Khi chỉ có 30% công chức làm việc thực sự

SGTT - Bà mẹ trẻ Nguyễn Thu Vân vừa phải "bồi dưỡng" 5
triệu đồng cho êkíp bác sĩ đỡ đẻ khi cô sinh con đầu lòng
ở một bệnh viện công. Chị ruột cô lại đang gom 1.000 USD
để "chạy" cho con vào học trường tiểu học của Nhà
nước. Trong khi đó, một bà cô của Vân vẫn đang đôn đáo
tìm "cửa" ở uỷ ban nhân dân quận để làm sổ đỏ trong
suốt ba năm nay. Đó là đề tài rôm rả khi gia đình sống ở
Hà Nội này gặp nhau nhân dịp tết vừa qua. "<em>Mất tiền
như thế thì cũng tiếc, nhưng biết làm thế nào. Bây giờ đâu
cũng thế</em>", Vân nói như tổng kết cuộc trò chuyện.

Những câu chuyện riêng tư như trên không phải là cá biệt.
Người dân thường được yêu cầu, và đáng buồn là họ sẵn
sàng bỏ tiền túi ra trả cho những công chức nhà nước nhũng
nhiễu để thụ hưởng một dịch vụ công nào đó mà họ
cần.

Về phần mình, cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là tư nhân
cũng không tránh khỏi hoàn cảnh này. Theo nghiên cứu mới công
bố của hai chuyên gia Phan Vinh Quang và John Bently của dự án
Star do Mỹ tài trợ, nhiều cơ quan nhà nước đã ban hành một
rừng văn bản pháp lý phức tạp và quy định hành chính mâu
thuẫn, mà chỉ các cán bộ công quyền và doanh nghiệp có mối
quan hệ mật thiết mới biết. Hơn 61% doanh nghiệp được hỏi
cho rằng, phải có "mối quan hệ" mới biết được những
văn bản hay thủ tục của các cơ quan công quyền.

Những bằng chứng như trên, và rất nhiều những bằng chứng
tương tự khác – trên báo chí hay trong cuộc sống – chứng
minh rằng chương trình tổng thể cải cách hành chính mà Việt
Nam bắt đầu thực hiện đúng một thập kỷ trước thành công
ở mức nào. Chương trình này được xây dựng trên bốn trụ
cột chiến lược bao gồm đổi mới thể chế, đổi mới tổ
chức, đổi mới nguồn nhân lực và đổi mới hệ thống tài
chính công. Khi tổng kết về chương trình đầy tham vọng này
sau mười năm thực hiện, vụ trưởng vụ Cải cách hành chính,
bộ Nội vụ Đinh Duy Hoà thừa nhận: "Nền hành chính công
vẫn chưa theo kịp với thể chế kinh tế ở Việt Nam. Mà khái
niệm thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa vẫn chưa làm rõ, thì nền hành chính công không tương
thích là dễ hiểu".

<div class="boxright200"><div class="simplequote"><div
class="quotebody">Nhiều bộ trưởng thừa nhận trong cơ quan mình
có hơn 30% viên chức làm việc thực sự và họ phải dựa vào
các viên chức đó, hơn 30% gọi là có làm việc, và khoảng 30%
không làm gì. Tuy nhiên, điều này đã không được ghi lại
trong biên bản cuộc họp đó.
</div><br class="quoteclear"><div class="quoteauthor">» Vụ trưởng vụ
Cải cách hành chính, bộ Nội vụ Đinh Duy Hoà</div></div></div>
Lương thấp là một trong nhiều nguyên nhân chính của tình
trạng thiếu hiệu quả của bộ máy công chức. Ông Hoà nhớ
lại các chuyên gia đã mừng rỡ thế nào khi xây dựng chương
trình tổng thể mười năm trước bởi một văn bản quan trọng
là nghị quyết trung ương 7 khoá 8 năm 1999. Nghị quyết nêu
rằng, trả lương xứng đáng cho công chức cũng là đầu tư cho
phát triển, như xây dựng cơ sở hạ tầng; và ngược lại nó
đòi hỏi phải xây dựng được đội ngũ công chức có năng
lực và đáp ứng được nhu cầu phát triển của đất nước.
Hơn mười năm sau, ông Hoà tổng kết trong buổi gặp gỡ báo
chí cuối tuần trước, những gì diễn ra trên thực tế cho
thấy sự thất bại của hai yêu cầu này.

Trong một cuộc gặp liên quan đến cải cách hành chính do bộ
Nội vụ tổ chức với một số bộ trưởng gần đây, ông
kể, nhiều bộ trưởng đã bày tỏ sự bất lực của mình
với nhiều cán bộ công chức dưới quyền. Ông kể lại:
"<em>Nhiều bộ trưởng thừa nhận trong cơ quan mình có hơn 30%
viên chức làm việc thực sự và họ phải dựa vào các viên
chức đó, hơn 30% gọi là có làm việc, và khoảng 30% không làm
gì. Tuy nhiên, điều này đã không được ghi lại trong biên
bản cuộc họp đó</em>".

Gần đây, Chính phủ đã tập trung vào cải cách thủ tục hành
chính như là một mũi nhọn trong chương trình cải cách hành
chính chung. Đề án 30 kéo dài trong giai đoạn 2007 – 2010 đặt
mục tiêu đơn giản hoá tối thiểu 30% trong tổng số 5.700 thủ
tục hành chính. Thống kê của tổ công tác đề án này cho
thấy, nếu Chính phủ đồng ý dỡ bỏ chỉ khoảng 256 thủ
tục trong tổng số trên thì nền kinh tế tiết kiệm được
hơn 6.000 tỉ đồng.

Đề án này đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng
đồng doanh nghiệp. Chủ tịch phòng Thương mại Hoa Kỳ (AmCham)
Thomas Siebert nói: "Nếu Thủ tướng thực hiện các biện pháp
mà ông đã hứa (trong đề án 30), thì thế giới sẽ biết
rằng Việt Nam cải cách và xây dựng một môi trường kinh doanh
tốt hơn.

Nhưng cũng có chuyên gia đặt câu hỏi về đề án này. Cố
vấn chính sách về cải cách hành chính và chống tham nhũng
của Chương trình phát triển Liên hiệp quốc (UNDP) Jairo Acuna
Alfaro nói: "<em>Cắt giảm 30% thủ tục hành chính thì có thể
cắt giảm 30% cơ hội có được thu nhập từ các nguồn khác,
như phong bì, của công chức. Không ai phải chi 6.000 tỉ đồng
đó, nhưng cũng có nghĩa là các công chức không có cơ hội có
nguồn tiền đó, thậm chí là lớn hơn nhiều. Giảm được 30%
cơ hội kiếm phong bì là tốt, nhưng tôi không thấy rõ động
cơ thúc đẩy các công chức thực hiện các dịch vụ công.
Vậy họ bù vào phần giảm đi bằng cách nào?</em>"

<em>Tư Giang</em>

<div class="special_quote">Sự phát triển của nền kinh tế thị
trường và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đã tạo ra
nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn bên ngoài hệ thống chính
phủ và thu hút rất nhiều người tài, có năng lực ra khỏi
hệ thống hành chính công… khiến cho hệ thống công vụ rơi
vào tình trạng không có đủ cán bộ, công chức không đủ
năng lực, hoặc công chức không có động cơ làm việc. Từ
2003 – 2007 đã có hơn 16.000 cán bộ công chức, trong đó 40% ở
TP.HCM, tự nguyện ra khỏi các cơ quan chính phủ.

(Nguồn: báo cáo Phát triển Việt Nam 2010 của các nhà tài trợ
quốc tế)</div>


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4456), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét