Xê Nho NVP - Liên Tưởng

<h2 >Liên tưởng</h2>

<em>Ba cuốn về tiếng Anh trên Amazon, Smashwords và Alezaa vẫn bán
lai rai, thỉnh thoảng thấy email thông báo có người vô mua.
Nhân dịp cuối tuần xin giới thiệu một bài trích từ ba cuốn
này.</em>

Cái khó của tiếng Anh thời sự là sự liên tưởng mà người
viết giả định ai cũng đã biết. Ví dụ khi viết về tân
Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-Moon, tờ <em>Time </em>dùng
tít: "<em>The Teflon Diplomat</em>". Có thể chúng ta đã biết
<em>Teflon</em> là thương hiệu của lớp màng dùng trong loại
chảo không dính nhưng đâu phải ai cũng biết nghĩa bóng của
từ này là "mềm dẻo, vừa lòng hết thảy, ai phê bình gì
cũng không suy suyển".

Hoặc một bài khác trên tờ báo này, "<em>From Russia, with
loathing</em>". Tác giả buộc người đọc phải nhớ lại tên
cuốn truyện và phim trong series điệp viên 007 James Bond -
"<em>From Russia with love</em>" nhưng lần này là chuyện lực
lượng an ninh Nga tấn công các sòng bài ở Moscow do người
Georgia làm chủ do lình xình trong quan hệ giữa hai nước này.
Vì thế tác giả đã dùng từ trái nghĩa với <em>love</em> trong
tít báo để chuẩn bị cho người đọc.

Nếu chú ý cách viết liên tưởng này, chúng ta có thể hiểu
sâu hơn các bài viết thời sự mà không cần sử dụng đến
từ điển. Khi đề cập đến vụ bê bối tình dục liên quan
đến nghị sĩ Mark Foley ở Mỹ, có tờ dùng cụm từ "<em>Grand
Old Pedophiles</em>". Từ cuối thì tra từ điển cũng có thể
biết là kẻ lạm dụng tình dục trẻ em nhưng vì sao lại
"<em>Grand Old</em>". Hóa ra Foley thuộc đảng Cộng hòa thường
được viết tắt là GOP (<em>Grand Old Party</em>) - cũng là một
cách chơi chữ khá hiểm.

Nếu chỉ tập trung vào chuyện kinh doanh, chúng ta cũng thấy
loại văn này không kém phần phổ biến. Tờ <em>Newsweek</em> khi
đề cập đến sự bành trướng của các công ty Trung Quốc đã
viết: "<em>Expanding Chinese companies have finally discovered the Old
World</em>". Dùng từ <em>Old World</em> là để đưa người đọc
liên tưởng đến <em>New World</em> - cái tân thế giới mà
Columbus và nhiều nhà thám hiểm châu Âu từng khám phá. Cho nên
ở đây <em>Old World </em>mang nghĩa châu Âu chứ không phải cả
châu Âu, châu Á, châu Phi như một cuốn từ điển Anh-Việt
giải thích. Loại văn thời sự ít khi dùng thành ngữ nhưng
mỗi khi có dùng lại rất đắt.

Trong bài nói trên có câu: "<em>What goes around comes around - and
this time it's the Chinese who are getting burned</em>". Trước đây
các công ty phương Tây vào thị trường Trung Quốc thường
phạm sai lầm là không chịu tìm hiểu khác biệt văn hóa kinh
doanh. Nay, "có qua có lại, có đi có đến", đến lượt
người Hoa bị "phỏng tay". Ý nói khi người Hoa vào thị
trường châu Âu cũng phạm những sai lầm tương tự.

Có những câu rất bình thường nhưng sự liên tưởng tạo cho
nó hình ảnh để gây ấn tượng ở người đọc. "<em>What
[Bangkok dwellers] perhaps didn't realize is that the coup d'état also
delayed the arrival of rumbling vehicles of another sort: hundreds of
light-rail carriages</em>". Lý do tác giả dùng cụm từ
"<em>rumbling vehicles of another sort</em>" (tiếng rầm rập của
một loại xe khác) trong câu trên là để đối chọi hình ảnh
và âm thanh của loại xe tăng (do phe đảo chính sử dụng) và
loại xe lửa trên cao (bị trì hoãn vì vụ đảo chính) để mở
đầu cho một bài viết về tác động của cuộc đảo chính
gần đây ở Thái Lan lên nền kinh tế.

Ở một bài khác về thị trường địa ốc ở Mỹ, tác giả
viết: "<em>We are at the endgame for housing. Until recently, our
national motto has been 'in real estate we trust'</em>". "<em>In God
We Trust</em>" là câu phương châm chính thức của Mỹ, được
in ngay trên tờ giấy bạc. Tác giả dùng nó để làm mạnh thêm
ý "<em>in real estate we trust</em>" để nói lên rằng mãi cho
đến gần đây, thị trường địa ốc của Mỹ tạo niềm tin
cho người tiêu dùng, là động lực tăng trưởng kinh tế trong
một thời gian dài. Bây giờ nó đã trở thành một
<em>endgame</em> - tức là đã vào cuộc cờ tàn.

Tờ <em>Fortune</em>, khi viết về chuyện Trung Quốc không còn
mặn mà với đầu tư nước ngoài nữa đã dùng: "<em>The
Forbidden City - China takes a break</em>". Cái tên chính thức của
Tử Cấm Thành được dùng ở đây chỉ để làm mạnh thêm ý
Trung Quốc muốn hạn chế dòng vốn đầu tư này. Cách dùng này
khá dễ hiểu vì đôi lúc văn tiếng Việt cũng có cách dùng
tương tự. "<em>But even as Beijing prepared to roll out the red carpet
for the U.S. Treasury Secretary, it was yanking the rug from under some of
his old investment banking rivals</em>". <em>To roll out the red
carpet</em> là trải thảm đỏ quá quen thuộc - nhưng nên chú ý
cụm từ <em>yank the rug from under</em> (giật mạnh tấm thảm
dưới chân).

Một bài khác cũng trên tờ <em>Fortune</em> mang tựa đề:
"<em>The Axis of Diesel</em>". Sự liên tưởng ở đây là quá
rõ, ý tác giả muốn nói đến một trục liên minh mới liên
quan đến dầu diesel. Đúng như thế, câu đầu tiên của bài
này là: "<em>Mercedes, GM, even Honda, are betting on a new breed of
green diesel. The goal? To leave hybrids in the dust</em>". Như vậy ba
hãng này đang nghiên cứu một loại dầu diesel mới, thân thiện
với môi trường hơn và sự liên tưởng trong câu này nằm ở
cụm từ <em>in the dust</em>. Cuộc nghiên cứu này được xem như
một cuộc đua với loại xe "lai" (dùng cả xăng lẫn điện)
với mục đích cho loại xe này "ngửi khói", cả trên
đường đua lẫn trên thị trường.

<em>Trích từ cuốn "Tám chuyện tiếng Anh", trên Smashwords:
https://www.smashwords.com/books/view/361406</em>

<em>Hoặc trên Alezaa: http://m.alezaa.com/view.php?id=gmzi30H6005</em>


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140719/xe-nho-nvp-lien-tuong), một số
đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời độc
giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận
có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng
dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét