nhiêu? Bộ Tài chính nói 6,9%, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đưa
ra con số 8,9%, còn Economist Intelligence Unit (EIU) ước tính 9,6%.
Thật khó để có thể khẳng định trong những con số này, con
số nào phản ảnh đúng nhất thực trạng cán cân ngân sách
của Việt Nam.
Tương tự như vậy, đối với nhiều chỉ báo vĩ mô cơ bản
khác như nợ công và dự trữ ngoại hối, mỗi nguồn số liệu
đưa ra một khác. Nguyên nhân của tình trạng này nằm ở đâu?
<div class="boxright300"><img
src="http://danluan.org/files/u1/images2063586_0.jpg" width="305"
height="282" alt="images2063586_0.jpg" /></div>
Trong công tác thống kê kinh tế, Việt Nam hay tự "sáng tạo" ra
những định nghĩa riêng, không nhất thiết tương đồng với
thông lệ quốc tế.
Lấy ví dụ như nợ công chẳng hạn. Mặc dù doanh nghiệp nhà
nước (DNNN) thuộc khu vực công, có nghĩa là nếu DNNN không
trả được nợ thì đương nhiên Nhà nước phải chịu thay
trách nhiệm, thế nhưng theo định nghĩa của Bộ Tài chính nợ
công lại không bao gồm nợ của DNNN.
Cách cân đối thu - chi ngân sách của ta cũng khác thế giới ở
hai điểm quan trọng. Thứ nhất, phần trả nợ gốc được
tính vào chi ngân sách; và thứ hai, các khoản thu, chi ngoài dự
toán (còn gọi là ngoài ngân sách) không được đưa vào cân
đối ngân sách tổng hợp. Điều này có nghĩa là phần lớn
các khoản hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và nguồn thu
từ trái phiếu chính phủ bị đưa ra ngoài ngân sách.
Ví tiền của Chính phủ vì vậy có hai ngăn, một ngăn là trong
ngân sách, một ngăn là ngoài ngân sách. Việc không công bố
"ngăn" ngoài ngân sách một mặt đi ngược lại điều 3 của
Luật Ngân sách 2002 về công khai-minh bạch, mặt khác đưa ra
một bức tranh không trung thực về sức khỏe của nền tài
khóa quốc gia.
Các tổ chức quốc tế khi tính toán các chỉ báo thống kê
luôn phải căn cứ vào một định nghĩa thống nhất. Nhưng vì
một số định nghĩa của ta khác người nên để tránh việc
"so sánh cam với táo", họ thường phải tính toán lại các chỉ
báo thống kê theo một định nghĩa chung.
Với nguồn số liệu không đầy đủ và nhiều khi tù mù, thậm
chí bí mật (<em>như số liệu về dự trữ ngoại hối chẳng
hạn</em>), không thể tránh khỏi tình trạng ước tính của các
tổ chức quốc tế vênh sai đáng kể so với thống kê chính
thức của Chính phủ như đã minh họa ở trên.
Thị trường luôn cần thông tin để ra quyết định. Khi thiếu
thông tin chính thức, hoặc thông tin mỗi nguồn một phách, các
tác nhân tham gia thị trường buộc phải tự phán xét nên sử
dụng thông tin nào.
Trong nhiều trường hợp, điều này chắp thêm cánh cho những
thông tin đồn thổi, thôi thúc thêm hành vi "bầy đàn" khiến
tầm kiểm soát các biến số vĩ mô tuột nhanh khỏi tầm tay
của Chính phủ.
Các nhà làm chính sách cũng cần thông tin chính xác để có
thể hiểu thực trạng của nền kinh tế, từ đó đưa ra các
chính sách thích hợp. Quốc hội đang phải thẩm tra việc thực
hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2010 cũng
như sắp phải quyết định các chỉ tiêu phát triển kinh tế -
xã hội năm 2011.
Với tình trạng số liệu thống kê thiếu minh bạch, không
đầy đủ và kém tương thích với thông lệ quốc tế, thật
quá khó để các đại biểu có thể hoàn thành trách nhiệm
của mình.
Một thước đo tốt là điều kiện cần để ra quyết định
đúng đắn. Trái lại, một thước đo tồi đem lại rủi ro cho
người ra quyết định. Thiếu thước đo tốt vì nó không tồn
tại là một lẽ, nhưng cố tình chối bỏ thước đo tốt để
sử dụng thước đo sai lại là một lẽ khác.
Đất nước đã trải qua gần một phần tư thế kỷ đổi mới
và hội nhập, đến bao giờ chúng ta mới có một hệ thống
thống kê kinh tế công khai, minh bạch, hài hòa với thông lệ
quốc tế và theo kịp yêu cầu phát triển của đất nước?
<em>Theo TBKTSG</em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/6954), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét