Chênh vênh pháp lý từ vụ “người tù chung thân”

<center><img
src="https://danluan.org/files/u1/sub03/1395118_577867675595915_739190998_n.jpg"
width="600" height="422" alt="1395118_577867675595915_739190998_n.jpg"
/></center>
<center><em>Người tù oan Nguyễn Thanh Chấn <a
href="http://laodong.com.vn/Xa-hoi/Vu-10-nam-tu-oan-Noi-nhuc-vi-nhuc-duc/146182.bld">đã
xúc động nói</a> với một tờ báo như sau khi ông được trả
tự do: "Ơn Đảng, Chính phủ, tôi đã được trở về với
gia đình. Ơn bố, mẹ sinh ra chỉ có một lần nhưng lần này,
Đảng và Chính phủ đã sinh ra tôi lần thứ hai". </em></center>

Sự kiện "người tù chung thân" Nguyễn Thanh Chấn trở về
sau 10 năm ở tù có lẽ là tâm điểm chấn động ngành tố
tụng Việt Nam.

Nó chấn động bởi gần như là lần đầu tiên, một bị án
tù chung thân được cơ quan tố tụng thừa nhận là oan, thả
về. Nó còn chấn động bởi hình ảnh gia đình ông Chấn vỡ
òa trong niềm vui hạnh ngộ.

Những ngày tháng chất chồng cơ cực, nhẫn nại tìm ra chân
tướng sự thật đong đầy bằng nước mắt nghẹn ngào của
mẹ, của vợ con và hàng xóm ông Chấn. Để rồi qua báo chí,
qua mạng, những cái siết tay, ôm ghì len lỏi, bóp thắt lòng
người.

Điều trớ trêu là 10 năm ông Chấn ở tù, người chứng minh
nỗi nghiệt oan này không phải đến từ cơ quan chức trách như
tòa án, viện kiểm sát hay công an mà chính là tự gia đình
của ông Chấn. Nỗi oan ức thấu trời xanh, một lần nữa do
chính tay người dân giải oan bằng cái thứ nghiệp vụ rất
nông dân: gửi đơn, khiếu nại, tự điều tra…

Các cơ quan tố tụng trên đã làm gì trong suốt 10 năm với số
phận một con người?

Liên hệ trở lại với rất nhiều vụ án mà mỗi lần ra tòa,
bị cáo liên tục kêu oan trong khi tại cơ quan điều tra thì
nhận tội. Ai cũng nói mình bị ép cung, bị điều tra viên dùng
nhục hình, mớm cung với đủ thứ thủ thuật.

Nhiều vụ án khác nhau, nhiều số phận pháp lý khác nhau, nhưng
mỗi lần nghe bị cáo phân bua, tòa đều bác. Đáp án chung cho
các trường hợp này là: không có cơ sở để xác định bị
cáo bị ép cung, bị nhục hình.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào bị cáo chứng minh được
mình bị ép cung, bị nhục hình khi chỉ mỗi mình bị cáo đối
mặt với điều tra viên?

Một nguyên tắc bất di bất dịch đối với bất cứ nền pháp
lý văn minh nào, là khi không thể trả lời được tất cả các
câu hỏi của vụ án, khi không tìm ra được sự thật của vụ
án một cách thuyết phục, khi không đủ chứng cứ buộc tội
thì phải tuyên vô tội. Nói khác đi, thà tha lầm còn hơn xử
tội oan.

Một nạn nhân thiệt mạng vì sự dã tâm của hung thủ, chắc
chắn sẽ để lại nỗi đau dai dẳng với người thân của họ
và khoảng trống mênh mang khi pháp luật ngoài tầm với. Nhưng
điều đó không đáng sợ bằng một bản án oan. Thiệt thòi cho
một mạng người, còn hơn tất cả mọi người trong xã hội
đều có nguy cơ chịu hình phạt oan trong khi mình không gây tội
ác.

Còn nhớ, ngày 2.6.2005, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số
49 về cải cách tư pháp. Đó là nhiệm vụ chiến lượt trong
giai đoạn 2005 đến 2020. Trong đó nêu rõ: "các cơ quan tư
pháp phải thực sự là chỗ dựa của nhân dân trong việc bảo
vệ công lý, quyền con người, đồng thời phải là công cụ
hữu hiệu bảo vệ pháp luật".

Cán bộ tư pháp suy cho cùng cũng chỉ là con người, nghĩa là
không thể tránh khỏi sai sót khi thực hiện công việc. Nhưng
gán một oan án tù chung thân bằng sự cố chấp thì khác nào
đẩy lùi tiến trình cải cách tư pháp. Sẽ còn nguy hại hơn,
nếu đó là một bản án tử hình!

Ở tù là từ gọi của dân gian chỉ việc bị giam cầm. Đúng
nghĩa của ở tù là cải tạo một công dân phạm tội thành
người tốt rồi trở lại đời sống xã hội. Một người
không phạm tội mà phải chịu sự giáo dục bằng trại giam,
khóa thép thì cực kỳ vô lý.

Trở lại vụ án giết người, cướp tài sản mà ông Nguyễn
Thanh Chấn bị cáo buộc là hung thủ, 10 năm ở tù của ông
rồi sẽ được bồi thường bằng các khoản cân đo đong đếm
được theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường nhà
nước. Các cán bộ tham gia điều tra, truy tố, xét xử rồi sẽ
bị xử lý tùy theo mức độ sai phạm và có thể bị buộc
trích lương để hoàn trả tiền bồi thường cho nhà nước.

Nhưng niềm tin vào công lý của người dân và sự mòn mỏi
đợi chờ của ông Chấn cùng người thân của ông thì chắc
không có gì bù đắp nổi.

Sự kiện của ông Chấn cũng khiến người ta nghi ngờ rằng:
thế nào trong hàng triệu bị án đang chấp hành án kia cũng có
người bị oan…

Để niềm tin không bị bào mòn, không ai hết, chính ngành tư
pháp phải kiến tạo một nền pháp lý văn minh.

<blockquote><h2>Lời của tòa </h2>

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Chấn khai rằng mình đã
phải nhận tội là do công an dùng nhục hình, ép buộc bị cáo
phải nhận việc giết chị Hoan. "Tuy nhiên, Tòa phúc thẩm
nhận định những lời kêu oan này là lời ngụy tạo không có
căn cứ bởi tính manh nha, xảo trá của sự bịa đặt … Thực
ra Nguyễn Thanh Chấn cố tình chối tội bởi sự mặc cảm về
tội ác mà y đã gây ra cho người khác cùng với sự gieo rắc
đau thương tang tóc cho gia đình nạn nhân, mặt khác hòng lẩn
tránh sự lên án của dư luận xã hội và sự trừng phạt
nghiêm minh của pháp luật".</blockquote>

Thanh Nhã

<center><img
src="http://motthegioi.vn/wp-content/uploads/2013/11/ongchan.jpg" width="500"
/></center>
<center><em>Ngày về của ông Chấn là tiếng nức nở của
người mẹ già</em></center>

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20131105/chenh-venh-phap-ly-tu-vu-nguoi-tu-chung-than),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét