tác giả</a> - một tiến sĩ kinh tế và một bác sĩ nội khoa.
Đây là một bài viết hay và có phép so sánh ẩn dụ rất sinh
động khi so sánh giữa một cơ thể bệnh hoạn do ăn uống bất
hợp lý với hình ảnh một đất nước đang bị mất cân đối
rất nghiêm trọng giữa đầu tư và phát triển, giữa sự chắt
lọc những tinh hoa cần hấp thụ để phát triển bền vững và
sự chấp nhận đầu tư tràn lan bất chấp những hậu quả
xấu, không tạo những bước đà cho quá trình phát triển lâu
dài.
Kết quả đến hôm nay đã quá rõ là chúng ta có thể tạo ra
được 5-7% tăng trưởng GDP mỗi năm nhưng để làm ra chừng
ấy, cái chúng ta mất đi cũng không hề thua kém khi phải bỏ ra
đến 41% GDP cho đầu tư phát triển hàng năm để tạo ra con
số nói trên. Bên cạnh đó, là vay nợ nước ngoài qua ODA và
nhập siêu, bội chi ngân sách, lạm phát gia tăng… Thử hỏi
đến tận hôm nay, nền công nghiệp của Việt Nam đã làm ra
được những gì được coi là đáng kể nếu không muốn nói
là gần với con số 0?
Hãy làm một phép so sánh, sau 35 năm từ 1960 đến 1995, Hàn
Quốc đã từ một nước nông nghiệp lạc hậu đã trở thành
một quốc gia công nghiệp mới với hàng loạt các tập đoàn
lớn ra đời, sản sinh ra những sản phẩm điện tử và cơ khí
nổi tiếng như SamSung, LG, Hyundai…và Việt Nam từ 1975-2010,
cũng sau 35 năm, từ một nền nông nghiệp lạc hậu đến nay
vẫn chưa thể sản xuất được bất kỳ một chiếc TV hay một
chiếc máy kéo hoàn chỉnh chứ chưa nói đến một nền công
nghiệp hiện đại. Vậy, điều gì có sự khác biệt ở đây?
Xin có một sự so sánh khác: Có hai anh xây nhà, Anh thứ nhất
lúc đầu vì không mua bán vật liệu với bên ngoài nên anh cứ
dùng những gì mình có để xây, anh ta tự làm gạch và dùng
vôi trộn với mật để làm vữa, móng nhà cũng không được
tính toán ổn định nên sau một thời gian, nhà anh ta cũng hình
thành nhưng xấu và dần bị nghiêng, nứt rồi bị xuống cấp
đến mức không thể ở được, tiền thì cũng không còn. Biết
là không thể một mình làm được, anh ta bèn tìm cách làm bạn
với những người hàng xóm giàu có và vay tiền mua vật liệu
từ bên ngoài để có đủ làm một ngôi nhà khác. Anh bèn xây
lại ngôi nhà của mình theo ý của riêng anh ta. Những người
hàng xóm góp ý là anh nên có bản vẽ của kiến trúc sư (KTS),
tính toán kết cấu và bố cục nội ngoại thất theo phong thủy
và khoa học, đồng thời nên được một cơ quan thẩm định
bản vẽ trước khi xây nhà nhưng anh ta trả lời một cách tự
tin rằng anh ta có con mắt thẩm mỹ riêng để biến những vật
liệu đó thành một ngôi nhà đẹp. Trong gia đình, anh ta cũng
chẳng nghe ai, thậm chí anh còn bắt vợ con không được góp ý.
Trong quá trình xây dựng, do không có sự giám sát nên vật tư
xây nhà bị thất thoát và đánh tráo loại kém chất lượng
hơn. Vì thế, sau khi hoàn thành, ngôi nhà của anh ta cũng có
thể gọi là nhà nhưng không đẹp và tiện nghi và do không
được tính toán và thẩm định khoa học nên giá thành trở
nên rất cao, nợ vay của anh ta trở thành một nỗi lo của cả
gia đình. Đến đây, anh ta mới tiếc rẻ là tại sao mình lại
không nghe những lời góp ý chân thành ngay từ đầu.
Anh thứ hai trước khi xây nhà thì đã đi tìm hiểu nên làm
những gì để có một ngôi nhà vừa đẹp lại vừa với khả
năng tài chính của mình nên anh đã thuê hẳn một đơn vị
để thiết kế và tính toán chi phí, sau đó anh ta đưa bản vẽ
đó nhờ một KTS xem để góp ý thêm rồi mới quyết định xây
nhà. Trong khi xây, anh nhờ luôn KTS giám sát công trình, kết
quả là ngôi nhà của anh vừa đẹp, vừa tiện nghi lại khá
rẻ, anh rất hài lòng về ngôi nhà của mình.
Hai hình ảnh trên có thể so sánh với hai đất nước, hai ngôi
nhà lớn, đó là Việt Nam và Hàn Quốc.
Một đất nước - Hàn Quốc, mặc dù cũng trải qua một thời
kỳ dưới chế độ độc tài Pak Chung Hy nhưng nhờ có con
đường phát triển khoa học nên đã sớm hóa rồng và ngày nay,
Hàn Quốc không chỉ là nước công nghiệp phát triển cao mà
còn là nước đã chuyển sang chế độ dân chủ văn minh theo
tiến trình phát triển kinh tế.
Một đất nước - Việt Nam, chế độ
đảng trị đã loại bỏ những ý kiến phản biện giúp hình
thành một nền kinh tế phát triển khoa học. Trải qua một
thời kỳ kinh tế chỉ huy XHCN đã làm cho đất nước suy kiệt.
Tới những năm 1985-1986, ĐCSVN đã phải đi theo con đường phát
triển kinh tế theo hướng thị trường TBCN. Sự phát triển sau
các nước khác có thể là một lợi thế nếu tận dụng
được những kinh nghiệm mà thế giới đã tích lũy từ hàng
trăm năm nay cho con đường phát triển của mình. Không phải
ngẫu nhiên mà người Hàn Quốc đã có câu nói nổi tiếng từ
những năm 90 "trong 20 năm, người Hàn Quốc đã làm được
điều mà Phương Tây đã làm trong 200 năm" có lẽ do họ đã
biết vận dụng những kinh nghiệm của Phương Tây để rút
ngắn con đường phát triển của mình.
Còn tại Việt Nam, ĐCSVN đã làm điều ngược lại. Thay vì
học hỏi những kinh nghiệm của thế giới thì ĐCSVN với cách
quản lý độc đoán thiếu khoa học và đã gạt bỏ những ý
kiến góp ý, phản biện. Họ tìm cách làm tăng giá trị GDP
bằng tất cả các nguồn vốn đầu tư và cũng dùng giá trị
tăng GDP làm bình phong cho thành tích quản lý kinh tế của mình.
Ở một góc độ khoa học, cách làm trên chỉ cho phép kinh tế
tăng trưởng theo chiều rộng, nghĩa là sự tăng trưởng được
tạo ra từ vốn đầu tư ban đầu, do giá trị gia tăng trên các
sản phẩm được tạo ra thấp nên việc đầu tư để tái sản
xuất mở rông không cho phép duy trì trong một thời gian dài.
Mặt khác, sự phát triển của VN đã tiêu tốn nhiều tài
nguyên và năng lượng. Điều này giải thích tại sao chúng ta
luôn nhập siêu và càng ngày có xu hướng tăng lên nếu không
tìm cách tiết giảm. Các nhà kinh tế đã từng góp ý về sự
nguy hiểm trong tư duy phát triển này nhưng có lẽ, ý kiến của
họ đã không làm thay đổi cách nghĩ của giới lãnh đạo và
vì rằng cho dù thế nào, họ vẫn tiếp tục tại vị và tiếp
tục điều hành.
Nếu sai thì chỉ có thể "sửa sai" mà thôi, nhưng thử hỏi
họ sẽ sửa bằng cách nào? Nếu những sai lầm trong quá khứ
có thề dùng chữ "sửa sai" để trấn an dân chúng thì trong
xây dựng kinh tế, sửa sai của ĐCSVN nếu chỉ bằng hai chữ
đó, e rằng khó mà đánh lừa được ai dù họ có tuyên truyền
và tâng bốc mình đến mấy.
<em>Viên Mẫn</em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4420), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét