<strong><center>Chẳng biết vui hay buồn</center></strong>
(Truyện ngắn)
Những ngày đầu mới vào lính mình đóng quân ở Sơn Tây, cách
thị xã Sơn Tây chừng 7,8 cây số. Đợt huấn luyện mình
chẳng có gì nổi trội, trừ bắn súng ra, môn nào cũng trung
bình. Kém nhất là môn ném lựu đạn, suốt cả kì huấn luyện
chưa một lần mình ném trúng đích. Riêng bắn súng thì hết
chê, ba phát 30 điểm thường xuyên, thi thoảng mới 28, 29
điểm. Tóm lại thỉnh thoảng mới được C trưởng khen, còn
lại đêù bị chê ròng. Thế mà trong tiểu đội thằng nào
cũng nể mình, nói gì chúng nó cũng nghe. Mình không phải tiểu
đội trưởng nhưng mặc nhiên là tiểu đội trưởng, kể cả
thằng tiểu đội trưởng nó cũng nghe mình răm rắp. Không
hiểu sao, có lẽ vía mình át hết vía chúng nó.
Cả tiểu đội trú quân tại nhà mẹ Cà. Mẹ cũng thương mình
nhất, lúc nào mình tập về cũng kéo mình ra sau hồi dúi cho
mình một cái gì đó để ăn. Cạnh nhà có cô Lan 22 tuổi,
thích mình lắm. Hễ thấy mình là cô lấy hòn sỏn ném một
cái rồi ngoảy đít chạy, vừa chạy vừa cười. Nhưng mình
không thích cô Lan. Một là cô không đẹp, hai là đã có chồng,
ba là mình đã đánh đu với 3 cô trường trung cấp thương
nghiệp đủ mệt rồi, đang tính thảy đi một cô mà chưa biết
làm thế nào.
Một tối mình đi chơi với em Mi về, thấy cô Lan đứng chờ
đầu ngõ, gọi: anh Nập! Mình quay lại, cô ta ôm chầm lấy
nấc lên: Em tội nắm anh Nập ơi! Hóa ra hoàn cảnh cô này tội
thật. Lấy chồng 4 năm không có con, gia đình chồng bảo
điếc, chửi bới khinh rẻ, đuổi về nhà ba bốn lần, cô
phải khóc lóc xin ở thêm 2 năm nữa, nếu không có con thì cô
sẽ ra đi. Cô bảo không có con là tại chồng chứ cô vẫn bình
thường. Cô đề nghị xin mình một đứa con.
Mình hứa sẽ giúp đỡ, nhưng không ngủ với cô mặc dù cô
rất muốn. Tối về mình họp tiểu đội lại, nói tình hình
như thế, thằng nào muốn giúp cô ta không? Cả tiểu đội nhìn
nhau rồi nhìn mình. Mình tưởng chúng nó ngại, nói: hoàn cảnh
người ta thương tâm thế, chúng mày không muốn giúp à?
Thằng Tí nói: Tâu có ( thằng Tí nói âm đ ra âm t). Mày cử ai
thì cử chứ chúng tao thằng nào không muốn.
Cả lũ lúc đó mới ồ lên đúng đúng, mình nhẹ cả người.
Mình cử thằng Thanh, không phải vì mình quí nó, thiên vị, mà
vì thằng này bác sĩ, nó biết tính toán ngày tháng để chóng
có con.
Thắng Thanh sướng quá nhảy cẩng, hú lên một tiếng như bò
rống. Từ đó tối nào cũng vậy, cứ đến 10h 30 là nó cắp
nilon ra đi.
Thằng Tí tức mình lắm nói tao ăn ở với mày có đến nỗi
nào sao mày cho thằng Thanh tịt một mình?
Mình dỗ nó, nói: được rồi sau 3 tháng nếu con Lan không có
con với thằng Thanh thì tao cử mày.
Chẳng dè được 2 tháng thì cô Lan trúng thai, cũng là lúc đơn
vị được lệnh chuyển quân, tiểu đội có 9 thằng tản ra
tám hướng, chỉ thằng Tí là cùng đơn vị với mình. Suốt ba
tháng ở Qủang Ninh mình kiếm được ối cô, thằng Tí vẫn
không kiếm được cô nào, thỉnh thoảng lại túm áo mình năn
nỉ: mày kiếm em nào cho tao tịt với. Nhưng mình không kiếm
được cô nào hoàn cảnh như cô Lan, đành chịu.
Ba năm sau tình cờ quay lại Sơn Tây, gặp cô Lan ở chợ, cô
vứt rổ rau nói: anh chờ em tí rồi tất tả chạy về nhà
bồng thằng cu chạy ra. Thằng cu thật kháu, giống thằng Thanh y
chang. Cô Lan nói đi nói lại ơn anh Nập nắm nắm. Đời mình
chưa có ai cảm ơn mình rối rít như thế. Thằng Thanh, thì đã
chết ở biên giới Tây Nam rồi. Cô Lan biết tin, lén để tang
Thanh 1 năm.
Chiều nay uống bia Vân Hồ một mình bỗng gặp cô Lan Lúc đầu
mình không nhận ra, cô nói mãi mới nhớ. Cô bây giờ già quá,
hom hem, tóc bạc. Mới hơn 5 chục tuổi sao mà già thế.
Cô nói sau đó thằng chồng em cũng biết, nó đuổi em ra khỏi
nhà. Mình nói bây giờ em ở với thằng cu, hay lấy chồng mới?
Cô nói gái chửa hoang, chó nó thèm lấy em. Thằng cu cũng không
ở với em.
Mình hỏi sao thì Lan khóc nghẹn nói: con em hết vô tù lại ra
tù anh ơi. Ba chục tuổi đầu vào tù 11 lần, toàn tội ăn cắp
thôi. Cô Lan khóc một hồi rồi nói: biết thế ngày xưa em
không nhờ anh có phải hay hơn không.
Mình nghẹn đắng
-----------------------
<strong><center>Chuyện chẳng vui vẻ gì</center></strong>
(Tản văn)
Chuyện chẳng liên quan gì đến cụ **, nay nghe tin cụ mất
bỗng nhớ đến, lòng chợt buồn hiu hiu.
Nói cho oách thì mình đã gặp cụ ba lần.
Trước đó chỉ nghe anh Thanh Quế kể chuyện đã cùng tòng
quân, cùng vào Nam, cùng ở một đơn vị với con trai cụ mà
thôi. Nghe anh kể phục cả cha lẫn con. Cha phục đã đành, con
trai cụ thì phục quá, hiếm ai cố nhoài ra khỏi cái bóng của
cha mình, cố làm một người lính bình thường cho đến lúc hy
sinh.
Lần thứ nhất "gặp" cụ khi cụ vào thăm Quảng Trị, hình như
cuối năm 1989. Khi đó mới chia tỉnh, trụ sở uỷ ban tỉnh
chỉ là dãy nhà ngói cấp 4. Cụ ngồi với anh Bường chủ
tịch tỉnh, đám cán bộ lau nhau như mình ngồi tít ở đằng
xa.
Anh Bường vui vẻ nói: Tỉnh mới lập, chưa làm được gì. Mong
thủ tướng quan tâm cho ít kinh phí làm cái trụ sở uỷ ban,
để khi thủ tướng về, được đón thủ tướng cho đàng
hoàng, chứ không phải ngồi trong cái nhà như thế này.
Cụ cười to nói: Nhưng tôi thích ngồi trong nhà thế này thì
sao?
Mọi người cười ồ vui vẻ.
Mình chỉ nghe cụ nói mỗi câu đó, không nghe câu nào khác hơn,
nhưng nhớ mãi.
Lân thứ 2 khi ra Hà Nội, thằng N. nói: Tao đi phỏng vấn cụ
Kiệt, mày có đi theo không. Tất nhiên là mình đi rồi, bản
tính tò mò mà.
Thằng N. thì ghê lắm, nó quen hết lượt các ông to, tích trữ
một xấp ảnh dày, về quê xoè ra khoe, bà con làng xóm lác
mắt.
Cụ nghỉ chơi tennis, tiếp thằng N. ngay chỗ giải khát sân
tennis. Thằng N, giới thiệu mình với cụ: thằng bạn cháu,
thế thôi. Rồi mình ngồi chầu rìa nghe nó phóng vấn cụ.
Bụng nghĩ cụ cũng dễ tính thật, nó hỏi toàn câu củ chuối
mà cụ vẫn vui vẻ trả lời. Thỉnh thoảng lại cười rất
sáng khoái. Thế mới lạ.
Lần thứ 3 thì phải kể dài dòng hơn.
Năm 1996 mình ra Hà Nội, ra một mình mua nhà trước rồi đem
vợ con ra sau. Mua xong nhà, phải sửa tí chút, đêm nằm một
mình buồn buồn, hai giờ sáng vùng dậy viết đến sáng xong
truyện ngắn Chuyện không có trong sự thật.
Viết xong ném đấy, bụng nghĩ chẳng ai thèm đăng đâu. Chẳng
ngờ anh Đỉnh đến chơi, đọc, khen hay nói: để tao đem về
đăng Văn nghệ quân đội.
Truyện đăng số tháng 7/ 1996 ( hay 97 gì đấy). Đến Văn nghệ
quân đội, ai cũng khen, có người còn nói: thế giới cũng
đến thế thôi.
Một tháng sau bỗng ồn ào nhặng cả lên, người bảo sĩ nhục
con người, ngườì bảo sĩ nhục ngành giáo dục, người bảo
nói xấu cụ Kiệt.
Anh Huân, anh Đỉnh lo bạc mặt
Mình ngơ ra, mấy cái thứ sĩ nhục này nọ thì mình đã quen
lối phê bình suy diễn ngu xuẩn không nói làm gì. Nhưng nói
xấu cụ Kiệt thì lạ quá. Chuyện mình có liên quan gì đến
cụ đâu?
Hoá ra nghe nói trong truyện mình có con chó tên Ki mà nhà cụ
cũng có con chó tên như thế.
Khổ. Nào có biết chó mèo nhà cụ ngang dọc ra sao.
Nhiều người rỉ tai nói cụ Kiệt đọc rồi, tức lắm. Cụ
gọi điện cho cụ Phiêu, cụ Phiêu gọi điện cho tổng cục
làm cho ra lẽ.
Chẳng có ai hỏi mình một câu, chỉ nghe ồn thế thôi. Mình
chẳng sợ, trên răng dưới cat tút sợ gì, chỉ thương anh
Huân, anh Đỉnh vì chuyện của mình vất vả tất tả ngược
xuôi.
Chuyện rồi cũng qua, anh Huân anh Đỉnh bị treo sao vài năm rồi
cũng đâu vào đấy.
Mình chỉ biết qua vụ này ở Văn nghệ quân đội thời đó,
trừ anh Huân anh Đỉnh không nói làm gì, chỉ có thằng Khoa là
trước sau như một, còn lại là một bọn tiểu nhân, tiền
hậu bất nhất.
Hai năm sau vào quán cà phê phố gì gần phố hàng Bông không
nhớ nữa. Anh Q. gặp mình nói mày vào đây anh bảo. Mình theo
anh vào phòng trong bỗng sững sờ gặp cụ.
Anh Q. nói thằng em họ em đó anh. Nó viết cái truyện "Chuyện
không có trong sự thật" không phải nói xâú anh đâu. Em muốn
gọi nó vào để nó nói cho anh hỉểu, thông cảm cho nó.
Cụ ngơ ra: chuyện gì? Mình có nghe bao giờ đâu? Anh Q. nói thế
không ai nói với anh cả à. Cụ nói không.
Hu hu. Thế mới biết miệng lưỡi thế gian, giết người không
dao là thế nào.
Nguyễn Quang Lập
14.06.2008
-----------
* Tiêu đề do Dân Luận đặt
** Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141226/truyen-ngan-cuoi-tuan-nguyen-quang-lap-nhung-ky-niem-buon),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét