toàn tự do, chỉ xuất hiện trong một thể chế thật sự dân
chủ.
Thời nay, hiếm một chế độ nào dám ngang nhiên tự nhận là
độc tài để bất cần có quốc hội. Chế độ độc tài,
độc đảng, vẫn có thể nguỵ trang bằng một quốc hội.
<h2>Quan sát cách thức bầu cử</h2>
Chỉ cần theo dõi cách thức bầu quốc hội, ta có thể kết
luận đích đáng một thể chế là độc tài hay dân chủ. Đã
có nhiều bài vạch trần cách thức bầu quốc hội ở Việt nam
là phi dân chủ.
<ul><li>Từ khoá II tới khoá XIII (sắp bầu) ở nước ta, đảng
CS đã độc quyền chọn ra một danh sách ứng cử "vừa ý
đảng", dẫu có số dư hay không, kết quả bầu đương nhiên
vẫn cứ "vừa ý đảng". Cứ xem tỷ lệ đảng viên nhảy
vào quốc hội cũng đủ biết "đảng ta" vừa ý tới mức
nào. Đảng viên chỉ chiếm 3-4% số dân, nhưng tỷ lệ đảng
viên trong quốc hội từ 25 năm nay vẫn chiếm tới 90%. Chưa yên
tâm, đảng còn đưa vào danh sách ứng cử những người "sắp
được kết nạp" nhưng lại mang cái mặ nạ "người ngoài
đảng".</li>
<li>Vậy mà vẫn không yên tâm, đảng độc tài còn tìm cách
hạn chế tối đa số người tự ứng cử. Hiến pháp cứ leo
lẻo "một đường" (về quyền tự do ứng cử), nhưng thực
tế lại diễn ra "một nẻo". Miễn cần lấy dẫn chứng minh
hoạ điều này.</li>
<li>Cài cắm đầy tớ vào cơ quan đại diện ông chủ, để
chúng át giọng ông chủ cũng là cách làm nhất quán suốt 50
năm qua.</li></ul>
Cần thừa nhận rằng trong cái khung nghẹt thở của chế độ,
vẫn có những đại biểu quốc hội tích cực thể hiện quyền
lợi của người dân và chính các vị này đã làm cho không khí
nghị trường sôi động hơn hẳn các khoá trước. Dẫu vậy,
họ hoàn toàn thiểu số. Có lẽ họ chỉ chiếm 20/500, tức 4%.
<strong>Số đầy tớ lẻn vào quốc hội hiện nay chiếm tới 70%
số ghế</strong>. Mỗi khi hệ thống đầy tớ có lỗi (tội) mà
bị các ông chủ truy vấn ở diễn đàn quốc hội, lập tức
các vị đầy tớ "gộc" (khoác áo chủ) nhảy ra bênh ngay.
Nếu lý lẽ bênh vực kém thuyết phục, chúng cũng cóc cần.
Bởi vì khi bỏ phiếu, chúng vẫn đa số. Khi đề ra chủ
trương mở rộng thủ đô, hoặc chủ trương khai thác bauxite,
cả nước thấy chúng "đuối lý", bị dồn tới chân
tường, nhưng chúng vẫn thắng khi bỏ phiếu. Đã kinh chưa?
Xin xem bài của bạn Lê Thanh Minh (http://danluan.org/node/8327).
<h2>Quan sát cách thức hoạt động của quốc hội </h2>
Dân nuôi đại biểu quốc hội để họ làm hai việc:
1) Làm luật (để mở rộng quyền của dân và hạn chế sự
lạm quyền của đầy tớ);
2) Chất vấn (để ngăn chặn đầy tớ làm sai và lạm quyền).
Cách chủ yếu để nghị sĩ thực thi nhiệm vụ là phát biểu
(thảo luận và chất vấn).
Báo VietnamNet có ghi lại thành bảng, biểu, về số lần phát
biểu của "nghị sĩ" khoá XII tại hội trường quốc hội.
Báo này cũng phân ra hai loại phát biểu: 1) Chất vấn; và 2)
Thảo luận (làm luật).
Trong mỗi loại, lại phân ra: phát biểu bằng <strong>câu
</strong>(có thể ứng khẩu, ít cần chuẩn bị) hay <strong>bài
</strong>(chuẩn bị công phu hơn, và nộp lên chủ tịch đoàn)
và <strong>tính chất</strong> các phát biểu.
(http://daibieuquochoi.vietnamnet.vn/content.aspx?id=887)
Chúng tôi xin tóm tắt lại bằng 2 bảng (bảng 1: chất vấn; và
bảng 2: thảo luận) dưới đây. Xin xem 3 cột đầu. Còn 2 cột
sau là nhận định sơ lược của chúng tôi.
<strong><em>Bảng 1. Chất vấn tại hội trường</em></strong>
<center><img src="http://danluan.org/files/u1/bang_1.jpg" width="600"
height="150" alt="bang_1.jpg" /></center>
- Dòng đầu: Nếu người phát biểu nhiều nhất là 8 bài (viết
ra, nộp lên), còn người phát biểu ở mức trung bình (phép
tính trung bình cộng) chỉ đạt… nửa bài. Vậy thì, số đại
biểu được coi là phát biểu ở mức "trên trung bình" khá
hiếm, chỉ khoảng 2% số nghị sĩ (tức là 10 vị trên tổng
số 500). Còn lại, tới 98% số đại biểu phát biểu đã phát
biểu dưới mức dưới… nửa bài (!).
- Các dòng sau: chỉ là câu hỏi chất vấn, không quá khó (so
với bài).
Té ra, người có nhiều câu hỏi phản biện nhất (dòng 3) là 4,
nhưng trung bình – khi tính ra - chỉ có 0,1 câu. Nói khác, cứ 10
vị nghị sĩ, chỉ cần có một vị phát biểu 1 câu phản biện
(còn 9 vị khác có thể "câm" suốt nhiệm kỳ 4 năm) thì
đạt mức "trung bình".
- Các nghị sĩ đại diện cho ai? Xem các dòng 4, 5 và 6: đánh
giá tính chất đại diện của nghị sĩ. Họ đại diện dân,
hay đại diện cử tri (nơi họ được bầu), hay đại diện
ngành, giới của họ?
Té ra, họ cóc đại diện ai hết. Người phát biểu nhiều
nhất chỉ là 2 lần, còn nếu tính ra số trung bình thì… họ
"câm" hết (xem cột 2, 3 dòng cuối). Nói khác, "cơ cấu"
của quốc hội (giới, tuổi, tôn giáo, công-nông-trí, trung
ương và địa phương…) chẳng để làm cóc gì hết, trừ
một điều: cơ cấu sao cho "đầy tớ" và "đảng viên"
chiếm đa số để họ bênh che nhau, trước hết là bênh che cho
sự bất lực và lộng quyền Hành pháp (hệ thống đầy tớ)
gồm toàn đảng viên.
<em><strong>Bảng 2. Thảo luận tại hội trường</strong></em>
<center><img src="http://danluan.org/files/u1/bang_2.jpg" width="600"
height="139" alt="bang_2.jpg" /></center>
Kính mới các bạn thanh niên đọc tiếp và cho nhận định
bảng 2 (ở trên).
Thoạt quan sát hoạt động của quốc hội, chúng ta tưởng đó
là một tổ chức bù nhìn, chỉ để trang trí cho chế độ
độc tài. <strong>Nhưng không, đó còn là một tổ chức mà
người dân đã "nuôi ong tay áo".</strong> Ví dụ, cái quốc
hội khoá XII đã loanh quanh, chần chừ, rồi… hoãn vô thời
hạn việc thông qua những luật xác lập quyền dân (Luật Đất
Đai, Luật Lập Hội, Luật Báo chí sửa đổi…).
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/8450), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét