Mạnh Quân - Tập đoàn kinh tế Nhà nước: Vẫn chứng nào tật ấy!

Sau các phát hiện về những khoản đầu tư không đúng ngành,
đúng nghề của một loạt tập đoàn, tổng công ty như Dầu
khí Việt Nam (PVN), Điện lực Việt Nam (EVN), Than-Khoáng sản
Việt Nam (TKV)…, những tưởng hoạt động kinh doanh, đầu tư
của khối doanh nghiệp nòng cốt của Nhà nước sẽ được
chấn chỉnh. Thế nhưng, nhìn vào bản báo cáo về tình hình
sản xuất, kinh doanh của các tập đoàn, tổng công ty, ngân
hàng do cơ quan Đảng uỷ khối doanh nghiệp Trung ương lập trong
tám tháng đầu năm 2011, có thể thấy, tình hình chẳng thay
đổi là bao.

Trong số 31 doanh nghiệp lớn và ngân hàng có báo cáo, có tới
21 đơn vị vẫn đầu tư ra ngoài lĩnh vực chính của mình. Số
vốn đầu tư trái ngành nghề chẳng hề nhỏ: 22.590 tỉ đồng,
trong đó, có sáu tập đoàn, tổng công ty đầu tư trên mức
1.000 tỉ đồng/đơn vị. Riêng "anh cả đỏ" PVN nhiều tiền
nhất - đầu tư ngoài ngành 6.690 tỉ đồng - chiếm 3,76% vốn
điều lệ. Tập đoàn Công nghiệp cao su, dù tài chính không
mạnh và năm nay việc trồng, chế biến, xuất khẩu cao su thu
lãi cao nhưng vẫn đầu tư ra ngoài 3.700 tỉ đồng, chiếm tới
19,8% vốn điều lệ của tập đoàn. "Quả đấm thép" EVN kêu
than lỗ vốn, phải tăng giá điện đợt hai trong năm nhưng vẫn
đầu tư ngoài lĩnh vực chính 2.100 tỉ đồng (2,8% vốn điều
lệ).

Những lĩnh vực được coi là mạo hiểm, nhạy cảm mà nhiều
chuyên gia kinh tế từng cảnh báo các tập đoàn nên tránh xa là
tài chính, ngân hàng, bảo hiểm lại vẫn là những lĩnh vực
ngoài ngành được khối doanh nghiệp này đầu tư nhiều nhất.
Đã có hơn 10.700 tỉ đồng được 13 tập đoàn, tổng công ty,
ngân hàng rót vào các lĩnh vực trên mà nhiều nhất là PVN với
5.626 tỉ đồng. Trong khi thị trường chứng khoán ảm đạm,
nhiều nhà đầu tư tháo chạy thì một số tập đoàn, tổng
công ty vẫn bỏ vốn vào. Có 13 tập đoàn, tổng công ty đã mua
chứng khoán với số vốn 1.300 tỉ đồng. Có tám đơn vị
đầu tư vào bất động sản, khu công nghiệp, xây lắp với
số vốn 3.754 tỉ đồng, trong đó nhiều nhất là tập đoàn
Công nghiệp cao su với số tiền 1.500 tỉ đồng.

Có thể với từng tập đoàn, tổng công ty, số vốn đầu tư
nói trên chưa vượt quá tỷ lệ đầu tư ra ngoài ngành trên
tổng vốn của doanh nghiệp mà Chính phủ cho phép hiện nay
(30%), nhưng trong bối cảnh hầu hết những lĩnh vực "ngoài
ngành" mà các tập đoàn, tổng công ty đã và đang rót vốn
khá ảm đạm thì việc tiếp tục đầu tư trái ngành, nghề
khó tránh khỏi những rủi ro nhất định. Và, kết quả sản
xuất, kinh doanh tồi tệ ở một số tập đoàn, tổng công ty
thời gian qua phải chăng cũng có phần do không tập trung vốn,
không tập trung cho cái "lõi" của mình mà đem tiền, của
mạo hiểm đầu tư sang ngành khác?

Theo số liệu cơ quan chức năng tổng hợp được, năm nay, dự
kiến EVN lỗ trên 11.600 tỉ đồng; tổng công ty Xăng dầu Việt
Nam ước tính lỗ 1.200 tỉ đồng; tập đoàn Công nghiệp tàu
thuỷ Việt Nam (Vinashin) lỗ trên 3.000 tỉ đồng, tổng công ty
Hàng hải Việt Nam (Vinalines) lỗ 613 tỉ đồng... Trong số này,
có những tập đoàn, tổng công ty lỗ có thể không phải là do
đầu tư ra ngoài ngành do đã tái cơ cấu lại như Vinashin.
Nhưng hậu quả thua lỗ đó cũng có phần do sự đầu tư dàn
trải của các năm trước. Hay như Vinalines phải gánh chịu
những khoản lỗ từ Vinashin chuyển sang và làm ăn trong bối
cảnh thị trường vận tải biển rất không thuận lợi.

Còn ở nhiều tập đoàn, tổng công ty khác, tuy vẫn duy trì
lợi nhuận cao nhờ những lợi thế kinh doanh nhất định như
tập đoàn Dầu khí, tập đoàn Dệt may, tổng công ty Cà phê,
nhưng điều đáng lưu ý là tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ
sở hữu của hầu hết các đơn vị thuộc lĩnh vực sản
xuất, thương mại, dịch vụ, xây dựng đều giảm so với năm
trước. Một số doanh nghiệp thuộc lĩnh vực vận tải, xây
dựng, ximăng, sắt thép có tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ
sở hữu ước chỉ đạt dưới 5% - một con số rất thấp.

Số tiền thua lỗ hay lợi nhuận thấp có thể không chỉ do
nguyên nhân đầu tư ngoài ngành nhưng trong bối cảnh kinh tế
khó khăn, lãi suất cao, việc nhiều tập đoàn, tổng công ty
vẫn bỏ vốn đầu tư ngoài ngành chẳng những không đem lại
hiệu quả, lợi nhuận gì thêm mà càng khiến nhiều doanh
nghiệp khó khăn hơn, có đơn vị thậm chí càng thêm thua lỗ.

Mặc dù Chính phủ luôn nói rằng phải đẩy mạnh tái cơ cấu
kinh tế, tái cơ cấu đầu tư nhưng nhìn vào thực tế đầu tư
ở khối tập đoàn, tổng công ty - những doanh nghiệp sử dụng
nguồn lực lớn của đất nước như trên - người ta có lý do
để lo ngại việc hô hào "tái cơ cấu" chỉ là khẩu hiệu.
Trong khi đó, những yêu cầu cải cách, chấn chỉnh hoạt động
đầu tư, quản lý việc đầu tư ở khối các tập đoàn, tổng
công ty chưa được hiện thực hoá bằng các văn bản, chính
sách mới. Những dự định xây dựng luật Đầu tư công, các
dự thảo nghị định, quy chế về mô hình, cơ chế hoạt
động của các tập đoàn, các quy định làm rõ, thắt chặt
hơn quyền và nghĩa vụ của đại diện chủ sở hữu, quản lý
nhà nước của Chính phủ, bộ, ngành ở doanh nghiệp…vẫn
chưa có. Cho nên, việc đầu tư tuỳ tiện vào chứng khoán,
bất động sản, ngân hàng… ở một số tập đoàn, tổng công
ty với qui mô vốn không hề nhỏ trong tám tháng đầu năm vừa
qua cũng là điều dễ hiểu!

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9917), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét