Cộng sản đã hé lộ tên tuổi của các nhân vật được cho
là sẽ lãnh đạo Việt Nam trong những năm tới đây.
<center><img
src="http://danluan.org/files/u1/101217171607_dung_466x262_bbc_nocredit.jpg"
width="466" height="262" alt="101217171607_dung_466x262_bbc_nocredit.jpg"
/></center><center><em>Ông Nguyễn Tấn Dũng, ông Nguyễn Phú Trọng,
một quan chức và ông Nông Đức Mạnh</em></center>
Ông Nguyễn Tấn Dũng được đánh giá là giúp Việt Nam có vai
trò mạnh hơn trong khu vực nhưng bị chỉ trích về chính sách
kinh tế
Ông Nguyễn Phú Trọng, 66 tuổi, dự kiến sẽ trở thành Tổng
Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ông Trương Tấn Sang, 61 tuổi, sẽ là Chủ tịch nước, và ông
Phạm Quang Nghị, 61 tuổi, sẽ giữ chức Chủ tịch Quốc hội
trong khi ông Nguyễn Tấn Dũng, 61 tuổi, sẽ tiếp tục là Thủ
tướng.
Độ tuổi trung bình của các nhà lãnh đạo này sẽ ở mức
trên 62 so với tuổi trung bình của gần 90 triệu dân Việt Nam
là khoảng 28.
Nhà Việt Nam học có tiếng người Australia, Giáo sư Carl Thayer,
vừa trở về sau chuyến đi chín ngày tới Việt Nam và Bấm
nói với BBC về các đồn đoán nhân sự mới nhất.
Trong phần II của phỏng vấn với Nguyễn Hùng, ông nói về
những rủi ro tiềm tàng ở Việt Nam và mối quan hệ Việt Nam -
Trung Quốc.
<strong>BBC: Quay trở lại với ghế thủ tướng, nhiều chỉ
trích đã nhắm vào ông Dũng và mới đây tại Quốc hội đã
có kêu gọi điều tra đối với ông. Đây có phải là một
phần của cuộc đấu tranh giữa các phe nhóm không?</strong>
<strong>Giáo sư Carl Thayer:</strong> Chắc chắn là như vậy. Nếu
chúng ta nhớ lại thì hồi năm 2007 là lúc các công tác chuẩn
bị đầu tiên cho đại hội Đảng bắt đầu và cho tới giữa
năm 2009 người ta lập ra một ủy ban để xem xét vấn đề
nhân sự. Mọi thứ đều được phản ánh trong giai đoạn này
khi chúng ta thấy ông Dũng phải đối phó với tình trạng lạm
phát cao, kinh tế toàn cầu suy thoái, vấn đề khai thác bauxite,
cả trong khía cạnh môi trường lẫn quan hệ với Trung Quốc.
Chỉ trích khai thác bauxite cũng mạnh trở lại sau thảm họa ở
Hungary và thêm vấn đề Vinashin.
Nếu ông Trương Tấn Sang muốn chứng minh là tại sao ông có
thể xử lý các vấn đề kinh tế tốt hơn người đương
nhiệm, ông ấy sẽ xoáy vào những thiếu sót của ông Dũng
để hạ uy tín.
Nhưng điểm quan trọng là ông Dũng đã nhận trách nhiệm trong
vụ Vinashin và tránh được các cuộc tấn công.
Trong Đảng Cộng sản có phê và tự phê và ông Dũng đã thừa
nhận là ông chịu trách nhiệm và có ý nói "các ông còn muốn
gì hơn ở một thủ tướng nữa".
<strong>Có nghĩa là chúng ta có thể sẽ thấy va chạm khi ông
Nguyễn Tấn Dũng ở ghế thủ tướng và ông Trương Tấn Sang
làm chủ tịch nước thay cho ông Nguyễn Minh Triết?</strong>
Đúng, nhưng như tôi từng phân tích, chức chủ tịch chỉ là
giải an ủi thôi. Chủ tịch là chức có tính nghi lễ và không
có quyền lực gì nhiều.
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Ông Dũng đã bất chấp
các chỉ trích theo kiểu 'cảm ơn quý vị, tôi nghe đủ rồi,
nhưng tôi vẫn sẽ cứ làm'<img class="quoright"
src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div></div>
Nếu ông Nguyễn Tấn Dũng tiếp tục giữ vị trí thủ tướng,
chúng ta hãy thử nhìn vào nội các 22 người.
Trong số này có năm người được bầu ra từ Đại hội VIII,
tức có năm năm thâm niên hơn ông Dũng, bẩy người được
bầu lên từ Đại hội IX, trong đó có bản thân ông và 10
người từ Đại hội X.
Năm nay những người được bầu từ Đại hội VIII sẽ nghỉ
hưu và khi có bầu cử Quốc hội sắp tới, ông Dũng sẽ chuẩn
bị nội các mới và sẽ có cơ hội tốt hơn để đẩy những
người hãm phanh ông ra khỏi nội các.
Sẽ không còn ai cao cấp hơn ông trong nội các nữa.
Trước đây Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đóng vai trò hãm
phanh vì ông có nhiều kinh nghiệm trong Bộ Chính trị và Ban
Chấp hành Trung ương hơn ông Dũng chứ không phải là về chức
vụ.
Ông Dũng đã đưa ra lời hứa về một nước Việt Nam mạnh
hơn và tốt hơn với tốc độ tăng trưởng GDP lớn hơn.
Nhưng trong các vấn đề như bauxite hay Vinashin, ông Dũng đã
bất chấp các chỉ trích theo kiểu "cảm ơn quý vị, tôi nghe
đủ rồi, nhưng tôi vẫn sẽ cứ làm."
<h2>Cuộc chiến tinh vi</h2>
<strong>Tôi không biết chỉ thị tới từ đâu, từ Thủ tướng
hay Tổng Bí thư, nhưng theo ông chúng ta có thể giải thích ra
sao về hàng loạt vụ bắt bớ trước khi đại hội Đảng
diễn ra, các vụ bị coi là trấn áp nhân quyền rồi các hành
vi bị lên án của cảnh sát?</strong>
Thật thú vị là ông nêu ra vấn đề này. Tôi không muốn đưa
ra quá nhiều chi tiết, nhưng tôi đã gặp một blogger, người
bị công an bắt và người này muốn gặp tôi sau khi đọc các
nhận định của tôi.
Blogger này nói "Carl, làm sao ông có thể phân tích mọi chuyện
rõ ràng như thế trong khi chính tôi là người trong cuộc nhưng
vẫn không hiểu lý do tôi bị bắt."
Bỏ chuyện này sang một bên, tôi cho rằng Bộ trưởng Thông tin
Truyền thông Lê Doãn Hợp và Trưởng ban Văn hóa Tư tưởng
Trung ương Tô Huy Rứa, một nhân vật đang lên và có tham vọng
quyền lực và là người hâm mộ ông Dũng, đã có một cuộc
chiến thông tin tinh vi.
Họ sử dụng hiệu quả các công cụ họ có để kiểm soát
thông tin, kiểm soát những gì có thể rò rỉ ra ngoài, những
gì công chúng biết tới và ngăn chặn những người ở ngoài
mạng lưới của họ có thể thâm nhập vào.
Một điều chúng ta có thể thấy là các cuộc tấn công không
ngừng nghỉ đối với các blogger để kiểm soát internet.
Nhưng điều này cũng không giải thích được tất cả các
cuộc bắt bớ. Trước các đại hội Đảng trong quá khứ, đã
có những lời kêu gọi từ trong Đảng về chuyện bỏ chủ
nghĩa Marx - Lenin, bỏ từ 'Cộng sản', đổi tên nước...
Không có blogger nào kêu gọi những điều như thế này cả. Tôi
có cảm giác các vụ bắt bớ gần đây là để tạo ra bầu
không khí ớn lạnh và qua việc buộc tội một số người liên
quan tới an ninh quốc gia, người ta muốn đánh phủ đầu một
thiểu số trong Đảng muốn từ bỏ chủ nghĩa Cộng sản.
Và tôi nghĩ đây là một trong những Đại hội lặng lẽ nhất
kể từ khi Đổi Mới bắt đầu hồi năm 1986.
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Đây là một trong những
Đại hội lặng lẽ nhất kể từ khi Đổi Mới bắt đầu hồi
năm 1986.<img class="quoright" src="/misc/quoright.png"/> <br
class="quoteclear"></div><div class="quoteauthor">» Giáo sư Carl
Thayer</div></div>
Tôi mới gặp ba cựu chuyên gia tư vấn của thủ tướng tại
một hội thảo và chúng tôi cùng bàn về đề nghị của ông
Nguyễn Văn An về dân chủ.
Cảm nhận mà tôi có được là chưa bao giờ một nhóm lớn
những người có ảnh hưởng tại Việt Nam cảm thấy bị đẩy
ra ngoài rìa tới như thế và không thể ảnh hưởng gì tới
hệ thống. Mà đó là những người rất trung thành.
Tôi cũng nói chuyện với các chuyên gia ở UNDP và các chuyên gia
nước ngoài khác. Họ nói tới thâm hụt mậu dịch lớn, lạm
phát cao, thiếu dự trữ ngoại hối và những điều này có
thể đưa Việt Nam tới khủng hoảng. Người ta lo ngại vì các
vấn đề này không được giải quyết, ít nhất là về mặt
chính thức.
<strong>Lạc quan</strong>
<strong>Nếu chúng ta theo dõi hội nghị của các nước cấp
viện trong những năm gần đây, năm nào các nước cũng cam kết
những khoản tiền lớn đối với Việt Nam. Vậy họ phải hài
lòng với triển vọng phát triển của Việt Nam trong những năm
tới để cam kết như vậy?</strong>
Trước hết, năm nay là lần đầu tiên số tiền cam kết giảm
so với các năm trước, nhưng dĩ nhiên đây không phải là xu
hướng. Nhiều nước ở vào thế kẹt phải viện trợ cho Việt
Nam. Việt Nam có tăng trưởng kinh tế cao và đang hướng tới
những Mục tiêu Thiên Niên kỷ [do Liên Hiệp Quốc đề ra] và
có thành tích trong xóa đói giảm nghèo.
Các quốc gia muốn giúp Việt Nam về mặt kỹ thuật để cải
thiện việc quản trị và một số nước muốn có thêm nhiều
phụ nữ trong bộ máy chính quyền hơn. Họ [các nước cấp
viện] cũng tiếp cận được các bộ của Việt Nam và nghĩ
rằng họ có ảnh hưởng.
Như vậy là có cả sự ủng hộ và cũng có những cảnh cáo
đối với Việt Nam. Chỉ khi Việt Nam gặp khủng hoảng và
không chịu giải quyết thì các nước mới suy nghĩ lại cách
tiếp cận của họ. Và các nhà tài trợ có thể có ảnh
hưởng nhưng là ở khía cạnh phát triển chứ không phải kinh
tế vĩ mô.
Còn nói về nhân quyền, gần 40 người bị bắt là cũng đủ
tệ rồi nhưng cũng không phải là rộng khắp. Đó là một bức
tranh vẩn đục và khó nhận xét.
<strong>Khi ông nói chuyện với các chuyên gia nước ngoài, họ
có lạc quan về tương lai của Việt Nam hay không?</strong>
Nói về nhân quyền, hầu hết họ đều nói tôi đánh giá quá
cao vai trò của các nhà hoạt động. Vâng, thì tôi coi đó là
lời khuyên.
Họ nghĩ rằng họ hiểu rõ đường hướng của chính phủ.
Điều thú vị là BBC đưa tin về nhân sự trước khi Hội nghị
Trung ương 14 kết thúc. Vậy là Đảng Cộng sản đã có sự
đồng thuận sớm, hoặc họ đang thả bóng để thăm dò dư
luận quốc tế.
Các kinh tế gia nước ngoài bày tỏ sự lo ngại về kinh tế
Việt Nam nhưng các nhà ngoại giao, những người nhìn Việt Nam
theo khía cạnh địa chính trị, rồi vai trò của Việt Nam trong
vùng nữa, có vẻ khá lạc quan.
<strong>Chúng ta chưa nói gì tới ông Phạm Quang Nghị, người
được cho là sẽ vào chức Chủ tịch Quốc hội. Ở một
nước mà nhiều quan chức bị tai tiếng vì tham nhũng như tại
Việt Nam, ông đánh giá ông Nghị như thế nào?</strong>
Khi tôi tới Việt Nam, tôi có cảm giác đang có cuộc đua ngựa
mà ông Nghị không thể tham gia.
Ông ấy đã hoàn thành nhiệm kỳ bí thư thành ủy Hà Nội và
cần phải lên chức nhưng biết cho ông ấy lên chức gì bây
giờ. Tôi khá ngạc nhiên vì nhiều người nói ông Hồ Đức
Việt sẽ trở thành chủ tịch quốc hội.
Còn về tai tiếng tham nhũng thì ở Hà Nội và thành phố Hồ
Chí Minh điều này có nghĩa là một người có nhiều bạn và
có thể dùng tiền để tấn công đối thủ và xây dựng mạng
lưới của mình.
Trở thành Chủ tịch quốc hội sẽ là bước tiến đối với
ông Nghị và Quốc hội chắc chắn có tính phe phái hơn so với
Thành ủy Hà Nội.
<h2>Quyết định đúng đắn?</h2>
<strong>Nếu các tin tức về nhân sự là chính xác thì ông có
cho rằng Đảng Cộng sản đã có quyết định đúng đắn
không?</strong>
Như tôi đã nói, họ bắt đầu với một nhóm gene nhỏ, với
Bộ Chính trị 15 người trong đó 6-7 người đến tuổi nghỉ
hưu. Ông Nguyễn Tấn Dũng không phải là thủ tướng tồi,
nhưng ông ấy có những điểm yếu và điều đáng lo ngại là
không có cơ chế để khắc phục những yếu điểm đó.
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Ông Dũng vừa ngạo mạn
và vừa quá tự tin vào bản thân.<img class="quoright"
src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div><div
class="quoteauthor">» Giáo sư Carl Thayer</div></div>
Chúng ta thử nhìn lại khi ông mới lên làm thủ tướng, ông
lập ủy ban chống tham nhũng và yêu cầu các vụ việc ở tòa
án phải được giải quyết nhanh chóng. Giờ đã năm năm trôi
qua và chúng ta thử nhìn xem mọi việc ra sao.
Còn trong vấn đề bauxite, rất nhiều chỉ trích cũng không mang
lại kết quả gì. Ông Dũng vừa ngạo mạn và vừa quá tự tin
vào bản thân. Ông ấy cần được bảo vệ để khỏi làm hại
chính mình. Nhưng tôi chưa thấy cơ chế nào hữu hiệu cả.
Nếu ông Trương Tấn Sang làm Tổng Bí thư, chúng ta sẽ có một
tổng bí thư mạnh hơn. Nhưng có vẻ Đảng Cộng sản không
thích sự bất đồng và đã có lựa chọn khác đi.
<strong>Và các nhà lãnh đạo của Việt Nam sẽ phải đối mặt
với một Trung Quốc đang lên, đang rất quả quyết ngoài Biển
Đông và với những chỉ trích về nhân quyền của Hoa Kỳ. Theo
ông họ sẽ xử lý các mối quan hệ này ra sao?</strong>
Nhìn vào thâm hụt mậu dịch 19 tỷ đô la của Việt Nam, 11 tỷ
đã là thâm hụt trong buôn bán với Trung Quốc.
Trong khi trong quan hệ buôn bán với Hoa Kỳ, Việt Nam có thặng
dư mậu dịch tám tỷ đô la.
Chúng ta có thể tin rằng Việt Nam khó lòng có thể lấp được
thâm hụt mậu dịch với Trung Quốc và họ sẽ cần tới đầu
tư từ nước này.
Cảnh tàu cá Việt Nam bị Trung Quốc bắt
Quan hệ Trung Quốc và Việt Nam căng thẳng khi nhiều tàu đánh
cá của Việt Nam bị Trung Quốc bắt giữ
Nhưng họ cũng phải cẩn thận vì đầu tư từ Trung Quốc cũng
kéo theo những ảnh hưởng, những vấn đề như lao động trái
phép hay công nghệ không phải là tiên tiến nhất trên thế
giới... Nhưng tôi cũng biết trong năm qua Việt Nam và Trung Quốc
đã có bốn lần đàm phán bí mật và qua những gì Việt Nam
tuyên bố thì Trung Quốc không chấp nhận đàm phán về Hoàng
Sa, nhưng có vẻ chấp nhận đàm phán về Vịnh Bắc Bộ.
Mặt khác, đáp lại thái độ của Trung Quốc với Hoàng Sa,
Việt Nam đã kéo Hoa Kỳ và các nước khác vào cuộc. Tôi nghĩ
vấn đề Hoàng Sa sẽ không thể có tiến bộ, nhưng có thể có
thỏa thuận tại những vùng biển khác.
Việt Nam cũng bị chỉ trích vì mua tàu ngầm kilo mà người ta
nói rằng tốn tiền đầu tư ban đầu và bảo hành, bảo trì.
Nhưng nhiều người lại cho rằng đây là điều cần thiết.
<strong>Nhưng thưa ông nếu Việt Nam có thể mua được sáu tàu
ngầm thì Trung Quốc có thể mua số lượng gấp đôi và như
vậy liệu có ý nghĩa gì không?</strong>
Nói như vậy thì người ta cũng có thể nói điều tương tự
về Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Thế nhưng Trung Quốc vẫn đầu tư vào tàu ngầm để đe dọa
Hoa Kỳ và Việt Nam cũng có thể làm như vậy.
Dĩ nhiên ông nói đúng là tàu ngầm sẽ chỉ có thể đe dọa
tàu nổi thôi và về số lượng thì Việt Nam không thể cạnh
tranh với Trung Quốc.
Nhưng hiện tại khả năng các tàu ngầm có thể đi tìm kiếm
và triệt tiêu nhau là rất thấp.
Nhật Bản, Australia, Singapore, Indonesia, Malaysia đều mua tàu
ngầm và tôi nghĩ đây là cách các nước nhỏ tìm cách đối
phó với Trung Quốc.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7330), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét