Phạm Duy Nghĩa - Tôi tưởng là thế

Tuần này, <a
href="http://www.nguoicaotuoi.org.vn/Story.aspx?lang=vn&zoneparent=0&zone=7&ID=7684">một
vài tờ báo rụt rè đưa tin</a>, ở một miền quê ngoài Bắc
hàng ngàn cảnh sát bao vây, cưỡng chế thu hồi đất của dân
làng để giao cho một công ty kinh doanh (xây những ngôi nhà
đẹp, bán cho người có tiền). Có mùi lựu đạn cay, dùi cui
và những tiếng la hét, 20 người bị tạm giữ.

Về mặt pháp luật, điều ấy cần được giải thích như thế
nào?

Tôi đọc Điều 23 Hiến pháp Việt Nam năm 1992, theo đó "Trong
trường hợp thật cần thiết <strong>vì lý do quốc phòng, an
ninh và vì lợi ích quốc gia</strong>, Nhà nước trưng mua hoặc
trưng dụng có bồi thường tài sản của cá nhân hoặc tổ
chức <strong>theo thời giá thị trường</strong>". Tôi cũng đọc
Câu thứ 2 Điều 18 Hiến pháp Việt Nam năm 1992, theo đó "Nhà
nước giao đất cho các tổ chức và cá nhân <strong>sử dụng
ổn định lâu dài</strong>".

Như vậy, quyền sử dụng đất của dân làng dù chưa được
công nhận là sở hữu tư nhân tuyệt đối, song cũng là một
quyền tài sản được nhà nước bảo hộ. Quyền tài sản ấy
chỉ bị trưng mua hoặc trưng dụng trong những trường hợp
ngoại lệ với các lý do và thủ tục khắt khe như vừa được
liệt kê ở trên.

Mọi đạo luật và hành vi của bất kỳ ai chống lại những
nguyên tắc hiến định ấy phải được coi là vi phạm Hiến
pháp, chúng phải được tuyên là vô hiệu, tức là không có
giá trị thi hành. Nguyên lý ấy được gọi là "nhà nước pháp
quyền", có thể đọc tại Điều 2 của bản Hiến pháp 1992
trong lần sửa đổi năm 2001.

Tôi tưởng là thế.

_________________________________

<h2>Viết Lê Quân - Cưỡng chế đất đai ở Hưng Yên: Ai đối
đầu ai?</h2>

Chính các chính quyền địa phương và hệ lụy tất yếu về
hệ quả công xã của người dân đang làm mờ nhạt đáng kể
những chỉ đạo của cá nhân Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng,
kể từ thời điểm ông bắt đầu tỏ ra quan tâm đến vụ
Tiên Lãng…

Những hình ảnh mới nhất về cuộc tổ chức cưỡng chế của
chính quyền Hưng Yên đối với các hộ dân ở xã Xuân Quan,
huyện Văn Giang vào ngày 24/4/2012 có lẽ không ít tính biểu dụ
để người xem có thể tự hình dung ra những hình ảnh chưa
xuất hiện, nhưng thật dễ dàng phát lộ vào một thời điểm
nào đó.

Nếu trong các cuộc khiếu tố đông người gần đây ở Hà
Nội, trong tay người dân khiếu kiện chỉ là đơn thư, biểu
ngữ và cờ Tổ quốc, thì đối mặt với con số hàng ngàn
cảnh sát cơ động được huy động một cách ráo riết và bài
bản theo chiến thuật tác chiến một cách kinh ngạc, phần lớn
người dân xã Xuân Quan lại mang theo bên mình họ hoặc cuốc
xẻng, hoặc gậy gộc, hoặc lưỡi hái. Và dù chẳng có ai đi
xe máy, nhưng nhiều người vẫn rất nghiêm túc tuân thủ luật
giao thông đường bộ với mũ bảo hiểm – một kiểu "trang
phục" không kém thua cảnh sát cơ động.

<center><img src="http://anhbasam.files.wordpress.com/2012/04/517.jpg"
/></center>

Để thực hiện chiến dịch cưỡng chế, lấy "đất sạch
bóng dân" phục vụ cho dự án Khu đô thị – thương mại –
du lịch Văn Giang (Ecopark), trong khi chưa hề giải thích những
nghi vấn mà báo Người Cao Tuổi đã nêu về "Ra quyết định
cưỡng chế trái luật", UBND huyện Văn Giang đã dấn một
bước sâu đậm hơn khi tiếp tục làm sâu sắc mối nghi ngờ
đó.

Nhưng lần này, có lẽ rút kinh nghiệm thời sự từ vụ việc
Đoàn Văn Vươn ở huyện Tiên Lãng (Hải Phòng), tỉnh Hưng Yên
và huyện Văn Giang đã huy động một cách quy mô lực lượng
cảnh sát cơ động và dân phòng. Một số nguồn tin cho hay còn
có cả bộ đội tham gia, tuy không lộ diện rõ ràng như cảnh
sát.

<em>Tiếng súng AK đã vang lên</em>, tuy chỉ bắn chỉ thiên.
Nhưng lựu đạn cay bốc khói và dùi cui vung lên cũng đã quá
đủ ấn tượng trên cánh đồng Xuân Quan…

Điều gì đang xảy ra vậy? Tiên Lãng chưa qua, Xuân Quan đã
đến. Một lực lượng hùng hậu của cơ quan thi hành pháp
luật lại đi bảo vệ cho một dự án tư nhân với nhiều
khuất tất chưa được làm rõ? "Chi phí cưỡng chế" do ai
gánh chịu – từ tiền ngân sách và do đó là tiền đóng thuế
của nông dân, hay lại bởi cái gọi là "dịch vụ hỗ trợ
thi công" của chủ đầu tư mà đã từng hiển hiện ở Cần
Thơ?

Nhiều tiếng nói đầy phẫn nộ và phẫn uất bật lên từ
những nông dân áo mộc "Các anh đi bảo vệ cho ai? Bảo vệ
cho những kẻ cướp đất của cha mẹ các anh à?", đã khiến
cho một số cảnh sát và nhân viên an ninh dường như phải quay
mặt đi.

Ai đang đối đầu ai? Những gốc rễ sâu xa và cay đắng nào
đã khiến cho tình thế trở nên bi thiết đến mức như hiện
nay? Thực tế mà chúng ta đang chứng kiến đã xảy ra không
phải chỉ một lần trên đất nước này, không phải chỉ tại
một địa phương. Nhưng những gì đã dẫn tới hệ quả, hay
nói đúng hơn là hậu quả của ngày hôm nay, phải được bắt
nguồn từ một quá khứ, vào lúc mà người nông dân không nhìn
thấy tương lai.

<center><img src="http://anhbasam.files.wordpress.com/2012/04/713.jpg"
/></center>

Quá khứ như thế đã dẫn tới điều chắc chắn phải xảy ra
là nhiều đoàn người rồng rắn, hết ngày này đến tháng nọ
đội đơn trên đầu đi thưa kiện ở các cơ quan công quyền.
Nhưng như cái cách con kiến kiện củ khoai, khi mà mọi việc
trở nên không đi đến đâu, khi mà tình thế trở nên tuyệt
vọng thì người dân chỉ còn độc một hy vọng cuối cùng:
làm thế nào và bằng cách nào đó phải giữ cho được mảnh
đất trồng cấy cuối cùng của gia đình mình. Bởi nếu rời
khỏi hoặc bị buộc phải rời khỏi mảnh đất ấy, trong tay
họ sẽ chỉ còn trơ trọi liềm hái và búa đục – những
công cụ sản xuất sẽ chỉ còn một giá trị hoài niệm nào
đó <em>vào cái thời mà đồng tiền là vũ khí ghê rợn
nhất</em>.

<em>Không biết có bao nhiêu cảnh sát trẻ tuổi và cấp trên
của họ, những sỹ quan cảnh sát có tuổi và đã từng thấm
trải với đời, thấm hiểu được tình cảnh trên? Những
cảnh sát và dân phòng này, mà đa phần xuất thân từ tầng
lớp bình dân và là con em của những gia đình nông dân, công
nhân, không biết có thấm cảm được hoàn cảnh thấm đẫm
nước mắt của cha mẹ, anh chị họ, hoặc những người mà
hoàn cảnh mất đất thương tâm là một tiền lệ mà trước
sau gì cũng dẫn dắt dây chuyền tới gia đình họ…</em>

<em>Họ đang phục vụ cho ai? Vụ việc Bạc Hy Lai ở Trung Quốc
mới chỉ là khởi đầu cho con số 6 tỷ USD mà một nhân vật
quyền cao chức trọng như vậy đã tuồn ra nước ngoài?</em>

<em>Với thực trạng tham nhũng đã ăn vào tận ruột từ nhiều
năm qua, có thể không loại trừ những "Bạc Hy Lai ViệtNam".
Không thiếu gì những bài học mà Tổng bí thư Nguyễn Phú
Trọng đã phải ám chỉ đến "sự tồn vong của chế độ".
Thế nhưng điều trớ trêu là nhiều chính quyền địa phương
lại không rút ra được bài học xương máu nào về lòng dân,
về câu chuyện nước nâng thuyền nhưng nước cũng có thể
lật thuyền qua vụ việc Tiên Lãng.</em>

Vài ba ngàn nông dân ra mặt phản ứng với chính quyền hoàn
toàn không phải là một con số đáng coi thường. Nhất là khi
những nông dân này lại đang chất chứa trong lòng một nung
nấu giành giật cho được công lý và công bằng, cho quyền
lợi mưu sinh thiết thân của họ và con cái họ.

<center><img
src="http://anhbasam.files.wordpress.com/2012/04/910.jpg?w=689&h=333"
/></center>

<em>Trong khi Trung Quốc phải nới tay với phạm trù dân chủ
khiếu kiện từ trang sử Ô Khảm, thì ở Việt Nam lại chưa có
một minh họa sinh động đến mức chết người như thế, và do
đó các chính quyền địa phương vẫn chỉ tổng kết bài học
Tiên Lãng như một thứ trật tự cần được áp đặt trở
lại, hơn là một cái van tâm lý đã đến lúc phải được
giãn dần để tránh cận cảnh bùng vỡ.</em>

Dù sao, Ecopark ở Hưng Yên cũng có một tác dụng phụ là làm
cho câu chuyện về cá nhân Đoàn Văn Vươn mau chóng trở nên
lạc hậu, trong khi được thay thế bởi một hình ảnh sống
động, chủ động và mang tính "công xã" hơn nhiều. Thật
rõ ràng, con số hàng ngàn người biểu tình về đất đai ở
Xuân Quan đã dễ dàng được nhân gấp vài ba lần từ sự tham
gia tự nguyện của người dân Dương Nội của Hà Nội hay
những địa phương khác. Vả lại, yếu tố công xã này chỉ
thêm một lần nữa chứng minh cho sự lợi hại của phương
pháp luận đấu tranh giai cấp bằng tập thể, và hơn nữa là
một tập thể được tổ chức chặt chẽ.

Giờ đây, chính các chính quyền địa phương và hệ lụy tất
yếu về hệ quả công xã của người dân đang làm mờ nhạt
đáng kể những chỉ đạo của cá nhân Thủ tướng Nguyễn
Tấn Dũng, kể từ thời điểm ông bắt đầu tỏ ra quan tâm
đến vụ Tiên Lãng. Cũng bởi, điều mà nhiều người thật
sự âu lo cho hoàn cảnh ở đất nước ta là Tiên Lãng đã chỉ
luôn mang tính tiền lệ.

Vụ việc cưỡng chế Ecopark chưa chấm dứt, nhưng đã có thể
hình dung được hậu quả của nó: khi những người nông dân
đã không còn quá quan tâm đến hậu quả xung đột với lực
lượng cưỡng chế hay hậu quả pháp lý trước tòa án các
cấp đối với bản thân họ, <em>hậu quả xã hội và cả hậu
quả chính trị sẽ khủng khiếp như thế nào trong tương lai
không xa nữa?</em>

V.L.Q.

<a
href="http://anhbasam.wordpress.com/2012/04/26/927-cuong-che-dat-dai-o-hung-yen-ai-doi-dau-ai/">Theo
blog Anh Ba Sàm</a>. Những đoạn in nghiêng đã bị lược bỏ khi
bài đăng lên Tầm Nhìn, nhưng ngay cả thế, bài trên Tầm Nhin
đã bị gỡ bỏ sau một thời gian ngắn.

[video:http://www.youtube.com/watch?v=8OOK-a1Cato#!]

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/12425), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!