trên khắp thế giới đều nhận thức và xác định rõ một
mục tiêu rằng: họ đang đấu tranh vì một nền chính trị dân
chủ và một xã hội tự do. Theo cách đó, dân chủ tự do có
thể là mục tiêu của cả một đời người, cả một thế hệ
người nhưng suy cho cùng đó không phải là mục đích cuối
cùng của một dân tộc, của nhân loại. Nó chỉ là phương
tiện để đạt đến một cái đích to lớn và vĩnh cửu: sự
phồn vinh của quốc gia và sự thăng tiến mọi mặt của dân
tộc hay nói rộng ra là của nhân loại.
<div class="boxright200"><img
src="http://danluan.org/files/u23/DANLUAN001020.jpg" /><div
class="textholder">Tác giả Huỳnh Thục Vy</div></div>
Với mọi điều kiện và tiềm năng hiện có của con người
trong thời đại này, dân chủ là phương tiện khả dĩ, hữu
hiệu và tốt đẹp nhất. Trong bất cứ một thời đại nào
cũng có những giá trị được mặc định đúng và giá trị
dân chủ trong thời đại chúng ta cũng vậy. Quý vị thấy
đấy, nhiều khi cuộc đời này không cho chúng ta nhiều hơn
một con đường để đi. Khả năng hữu hạn của chúng ta đã
giới hạn lựa chọn của chính mình. Với điều kiện, trình
độ và tầm nhìn nhất định, nhân loại chỉ có thể chọn
một con đường để tiến về phía trước. Và bất cứ sự
lựa chọn phương tiện sai lầm nào cũng sẽ dẫn đến một
kết quả khó khắc phục. Ngày hôm nay để có được an sinh,
phồn thịnh liệu thế giới có một phương tiện hữu hiệu
nào khác ngoài thế chế dân chủ không? Có thể nói là không!
Lấy một ví dụ trên đây về dân chủ là để chứng minh cho
cái thiển ý của tôi rằng: thật hời hợt khi ai đó phát
biểu: <em>"có nhiều phương tiện khác nhau để đạt được
cùng một mục đích"</em>. Không phải vậy. Hãy để tôi tiếp
tục lấy dân chủ làm ví dụ như dưới đây.
Nhân loại đã lựa chọn dân chủ. Đó có thể là nền cộng
hòa đại nghị hay nền cộng hòa tổng thống; cũng có thể là
nền dân chủ đặt nặng sự bình đẳng xã hội như các quốc
gia Bắc Âu hay là nền dân chủ coi trọng sự công bằng và
cạnh tranh kinh tế như Hoa Kỳ, Anh, Pháp…Dù hình thái khác nhau
nhưng chúng vẫn là những nền dân chủ thực thụ. Có thể quý
vị cho rằng thật ngớ ngấn khi nói ra một điều hiển nhiên
như thế. Xin trả lời, điều tôi muốn nói ở đây là để
đạt được một mục đích chúng ta có thể tận dụng nhiều
phương tiện. Nhưng các phương tiện đó dù đa dạng đến thế
nào, vẫn giống nhau về bản chất và vẫn giữ được những
nguyên tắc cơ bản của mục đích ban đầu. Chúng ta chỉ nên
nói: những phương tiện khác nhau về hình thái nhưng giống nhau
về bản chất sẽ đưa đến cùng một mục đích. Bởi vậy,
sự lệch lạc của phương tiện sẽ dẫn đến sự sai khác
của mục đích. Trong cuộc đấu tranh đòi nhân quyền, dân chủ
hiện nay tại Việt Nam, với tâm tư bối rối của một người
trẻ, tôi thiết nghĩ vấn đề phương tiện và mục đích phải
được đặt ra một cách nghiêm túc.
Đồng ý rằng có nhiều cách vận động dân chủ khác nhau. Tùy
theo điều kiện và tiềm lực cụ thể của mỗi cá nhân, mỗi
nhóm người, những nhà đấu tranh có thể vận động theo các
cách khác nhau và linh hoạt trong từng tình huống. Những blogger
viết bài phê phán hiện thực xã hội; các luật sư bênh vực
nhân quyền trong từng vụ án liên quan đến dân oan, đến các
nhà dân chủ và nêu lên các vấn đề pháp lý hiện đang tồn
tại trong chế độ; các chức sắc tôn giáo bảo vệ quyền tự
do hành đạo và bảo vệ tín đồ khỏi sự chèn ép của chế
độ…Tất cả những hoạt động này đều vì mục tiêu đòi
lại nhân quyền bị tước đoạt, đấu tranh xây dựng thể
chế pháp trị, hướng tới một Việt Nam dân chủ, tự do,
thịnh vượng.
Nhưng xin lưu ý cho cũng như bất cứ sự việc, hiện tượng
nào khác trong thế giới, dân chủ cũng có những nguyên tắc
tự thân của nó. Nguyên tắc là những quy tắc gốc rễ chỉ
đạo hành động, là cơ sở để nhận diện một sự việc,
hiện tượng; từ đó phân biệt nó với vô vàn những sự
việc, hiện tượng khác mà không có bất cứ sự nhầm lẫn
nào. Khi một sự việc, hiện tượng đánh mất đi nguyên tắc
của nó thì nghiễm nhiên tự phủ nhận và loại bỏ chính
mình. Vì vậy trong quá trình vận động dân chủ, dù phải
đối phó với nhiều tình huống khác nhau, những nhà dân chủ
phải giữ vững các nguyên tắc dân chủ. Chính những nguyên
tắc này giúp họ được nhân dân nhận diện như những nhà
dân chủ chứ không phải là những tên phát xít, không phải
cộng sản, cũng không phải những kẻ cơ hội nào khác. Giữ
vững giá trị và lý tưởng giúp một nhà dân chủ trở nên
đáng tin cậy, có uy tín và tạo được ảnh hưởng to lớn
hơn; từ đó cuộc đấu tranh của họ sẽ hiệu quả hơn.
Nhiều người bạn đã nói với tôi rằng: tôi cực đoan và
cứng nhắc trong cách nhìn nhận tình hình thực tế và lịch
sử; dân chủ là tôn trọng sự khác biệt nên chúng ta không
thể áp đặt cái phương cách mình cho là đúng lên người
khác; và rằng dân chủ là nhân văn nếu không sẽ không khác
gì cộng sản. Đúng! Dân chủ là nhân văn, là tôn trọng sự
khác biệt. Nhưng một thứ chỉ còn là chính nó nếu nó giữ
được nguyên tắc vốn có. Và hơn nữa, một giá trị chỉ
thực sự tốt đẹp khi nó tôn trọng sự thật, không vì bất
cứ lý do gì mà dễ dãi, thỏa hiệp, lấp liếm sự thật.
Trước khi xét đến những nguyên tắc khác của dân chủ, chúng
ta phải bảo đảm DÂN CHỦ ĐỒNG HÀNH VỚI SỰ THẬT. Dân
chủ sẽ chẳng có gì đáng nói nếu nó không đảm bảo sự
thật.
Vì từ chính nguồn gốc và bản chất của mình, dân chủ tự
do không chỉ là đa đảng, bầu cử tự do, tự do cá nhân và
pháp trị; nó còn có nghĩa là <em>"khai sáng"</em>. Khai sáng
là một nỗ lực đưa cá nhân, tha nhân hay là cả xã hội thoát
ra khỏi tình trạng <em>"vị thành niên"</em> do chính chúng ta
tạo nên để tiến đến một trạng thái tư duy mạnh mẽ,
được tự do, có khả năng nhận thức thế giới một cách
độc lập và chân xác để cuối cùng là đạt đến sự tiến
bộ. Theo cách hiểu đó, cuộc đấu tranh cho dân chủ là một
nỗ lực vận động để TIẾN BỘ. Vậy làm sao để có tiến
bộ? Trạng thái này chỉ có thể đạt được thông qua một
quá trình nhận thức và hành động đúng với sự thật. Tiến
bộ sẽ chỉ đến với những ai dũng cảm đối mặt sự thật,
nhìn nhận thế giới như nó vốn có và làm cho người khác
cũng nhận thức được sự thật đó. Socrates đã chấp nhận
hình phạt uống thuốc độc khi bị kết tội <em>"làm hư
hỏng thanh niên"</em> chỉ để chứng minh niềm tin của ông
vào những điều ông cho là đúng. Đó là một trong những minh
chứng sống động trong lòng tôi về một lý tưởng: sự thật
là sự thật, sự thật phải được trình bày như chính nó và
không có phương tiện <em>"linh hoạt, uyển chuyển"</em> nào
có thể được chấp nhận nếu nó gạt bỏ sự thật. Vì tiến
bộ không thể đạt được nếu phủ nhận, lấp liếm hay đánh
lạc hướng nhìn nhận sự thật. Một cá nhân, một dân tộc
không thể thay đổi số phận, không thể thay đổi lịch sử
nếu chưa đủ dũng cảm nhìn nhận sự thật. Xin lưu ý rằng
<em>"sự thật"</em> mà tôi đang đề cập là những sự kiện
đã xảy ra trong một hoàn cảnh lịch sử cụ thể và đã để
lại hệ lụy nhất định. Nói tóm lại, sự thật là khai sáng,
khai sáng là dân chủ; không có sự thật thì không có dân chủ
thực thụ, cũng không thể có được sự tiến bộ.
Dù sự đề cao và vạch rõ sự thật có thể làm cho cuộc vận
động hiên nay gặp nhiều khó khăn, nguy hiểm hơn. Nhưng không
phải vì thế mà chúng ta né tránh nó. Một số nhà dân chủ
đã viện dẫn tư tưởng Hồ Chí Minh như là cách tìm được
sự <em>"chính danh"</em>, tránh bị quy chụp và tranh thủ
được sự ủng hộ từ những người dân tôn sùng Hồ Chí Minh
như thần tượng. Nhưng có bao giờ họ tự hỏi: họ phải
biện minh với người dân ra sao khi một ngày nào đó hồ sơ
Hồ Chí Minh được bạch hóa? Chúng ta không thể vì những cái
lợi trước mắt mà bỏ qua nguyên tắc và sự thật. Ấy là
chưa nói trách nhiệm của một nhà dân chủ là phải khai sáng
cho nhân dân, không vì bất cứ hoàn cảnh nào mà chối bỏ sự
thật hay khiến cho người dân ngộ nhận sự thật, tiếp tục
bám víu vào sự dối trá. Có những khó khăn mà chúng ta nhất
thiết phải vượt qua nếu muốn đến đích mà không thể dùng
cách đi vòng nào khác. Nói như thế không phải là tôi coi
thường những tổn thương và nguy hiểm mà những nhà dân chủ
phải đối mặt khi trung thành với những nguyên tắc và lý
tưởng trong cuộc đấu tranh với chế độ độc tài. Nhưng
tất cả chúng ta đều biết rằng thế giới hôm nay không phải
là thế giới cổ đại năm 399 trước Công nguyên, nghĩa là khi
đấu tranh, dù phải gặp phải những tổn thất không thể
tránh khỏi, nhưng những nhà đấu tranh của chúng ta sẽ được
bảo vệ một cách tương đối bởi một thế giới ngày càng
minh bạch và công lý đang từng bước được thực hiện.
Cuộc đấu tranh cho tự do là một hành trình cam go và phức
tạp. Nhưng nó cũng là cuộc vận động đáng làm nhất, chính
nghĩa nhất. Đây có thể xem là một sự nghiệp vĩ đại, mở
ra trang sử mới cho dân tộc. Không vì những nghi ngờ, bất an
nào khiến cá nhân tôi mất niềm tin vào giá trị dân chủ và
cuộc vận động dân chủ này. Nhưng không có con đường dễ
dàng nào để đạt đến một thành tựu lớn. Chọn những cách
dễ dàng cho một công việc quan trọng sẽ đưa đến những sai
lầm khủng khiếp. Hơn nữa, mục đích cuối cùng của chúng ta
là một Việt Nam kiêu hãnh phồn thịnh và tự do. Thử hỏi
một dân tộc làm sao có đủ sức mạnh tinh thần để trở nên
kiêu hãnh trên vũ đài thế giới với những con người ngay cả
sự thật cũng không dám đối mặt? Hào khí và trí tuệ của
dân tộc trước hết thể hiện ở sự tôn trọng sự thật,
để ngay từ những sự thật dù đắng cay và tồi tệ đó,
chúng ta đứng lên trong tinh thần mới, tư duy mới.
Dân tộc Việt Nam trước bước ngoặt lịch sử khó khăn này
đang cần những con người như Phó Đức Chính hiên ngang trước
máy chém khiến kẻ thù phải khiếp sợ. Tinh thần thượng tôn
nguyên tắc và sự thật, không khoan nhượng, không thỏa hiệp
vì lý tưởng đã tạo nên bản lĩnh anh hùng vượt thời gian
của những nhân cách lớn như Socrates ở Hi Lạp cổ đại hay
Phó Đức Chính ở Việt Nam thời thuộc Pháp. Vì thế, muốn
đấu tranh để xây dựng một chế độ Dân chủ - Pháp trị,
kiến tạo một Việt Nam mới, những nhà dân chủ của chúng ta
không thể bỏ qua NGUYÊN TẮC và SỰ THẬT. Và đó cũng là
những gì mà một người trẻ như tôi luôn trăn trở.
Tam Kỳ ngày 15 tháng 8 năm 2011
<strong>Huỳnh Thục Vy</strong>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9622), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét