đây, ngày 26 tháng 8 năm 2011 phát lại bài của giáo sư sử
học Phạm Cao Dương – California, Hoa Kỳ – nhan đề <a
href="http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/2010/07/100714_vo_nguyen_giap_pcduong_forum.shtml">Một
vài câu hỏi về tướng Giáp</a>[1]. Gọi là "câu hỏi",
nhưng thực ra nhiều điều đã được GS khẳng định. Tuy
nhiên, sự khẳng định đó hoặc dựa trên suy luận và định
kiến với cái gọi là "chính quyền cộng sản" nói chung,
với cá nhân Võ Nguyên Giáp nói riêng, hoặc dựa vào tài liệu
của những người đối lập với chính quyền cách mạng hồi
đó (như Jean Sainteny, Nguyễn Xuân Chữ, Nguyễn Tường Bách…),
cho nên rất nhiều trường hợp GS đã tỏ ra thiếu hẳn tính
khách quan khi đánh giá một sự kiện hay một nhân vật lịch
sử.
Chỉ xin nêu mấy ví dụ:
1. Về thời trẻ của ông Võ Nguyên Giáp, GS Dương đã dựa vào
ý kiến "<em>có người nói</em>" và suy diễn rằng "<em>do
thi để ra làm tri huyện nhưng bị rớt, mộng làm quan không
thành</em>" nên ông Giáp "<em>đã dứt khoát quyết định từ
bỏ tất cả</em> (để) <em>theo cộng sản…cùng với Phạm Văn
Đồng sang Trung Quốc vào năm 1940, mở đầu một giai đoạn
mới trong đời mình</em>". Như vậy là GS không biết gì về
những hoạt động của ông Giáp trước khi ra Hà Nội, từ
những ngày còn là học sinh trường Quốc học Huế, việc tham
gia thành lập Tân Việt cách mạng đảng đến những ngày bị
giam cầm trong nhà lao Thừa Phủ v.v…
2. Về mặt học thuật, có đoạn GS viết: "<em>Biến cố 19
tháng 8 hay Việt Minh cướp chính quyền, mà nhiều người thận
trọng không muốn gọi là Cách mạng, sau ngày 2 tháng 9 đã
chấm dứt và một cuộc cách mạng đã thật sự bắt đầu, qua
sự bãi bỏ và thay thế trong tổ chức và trong mọi sinh hoạt
thuộc phạm vi hành chính…</em>". Vậy sự kiện 19 tháng 8 có
được GS Dương gọi là một cuộc cách mạng không? Chắc GS
thừa hiểu, ngay những cuốn từ điển sơ đẳng nhất của
nước ngoài cũng định nghĩa rõ nội dung từ "cách mạng"
là gì. Ví dụ: Từ điển Chambers Pocket dictionary định nghĩa:
Revolution: The complete overthrowing of a government. Từ điển Larousse
des débutants định nghĩa: Révolution: Changement violent dans le
gouvernement d'un Etat. Những nội dung được định nghĩa trên
đây hoàn toàn phù hợp với những gì đã diễn ra trong cái mà
GS gọi là "<em>biến cố 19 tháng 8</em>": toàn dân nổi dậy
dùng bạo lực lật đổ hoàn tòan chế độ cũ, lập chính
quyền mới do mình làm chủ.
3. Người đọc rất đỗi ngạc nhiên trước những nhận định
hết sức kỳ lạ của GS Dương về vai trò của Pháp ở Đông
Dương sau Cách mạng tháng Tám. Ví dụ như ở Nam Kỳ (GS dùng
từ Nam Kỳ thay vì Nam Bộ), ông viết: "<em>Riêng ở Nam Kỳ,
mặc dù cho tới thời điểm này</em> (tức cuối năm 1946 – TG)
<em>vẫn còn là thuộc địa của Pháp và đương nhiên là vẫn
do người Pháp quản trị và chịu trách nhiệm</em>". Từ nhận
định trên, dẫn đến phê phán mọi hoạt động kháng chiến
của phía Việt Nam là những việc "<em>không thể nói là không
vi phạm trầm trọng chủ quyền của người Pháp ở Nam
Kỳ</em>". Như vậy, phải chăng GS Dương không biết gì hoặc
cố tình không công nhận những thực tế lịch sử về
"<em>vai trò của Pháp</em>" trên bán đảo Đông Dương trong
những năm 1940 – 1945, trong đó có những mốc quan trọng là
tháng 9 năm 1940 -- Nhật vào Đông Dương, tháng 3 năm 1945 --
Nhật đảo chính lật đổ nền thống trị của Pháp và nhất
là những sự kiện trong và sau tháng 8 năm 1945? Nếu "<em>Nam
Kỳ vẫn còn là thuộc địa của Pháp</em>" thì sao có chỗ GS
lại viết rằng quân Pháp theo chân quân Anh trở lại (để tái
chiếm) xứ Nam Kỳ, vì sao Jean Cédile ("ủy viên cộng hòa"
vừa được máy bay Hoàng gia Anh lén lút ném xuống Tây Ninh)
phải đến gặp đại diện chính quyền Nam Bộ là ông Trần
Văn Giầu để "thương thuyết", trong khi ở ngoài Bắc, phái
viên của Pháp là Jean Sainteny (bám càng máy bay của thiếu tá
Mỹ Archimedes Patti từ Côn Minh sang và hạ cánh xuống sân bay Gia
Lâm) lại phải xin gặp đại diện Chính phủ Việt Nam ở Hà
Nội? v.v…
Bỏ qua rất nhiều chi tiết bị đánh giá sai lệch như trên,
người viết bài này chỉ tập trung nói lại một số vấn đề
quan trọng liên quan đến ông Võ Nguyên Giáp trong 16 tháng đầu
của chính quyền cách mạng (2 tháng 9.1945 – 19 tháng 12. 1946).
Cụ thể là: (1) Là Bộ trưởng Nội vụ, tại sao ông Giáp lại
"lấn sân" sang công tác đối ngoại? (2) Việc tiêu diệt các
đảng phái chống đối chính quyền sau Cách mạng tháng Tám; (3)
Cuộc kháng chiến bùng nổ cuối năm 1946 có phải là do tham
vọng chủ chiến của cá nhân Võ Nguyên Giáp?
<h2>1. Về việc ông Võ Nguyên Giáp "lấn sân" sang công tác
ngoại giao: </h2>
Vấn đề GS Dương đặt ra là vì sao ông Giáp -- với tư cách
là Bộ trưởng Nội vụ trong Chính phủ lâm thời lại đóng vai
trò chính yếu trong việc đón tiếp các nhân vật quan trọng
của các nước (Archimedes Patti của phái bộ OSS Mỹ, Jean Sainteny
và đại tướng Leclerc) trước khi những nhân vật này được
Hồ Chí Minh tiếp kiến, "<em>thay vì công việc đó được giao
cho các công chức cao cấp khác của Bộ ngoại giao dưới quyền
trực tiếp của Cụ Hồ ở bộ này theo thủ tục thông
thường</em>". Sau đó, trong việc điều đình với người Pháp
ở Hà Nội, Đà Lạt và Hải Phòng, vì sao ông Giáp cũng đóng
vai trò chủ chốt.
Rồi GS suy diễn: "<em>Điều này dễ hiểu… vì những người
làm ở Bộ Ngoại giao thời đó đều có gốc là những công
chức cao cấp thời Pháp, giỏi tiếng Pháp hay có thể cả
tiếng Anh, quen tiếp xúc với người Pháp nhưng không được tin
cậy và không phải là đảng viên cộng sản</em>".
Một trong những câu hỏi vì sao của GS Dương đã được chính
ông giải đáp, khi ông viết: "<em>Trong những cuộc gặp gỡ
này, tướng Giáp đã tỏ ra rất thông thạo tiếng Pháp, tự tin
và có khả năng thuyết phục được các đối phương của
mình. Điển hình là cuộc tiếp xúc đầu tiên với Sainteny có
sự hiện diện của Patti và được Patti kể lại</em>". Như
vậy là GS Dương đã công nhận một thực tế là: do lập
trường, bản lĩnh và nghệ thuật đối ngoại của ông Giáp
nên nhiều lần ông được Cụ Hồ tin cậy cử đi đại diện
cho Chính phủ Việt Nam .
Nhưng ngay sau đó, một câu hỏi khác lại được GS Dương đặt
ra: "<em>Với khả năng và kinh nghiệm mới đạt được thêm
như vậy, tại sao Võ Nguyên Giáp đã không lãnh hay không được
cử hướng dẫn phái đoàn Việt Nam di đự hội nghị
Fontainebleau mà lại là ông Phạm Văn Đồng</em>", một người
mà – theo suy luận của GS Dương -- "<em>cho đến thời điểm
đó vẫn còn là một nhân vật vô danh, còn về khả năng thì
thua ông Giáp.</em>
Người viết thấy cần góp thêm một số ý kiến để cùng GS
Dương làm sáng tỏ vấn đề hơn:
1. Không có cơ sở để nói ông Giáp "thích lấn sân" sang
công tác ngoại giao. Một dẫn chứng là lần được Cụ Hồ
giao nhiệm vụ đi gặp Philippe Leclerc khi viên tướng Tổng chỉ
huy Pháp vừa ra Bắc sau Hiệp định sơ bộ và đề nghị
được gặp đại diện Chính phủ Việt Nam. Khi nghe ông Giáp
đề cử ông Hoàng Hữu Nam đi thay, Cụ Hồ trả lời: "Chú
làm chính trị không phải việc nào thích mới làm. Đại diện
Chính phủ ta, phải là chú".
2. GS Dương cho rằng những người trước đây là công chức
của Pháp hoặc không phải là đảng viên cộng sản thì không
được tin cậy trong công tác đối ngoại. Điều suy diễn đó
không đúng với sự thật lịch sử. Một dẫn chứng rõ nét là
thành phần phái đoàn Chính phủ đi hội nghị trù bị Đà
Lạt. Trưởng phái đoàn là Nguyễn Tường Tam (thuộc đảng
Đại Việt dân chính), lúc này là Bộ trưởng Ngoại giao. Một
số thành viên khác của phái đoàn đi Đà Lạt như Vũ Hồng
Khanh (một trong những người cầm đầu Việt Nam quốc dân
đảng), hay các ông Hoàng Xuân Hãn (người đã từng có quan hệ
với các tướng chỉ huy quân Pháp như Mordant, Aymé hồi trước
Cách mạng tháng Tám), Nguyễn Mạnh Tường, Cù Huy Cận… Ngoài
ra còn một số thành viên là cố vấn của phái đoàn Đà Lạt
như các ông Phạm Khắc Hòe (nguyên Đổng lý văn phòng của
Bảo Đại), Phan Phác (cựu sĩ quan trong quân đội Pháp), Tạ
Quang Bửu, Hồ Hữu Tường v.v… Tất cả các vị này đâu
phải là đảng viên cộng sản?
Trường hợp phái đoàn đi hội nghị Fontainebleau cũng vậy. Ban
đầu, Chủ tịch Hồ Chí Minh cử Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn
Tường Tam làm Trưởng đoàn, Phạm Văn Đồng làm Phó trưởng
đoàn. Nhưng do Nguyễn Tường Tam cáo bệnh nên mãi gần đến
ngày lên đường – ngày 30 tháng 5 năm 1946 – Chủ tịch Hồ
Chí Minh mới ký sắc lệnh cử ông Phạm Văn Đồng làm Trưởng
đoàn. Thành phần phái đoàn đi Pháp không chỉ gồm rất nhiều
thành viên không phải là đảng viên cộng sản (Phan Anh, Vũ Văn
Hiền, Nguyễn Văn Huyên, Tạ Quang Bửu, Bửu Hội, Nguyễn Mạnh
Hà, Phạm Khắc Hòe…) mà còn cả những đảng viên các đảng
đối lập như Chu Bá Phượng, Vũ Trọng Khánh …
3. GS Dương đã tự mâu thuẫn khi phê phán ông Giáp "lấn
sân" ngoại giao, nhưng rồi lại hỏi vì sao ông Giáp không
cầm đầu phái đoàn đi Pháp. Theo GS suy luận thì ông Giáp ở
lại chuẩn bị chiến tranh với giấc mơ "trở thành Napoléon
của châu Á".
Kết quả hội nghị Đà Lạt đã góp phần làm rõ thêm mưu
đồ đen tối của thực dân Pháp. Bởi vậy, trong khi Bộ
trưởng và Thứ trưởng Quốc phòng (Phan Anh và Tạ Quang Bửu)
sang Pháp thì ông Giáp "ở nhà" để chỉ đạo chuẩn bị
kháng chiến là đúng với cương vị Chủ tịch Kháng chiến ủy
viên hội. Một lần nữa thực tế lại chứng minh lòng tin của
Cụ Hồ đối với ông Giáp khi giao nhiệm vụ "ở nhà" cùng
Cụ Huỳnh Thúc Kháng -- Quyền Chủ tịch -- quản lý đất
nước. Chẳng thế mà khi máy bay đưa phái đoàn lên đường
sang Pháp vừa cất cánh, Cụ Hồ gợi ý mọi người nhớ lại
chuyến đi Đà Lạt vừa qua và nói: "Lên đường lần này,
các chú có câu Kiều lẩy nào không?", Bộ trưởng Phan Anh
liền ứng khẩu: "Trời mây muôn dặm xa khơi / Sao cho trong ấm
thì ngoài mới êm". Cụ Hồ hiểu tâm tư các thành viên phái
đoàn đi Pháp lo lắng cho tình hình "ở nhà" (phía Pháp có
thể tiếp tục vi phạm Hiệp định sơ bộ, các đảng phái
đối lập có thể tiếp tục chống phá…), nên Cụ nói ngay:
"Các chú cứ yên tâm. Mọi việc ở nhà đã có Cụ Huỳnh
với chú Giáp".
<h2>2. Về việc ông Giáp chỉ đạo tiêu diệt các lực lượng
chống đối cách mạng: </h2>
Trước khi nói về cái mà GS Dương gọi là "<em>diệt trừ
đối lập đã đạt tới cao điểm của nó vào tháng 7 năm
1946</em>", cần khách quan phân tích những người cầm đầu hai
tổ chức Việt Nam Quốc dân đảng (Việt quốc) và Việt Nam
Cách mạng đồng minh hội (Việt cách) là ai, mục tiêu chính
trị của họ khi theo quân Tưởng về nước là gì?
Nghiên cứu các văn kiện của Quốc dân đảng Trung Hoa về
chủ trương "Hoa quân nhập Việt" và thực tế những hành
động chống phá của Việt quốc, Việt cách (nhất là ở thủ
đô Hà Nội cả trước và sau khi họ tham gia Chính phủ liên
hiệp), một điều có thể khẳng định: Nguyễn Hải Thần,
Nguyễn Tường Tam, Vũ Hồng Khanh, Chu Bá Phượng… chỉ là công
cụ trong tay của Tưởng Giới Thạch trong mưu đồ "diệt
Cộng – cầm Hồ". Đó là mưu đồ lật đổ chính quyền
cách mạng rồi dùng các "chính khách" này tổ chức ra một
chính quyền thân Trung Hoa dân quốc. Sau khi mưu đồ đó bất
thành và trên cơ sở đã ngã giá với tướng lĩnh Pháp, Tưởng
Giới Thạch buộc phải rút quân về nước. Khi những người
cầm đầu Việt quốc và Việt cách đã theo quân Tưởng chạy
sang bên kia biên giới, một số tàn dư của các đảng phái này
ở lại đã sớm thay thày đổi chủ, tiếp tay cho Pháp để
chống phá chính quyền cách mạng.
Trong bài viết của mình, dưới góc nhìn kỳ thị và thiên
lệch, GS Dương đã dẫn ra sự kiện Ôn Như Hầu và xuyên tạc
vai trò của Cụ Huỳnh Thúc Kháng và ông Võ Nguyên Giáp trong
việc xử lý sự kiện này..
<strong>Thứ nhất</strong>, GS Dương chỉ nói về "<em>tất cả
các trụ sở chính của Việt Nam Quốc dân đảng ở Hà Nội
đã bị công an bao vây, lục soát, đặc biệt là trụ sở ở
đường Ôn Như Hầu. Tại những nơi đó tất cả các đảng
viên của đảng này đã bị bắt và mang đi mất tích</em>".
Sao GS không nói vì sao công an phải làm như vậy và những tang
chứng (truyền đơn, vũ khí, dụng cụ tra tấn…) tìm thấy
tại phố Ôn Như Hầu (và nhiều nơi khác trong thành phố Hà
Nội) đã nói lên điều gì? Tang chứng và những lời thú tội
của bọn bị bắt cho thấy một thực tế là, nhân lúc Cụ Hồ
đang ở bên Pháp, tàn dư của Việt Nam quốc dân đảng gấp
rút chuẩn bị tiếp tay cho quân Pháp thực hiện âm mưu đảo
chính lật đổ chính quyền trung ương ở Hà Nội đúng vào
ngày quốc khánh của Pháp. Đây là mưu đồ của Etienne Valluy
định triển khai ngay sau khi y vừa thay thế Philippe Leclerc nắm
quyền tổng chi huy quân viễn chinh Pháp. Sao GS không nói đến
một thực tế khác là khi lực lượng an ninh đến khám trụ
sở của Việt Nam quốc dân đảng ở đường Quán Thánh thì
quân Pháp đưa xe bọc thép đến hòng giải thoát cho bọn này
và Pháp chỉ chịu lui quân sau khi Ủy ban Liên kiểm đến can
thiệp. Và một thực tế nữa là, trong những xác bị bọn
Quốc dân đảng thủ tiêu và chôn ngay trong vườn trụ sở của
chúng, có không ít xác binh lính Pháp. Qua những tài liệu mà an
ninh tịch thu được, bọn chúng có cả một kế hoạch ám sát
và bắt cóc sĩ quan và binh lính Pháp, trẻ con và phụ nữ Pháp
kiều, hòng tạo thêm những chuyện rắc rối trong quan hệ giữa
ta và Pháp, giúp quân Pháp có cớ để gây hấn.
<strong>Thứ hai</strong>, GS Dương nêu vấn đề: Câu hỏi được
đặt ra là vào thời điểm này Chính phủ liên hiệp vẫn còn
và Võ Nguyên Giáp không còn là bộ trưởng Nội vụ nữa, vậy
với tư cách gì ông đã đến hiện trường (ý nói phố Ôn Như
Hầu – TG) rồi lại còn mang theo cả Huỳnh Thúc Kháng nữa?
Sự thật là trước khi cùng phái đoàn lên đường sang Pháp,
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh (số 82, ngày 29 tháng
5 năm 1946) ủy nhiệm Cụ Huỳnh Thúc Kháng -- Bộ trưởng Nội
vụ -- thay Chủ tịch Chính phủ ký những công văn thường ngày
và chủ tọa Hội đồng Chính phủ; ủy nhiệm các ông Võ
Nguyên Giáp và Vũ Hồng Khanh (Chủ tịch và Phó chủ tịch Kháng
chiến ủy viên hội) tạm thay các ông Phan Anh và Tạ Quang Bửu
(Bộ trưởng và Thứ trưởng Quốc phòng) đi vắng, giúp Cụ
Huỳnh quản lý đất nước, nhất là về mặt an ninh quốc
phòng. Trước khi quyết định tiêu diệt sào huyệt của Quốc
dân đảng ở phố Ôn Như Hầu, ông Giáp đã báo cáo Cụ Huỳnh
và sau đó đã mời Cụ đến chứng kiến hiện trường.
<strong>Thứ ba</strong>, sao GS không nói đến những ý kiến của
Cụ Huỳnh trong cuộc họp báo mấy ngày sau đó để rõ nguyên
nhân và bản chất của sự việc? Cụ Huỳnh nói: "<em>Đoàn
kết là cần… nhưng không thể vin vào "đoàn kết" mà làm
những điều phi pháp… Những kẻ bắt cóc, tống tiền, ám sát
thì phải bị pháp luật nghiêm trị… Đây không phải là vấn
đề đảng phái mà là việc cần làm để bảo vệ trị
an…</em>". Thêm nữa, sao GS không nói đến nội dung hai công
điện của lãnh sự Mỹ James L. O'Sullivan gửi Bộ Ngoại giao
Hoa Kỳ các ngày 1 và 26 tháng 7 nói rằng, trong điều kiện
chính trị - xã hội Việt Nam lúc này, việc làm đó của Chính
phủ Việt Nam là tất yếu?
Sau cái mà GS Dương gọi là "vụ Ôn Như Hầu", ông còn lên
án việc "<em>quân đội của ông Giáp càn quét các căn cứ
của Việt Nam quốc dân đảng ở miền đỉnh châu thổ sông
Hồng, đặc biệt là vùng Việt Trì và tất nhiên là ở Hà
Nội</em>". Vấn đề đặt ra là: trong bối cảnh cuộc đàm
phán Fontainebleau đang đứng trước nguy cơ tan vỡ và trước
những hành động lấn tới ngày càng trắng trợn của quân
Pháp khiến cho khả năng hòa hoãn Việt - Pháp ngày càng giảm,
trên cương vị Chủ tịch Kháng chiến ủy viên hội (từ
2.3.1946) rồi Bộ trưởng Quốc phòng kiêm Tổng chỉ huy quân
đội (từ 30.11.1946), ông Võ Nguyên Giáp phải làm gì để chỉ
đạo toàn quân toàn dân bước vào cuộc kháng chiến toàn
quốc? Cùng với hàng loạt công tác chuẩn bị khác, việc tiêu
diệt tàn dư các đảng phái đối lập (khi đó đã công khai
trở thành tay sai của Pháp, mà điển hình là lực lượng vũ
trang của Đỗ Đình Đạo ở Vính Yên - Việt Trì) là chuyện
bình thường, tất yếu. Có diệt thù trong mới ổn định hậu
phương để chống giặc ngoài.
<h2>3. Về việc ông Giáp chỉ đạo chuẩn bị bước vào toàn
quốc kháng chiến:</h2>
Chung quanh vấn đề này, do nhận thức hạn chế về chế độ
quyết định tập thể của bộ máy lãnh đạo kháng chiến, do
không tiếp cận được thông tin nhiều chiều về thực tế
tình hình đất nước trong những thời điểm nhậy cảm, nhất
là vào những ngày nóng bỏng cuối năm 1946, lại do thiên kiến
đối với cá nhân ông Võ Nguyên Giáp, cho nên GS Phạm Cao Dương
đã không phản ánh đúng thực tế lịch sử..
GS Dương đặt vấn đề: Liệu Võ Nguyên Giáp có phải là
người gây ra chiến tranh Việt-Pháp khi mà "<em>trong những
ngày tháng cuối cùng trước khi cuộc chiến bùng nổ, Hồ Chí
Minh đi Pháp, không có mặt ở nhà</em>".
GS Dương đã nhầm lẫn về thời gian: Chiến sự chỉ nổ ra
toàn quốc sau khi Cụ Hồ đã từ Pháp về nước được hai
tháng (20 tháng 10 – 19 tháng 12). Mặt khác, GS đã dựa vào sách
của Sainteny để nói rằng khi từ Pháp về, Cụ Hồ bị đau
ốm, nằm một chỗ, để rồi suy diễn: "<em>Đây là một dịp
rất tốt để ông (Võ Nguyên Giáp) từng bước thực hiện
giấc mơ làm một Nã-Phá-Luân của châu Á, vì theo GS Dương,
vào thời điểm này, "Võ Nguyên Giáp đã đóng vai trò chính
yếu, quyết định tất cả. Huỳnh Thúc Kháng -- quyền Chủ
tịch -- chỉ là để ký giấy tờ</em>".
Có vài chi tiết quan trọng liên quan đến Cụ Hồ và Cụ Huỳnh
cần được làm rõ. Khi nổ ra kháng chiến toàn quốc, Cụ
Huỳnh đi công cán Nam Trung Bộ, không có mặt ở Hà Nội. Về
sức khỏe của Cụ Hồ lúc này – nội dung Sainteny viết trong
Một nền hòa bình bị bỏ lỡ (Histoire d'une paix manquée) --
khác với những gì GS Dương viết lại. Sainteny kể rằng ngày 3
tháng 12 năm 1946, sau khi từ Pháp trở lại Đông Dương, ông ta
đến thăm Cụ Hồ và "<em>tôi (Sainteny) thấy ông Hồ Chí Minh
nằm ở giường, mắt ông sáng, đôi tay ông hầm hập sốt nắm
lấy tay tôi…</em>". Chính vì điều kiện sức khỏe cho phép,
cho nên Cụ Hồ đã (với sự có mặt của các ông Hoàng Hữu
Nam và Hoàng Minh Giám) cùng Sainteny trao đổi ý kiến về tình
hình thời cuộc lúc này đang diễn biến hết sức khẩn
trương. Và cũng chính vì điều kiện sức khỏe cho phép nên
ngay chiều hôm đó (3.12.1946), Cụ đã chuyển chỗ ở và làm
việc vào làng Vạn Phúc - Hà Đông.
Cần nói thêm rằng, nếu có điều kiện đọc Hồ Chí Minh -
Biên niên tiêủ sử thì GS Dương có thể thấy những hoạt
động không mệt mỏi của Cụ Hồ trong suốt hai tháng từ khi
ở Pháp về nước đến ngày toàn quốc kháng chiến, nhằm cố
gắng gạn chắt và duy trì những khả năng hòa hoãn nhỏ nhất,
không để nổ ra xung đột toàn cục. Sự cố gắng của Cụ
Hồ chỉ dừng lại chiều ngày 19 tháng 12. Đó là thời điểm
Cụ được ông Hoàng Minh Giám báo cáo rằng Sainteny từ chối
không tiếp nhận bức thư của Cụ -- đề nghị cùng ông Giám
trao đổi tìm biện pháp nhằm cứu vãn tình thế. Chỉ đến
lúc đó, Cụ mới hạ quyết tâm cuối cùng: Hừ! Thì đánh!.
Đó cũng là thời điểm mà Lời kêu gọi toàn quốc kháng
chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh được tập thể Thường vụ
Trung ương Đảng góp ý kiến và thông qua.
Thực tế đó đủ để trả lời câu hỏi của GS Dương nói
rằng "<em>Có phải Hồ Chí Minh lúc đó không muốn hay chưa
muốn chiến tranh trong khi Võ Nguyên Giáp và phe nhóm của ông
đang ở một tình thế vô cùng thuận lợi có thể giúp ông
đạt được mong ước của mình, bó qua sẽ không bao giờ có
được</em>".
Thực tế đó còn cho thấy quyết định phát động kháng chiến
toàn quốc là kết quả thảo luận và thống nhất giữa tập
thể cấp lãnh đạo cao nhất, chứ không phải do cá nhân Võ
Nguyên Giáp quyết định. Và dù đã có quyết định của tập
thể, sáng ngày 19 tháng 12, Cụ Hồ vẫn cử ông Hoàng Minh Giám
đem thư đến gặp Sainteny, nhưng ông này đã từ chối và hẹn
ngày hôm sau -- tức 20 tháng 12 -- ngày mà (theo tối hậu thư)
"quân Pháp sẽ chuyển sang hoạt động".
Rõ ràng là, đối với cá nhân ông Tổng chỉ huy Võ Nguyên
Giáp, GS Phạm Cao Dương đã dựa vào (và thậm chí có chỗ
xuyên tạc) sách của Sainteny để bao che cho hành động lấn
tới của quân Pháp và cho rằng mọi chuyện xảy ra trong ngày 19
tháng 12 năm 1946 đều bắt nguồn từ "<em>bản chất hiếu
chiến</em>" của Võ Nguyên Giáp. GS không nhận thức được
rằng tình thế lúc này đòi hỏi phải khẩn trương chuẩn bị
cho cả nước sẵn sàng chuyển sang thời chiến. Những việc
làm của ông Giáp trong những ngày cuối năm 1946 đều thuộc
chức năng nhiệm vụ mà người cầm quân phải triển khai sau
khi có nghị quyết quân sự toàn quốc (19.10.1946), với kết
luận có tính khẳng định: "<em>Không sớm thì muộn, Pháp sẽ
đánh mình và mình cũng nhất định phải đánh Pháp</em>".
Công việc chuẩn bị chiến đấu của Tổng chỉ huy Võ Nguyên
Giáp đâu phải nguồn từ "<em>giấc mơ làm một Nã-phá-luân
châu Á</em>" như GS Dương nhận định.
Thiết nghĩ, với trình độ hiểu biết của một thày giáo dạy
sử ở cấp Đại học, nếu có một phong cách khoa học, công
tâm, khách quan, nếu đứng trên lập trường quốc gia dân tộc,
ắt GS Phạm Cao Dương có thể tránh được những nhận xét
thiếu chính xác, không có lợi cho yêu cầu hòa hợp dân tộc
lúc này, khi mà cuộc chiến 30 năm đã lui sâu vào quá khứ./.
___________
[1] Theo giới thiệu của BBC, GS Dương nhận bằng tiến sĩ sử
học ở Đại học Paris, trước năm 1975 đã từng dạy ở
nhiều đại học Sài Gòn. Sau khi sang Mỹ, ông dạy môn lịch
sử và ngôn ngữ Việt Nam ở một số trường tại Nam
California, trước khi về hưu.
Các chữ in nghiêng trong bài này là nhắc lại lời của GS Phạm
Cao Dương. Những từ in nghiêng đậm nét là do tác giả bài này
nhấn mạnh ý của GS Dương.
Tác giả gửi cho viet-studies ngày 23-12-11
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11059), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét