Hiệu Minh - Đinh tặc và chính sách " rải đinh"

<div class="boxleft300"><img
src="http://hieuminh.files.wordpress.com/2014/04/biem-hoa-ve-lu-dinh-tac-ec6d88.png?w=300&h=193"
/><div class="textholder"></div></div>Nhớ hồi năm 1990, chú em họ
từ quê ra Hà Nội chơi. Mua được "Dream II" vừa đập hộp,
người yêu ôm eo, đang vi vu trên đường chỗ cầu Giẽ, bỗng
xe lảo đảo. Nhảy xuống xem thì lốp sau đã xẹp hết hơi.

Cố dắt một đoạn gần 1 km, gặp một tay thanh niên sửa xe.
Y phán ngay, chắc là bị đinh rồi. Nhân bảo như thần bảo.
Một cái đinh dài đã đâm thủng lốp và săm, vì dắt một
đoạn dài nên phá tan cả hai thứ. Đành phải thay đồ nội
với giá đồ ngoại. Ai đi xe máy đều biết rõ kiểu "đinh
tặc" này.

<a name="more"></a>

Thời xe máy thịnh hành hơn cả xe đạp, nghề vá săm lốp
kiếm tiền gặp khó khăn. Toàn xe đẹp, mới, lốp tốt, săm
tốt, đường rải nhựa nhẫn thín, ít bị sự cố. Nghề rải
đinh kiếm tiền bằng cách phá hoại người khác.

Nhưng kiểu làm ăn bất lương đó cũng không thể so sánh với
chính sách "rải đinh". Nghĩa là luật pháp, chính sách, nghị
định…soạn thảo sao cho kẻ có quyền, lợi dụng các kẽ hở
và sự ít hiểu biết của dân, moi tiền càng nhiều càng tốt.

Về vi mô, qui định về hộ khẩu từ thời bao cấp và tem
phiếu là một trong những chính sách "rải đinh" đầu tiên
của thời kỳ quá độ tiến lên CNXH. Muốn có tem phiếu để
mua gạo, mua vải, mua thịt, đậu phụ, rau ôi, ở Hà Nội,
phải có hộ khẩu. Muốn có hộ khẩu phải là cán bộ, công
nhân viên, có nhà cửa ở thủ đô… đại loại rất nhiều qui
định nhiêu khê.

Dân thì vốn gian, tìm cách hối lộ, đút lót để có hộ
khẩu. Và người "rải đinh" cứ thế hưởng lợi.

Tem phiếu, sổ gạo cũng hết thời. Nhưng hộ khẩu vẫn có
tác dụng xin cho con đi học, vào trường trái tuyến, cấp sổ
đỏ, quyền sử dụng đất… Níu kéo chính sách quản lý bằng
sổ hộ khẩu là để kiếm tiền, an ninh chỉ là chuyện nhỏ.

Thời mở cửa phải kể đến qui định về xây nhà có phép.
Muốn xây một nhà ba tầng phải có thiết kế chi tiết, xin các
gia đình bên cạnh đồng ý, rồi mang lên ban quản lý xây dựng
phường trình bày.

Ông trưởng ban quản lý phán, lên thành phố xem qui hoạch
thế nào, phải có quận đồng ý, rồi kiến trúc sư trưởng
ký nháy. Đại loại, có đi lại cả tháng cũng không đủ giấy
tờ hợp lệ. Nghe các ông ấy chẳng bao giờ có nhà.

Thôi cứ làm đại, cả nước xây nhà không phép, riêng gì
nhà mình. Thuê thợ, đào móng, hì hục vài tuần, vừa đổ bê
tông móng, ban quản lý xuất hiện, lập biên bản, phạt và
không được tiếp tục công trình. Bác hàng xóm cười, giời
ạ, cứ đưa phong bì là xong tất.

Chủ nhà lên phường, gãi đầu, gãi tai trình bày, nhà em khó
khăn, mong các bác thông cảm. Gạt cái phong bì dầy dầy vào
ngăn kéo, ông trưởng ban xây dựng cười và khuyên, bác cứ
tiến hành xây đi, đến phần đổ trần tầng 1, chúng tôi cho
người đến lập biên bản. Nguyên tắc là phạt nhưng cho tồn
tại. Ngôi nhà hàng chục tầng chẳng cần phép vẫn hiên ngang
bởi cách "rải đinh" của ban quản lý xây dựng từ phường
đến quận, còn dân thì rải tiền.

Biết bao chính sách ra đời, trên giấy có vẻ rõ ràng, nhưng
trong thực tế, khi thực hiện, rất nhiều người có quyền
thế đã "rải đinh" để bắt dân phải "vá lốp" một
cách không mong muốn.

Nói về vi mô, có những qui định kìm hãm phát triển. Chính
sách thu phí đường bộ của ông Đinh La Thăng rất có thể làm
cho ngành lắp ráp ô tô chết yểu. Người mua xe chịu bao nhiêu
thứ thuế, nay thêm phí đường, ai còn muốn sở hữu xe nữa.
Người ta bảo đây cũng là một cái "đinh lớn" trong hệ
thống giao thông nước nhà.

Nói đến thời cải cách ruộng đất, vừa hòa bình xong, hàng
chục triệu nông dân miền Bắc vui vì được chia mẫy mẫu
ruộng, được làm chủ mảnh đất mà họ đã mong ước từ bao
đời. Nhưng chính sách HTX ra đời như một cái "đinh" làm
xịt toàn bộ hệ thống kinh tế tư nhân vừa được nhen nhúm.
Khi hiểu ra đó là "đinh hệ thống" cũng phải mất 20-30
năm.

Mấy cuộc cải tạo công thương nghiệp sau 1954 và 1975 cũng
là những cái "đinh" đâm thủng cả quốc gia mà không ai
hiểu vì đâu nên nỗi.

Luật pháp, chính sách, qui định, thiếu hiểu biết, không rõ
ràng, chồng chéo, chính là những cái "đinh" phá hoại ghê
gớm nhất.

Nhớ chú em họ lần đó ra Hà Nội rất muộn. Hỏi tại sao,
chú bảo rất sợ đâm phải đinh lần nữa, tan lốp, ngã xe,
nguy hiểm đến tính mạng. Vì thế chú vừa đi xe máy, vừa
nhìn đinh, chậm là phải thôi.

Một quốc gia 90 triệu người lo "đinh tặc" làm sao có
thể phát triển.

<i><b>HM. 21-4-2014</b></i>




***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20140422/hieu-minh-dinh-tac-va-chinh-sach-rai-dinh),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!