tỷ lệ cao nhất trong khối ASEAN, ngay cả khi
độ tin cậy của các dữ liệu này bị một số chuyên gia nghi
ngờ.
Ngân hàng Nhà nước đã hành động đúng lúc để ngăn chặn
cuộc khủng hoảng tại ngân hàng ACB, nhưng hiện họ phải
đối mặt với nhiều vấn đề khó khăn khác trong hệ thống
tài chính của đất nước. Những khoản nợ chồng chất đang
tăng lên quá nhanh và thắt chặt kiểm soát tín dụng trong năm
nay đã dẫn đến kết quả suy giảm tốc độ tăng trưởng GDP.
Cải cách hệ thống tài chính và quan trọng hơn là vị trí
cũng như tình trạng của các doanh nghiệp nhà nước là điều
cấp bách. Một số doanh nghiệp nhà nước khác được cho rằng
cũng đang gặp phải tình trạng thiệt hại tương tự như
Vinalines và Vinashine, đặc biệt là Tập đoàn Điện lực Việt
Nam (EVN).
Cải cách không bao giờ là điều dễ dàng, đặc biệt khi giới
tinh hoa quyền lực đang có nhiều quyền lợi trong các tập
đoàn này. Tuy nhiên, việc bắt giữ Nguyễn Đức Kiên cho thấy
những hành động cụ thể đang được tiến hành. Điều này
cũng có thể thấy rằng ở Việt Nam, cũng như ở nhiều nơi
khác, chính trị và kinh tế luôn đi đôi với nhau.
Nguồn: <a
href="http://thediplomat.com/pacific-money/2012/09/13/vietnams-economic-challenge/">The
Diplomat</a>
© Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC 2012
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/tin-tuc/20120918/james-parker-nhung-thach-thuc-cua-nen-kinh-te-viet-nam),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét