đô-la Mỹ, bán ra lấy tiền đồng để sử dụng nhằm hưởng
chênh lệch lãi suất. Doanh nghiệp lúc nào cũng nhạy bén, tìm
mọi cách giảm chi phí, tăng lợi nhuận miễn sao không trái
với pháp luật là được. Hiện tượng này lại góp phần làm
giảm áp lực lên tỷ giá, biểu sao mọi người không hài lòng!
Thế nhưng chuyện gì cũng có giá của nó và vai trò của cơ
quan quản lý nhà nước là lường trước mọi hệ quả của
các xu hướng trong nền kinh tế để có chính sách thích hợp.
Việc chuyển dịch nói trên chỉ xảy ra bên trong nền kinh tế
Việt Nam nên nó chỉ có tác động ngắn hạn nếu các mất cân
đối trong cán cân thanh toán chưa được giải quyết. Nói cách
khác, đây là hiện tượng carry trade (tận dụng chênh lệch lãi
suất giữa hai nước để kiếm lợi) nhưng nằm hoàn toàn bên
trong một nước. Thông thường tỷ giá đồng tiền giữa hai
nước sẽ dịch chuyển theo hướng đồng tiền của một nước
sẽ phải mất giá để bù đắp vào lãi suất cao. Nếu thị
trường diễn biến theo quy luật như thế, doanh nghiệp vay bằng
đồng đô-la, bán ra, lấy tiền đồng sẽ chịu rủi ro tỷ giá
để cuối cùng chênh lệch lãi suất sẽ bị triệt tiêu.
Doanh nghiệp ắt biết rõ điều đó nhưng họ lại được
"bảo lãnh" bởi các tuyên bố của giới có thẩm quyền về
việc ổn định tỷ giá nên mới dám chấp nhận rủi ro. Một
môi trường như thế đã khuyến khích việc liều lĩnh, kể cả
của người vay và của ngân hàng. Có thể xem đây như một
dạng bao cấp gián tiếp cho doanh nghiệp và ngân hàng.
Cũng theo quy luật, một khi có người hưởng lợi (ở đây là
chênh lệch lãi suất) thì ắt phải có người bị thiệt hại.
Một chuyên gia tài chính cho rằng người bị thiệt hại ở
đây là nhà nước khi phải đối diện với khả năng tung dự
trữ ngoại tệ ra để bình ổn tỷ giá sau này. Người viết
thì cho rằng thiệt hại sẽ rơi vào người dân có một khoản
tiết kiệm bằng đô-la hiện nay. Vì sao? Nếu doanh nghiệp biết
vay bằng đô-la để hưởng chênh lệch lãi suất thì người
dân có tiết kiệm bằng đô-la sẽ cũng tính toán bán đô-la,
lấy tiền đồng gởi ngân hàng, cũng để hưởng chênh lệch
lãi suất. Trong ngắn hạn, tiền đồng sẽ càng tăng giá khi xu
hướng này lan tỏa. Đến lúc áp lực tỷ giá quay về hướng
cũ, nhà nước không thể bình ổn tỷ giá mãi, thì người
chịu thiệt chính là người dân.
Xu hướng diễn tiến thị trường ngoại hối hiện nay là tích
cực nhưng cũng phải nhìn ra những tác động ngoài ý muốn như
trên để có biện pháp lường trước ngay từ bây giờ.
<center>* * *</center>
+ Ai cũng đồng ý để duy trì sự ổn định của nền kinh tế,
điều cần làm là giải quyết vấn đề lạm phát, bội chi và
nhập siêu. Rất nhiều giải pháp đã được các nhà kinh tế
đưa ra nhưng ít ai chú ý những yếu tố dài hạn sẽ tác
động mạnh và càng làm những vấn đề này trầm trọng hơn
trong tương lai.
Đó là những dự án trị giá hàng chục tỷ đô-la đang được
nhiều ngành, nhiều địa phương ấp ủ, vận động và tìm
mọi cách thông qua và triển khai.
Ngành đường sắt có dự án đường sắc cao tốc Bắc – Nam,
trị giá 55 tỷ đô-la, tức là hơn một nửa GDP của Việt Nam.
TBKTSG đã từng đăng bài viết của một chuyên gia kinh tế
chứng minh một dự án như thế là không khả thi về mặt kinh
tế. Nhưng giả thử dự án vẫn triển khai, cứ hình dung xem nó
sẽ "đóng góp" như thế nào vào nhập siêu, vào bội chi,
nợ nước ngoài và lạm phát. Ngành hàng không có dự án sân
bay Long Thành, 7 tỷ đô-la; Hà Nội thì đề xuất với Chính
phủ cho phép vay vốn nước ngoài "vài" tỷ đô-la để thực
hiện các dự án lớn. Còn nhiều dự án khác như thế đang
được soạn thảo hay trình duyệt.
Khi nói đến việc chú trọng chất lượng tăng trưởng hơn là
số lượng hay tốc độ thì ai cũng đồng tình. Nói chuyển
dịch tăng trưởng từ chỗ dựa vào đầu tư sang cải thiện
năng suất hay hiệu quả thì ai cũng đồng ý. Nhưng cái khó là
áp dụng trong thực tế bởi những mối quan hệ, những lợi
ích đan xen khó gỡ. Đây chính là vai trò nhạc trưởng của
người điều hành kinh tế vĩ mô, có tạo được sự nhất
quán giữa chủ trương và thực tế, lúc đó mới giải quyết
các vấn đề nhập siêu, bội chi, lạm phát và tỷ giá nói
trên.
<center>* * *</center>
+ Thực tế cho thấy sau khi Nghị định 01/2010 về việc chào
bán cổ phần riêng lẻ của các công ty cổ phần ra đời từ
đầu năm nay, việc đăng ký hồ sơ ở các sở Kế hoạch-Đầu
tư bị ách tắc. TBKTSG trong hai số gần đây đã đăng bài phân
tích của các chuyên gia luật về tính bất khả thi của Nghị
định này, thực chất là do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước biên
soạn nhằm phục vụ mục đích quản lý của cơ quan này.
Nay chính Bộ Kế hoạch & Đầu tư cũng đã soạn văn bản đề
nghị Chính phủ bãi bỏ Nghị định này vì cho rằng nó "khá
phức tạp, có thể gây phiền hà, tốn kém thêm cho doanh
nghiệp, chưa phù hợp với cam kết cải cách thủ tục hành
chính theo yêu cầu của Đề án 30 của Chính phủ", thậm chí
"một số quy định hướng dẫn của Nghị định số 01 là
không phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp". Nên
biết Bộ này đang soạn thảo một nghị định thay thế Nghị
định 139 hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của
Luật Doanh nghiệp. Lẽ ra Ủy ban nên phối hợp với Bộ để
cùng nhau biên soạn và tích hợp nội dung chào bán cổ phần
riêng lẻ vào dự thảo này. Một sự phối hợp như thế mới
đúng tinh thần của Đề án 30, cải cách thủ tục hành chính
để giảm bớt phiền hà cho doanh nghiệp.
Việc soạn thảo, lấy ý kiến cho dự thảo nghị định thay
thế Nghị định 139 đang được tiến hành khá bài bản,
được sự góp ý của nhiều hiệp hội và doanh nghiệp. Trong
bối cảnh đó, cách tốt nhất là dự thảo này nên có phần
bao quát chuyện chào bán cổ phần riêng lẻ, và sau đó có
điều khoản tuyên bố thay thế cho Nghị định 01. Và có lẽ
việc cuối cùng là các cơ quan nhà nước cùng nhau rút kinh
nghiệm để tránh tình trạng văn bản pháp luật không đi vào
cuộc sống.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4842), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét