Thảo Dân - Sự minh bạch hóa kiểu 'cân ba ba'

<em><strong>(TuanVietNam) - Kê khai tài sản cũng giống chuyện cân
ba ba mà thôi. Một ông công khai tài sản thật khiêm tốn nhưng
con ông mới học PTTH lại có một số lượng bất động sản
không nhỏ.</strong></em>

Lâu nay, ai đến nhà hàng ăn món ba ba, món cá chình, món cua rang
muối, món cá giò... tóm lại là những loại thực phẩm "đặc
sản" thì nhân viên nhà hàng thường mang những thực phẩm
tươi sống ấy ra cân trước mặt khách. Cân như thế để làm
gì ? Để chứng minh với khách là con ba ba này 3kg, con cá chình
kia 1,5kg là đúng đấy nhé. Khách cứ yên tâm là mình trả
tiền đúng với mặt hàng và số lượng hàng chứ không lo
thất thoát đi đâu cả.

Thế là cân xong, nhân viên nhà hàng mang ba ba, cá chình vào bếp
nấu nướng rồi bưng ra cho khách. Không ít khách hàng đã biết
rằng cái con ba ba 3kg kia không phải cái con ba ba mình đang ăn
nhưng đành chịu chứ biết làm sao. Nếu có thắc mắc thì nhân
viên nhà hàng nói: Ơ hay cái bác này, ba ba cân trước mặt bác
hẳn hỏi rồi còn kêu ca gì nữa.

Một lần tôi được một người bạn mời đi ăn món ba ba. Ở
nhà hàng nào có món ba ba cũng có công đoạn cân ba ba cả. Thế
nhưng hôm đó, khi nhân viên nhà hàng mang món ba ba rang muối ra,
ông bạn tôi mới tìm bốn cái chân ba ba để gắp cho 4 người
bạn quí. Nhưng tìm mãi vẫn chỉ có ba cái chân. Ông bạn tôi
hỏi nhân viên nhà hàng vì sao con ba ba khi cân có 4 chân mà khi
nấu xong lại chỉ có 3 chân. Nhân viên nhà hàng lần đó chỉ
biết đứng như trời trồng mà chẳng biết giải thích thế
nào. Từ đó, "ba ba 3 chân" đã trở thành một thuật ngữ. Có
người nói với nhân viên nhà hàng trước khi mang con ba ba đã
bị cắt tiết vào bếp làm món: "<em>Đừng cho chúng tôi ăn ba
ba 3 chân đấy nhé</em>".

Vâng, câu chuyện về ba ba 3 chân tôi kể có vẻ dài dòng. Nhưng
mà tôi kể thế cũng là để nói đến một cái "bệnh" của
chúng ta. Đó là bệnh "minh bạch hóa" mà không minh bạch chút
nào. Hay nói thẳng là bệnh giả dối.

Ai đã làm công chức đều biết cuối năm các đơn vị hay công
khai tài chính trong năm. Nhưng công khai chỉ vẻn vẹn mấy con
số như tổng thu, tổng chi...thế là hết. Nhưng chẳng biết thu
những cái gì, thu ra sao và chi những cái gì, chi thế nào.

Mới đây, chúng ta được nghe những câu chuyện kê khai tài
sản. Chuyện đó cũng giống chuyện cân ba ba mà thôi. Một ông
công khai tài sản thật khiêm tốn nhưng con ông mới học PTTH
lại có một số lượng bất động sản không nhỏ.

Rồi có những việc người ta công khai lấy ý kiến tập thể
hay ý kiến dân. <span class="underlined-text">Nhưng những ý kiến
đó chỉ là những ý kiến suốt đời nằm trong hồ sơ mà
thôi</span>.

Có những nơi, người được xin ý kiến tưởng đó là phong
cách làm việc mới: phong cách "minh bạch hóa", bèn lên tiếng
chân thành góp ý. Nhưng sự thật đâu có vậy. Không những
những góp ý chân thành chẳng có tác dụng gì mà ngược lại
người góp ý lại bị vạ.

Có lẽ chỉ ở Việt Nam mới có việc cân thực phẩm trước
mặt khách hàng. Cái việc cân trung thực một cách hình thức
ấy lại che đậy sự không trung thực ở trong bếp. Sự trung
thực trong bếp không một khách hàng nào nhìn thấy mới là sự
trung thực. Còn cái trung thực cố ý để cho mọi người nhìn
thấy lại không phải là trung thực. Nó giống như son phấn làm
cho người đời không nhận ra một gương mặt thật mà thôi.

<em>Thảo Dân</em>


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/6971), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét