nhìn, đứng nghe, mà không thực sự hiểu chuyện gì có thể
xảy ra cho mình. Chỉ biết mình không có ý đồ gì ngoài việc
biểu thị lòng yêu nước và phản đối TQ, không làm gì sai,
không bị ai xúi giục, không có ý định gây rối, chống đối,
hay làm bất cứ điều gì trái pháp luật, và nếu có bị công
an cấm, bị ngăn cản, thì sẽ ngưng ngay lập tức. Vì tôi luôn
tuân thủ pháp luật, vả lại, tôi còn có việc bay vào Đà
Nẵng vào buổi chiều hôm đó, nếu có gì thì rầy rà lắm.
Nhắc lại: sau một hồi tranh luận, công an cũng cho những
người biểu tình đi qua. Tôi đi tay không theo đoàn biểu tình,
không biểu ngữ, không cờ quạt gì, vì đâu có chuẩn bị gì
đâu, và có lẽ mặt tôi lúc ấy căng thẳng, lo lắng lắm.
Một vài người trong đoàn nhìn tôi, ngờ ngợ, vì thấy người
lạ, chắc thế (có khi lại còn nghĩ tôi là… công an chìm cũng
nên, vì tôi đeo kiếng, lẳng lặng đi không nói gì, lại mặc
áo… đen, trông thật là… hình sự).
Đi thêm một lúc thì có nhiều người nhập thêm vào đoàn. Có
một người cầm cờ bằng 2 tay, thấy tôi không có gì trong tay
bèn đưa cho tôi một bên. Thế là tôi đi, tay cầm cờ, đi trong
hàng người, với những tiếng hô: Trường Sa – Việt Nam.
Hoàng Sa – Việt Nam, tự nhiên tôi vô cùng xúc động.
Có một em gái trẻ, khoảng 18, 20, ở đâu không rõ cũng nhập
vào hàng, cùng đi với tôi, và nói: "Cháu bức xúc chuyện TQ
xâm lấn biển đảo quá mà không biết làm gì, chỉ biết cùng
đi với mọi người thôi." Cảnh mọi người Hà Nội cùng đi
trong trật tự, mà chỉ do lòng yêu nước của mỗi cá nhân,
tự nguyện tập hợp nhau lại để biểu hiện ra bên ngoài, đã
làm cho tôi, một người Sài Gòn, thấy thật tự hào về Hà
Nội, thủ đô của đất nước. Một hình ảnh xóa hết những
ấn tượng xấu về cảnh các nam thanh nữ tú đạp lên cỏ,
chen lấn nhau để bẻ hoa trong các lễ hội hoa đào trước
đây.
Tôi không rành đường phố Hà Nội, nên chẳng nhớ mình theo
đoàn biểu tình đi đến đâu, nhưng tôi nhớ có một đoạn đi
trên một con phố nhỏ, số người theo đoàn đã rất đông, và
số người hiếu kỳ ở hai bên đường cũng rất đông. Rồi
sau đó, đoàn biểu tình đi ra một con đường lớn, đường gì
tôi cũng chẳng nhớ tên nữa, thì công an ở đâu ra rất
nhiều, chia cắt đoàn biểu tình thành từng nhóm nhỏ, chặn
đầu, chặn đuôi, không đi được nữa, với thái độ khá hung
dữ, luôn miệng quát: "giải tán đi, giải tán đi"; và
"thôi đi, không thể như thế này mãi được đâu nhé" –
thì tôi cảm thấy hình như nhà nước (mà đại diện là công
an Hà Nội) không ủng hộ việc biểu tình yêu nước thì phải.
Thôi, thế thì rút, cho… yên thân. Thế là tôi lẳng lặng
chuồn.
Kể lể dài dòng trong 2 kỳ trước, tôi không chỉ muốn ghi
lại và chia sẻ những cảm xúc của mình (tất nhiên ghi lại
cho người khác hiểu cũng tốt), mà thực ra muốn khẳng định
một điều: tôi đã từng tham gia biểu tình ở HN (dù là tự
phát), nên tôi tin rằng tôi có thể nói tiếng nói của người
trong cuộc.
Và thông điệp mà tôi muốn đưa ra là như thế này: tôi tin
rằng tuyệt đại đa số những người đi biểu tình – nếu
không muốn nói là tất cả – đều là những người giống
như tôi: muốn biểu lộ ra bên ngoài, tất nhiên không phải là
cho những người hàng xóm, hay cho cơ quan, mà chủ yếu là cho
nhà nước, cho thế giới, và chắc chắn là cho đối tượng
bị phản đối trong cuộc biểu tình, tức là nhà cầm quyền TQ
ấy, hiểu rõ nguyện vọng về độc lập dân tộc, chủ quyền
đất nước, và ý chí bảo vệ tổ quốc khi bị xâm chiếm
của người dân Việt Nam.
Tất nhiên, theo cách nghĩ của nhiều người VN, trong đó có cả
tôi nữa, là việc này dường như không mấy an toàn, vì hình
như không được nhà nước ủng hộ, bật đèn xanh. Đó là lý
do tại sao khi tham gia tôi lại lo lắng đến như vậy. Đến
nỗi khi đoàn biểu tình bị chia cắt, giải tán, thì lá cờ
tổ quốc mà trước đó tôi cầm chung với người khác cuối
cùng nằm một mình trong tay tôi. Và tôi vội gấp nhỏ lá cờ
ấy lại, cất vào trong túi mà lòng thì vô cùng sợ hãi, thực
sự thế. Kèm một ý nghĩ chua chát thoáng qua trong đầu: tôi
mang cờ tổ quốc, mà sao sợ hãi như đang mang hàng quốc cấm?
Nhưng tôi đã làm gì sai? Tôi chỉ biểu lộ lòng yêu nước, có
thể tự phát, nhưng hoàn toàn không hề phạm pháp (lúc ấy nào
đã có ai ra quy định cấm?), có thể không theo chỉ đạo của
nhà nước, nhưng nếu tôi muốn biểu lộ một cách có tổ
chức, thì tôi sẽ nói với ai đây? Khi xung quanh tôi, cơ quan
tôi, tổ dân phố, báo chí truyền thông, và các đoàn hội,
mọi người đều im thin thít, dường như né tránh đụng chạm
đến những vấn đề nhạy cảm trong quan hệ Việt – Trung
này. Trong khi trên báo chí, truyền thông của thế giới và của
cả Trung Quốc, thì người ta đưa ra đủ loại thông tin về
Hoàng Sa (mà TQ bảo là của họ, không thể tranh cãi, trong khi
tôi vẫn còn nhớ rõ mồn một trận hải chiến năm 1974 của
quân đội VNCH với Trung Quốc – mà lúc ấy chính quyền miền
Nam gọi là Trung Cộng), về tranh chấp biển Đông, toàn là
những thông tin bất lợi cho VN. Trong khi ngư dân VN thì cứ ra
biển là bị đánh, bị bắt, bị giam, bị hành hạ, bị nộp
tiền phạt, và nhà nước VN thì vẫn chẳng có thái độ rõ
ràng, hoặc giải thích cho dân hiểu gì cả.
Mà đây có phải là lần đầu tiên ở VN có biểu tình biểu
lộ lòng yêu nước một cách tự phát đâu nhỉ? Tôi nhớ năm
tôi 18-19 tuổi, đang học năm thứ nhất ở ĐH Tổng hợp, chỉ
mới hơn 3 năm sau ngày đất nước thống nhất, thì Pol Pot gây
hấn, giết hại dân người Việt Nam ở biên giới Tây Nam (tôi
có những người bạn ở Tây Ninh chạy lên Sài Gòn, với những
ký ức kinh hoàng về giặc Pol Pot), còn TQ thì tấn công ở biên
giới phía Bắc. Tôi nhớ lúc ấy bọn thanh niên chúng tôi –
và có lẽ cả người lớn nữa? – quên hết những oán giận
của người miền Nam (những người thua cuộc), để say sưa hát
những bài hát yêu nước của chế độ mới, thời đại mới
của chúng tôi: "Chưa yên vui cho trọn ngày/ Áo lính lại khoác
vào ngay…", hay "Từng đôi mắt mang hình viên đạn/ Từng
đôi mắt sáng lên, cháy lên như ngàn ánh lửa …".
Tôi vẫn nhớ, hôm nghe tin Trung Quốc tấn công vào biên giới
phía Bắc, đám thanh niên trong lớp tôi đã tự phát tổ chức
một cuộc biểu tình mini, tự tập hợp nhau lại trong ký túc
xá, hát những bài ca yêu nước, và hô to "Đả đảo bọn
bành trướng Bắc Kinh" hay một cái gì tương tự như vậy.
Không bị ai giải tán hay phê bình, bắt bớ gì cả. Rồi hôm
Campuchea được giải phóng, tôi nhớ hôm ấy là gần Tết (hình
như là giao thừa?), đêm ấy sinh viên trong ký túc xá cũng đã
biểu tình, đốt lửa trại ăn mừng, ca hát …. Cũng không có
ai giải tán, phê bình, bắt bớ gì cả, mà hình như còn được
… khen?
Nhưng lần này thì khác. Biểu tình ở SG chỉ được 1, 2 lần
là bị trấn áp hoàn toàn. Hà Nội thì kéo dài được một số
lần, ngày càng hoành tráng hơn, có vẻ có tổ chức hơn, mà
không bị đàn áp. Nên hôm 17/7 tôi mới hăng hái tham gia biểu
tình để thực sự cảm nhận mọi điều như một người trong
cuộc. Và tôi cũng đã thực sự muốn viết bài ca ngợi chính
quyền Hà Nội. Vì ngay cả với vụ đạp mặt người yêu
nước, thì công an Hà Nội dường như cũng tử tế hơn, và
đặc biệt là giám đốc CA Hà Nội cũng đã phát biểu cho
rằng biểu tình là yêu nước – khác hẳn với sự trấn áp
lạnh lùng, không giải thích của CA Sài Gòn.
Thế mà mấy hôm nay tôi xem được những mẩu tin trên VTV phê
phán biểu tình yêu nước, cùng với loạt bài phê phán trên
các báo HNM, ANTĐ, QĐND về "những trò lố" của "nhúm
người" biểu tình với những lời lẽ nặng nề, xúc phạm
nhất mà tôi có thể tưởng tượng ra, vào thời điểm đầu
thế kỷ 21 như thế này. Mà nhúm người ấy có những ai nhỉ?
Có thể Nguyễn Xuân Diện, Nguyễn Huệ Chi, Nguyễn Quang A thì
tôi không thực sự quen biết, nên không thể nói gì hơn. Nhưng
còn nhà văn Nguyên Ngọc, tác giả của Đất nước đứng lên,
chẳng lẽ là phản động ư? Còn GS Lâm Quang Thiệp, nguyên vụ
trưởng Vụ Đại học của Bộ Giáo dục, người mà tôi rất
kính trọng, chẳng lẽ cũng là phản động ư?
Tôi hoang mang lắm, vì chẳng biết biểu lộ lòng yêu nước ra
như thế nào nữa. Hình như viết blog như thế này cũng là …
phản động thì phải, vì đó là điều tôi thấy được ám
chỉ trong những bài viết mà tôi nhắc ở trên. Biểu tình thì
đã bị cấm (ở Hà Nội) rồi, dường như thế, qua cái thông
báo … kỳ kỳ không có người ký mà chỉ có dấu treo ấy.
Biểu lộ lòng yêu nước có tổ chức thì dường như hôm 21/8
người ta cũng tổ chức ở Hà Nội đấy, nhưng qua hình ảnh
trên mạng thì tôi cũng thấy … kỳ kỳ, không hợp gu của
tôi, khi thấy mấy cô gái trẻ ăn mặc khá hở hang, hao hao
giống như sườn xám, nhảy nhót trên sân khấu. Chẳng lẽ chỉ
cần do Đoàn, Hội của nhà nước tổ chức thì nó trở thành
đúng, còn do dân tự nghĩ ra thì nó là sai hay sao? Mà già như
tôi, muốn biểu lộ lòng yêu nước theo kiểu của mấy cô gái
ấy, cũng làm sao mà làm được?
Nên câu hỏi của tôi, mà đến giờ vẫn chưa thể nào trả
lời được, đó là: <strong>Yêu nước như thế nào mới là
đúng cách đây?</strong>
______________________
<strong>Viết thêm ngày 29/8/2011 </strong>
Sau khi đăng loạt bài này lên, tôi nhận được khá nhiều
phản hồi của bạn đọc, trong đó có một vài người chất
vấn tôi - một cách hoàn toàn chính đáng - về việc tôi cho
rằng các nhân sĩ, trí thức như Nguyễn Xuân Diện, Nguyễn Quang
A, hay Nguyễn Huệ Chi là yêu nước "không đúng cách". Ví dụ
như anh Phùng Hoài Ngọc ở An Giang.
Thực ra, khi viết bài này, tôi có ý định sẽ phân tích một
số bài viết của các tác giả trên báo lề phải như QĐND,
ANTĐ, hoặc HNM, về thế nào là yêu nước "đúng cách" theo quan
điểm của họ (cũng là quan điểm của nhà nước, hẳn là
thế). Vì vậy nên mới có câu: "nhưng ấy là việc sau này".
Nhưng sau đó, khi thấy bài viết quá dài, nên tôi đã không
phân tích những chi tiết này nữa, khiến cho đoạn tôi viết
về sự "không đúng cách" của các nhân sĩ nói trên có một
điều gì đó không rõ ràng, như thể tôi có ám chỉ gì đó
đến nhân cách của các vị ấy.
Nay xin được làm rõ ý của tôi như sau: Trong toàn bộ bài
viết này, tôi muốn nói rằng hiện nay của nhà nước đang
hành xử theo cách chỉ cái gì nhà nước làm hoặc cho phép làm
thì mới được xem là "đúng cách", còn tất cả những cái gì
khác - do người dân tự nghĩ ra, chẳng hạn như việc biểu
tình tự phát - đều là "không đúng cách". Như vậy, tất cả
mọi người biểu tình vừa qua đều không đúng cách, nên bây
giờ phải nghiêm cấm (!), vì mọi người (kể cả tôi) khi đi
biểu tình là đã làm trò lố lăng, với động cơ tự đánh
bóng bản thân, hoặc nếu không thì cũng ngây ngô, để cho bọn
xấu xúi giục. Tất nhiên, đối với tôi, cũng như đối với
nhiều người khác, ví dụ như các nhân sĩ nói trên, thì đó
là một sự phỉ báng, xỉ nhục, và chụp mũ. Đó là lý do
tại sao một số vị đã có công văn phản đối, và đã
được mời lên đối thoại với chính quyền Hà Nội. Một
thái độ rất đáng khen từ phía chính quyền.
Phần tôi, vì tôi chẳng tham gia gì nhiều, bởi chính tôi cũng
rất ... hèn nhát, không dám biểu lộ lòng yêu nước chính
đáng của mình dù biết chẳng có gì là phạm pháp (nay thì đã
bị cấm rồi, mặc dù theo một số lý luận thì hình như việc
cấm biểu tình vẫn còn những điều chưa hợp lý), thì tôi
không có ý định khiếu nại, phản đối gì cả. Mà chỉ nêu
lên những suy nghĩ, những cảm xúc của tôi, về những điều
tôi quan tâm và xem là quan trọng, mà thôi.
Vài hàng xin giải thích, và mong tôi đã không vô tình làm xúc
phạm đến những vị nhân sĩ, trí thức mà tôi đã nêu tên,
là những người mà tôi đã và vẫn tiếp tục kính trọng về
lòng yêu nước và sự kiên trì, dũng cảm bày tỏ tình cảm
của mình đối với đất nước, cho dù không theo "đúng cách"
mà chính quyền Hà Nội muốn.
Giải thích như vậy, đã được chưa hả anh PHN ơi?
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9778), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét