lễ hội ngàn năm Thăng Long-Hà Nội", đã viết thư cho ban tổ
chức lễ hội Ngàn năm Thăng Long-Hà Nội để đề nghị đổi
tên Hà Nội thành Thăng Long. Ông cho rằng Thăng Long có nghĩa là
rồng bay và tên gọi này đã giúp nước Đại Việt hưng
thịnh. Trong khi đó, đất nước đã trải qua nhiều đau hương
dưới tên gọi Hà Nội. Trước khi bàn về sự cần thiết của
việc đổi tên thủ đô Hà Nội, thiết nghĩ cũng nên luận
giải các chi tiết trong bức thư của ông Hoàng Tiến.</em>
<strong>Lặp lại sai lầm</strong>
Thưa ông Hoàng Tiến, ở những nước văn minh người ta rất ít
đổi tên, rất ít nhập vào, tách ra. Những cái tên Thành Đô,
Tứ Xuyên là những địa danh có từ khoảng trên 2000 năm. Các
thành phố khác trên thế giới như Moscơva, Paris, London, Oslo
đều là các thành phố có tuổi rất cao với cùng tên một
gọi. Mỗi một địa danh trong quá trình tồn tại và phát
triển đã mang trên mình tất cả các dấu ấn lịch sử và văn
hóa gắn với địa danh ấy. Hà Nội tuy mới tồn tại ngót hai
trăm năm nhưng đã có biết bao sự kiện lịch sử bi hùng gắn
liền. Những cái tên Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu chiến đấu
đến chết để bảo vệ Hà nội chứ không chịu trao thành cho
giặc, những chiến sĩ trong kháng chiến cống Pháp "Quyết tử
cho Hà Nội quyết sinh"; những sự kiện đó gắn với Hà Nội
chứ không phải với Thăng Long. Gỉa sử Hà Nội đổi thành
Thăng Long thì câu nói trên sẽ điễn đạt như thế nào?
Trước đây, có bài hát "Đi tìm người hát câu hát lý
thương nhau" của Vĩnh An trong đó có những câu:
<em>Để lòng anh mong,
để lòng anh nhớ ai thương em như thế…
Hỡi cô gái Nghĩa Bình!</em>
Bài hát rất hay đượm chất dân ca phù hợp với tình cảm và
tâm sự của người dân Việt, khiến mỗi lần hát người nghe
cảm thấy rung động lạ thường. Tiếc thay, thoắt một cái
Nghĩa Bình không còn! Ấy là chưa kể một số tên đường bị
đổi đã gây không ít phiền hà. Đơn cử đường Hàng Bột
đổi thành đường Tôn Đức Thắng, đường Láng Hạ đổi
thành đường Nguyễn Chí Thanh, đường Nam Bộ đổi thành
đường Lê Duẩn, đường Tàu Bay thành đường Trường Chinh.
Điều này khiến một người chỉ xa Hà Nội vài năm phải ngỡ
ngàng, phải hỏi thăm đường khi về Hà Nội. Một bản đồ
Hà Nội xuất bản trước sau một vài năm đã khác nhau mà
không phải là do có những đường mới, phố mới, công trình
mới xuất hiện mà chỉ do các phố, các đường đã bị đổi
tên!
Năm xưa khi Vua Minh Mệnh đặt tên Hà Nội, nhà vua có lẽ cũng
mắc sai lầm là không chú ý đến tính chất lịch sử của cái
tên Thăng Long và truyền thống văn hóa lâu dài của nó. Tuy
nhiên, điều này có thể cũng thông cảm được vì dưới
triều Nguyễn, Hà Nội không phải là thủ đô. Hơn nữa, dấu
ấn Thăng Long của các triều đại Lý, Trần, Lê không còn gì
và đã bị tàn phá nặng nề bởi các cuộc chiến tranh xâm
lược liên miên qua nhiều thế kỷ của phong kiến phương Bắc.
Các cuộc chinh biến của Tống, Nguyên, Minh, Thanh và ngay cả
Chiêm Thành cũng đã nhiều lần kéo quân đến Thăng Long đốt
phá. Cung điện, đền đài, lăng tẩm, thành quách được xây
dựng qua các triều đại Lý, Trần, Lê không còn nếu có cũng
chỉ là các phế tích. Thăng Long chỉ còn là cái tên không,
một cái vỏ mà phần ruột–phần quan trọng nhất đã mất.
Chúng ta có thể nhận ra điều này khi đọc thơ của Bà Huyện
Thanh Quan:
<em>Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo
Ngõ cũ lâu đài bóng tịch dương
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt
Nước còn cau mặt với tang thương</em>
Chính vì thế, việc đổi tên Hà Nội thành Thăng Long có khác
nào lập lại sai lầm thêm một sai lầm nữa.
<strong>Phúc và họa của đất Thăng Long – Hà Nội</strong>
Trong thư ông Hoàng Tiến đã liệt kê những sự kiện lịch
sử, những tiến bộ về các mặt kinh tế, quân sự, ngoại
giao, văn hóa và giáo dục. Những sự kiện này có thực nhưng
đã gây cho người đọc cảm giác rằng cái tên Thăng Long đã
mang lại nhiều may mắn hơn Hà Nội. Thực tế trong cả chiều
dài lịch sử, điều này không hoàn toàn đúng. Hơn nữa, những
sự cố xảy ra cho Hà Nội đều có sự tác động của con
người thậm chí đều do con người gây ra và rất cần luận
giải chi tiết thì dường như lại không được chú ý.
Cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm sau khi xem xét các triều đại đến thế
kỷ XVI đã rút ra lời kết như sau:
<em>Muốn bình thì phải ở nhân
Muốn yên thì phải dạy dân cấy cày</em>
Về các mặt kinh tế, quân sự, ngoại giao, văn hóa-giáo dục,
Lý Thái Tổ và triều Lý đã có những cải cách lấy dân làm
gốc, chẳng hạn như "Đại xá thiên hạ, miễn giảm sưu
thuế trong ba năm". Rõ ràng nhà Lý đã đem nhân nghĩa tưới
khắp bá tánh nên xã hội dưới thời nhà Lý thịnh trị. Và
vì vậy, triều đại Lý cũng kéo dài đến 215 năm.
Trong khi đó, Hà Nội lại không thịng vượng dưới triều
Nguyễn. Mặc dù các vua chúa Nguyễn có rất nhiều công lao trong
việc mở mang bờ cõi và thống nhất đất nước. Nhờ lẽ đó
mà nước Việt ta mới trải dài từ Mục Nam Quan đến mũi Cà
Mau như ngày nay. Tuy nhiên, cũng phải nói rằng nhà Nguyễn đã
cai trị dân không phải bằng nhân nghĩa mà bằng bạo lực. Nhà
Nguyễn đã thực hiện chính sách cấm đạo, sát Gia Tô một
thời gian dài, đặc biệt trong hai đời vua Minh Mệnh và Tự
Đức. Thêm vào đó, nhà Nguyễn lại dùng nhiều cực hình man
rợ đối với cựu thù như Tây Sơn, và thậm chí với các công
thần mà mới hôm nào còn vào sinh ra tử để có được chiến
thắng.
Nhà Nguyễn vào đất Thuận Hóa, thành công trong việc mở mang
bờ cõi và cuối cùng có được thiên hạ trong tay một phần
là nhờ vào lời chỉ dạy của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Ông từng
nói "Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân". Thế nhưng
vua tôi nhà Nguyễn dường như bỏ ngoài tai lời giáo huấn ấy
nên việc trị dân trị nước của nhà Nguyễn gặp nhiều trắc
trở và không hanh thông. Cái phúc và cái họa của đất Thăng
Long – Hà Nội là do vậy ông Hoàng Tiến ạ.
<strong>Thay đổi quan trọng hiện nay</strong>
Tôi thiết nghĩ cái thay đổi quan trọng nhất là ở chỗ thay
đổi dân yếu nước hèn thành ra dân giàu nước mạnh và thực
sự công bằng văn minh; làm sao cho đất nước không bị ngoại
bang khinh nhờn lấn át. Theo đó, thay đổi làm sao cho đất
nước không còn các "quốc nạn và quốc loạn" như tham
nhũng, hối lộ, buôn lậu, mua quan bán tước; thay đổi để
những người có tài năng đức độ được trọng dụng, những
kẻ bất tài cơ hội bị loại bỏ. Đấy mới là thay đổi căn
bản và cần thiết mới đáng gọi là thay đổi, thưa ông Hoàng
Tiến.
Những thay đổi đại loại như: đổi tên, tách ra, nhập vào
chỉ là những thay đổi dẫn đến lãng phí tốn kém. Thậm chí
còn tạo cơ hội cho những bọn xấu xa ở các cấp chính quyền
lợi dụng để trục lợi, mà chẳng mang lại điều lợi lộc
gì cơ bản cho nhân dân và cho đất nước. Việc sát nhập Hà
Tây vào Hà Nội chỉ tính riêng việc liên quan đến hoàn thiện
con dấu cho các cấp ban ngành từ địa phương đến thành phố
đã tốn kém hàng trăm tỷ đồng. Nay lại đổi Hà Nội thành
Thăng Long thì vài trăm tỷ sẽ đội nón ra đi cho một việc vô
bổ.
Những ai còn có tấm lòng yêu nước hẳn uất ức đến ứa
nước mắt khi đọc những câu thơ:
<em>Có nơi đâu trên thế giới này
Như Viêt Nam hôm nay
Yêu nước là tội ác
Biểu tình chống ngoại xâm bị "Nhà Nước'' bắt?
Các anh hùng dân tộc ơi!
Ngô Quyền, Trần Hưng Đạo ơi!
Nếu sống lại các ngài sẽ bị bắt!
Ai cho phép các Ngài đánh giặc phương Bắc?</em>
(Trần Mạnh Hảo – Sài Gòn, 20-01-2008)
Đất nước này máu và nước mắt chảy triền miên. Sau ngày 30
tháng 4 năm 1975 chẳng được bao lâu lại tiếp ngay đến tháng
2 năm 1979; rồi máu chảy ở biên giới phía bắc, máu chảy ở
Lão Sơn, máu chảy ở Trường Sa. Hãy so sánh với Angiê-ri, một
nước Bắc Phi, cũng là thuộc địa của Pháp như Việt Nam
nhưng họ chẳng hề có "Điện Biên chấn động địa cầu"
hay chẳng có ngày "30 tháng 4 lịch sử". Thế mà đất nước
họ đã độc lập thống nhất lại chẳng bị kẻ ngoại xâm
nào nhòm ngó, coi thường.
Thưa ông Hoàng Tiến, Việt Nam đang bị lân bang dòm ngó, thác
Bản Giốc nay đã mất đi, dân chúng không được mưu sinh trên
phần biển cha ông để lại. Vậy thì việc đổi tên như ông
đề nghị phỏng có ích gì?!
<strong>Vũ Đình Tiêu</strong>
<strong>©Tạp Chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC</strong>
<strong><center>Download TCPT 31 - 1000 NĂM THĂNG LONG
<a
href="http://go2.wordpress.com/?id=725X1342&site=phiatruoc.wordpress.com&url=http%3A%2F%2Fwww.mediafire.com%2F%3Fgky3nkm2njr">Bản
PDF – HD</a>
<a
href="http://go2.wordpress.com/?id=725X1342&site=phiatruoc.wordpress.com&url=http%3A%2F%2Fwww.mediafire.com%2F%3Fzytozyzoitm">Bản
PDF – Standard</a>
<a
href="http://go2.wordpress.com/?id=725X1342&site=phiatruoc.wordpress.com&url=http%3A%2F%2Fwww.mediafire.com%2F%3Fty5qrioiwwl">Bản
PDF – Mini</a></center></strong>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4275), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét