Trần Kinh Nghị - Lời khuyên của một con ếch

Ở nước ta trong những năm gần đây có một sự thật chưa
được thừa nhận, đó là tâm trạng bất bình, bất an, bất
ổn, bất phục, có thể đang diễn biến sang chiều hướng
"bất tuân lệnh". Nói vậy có quá không? Không quá, nhưng
hơi chậm. Chậm là vì hậu quả của nó đang lấp ló đâu đó
như sóng thần trong khi nhiều người vẫn làm như không nghe,
không biết, không thấy…Nhưng tôi tin rằng những ai đã trãi
qua trọn thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng
lại của đất nước đều không thể thản nhiên nhìn những
thành quả của họ bị sóng thần cuốn trôi.

Xin miễn kể lễ dài dòng, bởi lẽ ai cũng nghe, cũng thấy,
cũng biết cả rồi; nếu nói ra lại bảo "biết rồi, khổ
lắm nói mãi!" Mà tôi có nói, chắc cũng không thể nào hay
và trúng bằng các vị tiền bối với tư cách "khai quốc công
thần"hay các "cựu chiến binh" và "cựu lãnh đạo". Tôi
xin chỉ nói với vai trò của một con ếch ngồi đáy giếng
với bản năng dự báo thời tiết mà thôi. Và sẽ chỉ nói
càng ngắn gọn càng tốt…để còn kịp chuẩn bị đối phó
với sóng thần !

Sai lầm đường lối là việc không thể tránh khỏi và có thể
tha thứ được trong những hoàn cảnh nhất định, đó là trong
thời kỳ đầu sau giải phóng miền Nam năm 1975 mặc dù với
những sai lầm đó đã để lại cho đất nước và nhân dân ta
những hậu quả không bao giờ khắc phục được. Nhưng tình
trạng sai lầm kéo dài, lặp đi lặp lại do "lỗi hệ thống"
lại là một câu chuyện khác. Xin điểm qua một số biểu hiện
có tính "đại diện" cho những sai lầm như thế ở nước ta
trong mấy chục năm gần đây. Đó là sự di chuyển ồ ạt
của dòng người từ nông thôn đổ vào các đô thị mà nhiều
người những tưởng là một biểu hiện của quá trình công
nghiệp hóa đất nước. Nhưng không, đó là một sai lầm nghiêm
trọng trong chính sách kinh tế dài hạn mà cùng vói nó là hàng
loạt những hậu quả nhãn tiền: ngành nông nghiệp truyền
thống bị lãng quên trong khi các đô thị nhanh chóng bị "nông
thôn hóa"; nạn thất nghiệp và ô nhiễm môi trường nghiêm
trọng, v.v.... Để chạy theo chỉ tiêu tăng trưởng, Nhà nước
đã chủ trương "tranh thủ" viện trợ nước ngoài như một
quốc sách hàng đầu trong khi các nguồn nội lực không được
sử dụng hợp lý: thay vì đầu tư để phát triển các cơ sở
sản xuất, người ta chỉ chú trọng một vài ngành khai khoáng
như dầu thô và một vài loại quặng "ăn liền" như than đá,
bauxit, đặc biệt là ngành bất động sản béo bở. Chủ
trương này đã mau chóng bị các nhóm lợi ích tham lam ra sức
lợi dụng khiến cho nguồn khoáng sản và đất dai mau chóng bị
khánh kiệt. Thay vì mau chóng tiến hành tư nhân hóa và cơ cấu
lại nền kinh tế theo hướng thị trường, thì người ta lại
duy trì và cũng cố những tập đoàn "anh cả đỏ" - một việc
làm không chỉ trái với với quy luật mà còn trái với bản
thân phương châm đổi mới của Đảng đã đề ra. Chỉ sau
vài đợt kiểm toán đầu tiên đã phát hiện vụ bê bối
Vinashin khiến dư luận tin rằng "sờ đâu cũng thấy tham
nhũng", và lòng tin của nhân dân đã thực sự bị "đánh cắp"
từ sau sự kiện Vinashin. Công cuộc cải cách hành chính thì
sao? Hãy nhìn biên chế của các cơ quan công quyền ngày một
phình to trong khi chúng dường như chỉ có thể làm cái công
việc "bắt cóc bỏ đĩa" mà không xong. "Công nghiệp hóa" ư?
Vẫn chỉ là một thuật ngữ trống rỗng khi mà toàn bộ nền
kinh tế đất nước vẫn phải sống dựa vào hàng nhập khẩu
từ cái đinh vít cho đến chiếc máy bay. Tất thảy khiến ta
nhận ra rằng đất nước hiện nay không phải trong "giai
đoạn quá độ tiến lên CNXH" mà là tình trạng tạm thời,
tạm bợ với vô số những chiếc bong bóng sắp vỡ tung. Cuối
cùng, nhưng không kém phần quan trọng, là tình trạng bất cập
liên quan đến chủ trương chính sách đối ngoại và an ninh
quốc phòng vốn thường được coi là "phạm úy" nếu đem ra
bàn luận. Tuy vậy, sự bức xúc của dư luận đã và đang tăng
lên cùng với tình hình căng thẳng trong tranh chấp biển đảo
giữa với phía Trung Quốc, cụ thể trước thái độ ngang
ngược của "nước lạ", "tàu lạ" hàng ngày đe dọa đời
sống của dân chài nước ta.

Điều cần rút ra kết luận là trong bối cảnh đất nước
hiện nay người dân suy nghĩ gì? Cũng chẳng khó khăn lắm để
biết nếu ta làm một chuyến vi hành ngược xuôi Nam Bắc và
bắt chuyện với mọi người sẽ thấy không dưới 90% là
những lời ca thán. Sự bất bình cũng diễn ra gay gắt ngay ở
giai tầng cao cấp của đất nước, đó là giới quan chức và
học giả, trí thức. Chỉ cần qua kênh Quốc hội (dù còn
nhiều khiếm khuyết) và qua kênh phương tiện thông tin đại
chúng Nhà nước ta cũng dẽ dàng nhận thấy cuộc đấu tranh
giằng co đang hồi khó phân thắng bại. Gần đây có chuyện
vừa buồn vừa cười khi dư luận kháo nhau: "ai là lực
lượng phản cách mạng?", "ai là thế lực thù địch?" và
"ai đang diễn biến hòa bình?" Thiết nghĩ không còn biểu hiện
bất bình nào sâu sắc hơn thế!

Thực tế buộc ta phải suy diễn: Phải chăng đang có một sự
rạn nứt của niềm tin vốn là cơ sở để hun đúc nên khối
đoàn kết dân tộc - cội nguồn của sức mạnh để "đi từ
thắng lợi này đến thắng lợi khác" trong suốt chặng
đường đấu tranh giải phóng dân tộc vừa qua? Niềm tin ấy,
khối đoàn kết ấy đang mất đi nhanh chóng, và những thành
công cũng ngày một hiếm hoi, thậm chí đã và đang thay thế
bằng những thất bại.

Đó là sự thật dù phủ phàn, đâu đớn. Nhưng mỗi người ở
cương vị khác nhau, xuất phát từ lợi ích khác nhau hoặc hoàn
cảnh khác nhau, nhìn nhận sự thật đó một cách khác nhau.
Khác biệt là một phạm trù quy luật, nhưng khác biệt theo cái
cung cách mà ta đang thấy trong thời gian gần đây là hoàn toàn
không bình thường. Nó không chỉ là sự bất đồng quan điểm
thông thường mà là sự bất bình, sự phẩn nộ. Nó báo hiệu
một nguy cơ bất ổn xã hội và xa hơn là sự tồn vong của
quốc gia mà những ai có chút lòng trắc ẩn chắc chắn đều
cảm thấy lo lắng. Nếu quan sát kỹ lưỡng hơn ta sẽ nhận
thấy tình hình nói trên phảng phất bóng dáng của tình hình
ở những chu kỳ trước đây trong lịch sử dân tộc, không xa
lắm là thời Hậu Lê (1780-1789) và gần nhất là thời kỳ
trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Nhân loại đã đúc kết về tầm quan trọng của sự gắn kết
(đoàn kết) giữa những con người cùng chí hướng, coi đó như
nhân tố chính yếu của thành công hay thất bại bất luận khi
làm việc gì. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có những câu đúc
kết rất thiết thực đối với nước ta là:"Dễ mọi bề
không dân cũng chịu, khó mọi bề dân liệu cũng xong" và
"Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; thành công, thành
công, đại thành công" v.v…

Lịch sử đất nước ta là minh chứng hùng hồn về quy luật
mật thiết giữa nhân tố đoàn kết và sự tồn vong. Nhưng
lịch sử nước ta vẫn còn đó một sự thật chua xót: Hễ khi
nào có ngoại xâm thì toàn dân đồng lòng cùng vua quan chống
giặc. Nhưng khi thái bình rồi thì vua quan lại trở nên hư
đốn, gian tham khiến lòng dân oán hận, vận nước suy vong.
Biết vậy mà không mấy triều đại từ cổ chí kim không mắc
phải.

Ứng nghiệm hiện tượng lịch sử nói trên vào hoàn cảnh ngày
nay ta thấy gì? Nếu kể cả thời kỳ "tiền khởi nghĩa
1945" thì chính thể hiện nay của đất nước đã trãi qua
gần 70 năm tương đương với một vòng đời người. Trong đó
chỉ 1/2 thời kỳ đầu có khối đoàn kết dân tộc thực sự
do nhu cầu đánh thắng các kẻ thù xâm lược. Tuy nhiên, tình
hình đã thay đổi trong quảng thời gian sau khi đất nước đã
yên bình. Nhiều người không che dấu nỗi băn khoăn: Liệu
lịch sử sẽ lặp lại cái chu kỳ muôn thuở? Và người ta
bắt đầu nghĩ về nguy cơ gặc goại xâm. Nhưng chẳng lẽ
lại phải đợi giặc ngoại xâm "giúp" ta đoàn kết lại?
Phải chăng đó là một nghịch lý hay là một lời nguyền của
lịch sử?

Con ếch ngồi đáy giếng cũng phải kêu lên rằng chẳng phải
vì lời nguyền nào cả, mà chính là một nghịch lý do chính ta
gây ra. ("ta" ở đây là cả nhân dân và giai tầng lãnh đạo).
Dân lúc nào cũng chỉ là dân ; chỉ những người lãnh đạo
mới nắm giữa vai trò quyết định đối với sự tồn-vong
của dân tộc. Vấn đề là liệu họ giờ đây có đủ sáng
suốt và quyết tâm để vượt qua chính mình, tức là từ bỏ
những lợi ích cá nhân cục bộ để vì nghĩa cử dân tộc
lớn lao? Con ếch chỉ muốn kêu lên rằng, để làm được sứ
mệnh thiêng liêng đối với vận mệnh dân tộc, trước hết
những người lãnh đạo hãy lắng nghe tâm tư nguyện vọng của
nhân dân. Và điều khẩn cấp là hãy cảnh giác đề phòng
những con sóng thần đang rình rập. Trước mắt, nếu chưa
thể tự biến cải thì ít nhất họ hãy biết trở lại với
chính mình của mấy mươi năm trước. Chỉ cần làm được
thế thì đất nước và dân tộc này cũng may mắn lắm thay ./.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/8599), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét