Dân trí, dân khí, nhân tài – ba yếu tố để nâng cao tư cách độc lập quốc gia

Trong thông điệp đầu năm của Thủ tướng Việt Nam đăng trên
website chính phủ, ông Nguyễn Tấn Dũng đã đề cập tới việc
bảo vệ độc lập chủ quyền như một trong các biện pháp
của "Chiến lược phát triển nhanh và bền vững".

<div class="boxright300"><img
src="http://danluan.org/files/u1/TQ_BatTauCa-305.jpg" width="305"
height="206" alt="TQ_BatTauCa-305.jpg" /><div class="textholder">Ngư dân
Việt Nam bị Trung Quốc bắt ngay cả trên vùng biển của Việt
Nam (RFA file)</div></div>
Cụ thể, ông khẳng định: "<em>Kiên quyết giữ vững độc
lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, bảo đảm an
ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, chủ động và tích
cực hội nhập quốc tế, tạo môi trường hoà bình và điều
kiện thuận lợi cho sự phát triển đất nước</em>". Tuy
nhiên, có một nhà tư tưởng cận đại từng nói rằng bên
cạnh việc giữ vững độc lập, nhiệm vụ nâng cao tư cách
độc lập là một điều không kém trọng yếu. Điều này cũng
từng được nhà cách mạng Phan Bội Châu nói đến. Quỳnh Chi
tường trình về đề tài này như sau.

<h2>Giành được quyền tự trị chưa phải đã là độc
lập</h2>

Không một nhà tư tưởng nào lại có ảnh hưởng sâu rộng
đến xã hội Nhật Bản thời cận đại hơn nhà tư tưởng
Fukuzawa Yukichi hay còn gọi là Phúc Trạch Dụ Cát. Fukuzawa Yukichi
sinh năm 1835, mất năm 1901, là nhà cải cách chính trị, xã hội
và giáo dục tiên phong từ cuối thời Edo và đầu thời Minh
Trị của Nhật Bản. Những tư tưởng của ông đã tạo tiền
đề cho Nhật Bản trở thành một cường quốc trên thế giới.
Và ông đã cho rằng "<em>giành được quyền tự trị chưa
phải đã là độc lập, mà nền độc lập thật sự chỉ có
thể thành hiện thực thông qua việc trở thành một quốc gia
tiên tiến và văn minh. Nếu không có sự khai sáng và văn minh,
nền độc lập giành được sẽ mau chóng mất đi để rồi
lại lệ thuộc vào các quốc gia tiên tiến khác</em>".

Không ai phủ nhận công cuộc đấu tranh giành độc lập chủ
quyền quốc gia là một sứ mệnh vô cùng quan trọng. Thế nhưng
ngoài nhiệm vụ giữ vững độc lập, việc nâng cao tư cách
độc lập là điều phải được thực hiện. Đây chính là
cách để một dân tộc nói rằng họ xứng đáng hưởng nền
độc lập và đủ mạnh đề bảo vệ nền độc lập đang có.

Độc lập dân tộc dựa trên nhiều yếu tố, thế nhưng một
yếu tố luôn xuyên suốt trong lịch sử hàng ngàn năm dân tộc
chính là yếu tố "Nhân" – yếu tố "Con Người", vì
đây chính là xuất phát điểm của ý thức và hành động.
Yếu tố con người không thể thiếu sự kết hợp của chí khí
toàn dân và người lãnh đạo.

<h2>"Thực lực của quý quốc là dân trí, dân khí và nhân
tài"</h2>

Trong cuộc bút đàm nổi tiếng với cụ Phan Bội Châu tại
Yokohama (Nhật Bản) năm 1905, nhà chính trị người Trung Quốc
Lương Khải Siêu đã khuyên rằng Phan Bội Châu không nên tìm
cách cầu ngoại viện để lấy lại độc lập; mà nên chú
trọng việc giáo dục và thức tỉnh nhân dân trong nước
trước, khi có thời cơ tốt thì ai nấy đều đã sẵn sàng
để làm cuộc nổi dậy vì theo ông Lương Khải Siêu "Thực
lực của quý quốc là dân trí, dân khí và nhân tài".

GS Nguyễn Ngọc Bích, người có nhiều nghiên cứu về lịch sử
và nền chính trị Việt Nam, cho rằng ba yếu tố này là một
thể thống nhất không thể thiếu trong độc lập dân tộc. Ông
nói:

"<em>Phải có tất cả những cái đó thì mình mới đương
đầu với những nước lớn mạnh hay những nước có nhiều
phương tiện hơn mình như tài chính, học thuật, vũ khí. Nếu
chúng ta thiếu những cái như can trường nằm trong "dân khí"
hay là thiếu sự thông minh trong "dân trí" để đương đầu
với mọi tình huống thì đương nhiên chúng ta sẽ thua thiệt
và không thể nào có được sự độc lập cần thiết.</em>"

<h2>Dân Trí</h2>

Dân trí chính là mối quan hệ không thể tách rời giữa giới
lãnh đạo và nhân dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ
đất nước. Nói về yếu tố đầu tiên của ba nhân tố quan
trọng này, GS Hà Văn Thịnh, giảng viên ĐH Khoa học Huế cho
biết:

"<em>Dân trí là trình độ trí thức, giác ngộ hiểu biết
của cả một dân tộc. Tất cả đều có một trình độ hiểu
biết nhất định, có tinh thần độc lập cao, tinh thần tự
chủ, ý thức dân chủ rộng mở và phổ biến trong toàn thể
dân tộc</em>".


Một quốc gia mà toàn dân có đủ trình độ để hiểu biết
và nhìn nhận vấn đề thì thực trạng quốc gia sẽ được
phản ánh và nhận thức đúng đắn.

Những tư tưởng của ông Fukuzawa Yukichi về chính trị, kinh
tế, xã hội đặc biệt là giáo dục đã góp phần rất lớn
cho sự phát triển của nước Nhật thời cận đại. Trong cuốn
"Gakumon no susume" ("Khuyến Học"), ông cũng đã đưa ra tư
tưởng rằng "Học để dám nói lên chính kiến và thực hiện
đầy đủ bổn phận với đất nước". Học để có trí. Và
người có trí sẽ biết được nên làm gì trong bối cảnh
quốc gia và không nghi ngại những hiểu biết của mình.

<h2>Dân Khí</h2>

Bàn về "Dân khí", GS Hà Văn Thịnh cho biết thêm:

"<em>Dân khí là ý chí và quyết tâm để thay đổi số phận
chẳng hạn như vươn lên thay đổi để trở thành giàu có,
trước mắt là đỡ nghèo khổ hơn sau là quyết tâm không phụ
thuộc ngoại bang</em>".

Dân khí chính là sự can trường để đấu tranh cho những suy
nghĩ và ước muốn của dân tộc. Người có trí thì muốn
biến suy nghĩ của mình thành hành động. Biết được phải
làm như thế đã là một điều quan trọng, nhưng có đủ dũng
khí để thực sự biến suy nghĩ đó thành hành động lại là
một hiểu biết sâu hơn.

Một đất nước mà dân tộc bạc nhược sẽ khó giữ được
độc lập của mình. Chính vì thế mà các bô lão tay run giọng
yếu trong Hội nghị Diên Hồng lại được các thế hệ sau
nhắc đến như một biểu tượng của sự can trường. Chí khí
ấy là biểu tượng sức mạnh và tinh thần "thép" của dân
tộc.

Có lẽ vì quan niệm rằng tinh thần dân tộc là yếu tố căn
bản nên khẩu hiệu của phong trào Duy Tân là "<em>chấn dân
khí, khai dân trí, hậu dân sinh</em>". Trong tư tưởng của
Fukuzawa Yukichi, ông cũng luôn đề cao chí khí dân tộc bởi vì
theo ông "<em>Quốc dân không có chí khí độc lập, không có
tinh thần tự do thì lòng yêu nước cũng hàm hồ, nông cạn, vô
trách nhiệm</em>".

<h2>Nhân tài</h2>

Yếu tố cuối cùng là "Nhân tài". Đây chính là tinh hoa của
quốc gia. Họ chính là những người có tài nhìn xa trông rộng,
biết định hướng và đưa đất nước vượt qua những cảnh
trầm kha.

<div class="boxright300"><img src="http://danluan.org/files/u1/xuvupmu18.jpg"
width="305" height="202" alt="xuvupmu18.jpg" /><div class="textholder">Nhà
báo cũng đi tù vì viết bài chống tham nhũng hối lộ.
AFP</div></div>

GS Hà Văn Thịnh còn cho rằng trong thời bình thì nhân tài càng
cần thiết vì họ chính là người dẫn dắt đất nước đi
lên. Ông nói:

"<em>Nhân tài là yếu tố tất nhiên rồi. Tất cả các nước
giàu có hiện nay đều bắt nguồn từ nhân tài hết. Phải có
những người tài lãnh đạo họ. Phải có những người tài
để làm đổi mới về giáo dục và văn hóa thì đất nước
mới thay đổi được</em>".

<h2>Đảng trí không bằng Dân trí</h2>

Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt từng nói rằng những nhân vật
lãnh đạo Đảng phải tập hợp được những người ưu tú vì
nếu "đảng trí" không cao bằng "dân trí", thì rất dễ
xảy ra tình trạng Đảng sẽ dùng quyền hành để lãnh đạo
thay vì dùng khả năng thuyết phục và vai trò tiên phong của
mình".

Nhà chính trị Trung Quốc Lương Khải Siêu đã từng khuyên cụ
Phan Bội Châu rằng "<em>Qúy quốc chớ lo không có ngày độc
lập, mà chỉ lo không có tư cách độc lập</em>". Đó cũng
chính là một lời khuyên hữu lý ngay cả trong thời hiện tại
bởi tư cách độc lập của một dân tộc cũng quan trọng không
kém sự độc lập mà dân tộc đó có được.

Nước Việt đã dành được độc lập từ tay Trung Quốc và
Pháp Quốc, vấn đề còn lại là làm sao nâng cao tư cách độc
lập để những gì dành đựơc sẽ mang một ý nghĩa hoàn
thiện hơn.

Lời xác định của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng về bảo vệ
độc lập chủ quyền chỉ là một nhiệm vụ. Trọng trách
thứ hai của giới lãnh đạo là làm sao thực hiện được
nhiệm vụ đó một cách sâu rộng trong quần chúng, thì quốc
gia mới có cơ hội khẳng định nền độc lập dân tộc không
qua lời nói mà bằng tư cách gìn giữ độc lập của mình. Và
điều đó cũng có nghĩa là việc sánh vai với các nứơc lớn
trong khu vực không chỉ còn là lời nói.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7564), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét