chính trị đưa ra các ứng viên của mình, họ cạnh tranh với
nhau bằng các chương trình hành động. Tại mỗi đơn vị bầu
cử, các ứng viên của mỗi đảng cạnh tranh nhau không chỉ
theo cương lĩnh chung của đảng mình mà còn bằng các chính
sách dự kiến sẽ đưa ra ở địa phương, cũng như các cam
kết cá nhân của mỗi ứng viên. Cạnh tranh quyết liệt thông
qua vận động bầu cử theo thể thức, quá trình được luật
quy định rõ ràng. Trong quá trình đó cử tri hiểu hơn về các
ứng viên và đảng của họ, rồi tùy vào mức được thuyết
phục của mình đến đâu cử tri quyết định bầu cho 1 trong
ít nhất 2 ứng viên của các đảng đó (hay các ứng viên độc
lập). Có người bảo đấy là "dân chủ hình thức".
Tại các nước xã hội chủ nghĩa không có cạnh tranh chính
trị. <span class="underlined-text">Các ứng viên đều do đảng cầm
quyền đưa ra (trực tiếp hay gián tiếp)</span>.
Trước đây số ứng viên và số người trúng cử cùng là một
con số, không hơn, không kém. Cử tri chẳng còn quyền nào để
lựa chọn.
Rồi thấy thế "hơi lố" đối với nền dân chủ xã hội
chủ nghĩa, nền "dân chủ đích thực" và "ngàn lần dân
chủ" hơn nền dân chủ hình thức, người ta bèn "nới" ra
một chút, cử tri của một đơn vị bầu cử có thể chọn
một số (chứ không phải 1 người duy nhất) trong số các ứng
viên được phân cho đơn vị bầu cử đó. Số ứng viên nhiều
hơn số người trúng cử. Khá hơn trước kia một chút, nhưng
phần lớn quyền tự do lựa chọn của cử tri vẫn bị tước
đoạt.
Dân chủ hình thức chẳng phải là cách tốt nhất (hiểu theo
nghĩa nó còn nhiều khiếm khuyết) để nhân dân chọn ra những
người điều hành đất nước, nhưng nhân loại không tìm ra
cách nào tốt hơn.
Chúng ta chưa có dân chủ hình thức.
Thôi, hãy xem trong nền dân chủ "đích thực" ta có thể làm
gì một cách hợp pháp?
Có vài ba cách ứng xử.
"Đích thực" mà hóa ra hình thức hơn "hình thức" nên
bầu cho ai chẳng thế, cứ theo hướng dẫn của cán bộ bầu
cử là xong, hay cứ gạch bừa, hay bầu thay cho cả nhà. Đấy
là cách ứng xử thụ động, tiêu cực và bằng cách ấy chỉ
làm cho tình hình của mình và của đất nước trầm trọng
thêm.
Cách thứ hai là, lựa chọn những người tốt nhất trong số
các ứng viên "được cử" và bầu cho họ. Đấy là cách
tích cực nhất trong bối cảnh "đảng cử-dân bầu", song
cái khó là cử tri không có đầy đủ thông tin về họ do
thiếu cạnh tranh lành mạnh, thiếu "dân chủ hình thức".
Cách thứ ba khả dĩ là, loại bỏ những người "được
cử" mà mình biết rành rành rằng họ đã có thành tích kém
hoặc rất kém trong thời gian vừa qua. Đấy là cách khả dĩ
nhất hiện nay.
Ai cũng biết và cũng bị ảnh hưởng của lạm phát tăng cao,
của bất ổn kinh tế vĩ mô, của tệ nạn xã hội gia tăng,
của tham nhũng tràn lan,… Cử tri đủ sáng suốt để biết
trong số các ứng viên ở đơn vị bầu cử của mình ai phải
chịu trách nhiệm về những chuyện đó (ở tầm quốc gia hay
địa phương) và hãy đừng bỏ phiếu cho họ.
Muốn thế Thanh tra Nhà nước nên sớm công bố kết luận thanh
tra về Vinashin (như Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam
vừa nói "không có chuyện xuê xoa với Vinashin", hay như ông
Lê Quang Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – an ninh của
Quốc hội nói, "về vụ Vinashin, cử tri nói với tôi so sánh
rằng cách đây mấy năm có vụ cháy rừng ở Cà Mau, chủ tịch
UBND tỉnh này bị kỷ luật vì quản lý yếu kém. Vụ Lã Thị
Kim Oanh, Bộ trưởng Lê Huy Ngọ cũng bị xử lý. Vụ PMU 18, Bộ
trưởng Đào Đình Bình cũng bị kỷ luật. Nhưng vụ Vinashin
này lớn hơn nhiều, tại sao không ai bị kỷ luật?").
Báo chí nên nêu rõ những ai chịu trách nhiệm về lạm phát,
về thất thoát của các tập đoàn kinh tế Nhà nước, về tham
nhũng, về các vụ công an đánh người, vân vân, để cử tri
có cơ sở mà gạch tên họ, không bầu họ khi thực hiện
quyền cử tri của mình trong vài tuần nữa.
Nhưng người hoài nghi có thể hỏi, Ban kiểm phiếu trong tay họ
và họ gian lận thì sao?
Điều 47 của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội quy định,
"việc kiểm phiếu phải được tiến hành tại phòng bỏ
phiếu ngay sau khi cuộc bỏ phiếu kết thúc. Trước khi mở hòm
phiếu, Tổ bầu cử phải thống kê và niêm phong lại số
phiếu bầu không sử dụng đến và phải mời hai cử tri không
phải là người ứng cử có mặt tại đó chứng kiến việc
kiểm phiếu. Người ứng cử, đại diện đoàn thể, tổ chức
đề cử hoặc người được ủy nhiệm có quyền chứng kiến
việc kiểm phiếu và khiếu nại về việc kiểm phiếu. Các
phóng viên báo chí, điện ảnh, nhiếp ảnh, truyền hình, phát
thanh được chứng kiến việc kiểm phiếu".
Những người được nêu trong điều này, nhất là các phóng
viên và các tổ chức xã hội dân sự có thể giám sát và
vạch trần sự gian lận. Hay các phóng viên lại bị ông
"Tổng biên tập" duy nhất của 6-700 tờ báo cấm làm việc
này? Ngay cả khi đó, với tư cách phóng viên họ vẫn có thể
giám sát và dù 6-700 tờ báo không đăng thì họ vẫn có thể
phản ánh trên blog của mình.
Đấy là cách làm tích cực, hoàn toàn hợp pháp, góp phần thúc
đẩy quá trình dân chủ, thực hiện pháp luật hiện hành trong
bối cảnh "nền dân chủ đích thực" hiện nay của chúng ta
còn thiếu tính "dân chủ hình thức" như ở các nước tiên
tiến.
Trong bất cứ tình huống nào chúng ta vẫn có thể hành động
một cách hợp pháp theo luật hiện hành và tìm cách cải thiện
tình hình dẫu sự cải thiện nhỏ đến chừng nào. Đấy là
cách tư duy và hành động tích cực.
N.Q.A
Tác giả gửi trực tiếp cho BVN
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/8652), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét