Trung Bảo - Nhà báo đừng đứng trên pháp luật

Tại tiểu bang California (Hoa Kỳ), nếu nhà báo sử dụng máy ghi
âm mà chưa thông báo và nhận được sự đồng ý của nhân
vật thì đoạn ghi âm đó dĩ nhiên không có giá trị sử dụng,
trên mặt báo lẫn trước tòa.

Làm báo trong một xã hội có tự do báo chí như Hoa Kỳ hoàn
toàn không dễ nếu không muốn nói là rất khó. Mọi thứ bị
ràng buộc bằng một hệ thống luật pháp chặt chẽ.

Cái gọi là <em>"đạo đức báo chí"</em> cũng được xây dựng
trên nền tảng luật pháp rạch ròi kết hợp với tư duy đề
cao giá trị con người.

Tại Hoa Kỳ, ký giả có thể dò sóng của radio cảnh sát để
chạy đến hiện trường săn tin nhưng anh ta phải đứng ngoài
cửa nếu cảnh sát nhận lệnh vào khám nhà. Nhà báo, không
phải nhân viên công lực để có quyền xâm phạm gia cư, dù
đó là hiện trường án mạng hay ổ bán ma túy.

Có lẽ, không một nhà báo nào phụ trách mảng đề tài Xã
Hội ở ta lại chưa từng theo chân cơ quan chức năng để vào
tận hiện trường nhằm lấy tư liệu để chuyển đến cho
độc giả phần tường thuật tỉ mỉ, chi tiết nhất có thể.
Tiếc thay, sự nhiệt huyết đó đôi khi lại sai luật.

Dù đó chỉ là một vụ bắt mại dâm hoặc kho hàng lậu, tất
cả vẫn là tài sản của cá nhân và nhà báo không có quyền
đi theo công an để tiến hành kiểm tra. Và cũng khó tìm thấy
hình ảnh những cô gái lõa lồ, quay mặt đi đầy tủi nhục
trên các trang báo được xuất bản trong những xã hội vẫn
được gán cho là <em>"thối nát"</em>.

Luôn luôn tồn tại một tranh luận, nhà báo chỉ nên là kẻ
quan sát rồi tường thuật hay nên là người tham gia trực tiếp
với sự dấn thân để tường thuật? Câu trả lời dù khó
đến mấy cũng vẫn phải căn cứ trên luật pháp sở tại.

Một chính trị gia có thể biến báo <em>"mục đích biện minh
cho phương tiện"</em>. Nhà báo thì không! Với nhà báo, mọi
biện pháp nghiệp vụ đều phải minh bạch và tôn trọng pháp
luật, như chính mục tiêu của bài viết.

Trường hợp của nhà báo Hoàng Khương, chí có tòa án mới
quyết định anh có tội hay không. Nhưng, theo bản tường trình
của Hoàng Khương, anh có dấu hiệu của hành vi <em>"tham gia
đưa hối lộ"</em>.

Hoàng Khương có lẽ là một nhà báo đầy nhiệt tâm với nghề
nghiệp, theo nhận xét cá nhân sau một vài dịp tác nghiệp chung
với anh, sau những bài viết của anh trên mặt báo. Anh chấp
nhận đương đầu với một lực lượng nắm giữ luật pháp
trong tay thì anh càng phải rõ hơn ai hết rằng mình không bao
giờ được phạm luật.

Đồng nghiệp của anh có thể tiếc cho tài năng, nhiệt huyết
của anh nhưng không thể đồng tình với lý lẽ cho phép sử
dụng những cách làm sai luật để tố cáo người làm luật
sai.

Luật pháp sai đến mấy, người làm báo vẫn không được phép
sai luật.

Vì lẽ đó, người phóng viên điều tra luôn đứng ở vị trí
được trọng vọng nhất trong nghề báo ở những xã hội có
tự do báo chí. Bởi lẽ, anh ta ngoài sự gan dạ như một con
sói và tinh thông nghiệp vụ như một con chó săn lão luyện thì
cũng phải khôn ranh như con cáo để không bao giờ làm sai luật.

Tết này, gia đình Hoàng Khương sẽ buồn lo cho anh. Nhưng, ở
góc độ của gia đình người cảnh sát giao thông, họ vẫn
nghĩ tay nhà báo kia đã <em>"gài bẫy"</em> người nhà của mình.

Bởi vì, sau mỗi tin bài luôn luôn là số phận con người nên
không thể nhân danh chống tiêu cực mà nhà báo được phép
đứng trên pháp luật.

<strong>Trung Bảo</strong>

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11177), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét