Mạnh Kim - Khu vực đang theo dõi và nóng lòng chờ một sự dứt khoát mạnh mẽ của Việt Nam

Dự hội thảo thường niên lần thứ tư về biển Đông do Trung
tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) tổ chức ngày
10 và 11-7-2014 (1616 Rhode Island Ave, NW, Washington, DC), với chủ
đề "Recent Trends in the South China Sea and U.S. Policy", dân biểu
Cộng hòa Mike Rogers, chủ tịch Ủy ban tình báo Hạ viện Hoa
Kỳ, đã chỉ trích gay gắt Trung Quốc và cáo giác nước này
là "tham ăn, gây hấn trơ tráo". Nhận định rằng "đã
đến lúc chúng ta phải thay đổi đối thoại và phải giảm
bớt sự tôn trọng trong ngôn ngữ ngoại giao", Mike Rogers cũng
yêu cầu Chính phủ Mỹ phải có biện pháp đối phó trực
diện hơn với Bắc Kinh, và Mỹ nên tăng cường việc chia sẻ
thông tin tình báo lẫn hợp tác quân sự với các quốc gia trong
khu vực…

Nhìn ở một góc độ, có thể diễn dịch rằng ý kiến Mike
Rogers là sự chỉ trích thường thấy và quá quen thuộc trong
chính trường Mỹ, khi phe đối lập luôn moi móc để hạ uy tín
cánh chính trị cầm quyền. Nó dường như chỉ phản ánh một
cuộc đấu đá nội bộ nước Mỹ không hơn không kém. Tuy
nhiên, nhìn ở góc độ khác, rộng hơn, chỉ trích Mike Rogers
không hẳn là chuyện nội bộ của riêng nước Mỹ. Nó là một
vấn đề quốc tế, liên quan chính sách đối ngoại có ảnh
hưởng lâu dài đến lợi ích chính trị và tương lai nước
Mỹ.

Đến giờ thì có thể khẳng định Barack Obama không phải George
W. Bush và John Kerry không phải Hillary Clinton. Xem ra cặp đôi
Obama-Kerry "hợp rơ" nhau hơn, và xem ra không phải tự nhiên
mà bà Hillary chỉ "phò" Obama có một nhiệm kỳ. Khó có thể
nói Obama đang bỏ lỏng trận địa nhưng cũng khó có thể nói
Obama đang thật sự thành công trong việc kiềm chế Trung Quốc.
Nếu cách tiếp cận vấn đề của Obama đối với Trung Quốc
như vài năm qua vẫn được thực hiện, sẽ chẳng có lý do gì
để Bắc Kinh chần chừ "thôn tín" khu vực bằng chiến
lược càn quét cấp tập như đang diễn ra.

Với Trung Quốc bây giờ, việc chỉ trích, lên án, tố cáo, bày
tỏ bất bình… gì gì đó sẽ không thể mảy may có tác dụng.
Bắc Kinh đã lộ rõ bộ mặt trơ tráo bất chấp dư luận, vậy
thì "lên án" có hiệu quả gì? Quan sát đòn thế ứng xử
trong các hồ sơ quốc tế khác, đặc biệt Syria, Bắc Kinh đã
"đọc" được "bài tủ" của Obama. Và như vậy Trung
Quốc cứ mạnh tay dồn hết tốc lực để đặt biển Đông
vào thế sự đã rồi. Họ chắc chắn tranh thủ ráo riết thực
hiện kế hoạch "bình định" khu vực trong thời gian còn
lại của nhiệm kỳ tổng thống Obama.

Nói cách khác, với Trung Quốc bây giờ, chỉ bằng việc
"đánh động dự luận quốc tế" thôi thì không ăn thua.
Điều này cũng nên được xem là một thực tế mà Việt Nam
cần phải nhìn nhận để từ đó buộc phải thay đổi chiến
thuật. Đừng hòng mong Trung Quốc chùn bước, nếu Mỹ, Việt
Nam, và khu vực không có bất kỳ biện pháp cứng rắn và cụ
thể nào.

Ở đây không phải là nói đến chiến tranh, là "xúi" phải
đánh nhau bằng súng đạn, mà nói đến một sách lược đối
phó trực diện và mang tính công nhiều hơn thủ. Đó là sự can
đảm đứng lên kêu gọi xây dựng quan hệ quốc phòng với các
nước khu vực, sự dứt khoát rõ ràng trong việc tìm ra giải
pháp giảm thiểu lệ thuộc kinh tế, sự mạnh mẽ kết nối
với những nước lớn khu vực như Nhật, Úc, Hàn Quốc, Ấn
Độ... Sự tự tin ở đây không phải là các câu nói mơ hồ
đại loại "Việt Nam không liên kết với bất kỳ nước lớn
nào để chống lại một nước khác" mà phải là ngược lại
mới đúng, bằng các cam kết giấy trắng mực đen về "đối
tác chiến lược" toàn diện, đặc biệt quân sự, và đặc
biệt với Nhật. Không tranh thủ sự cứng rắn và quyết tâm
của Shinzo Abe ở thời điểm này thì còn chờ đến lúc nào,
trong khi Abe không thể vĩnh viễn ngồi ghế thủ tướng để
"thấy khi nào tiện và thích hợp" thì mới ngỏ lời? Sự
tự tin ở đây không phải là "kêu gọi các nước lên án
Trung Quốc" mà là phải cùng các nước khu vực "gom" hồ
sơ lôi Trung Quốc ra tòa…

Có thể thấy một điều là khu vực đang theo dõi và nóng lòng
chờ một sự dứt khoát mạnh mẽ của Việt Nam. Không phải do
uy tín chính trị hoặc ảnh hưởng kinh tế của Việt Nam tại
khu vực, cũng chẳng phải Việt Nam có giá trị như một đầu
tàu có thể lôi kéo cả khu vực, mà là bởi Việt Nam đang
được mặc định là một vệ tinh của Trung Quốc. Do đó, độ
rung chấn chắc chắn sẽ lớn và gây sốc nếu "vệ tinh"
này tự tạo ra đủ lực để bứt thoát khỏi quỹ đạo Bắc
Kinh. Không chỉ gây sốc, mức độ rung chấn của sự kiện còn
sẽ tạo ảnh hưởng mang lại hiệu ứng dây chuyền. Xét về
nhiều mặt, Việt Nam, dù sao, cũng hơn Myanmar nhiều. Giá trị
của sự kiện Việt Nam bứt khỏi Trung Quốc cũng sẽ mang lại
nhiều "phần thưởng" hơn nhiều.

Thời gian rõ ràng không đứng về phe mình. Việc "mua thời
gian" để chờ Mỹ hoặc Nhật ra tay rồi "tùy cơ ứng
biến", nếu điều này thực sự có, rõ ràng là một giải
pháp ở thế đường cùng chứ không phải lá bài của một nhà
chiến lược chủ động. Cục diện đang nghiêng về Trung Quốc,
phải thừa nhận như vậy. Chờ họ đánh rồi mới tính cách
gỡ, theo cách khá bị động như của Obama, hoặc rất bị
động như của Việt Nam, sẽ chỉ có thể nếm mùi thất bại.
Để đánh Trung Quốc, phải ra tay chủ động, phải ra đòn trên
mọi mặt trận, như kiểu Shinzo Abe. Nước Mỹ đang cần một
Shinzo Abe và châu Á-Thái Bình Dương đang cần rất nhiều Shinzo
Abe!

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140714/manh-kim-khu-vuc-dang-theo-doi-va-nong-long-cho-mot-su-dut-khoat-manh-me-cua-viet),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!