mạnh của người dân, và có nỗi bất mãn ngày càng gay gắt
của dân chúng đối với các hoạt động của chính quyền,
đối với nạn tham nhũng…"</div>
<strong>Lời Tòa Soạn eThongLuan:</strong> <em>Nhân khi đại sứ Hoa
Kỳ tại Bắc Kinh, ông Gary Locke, về thăm Hoa Thịnh Đốn, đài
phát thanh National Public Radio tại Hoa Thịnh Đốn đã phỏng vấn
ông về tình hình ở Trung Quốc trên mọi mặt. Điều làm
người ta ngạc nhiên là sự thẳng thừng của ông đại sứ khi
nói về mặt vi phạm nhân quyền, các cuộc biểu tình diễn ra
hàng ngày hiện nay tại Trung Quốc. Quan trọng hơn nữa khi ông
đại sứ tỏ ra tin tưởng vào sức mạnh của người dân Trung
Quốc, và sự bất mãn ngày càng dâng cao trong xã hội đã
khiến cho tình hình Trung Quốc hiện nay được ông đại sứ mô
tả như là 'rất mong manh'. Chúng tôi xin đăng lại nguyên
văn bài phỏng vấn ông Gary Locke do phóng viên Steve Inskeep của
đài NPR thực hiện vào ngày thứ Tư 18/1/ 2012 vừa qua.</em>
<center>* * *</center>
<div class="boxleft300"><img
src="http://danluan.org/files/u1/sub02/gary_locke2.jpg" width="430"
height="287" alt="gary_locke2.jpg" /><div class="textholder">Gary Locke,
Đại sứ Hoa kỳ tại Trung Quốc - Ảnh Reuters</div></div>
<em>Gary Locke là đại sứ của Hoa Thịnh Đốn tại Bắc Kinh.
Ông nhận nhiệm sở sau khi [tiền nhiệm] Jon Huntsman rời chức
vụ để ra ứng cứ tổng thống. Locke là đại sứ Hoa Kỳ
đầu tiên tại Trung Quốc có nguồn gốc tổ tiên tại xứ này.
Đại sứ Locke nói những cảm tưởng của ông về Trung Quốc
và về chính quyền của xứ này với Steve Inskeep.</em>
<strong>Renee Montagne, người thực hiện chương trình:</strong>
Người ta không thể chú ý đến chiến dịch tranh cử tổng
thống mà không nghe nhắc đến các vấn đề Trung Quốc. Các
ứng cử viên đảng Cộng hòa đã than phiền về các thói tật
buôn bán của Trung Quốc. Chỉ trích Trung Quốc trong mùa tranh
cử đang có cơ trở thành một truyền thống chính trị -
được các ứng cử viên tổng thống của cả hai đảng áp
dụng.
<strong>Steve Inskeep, phóng viên của đài NPR:</strong>
Cũng cùng lúc ấy, chính quyền của Tổng thống Obama đang lặng
lẽ điều chỉnh lại chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, tìm
cách tập trung nhiều hơn vào các quốc gia dọc bờ biển Thái
Bình Dương của Á châu. Nhân vật tiền tiêu của chính quyền
là Đại sứ Hoa Kỳ Gary Locke. Ông nguyên là thống đốc bang Hoa
Thịnh Đốn và có nguồn gốc tổ tiên tại một làng ở phía
Nam Trung Quốc. Hiện nay Đại sứ Locke làm việc tại môt quốc
gia đang trổi dậy mà nhiều người Hoa kỳ xem như một mối đe
dọa. Nhân một chuyến về thăm Hoa Thịnh Đốn ngắn hạn,
chúng tôi đã mời ông đại sứ Locke đến đài phát thanh của
chúng tôi. Trung Quốc đang muốn cái gì đây, thưa ông đại
sứ?
<strong>Gary Locke:</strong> Một cách cơ bản, tôi thiết nghĩ, họ
đang cố gắng nâng cao mức sống và phẩm chất cuộc sống
người dân. Vì nhiều lý do, sự tiến bộ của họ đã bị
kiềm hãm lại trong suốt một, hai thế kỷ vừa qua so với nền
văn minh hàng ngàn năm của họ mà theo đó họ cho họ là đứng
đầu nền văn minh thế giới, vì họ đã phát minh ra và cống
hiến rất nhiều cho nền văn minh ấy – từ cái địa bàn,
đồng hồ, máy in, giấy cho đến máy ghi địa chấn. Và họ
cảm nhận rằng, bằng nhiều cách, hành động của Tây Phương,
kể luôn các nhà cai trị bản địa của họ, đã làm đất
nước tụt hậu, và vì thế họ cố gắng đuổi bắt lại
thời gian đã mất.
<strong>Inskeep:</strong> Tự ái bị tổn thương…
<strong>Locke:</strong> Trên một số mặt nào đó.
<strong>Inskeep:</strong> ...từ thời thuộc địa và từ những
thời điểm khác của lịch sử.
<strong>Locke:</strong> Trên một số mặt nào đó. Và vì thế,
bạn chứng kiến một sự chuyển mình không thể tin nổi ở
Trung Quốc. Trước khi tôi trở thành đại sứ, khi viếng thăm
Trung Quốc nhiều lần trong tư cách một người dân bình
thường và như một chức sắc của chính quyền, tôi bị chóng
mặt vì sự thay đổi không thể tin nổi. Nhiều làng xã 20 năm
trước đây chỉ có chừng 25 đến 50 ngàn dân nay đã hoá ra
phố thị với năm triệu dân với một số toà nhà chọc trời
cao hơn bất cứ nơi đâu trên thế giới.
[Phải nhìn nhận] Có một sinh lực, có một động năng ở Trung
Quốc. Tuy vậy, Trung Quốc vẫn là một xứ sở của những
tương phản vĩ đại. Trong khi hàng trăm triệu người tạo
thành một phần giai cấp trung lưu và khao khát mọi thứ hàng
hoá làm từ Hoa Kỳ, nhãn hiệu Hoa Kỳ, phim ảnh, âm nhạc –
thì có hàng trăm triệu con người khác trên đất nước Trung
Quốc đang sống bằng khoảng một đô la Mỹ một ngày. Họ
không có quạt máy. Rồi bạn trở lại chính nơi làng xã của
mình chỉ cách thành phố khoảng hơn một cây số với hàng
triệu con người ở miền Nam Trung Quốc thì thấy họ không có
cả cầu tiêu. Họ phải đi ngoài. Họ vẫn còn dùng các bánh
bột than và củi nhóm bếp góp nhặt được ở ngoài đồng
để nấu nướng.
<strong>Inskeep:</strong> Vậy ông bắt đầu giả định rằng Trung
Quốc đang tập trung nhiều vào sự phát triển nội địa hơn
là chế ngự Á Đông, chế ngự thế giới, hất cẳng Mỹ hoặc
bất cứ thứ gì mà người Mỹ đôi khi lo âu.
<strong>Locke:</strong> Thì rõ ràng đây là một đối thủ đáng
kể của nước Mỹ và phần lớn nền thương mại và kinh tế
của họ tập trung vào vùng Thái Bình Dương và quả thật, trên
khắp thế giới. Chúng ta thấy họ khai quật tài nguyên thiên
nhiên ở Phi châu, Châu Mỹ La-tinh và nhiều vùng khác ở Á
châu. Vì thế tôi nghĩ thế giới và các chính quyền trên khắp
thế giới phải quan tâm, và đặt câu hỏi về các ý đồ của
Trung Quốc là gì.
<strong>Inskeep:</strong> Mặc dù ông đã làm việc ở đấy, đã
tiếp xúc với chức sắc Trung Quốc, đã nghiên cứu về vấn
đề này như đã thấy, ông vẫn còn thắc mắc các ý đồ của
Trung Quốc là gì không?
<strong>Locke:</strong> À, thì, chúng tôi biết họ đang tập trung
vào các vấn đề gì trước mặt. Cái cách thức mà họ thực
hiện đưa đến nhiều quan ngại, từ những xung đột và tranh
giành lãnh thổ trên Biển Nam Hải cho đến các chính sách kinh
tế của họ. Như Tổng thống Obama đã nói rõ ràng chỉ cách
đây vài tháng, Trung Quốc phải tôn trọng các qui luật của
quốc tế, hệ thống thương mại của quốc tế mà qua đó họ
đã hưởng lợi lộc rất nhiều.
Chúng tôi quan tâm rất nhiều về hồ sơ nhân quyền của họ
và sự cởi mở ngay thật của họ trên bình diện một xã
hội. Chúng ta cần nhiều trao đổi hơn giữa các cấp chỉ huy
quân đội của chúng ta để tránh bị tính toán sai lầm. Một
lần nữa, chúng tôi hoan nghênh một nước Trung Quốc phát
triển phồn vinh nhưng phải là một nước đảm nhận nhiều
trách nhiệm lớn hơn nữa cho trật tự quốc tế.
<strong>Inskeep:</strong> Ông có nghĩ là sự suy nghĩ của ông đã
xui khiến các chức sắc Trung Quốc, trong năm rồi gần đây
thôi, càng ngày càng ra mặt công khai trấn áp những người bị
coi là bất đồng chính kiến không? Chỉ mới tuần rồi thôi,
một nhà thơ đã bị bắt giữ vì một bài thơ có ý khuyến
khích thiên hạ đi đến quãng trường. Bài thơ không xác định
rõ ràng một quãng trường nào, nhưng có vẻ như ám chỉ đến
một nơi nào đó giống như Quảng trường Thiên An Môn.
<strong>Locke:</strong> Hồ sơ nhân quyền của Trung Hoa nóng nguội
với thời gian nhưng rõ ràng trong thời kỳ chuẩn bị Thế Vận
Hội Olympic 2008 và kể từ đó trở đi, nhà cầm quyền đã
đối xứ bất dung hơn với những người bất đồng chính
kiến và hồ sơ nhân quyền của Trung Quốc đã chuyển sang
hướng xấu hơn.
Trên vị trí một đại sứ quán, chúng tôi trao
đổi hàng ngày về vấn đề nhân quyền trên mặt ngoại giao
với các chức sắc Trung Quốc, quan hệ với công chúng, đưa ra
các thông cáo chính thức, hỗ trợ các nhà hoạt động nhân
quyền và bất đồng chính kiến; chúng tôi cũng tiếp xúc với
các tổ chức độc lập, giáo hội và luật sư, những người
thực sự là nạn nhân của chính sách trấn áp và bất khoan
dung, những người bất đồng chính kiến. Chúng tôi rất chú
trọng đến vấn đề này, bởi vì chúng ta là một quốc gia tin
tưởng mạnh mẽ vào các giá trị nhân quyền vốn đã được
coi là những quyền phổ cập của mọi con người trên thế
giới. Nhưng hãy để cho tôi nói rằng người dân Trung Quốc
có khả năng ngày càng gia tăng để vẫn nói được về các
vấn đề này qua việc sử dụng mạng lưới truyền thông của
xã hội, mạng lưới Internet. Và mặc dù [nhà cầm quyền] Trung
Quốc có gia sức kiểm duyệt, hạn chế, và ngăn chận rất
nhiều hoạt động và những cuộc thảo luận loại này, người
dân Trung Quốc nói chung vẫn đi trước [nhà cầm quyền] một
bước. Họ có thể sáng tạo các ngôn từ nguỵ hóa đế bàn
về các vấn đề - thí dụ như về Tây Tạng, nói về những
quyền tự do căn bản của họ, những quan tâm của họ về
chính sách Trung Quốc [Đại Hán] của nhà cầm quyền , hệ
thống chính trị, kinh tế, mọi vấn đề họ muốn nói.
Và các cuộc thảo luận ấy vẫn đang tiếp tục diễn ra.
<strong>Inskeep:</strong> Thưa Đại sứ, khi ông nói hồ sơ nhân
quyền của Trung Quốc càng tồi tệ hơn, ông có ý nói chức
sắc Trung Quốc càng lúc càng lo âu về sự ổn định của nhà
nước và ngôi vị chót vót của họ trong nước?
<strong>Locke:</strong> Tôi cho là cả hai. Họ rất lo lắng về
trật tự và ổn định trong nước, đặc biệt về các mặt có
thể ảnh hưởng và tác động vào khả năng bảo vệ quyền cai
trị và về sức mạnh và sự tồn vong của đảng cộng sản.
<strong>Inskeep:</strong> Đảng [cộng sản] có đang suy yếu hay
không?
<strong>Locke:</strong> À, chắc chắn là họ đang lắng nghe chăm
chú hơn các mối quan tâm của người dân được biểu lộ qua
các trang mạng cá nhân, vi mạng cá nhân và qua mạng Internet.
Và bạn thấy diễn ra hàng ngày – sự thông tin về các vụ
biểu tình, đôi khi nhỏ, đôi khi rộng khắp, kể cả một
cuộc biểu tình gần như là phong toả thành phố hoặc cuộc
biểu tình ngồi tại một thành phố ở miền Nam Trung Quốc
phản đối việc họ bị tịch thu đất đai mà không được
bồi thường tương xứng. Và người dân nói chung đã ngăn
chận được lực lượng tiếp viện đưa từ bên ngoài vào bên
trong thành phố, họ đã làm cho thành phố bị tê liệt, và
bắt buộc nhà cầm quyền Trung Quốc phải cử các lãnh đạo
cộng sản lên tiếng trên đài phát thanh – để trả lời các
sự than phiền khiếu kiện của người dân.
Vì thế, tôi thật sự tin tưởng có sức mạnh của người
dân, và có nỗi bất mãn ngày càng gay gắt của dân chúng đối
với các hoạt động của chính quyền, đối với nạn tham
nhũng, sự thiếu rõ ràng trong suốt, và các vấn đề tác
động đến cuộc sống hàng ngày của người dân mà họ nghĩ
rằng đã bị chính quyền bỏ mặc xem thường.
<strong>Inskeep:</strong> Ông có nghĩ rằng tình trạng ngay hiện nay
ở Trung Quốc trên căn bản đã thực sự ổn định?
<strong>Locke:</strong> Nó rất - tôi nghĩ - rất mong manh –
rất, rất ư là mong manh. Và – nhưng hồi đầu năm rồi đã
có những lời kêu gọi làm một cuộc cách mạng Hoa Lài nhưng
đã không có việc gì xảy ra. Tôi nghĩ phải là một vụ gì
rất ư là quan trọng, bên trong nội địa Trung Quốc, mới có
thể đưa đến bất cứ một cuộc biến động nghiêm trọng
nào.
<strong>Inskeep:</strong> Gary Locke, Đại sứ Hoa Kỳ tại Trung Hoa.
Chúng tôi xin cám ơn ông đã đến đây.
<strong>Locke:</strong> Tôi rất hân hạnh.
(NHẠC NỀN)
Renee Montagne, Steve Inskeep
Sơn Dương chuyển ngữ
Nguồn: <a
href="http://www.npr.org/2012/01/18/145384412/ambassador-locke-shares-his-impressions-of-china">Đài
phát thanh NPR</a>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11402), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét