<div class="boxleft300"><img
src="http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/bandocviet-082713-pcd-08272013133307.html/infonet.vn-305.jpg/image"
/><div class="textholder">Ông Lê Hiếu Đằng.
<center></center></div></div>
Thay phản biện xã hội và đấu tranh cho công bằng của người
nghèo bằng những giáo điều chính trị, đổi chỗ đứng trong
lòng dân lấy vị trí xếp hạng trên ngực Đảng, nhiều tờ
báo Việt Nam không chỉ chịu chung tình cảnh bị định hướng
như Trung Quốc mà còn đang tự sa chân vào chế độ "tự
kiểm duyệt".
<strong>Cân bằng lực lượng</strong>
Chỉ ít ngày sau sự kiện nữ sinh áo trắng Phương Uyên được
trả tự do ngay tại tòa, danh giá của giới truyền thông xã
hội Việt Nam lại một lần nữa được báo đảng tôn vinh
nhiệt liệt.
Nhưng còn hơn cả thế, tháng 8/2013 đánh dấu lần đầu tiên
mối tương quan lực lượng giữa truyền thông xã hội với các
báo Lề đảng giao thoa nhau tại một điểm được xem là tạm
cân bằng, khác biệt với thế so le trong sự kiện "Kiến
nghị 72" và khác hẳn tư thế lắng tiếng của Lề dân vào
những năm trước.
Cũng khởi xướng từ trang mạng Bauxite Vietnam như đã từng
với "Kiến nghị 72", hai bức thư của hai nhân vật cứng
rắn trong phong trào Lực lượng ba ở Sài Gòn trước năm 1975
– "Suy nghĩ trong những ngày nằm bịnh" của ông Lê Hiếu
Đằng, và ông Hồ Ngọc Nhuận với "Phá xiềng" – đã như
quá đủ để lôi kéo một chiến dịch công kích tổng lực
của hầu hết các báo đảng danh giá nhất như Nhân Dân, Quân
Đội Nhân Dân, Công An Nhân Dân, Đại Đoàn Kết ở Thủ đô,
và cả vài tờ báo quốc doanh thiếu sâu sắc chuyên môn về
"phản tuyên truyền" như Tuổi Trẻ và Người Lao Động ở
TP.HCM.
Không quá khó khăn để mặc định não trạng của những tờ
báo đảng có bề dày thành tích nhất trong cuộc chiến
"Phòng, chống diễn biến hòa bình", khá dễ để lý giải
về một diễn biến hòa bình mang tính "kiên định đột
biến" của báo Tuổi Trẻ sau khi toàn bộ ban biên tập cũ đã
được "thay gen" bởi đội ngũ "cánh tay phải của
đảng", còn một thư ký tòa soạn cũ lại được điều đi
"học tập"… Nhưng lại quá khó để hình dung về một tờ
báo như Người Lao Động khi nơi đây hiện lên những "phán
quyết" sắt máu nhất: "Lẽ ra ông Lê Hiếu Ðằng nên hiểu
rằng nếu muốn thành lập một đảng chính trị ở Việt Nam
thì nhất thiết phải dựa trên những quy định của pháp
luật. Còn hành động "ôn hòa, bất bạo động" cũng không
chứng minh rằng đó là những hành vi không vi phạm pháp luật,
chẳng hạn, điều 88 Bộ Luật Hình sự quy định: "Tội tuyên
truyền chống nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam"".
<strong>Lòng dân hay ngực Đảng?</strong>
Trong tâm tưởng nhiều người dân và cả cán bộ đảng viên,
Ngươi Lao Động là một trong những tờ báo có tính phản biện
và chiến đấu cao nhất liên quan đến sự kiện lịch sử
"người nông dân nổi dậy" Đoàn Văn Vươn ở Hải Phòng.
Hoàn toàn xứng đáng với sứ mệnh của mình, tờ báo này đã
tung cả một ê kíp phóng viên điều tra vào cuộc, đã làm rõ
trách nhiệm của chính quyền huyện Tiên Lãng và của cả Công
an Hải Phòng trong cách đã đẩy người nông dân vào tình cảnh
mất đất và cùng đường đến mức nào.
Vào đầu năm 2013, khi nổ ra vụ việc hàng trăm người biểu
tình trước trụ sở tuần báo Nam Phương Chu Mạt ở Quảng
Châu, tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc để phản đối chế
độ kiểm duyệt báo chí, Người Lao Động cũng là một trong
những tờ báo Việt Nam dụng tâm đưa tin và bình luận sớm
nhất.
Số là nhân dịp năm mới, tuần báo Nam Phương Chu Mạt có bài
viết "Giấc mơ chính thể lập hiến tại Trung Quốc" để
bảo vệ các quyền cơ bản của công dân. Thế nhưng một quan
chức của tỉnh Quảng Đông đã kiểm duyệt, rút bỏ bài báo
này và thay vào đó là một bài viết hoàn toàn mờ nhạt.
Điều bị coi là dối trá và hèn nhát này đã làm dấy lên
một làn sóng phản đối từ một bộ phận các nhà báo trong
ban biên tập tuần báo Nam Phương Chu Mạt. Họ ra một tuyên bố
lên án hành động can thiệp, kiểm duyệt trên. Bản tuyên bố
của các nhà báo thuộc Nam Phương Chu Mạt đã lan truyền nhanh
chóng trên internet, bất chấp sự kiểm duyệt."Chúng tôi muốn
tự do báo chí, tôn trọng Hiến pháp và dân chủ" - những
người biểu tình đã tụ tập và giương cao biểu ngữ.
Nhưng ngay sau đó, một chi nhánh của Nhân Dân nhật báo là Hoàn
Cầu thời báo đã tuyên bố: "Không quan trọng việc người
dân có sung sướng hay không (với việc kiểm duyệt), suy nghĩ
chung là không thể có loại truyền thông tự do mà họ mơ ước
với thực tế chính trị và xã hội hiện nay ở Trung Quốc".
Trong giai đoạn 2011 - 2012, Tổ chức phóng viên không biên giới
đã xếp Trung Quốc đứng hàng thứ 174 trên tổng số 179 quốc
gia về quyền tự do báo chí. Còn Việt Nam cũng nhận được
vị trí rất "láng giềng" với người bạn có tên "Bốn
Tốt" của mình.
Thay phản biện xã hội và đấu tranh cho công bằng của người
nghèo bằng những giáo điều chính trị, đổi chỗ đứng trong
lòng dân lấy vị trí xếp hạng trên ngực Đảng, nhiều tờ
báo Việt Nam không chỉ chịu chung tình cảnh bị định hướng
như Trung Quốc mà còn đang tự sa chân vào chế độ "tự
kiểm duyệt".
<strong>"Cơn lên đồng tập thể"</strong>
Sau sự kiện "Kiến nghị 72" vào quý đầu năm 2013, một
lần nữa người dân trong nước và kiều bào người Việt ở
nước ngoài được chứng thực cuộc bút chiến giữa hai bờ xa
cách.
Hình ảnh xa cách đó cũng phản chiếu một sự chênh lệch
thường thấy: "tỷ lệ chọi" là 6/1, tức 6 tờ báo quốc
doanh phản chiến chỉ một trang Bauxite.
Chỉ một nhóm trí thức nhỏ bé như Nguyễn Huệ Chi, Phạm
Toàn, Nguyễn Thế Hùng của nhóm Bauxite phải chịu sự thách
đấu của một lực lượng hùng hậu các nhà báo chìm nổi và
những chính khách chưa bao giờ xuất đầu lộ diện.
Hiện tượng "Những con chim ẩn mình chờ chết" cũng lộ ra
với một phát hiện xao xuyến của blog Tâm sự y giáo: thông qua
những dẫn cứ đủ thuyết phục, blog này chứng minh tác giả
xưng danh việt kiều Mỹ Amari TX trên báo Nhân Dân và tác giả
Hoàng Văn Lễ trên báo Sài Gòn Giải Phóng - cùng chỉ trích ông
Lê Hiếu Đằng - rất có thể chỉ là một người.
Nếu có thể nói thêm về danh xưng, ông Hoàng Văn Lễ chính là
nguyên tổng biên tập của Sổ tay xây dựng đảng – một cơ
quan phát ngôn "đậm đà bản sắc dân tộc" của Ban tuyên
giáo thành ủy TP.HCM.
Xã hội Việt Nam cũng đang chứng kiến cùng lúc hai hiện
tượng chuyển mùa thú vị: một hiện thực thuộc về Lê Hiếu
Đằng và một hướng đến tâm linh "cơn lên đồng tập
thể" – cụm từ mà Lê Hiếu Đằng điềm chỉ chiến dịch
"đánh đòn hội chợ" của một số tờ báo đảng và báo
quốc doanh, thể hiện qua bức thư ngỏ mới đây của ông đăng
trên trang mạng Bauxite Vietnam.
Tuy thế, hàm số ngược lại hiện ra ở nơi tưởng như chênh
biệt ghê gớm nhất: giới truyền thông xã hội ở Việt Nam
đang có khá đủ lý do để tự hào về quá trình tích lũy của
họ, đủ khiến tạo nên một sang chấn thần kinh bất thường
cho cả Ban tuyên giáo trung ương lẫn đường lối đối ngoại
của Trung ương đảng.
Hiện tượng bất thường cũng liên quan đến một chủ đề
"thần kinh" khác: xu hướng thoái đảng đang ngày càng diễn
ra trên diện rộng, để cứ với đà này thì có thể xảy ra
hiện tượng xã hội học về "thoát đảng" một cách sâu
sắc.
<strong>Quy luật thoái đảng</strong>
Vào tháng 5/2013, một phụ trương của tờ Nhân Dân nhật báo
ở Bắc Kinh đã lần đầu tiên đưa ra đề nghị chỉ cần
giữ lại 30 triệu đảng viên trong tổng số hơn 80 triệu tấm
thẻ đảng hiện thời.
Với mối quan hệ "nhân quả" giữa Trung Quốc và Việt Nam
từ nhiều năm qua, giới phân tích xã hội học dĩ nhiên có
thể nhận thấy tình trạng bị xem là "đảng viên suy thoái
về đạo đức và lối sống" giữa hai quốc gia này là không
quá khác biệt, và hệ quả này hoàn toàn có thể dẫn tới
giả định ban đầu về một tỷ lệ chỉ 30% hoặc chưa tới
con số đó là số đảng viên được xem là "trung thành"
đối với chính đảng cầm quyền ở Việt Nam hiện nay.
Thế nhưng cũng không phải tỷ lệ 70% hoặc hơn các đảng viên
còn lại đều bị suy thoái đạo đức. Rất nhiều dư luận
đã công phẫn lên án chỉ có một bộ phận trong đó, với
tuyệt đại đa số là giới quan chức, mới là những kẻ suy
thoái đạo đức thực chất. Nhưng ngược lại, những người
bị xem là suy thoái về tư tưởng lại là những đảng viên có
biểu hiện "lãn công" hoặc "đình công" trong sinh hoạt
đảng tại cơ quan và chủ yếu tại các địa phương. Một số
chi bộ địa phương đã cho rằng nếu tính đúng thì phải có
đến phân nửa số đảng viên "thoái đảng" như thế.
Không khí ở Việt Nam vào thời gian này cũng khiến không ít
người là du học sinh ở Liên Xô trước năm 1990 hoài niệm về
những biến động trước sự sụp đổ hoàn toàn của Liên bang
Xô viết.
Một bài nghiên cứu trên báo Nhân Dân của chính đảng cầm
quyền ở Việt Nam đã phải thừa nhận thực trạng: Năm 1991,
trong số hàng vạn triệu phú ở Moscow, đại bộ phận nguyên
là những cán bộ làm việc trong các cơ quan Đảng, chính
quyền. Kết quả điều tra tiến hành trong tháng 6 năm đó cho
thấy, trong tầng lớp cán bộ cao cấp Liên Xô có tới 76,7 %
số người cho rằng nên đi theo con đường tư bản. Bọn họ
không chỉ vơ vét cho đầy túi tham mà còn tiếp tục nắm giữ
những cương vị cao, kiểm soát quyền lực của nhà nước…
Trước khi Đảng cộng sản Liên Xô sụp đổ không lâu đã có
một cuộc điều tra dân ý về chủ đề: "Đảng cộng sản
Liên Xô đại diện cho ai?". Kết quả là, số người cho rằng
Đảng cộng sản Liên Xô đại diện cho nhân dân Liên Xô chiếm
7%, đại diện cho công nhân chiếm 4%, đại diện cho toàn thể
đảng viên chiếm 11%. Trong khi đó, có tới 85% số người
được hỏi cho rằng: Đảng cộng sản Liên Xô đại diện cho
quan chức, cán bộ và nhân viên nhà nước.
Còn với hiện tình Việt Nam thì sao?
<strong>"Sự phản bội toàn diện"</strong>
Nhiều người dân Việt lại luôn đau đáu: chính đảng cầm
quyền tại đất nước này đang đại diện cho ai?
Không có câu trả lời công khai nào trên báo chí quốc doanh, và
càng không thể có thống kê nào trong các báo cáo tuyên giáo
về những tỷ lệ bất mãn và phản ứng của người dân và
đảng viên. Thế nhưng những ngày gần đây đã rải rác trên
vài ba tờ báo có tính phản biện một gợi mở về những nhóm
lợi ích chính trị nào đó đang thao túng chính sách để bảo
vệ "quyền lợi giai cấp".
Người viết bài đã có dịp gặp Lê Hiếu Đằng và thấu cảm
người cựu tử tù này không phải là một kẻ cực đoan như
những người đòi áp dụng điều luật 88 đối với ông
thường mô tả. Ngược lại, ông là người ôn hòa và chỉ mong
muốn loại trừ các nhóm lợi ích chính trị và tài phiệt đang
lũng đoạn đất nước, tránh cho quốc gia vong thân bởi một
cơn can qua máu đổ trong tương lai gần. Lê Hiếu Đằng còn
thật lòng lo ngại việc một số thanh niên quá sốt ruột mà
có thể sẽ "đốt cháy giai đoạn" và tạo nên xung khắc
đối đầu với thể chế, dẫn tới tình trạng bắt bớ và
bị đàn áp…
Những ngày qua, trước mọi biểu hiện diễn biến của "cơn
lên đồng tập thể", trong một cảm nhận sâu xa và rõ rệt
nhất, Lê Hiếu Đằng vẫn bình thản đón nhận. Ông chỉ có
tâm nguyện muốn nói lên sự thật và làm thay đổi sự thật
đó. Một đảng mới cần hình thành chỉ nhằm tạo nên đối
trọng cho sự thay đổi trong một xã hội sắp cùng quẫn, chứ
chẳng phải muốn "lật đổ" ai cả.
Và một điều kỳ diệu là chính cái sự thật bị nhà đấu
tranh nhân quyền Lê Hiền Đức ở Hà Nội coi là "sự phản
bội toàn diện" lại đang khiến cho Lê Hiếu Đằng khỏe
hẳn, như thoát khỏi cơn bạo bệnh đang rắp tâm hành hạ
ông…
<strong>Phạm Chí Dũng</strong>
[*] Bài viết do TS Phạm Chí Dũng gửi RFA từ Việt Nam. Nội dung
không phản ảnh quan điểm của Đài Á Châu Tự Do
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130828/pham-chi-dung-le-hieu-dang-quy-luat-thoai-dang-va-con-len-dong-tap-the),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét