Nguyễn Duy An - National Geographic và Bản Đồ Hoàng Sa

Đầu tháng 8 năm 2011, nhân chuyến viếng thăm Hoa Kỳ, Tiến Sĩ
Nguyễn Nhã đã ghé thăm trụ sở National Geographic tại thủ đô
Hoa Thịnh Đốn và gởi tặng tôi một ấn bản luận án Tiến
Sĩ Sử của ông hoàn tất năm 2003 là "<em>Quá Trình Xác Lập
Chủ Quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa và Trường Sa</em>"
được ông dịch sang tiếng Anh với tựa đề "<em>Documents on
Viet Nam's Sovereignty over Paracels & Spratleys</em>." Trong cuộc
gặp gỡ thân tình này TS Nguyễn Nhã đã hỏi tôi về chuyện
"Bản Đồ Hoàng Sa" xảy ra đầu năm 2010, và cứ thắc mắc
tại sao tôi không bao giờ "lên tiếng" về việc này mặc
dầu trong các diễn đàn cũng có nhiều người nhắc đến tên
tôi. Thực ra, tôi đã ghi lại những diễn tiến "Bản Đồ
Hoàng Sa" ngay từ đầu nhưng quyết định không phổ biến vì
lời khuyên của một người đàn anh rất nổi tiếng trong giới
truyền thông của người Việt tại Hoa Kỳ: "Em tìm cách nào
'danh chính ngôn thuận' để National Geographic chịu sửa lại
chú thích trong bản đồ của họ; rồi chờ khi mọi chuyện
lắng đọng hãy 'xì ra' chứ ngay lúc này thì không nên vì em
sẽ bị 'chụp mũ và trù dập' từ chết tới bị
thương...!"

Câu chuyện bản đồ Hoàng Sa sau đó cũng được National
Geographic sắp xếp ổn thỏa và hợp lý, nhưng vì công việc
bề bộn nên tôi chưa hoàn tất bài viết. Tuy nhiên, sau lần
gặp gỡ TS Nguyễn Nhã và nhất là những cuộc biểu tình xảy
ra liên tiếp ở trong nước cũng như ở hải ngoại từ mấy
tháng nay nhằm phản đối việc Trung Quốc vi phạm chủ quyền
trên Biển Đông đã thúc đẩy tôi phải sửa lại và phổ
biến bài viết này để chia sẻ với các bạn.

Trước hết, tôi xin khẳng định là công việc của tôi ở
National Geographic không liên quan gì tới việc làm bản đồ
nhưng vì là người Việt Nam nên dầu muốn dầu không, tôi cũng
phải "get involved" vì việc này liên quan trực tiếp đến
"quê hương yêu dấu" của mình.

<div class="boxright400"><img
src="http://danluan.org/files/u1/sub02/NGS_HoangSa.jpg" width="450"
height="300" alt="NGS_HoangSa.jpg" /><div class="textholder">Bản đồ ghi
chú Hoàng Sa là của Trung Quốc do National Geographic ấn
hành</div></div>
Đầu tháng 3 năm 2010, văn phòng "Communications" báo cho tôi
biết về việc có 3 người Việt Nam là các ông Nguyễn Hùng,
Ngô Khoa Bá và Lê Quang Long, với tính cách cá nhân đã gởi thư
yêu cầu National Geographic giải thích về việc đổi tên quần
đảo "Paracel Islands" thành "Xisha Qundao" (China) và xóa bỏ
tên "Hoàng Sa" một cách thiên vị, không đúng với lịch
sử, và sẽ ảnh hưởng đến những tranh luận có tính cách
pháp lý quốc tế trong nhiều năm. Họ báo cho tôi biết việc
này vì chắc chắn sẽ có nhiều cơ quan truyền thông và hội
đoàn người Việt liên lạc trực tiếp với tôi để "chất
vấn" như chuyện đã xảy ra mấy năm trước khi National
Geographic gọi "Sông Hương" là "Sông Huế" trong một cuộc
thi chung kết giải "National Geographic Bee" ở Hoa Thịnh Đốn.

Để chuẩn bị cho mình một ít kiến thức căn bản về việc
làm bản đồ ở National Geographic, tôi liên lạc với một trong
những nhân viên kỳ cựu trong nhóm "Bản Đồ" để hỏi về
việc "đổi tên" quần đảo Paracel Islands. Ông ấy đã cho
tôi biết một chi tiết rất quan trọng là đối với những
vùng đất "đang tranh chấp", ít nhất là 10 năm một lần,
những người phụ trách bản đồ khu vực đó sẽ liên lạc
với các chính phủ liên quan để xem có gì thay đổi hay không,
nếu hai bên vẫn còn tranh chấp thì cứ theo ấn bản cũ như
trường hợp quần đảo Falkland Islands giữa Anh Quốc và
Argentina. Riêng quần đảo Paracel Islands "Hoàng Sa" thì hơi
đặc biệt vì từ hơn một năm trước, nhóm của ông ta cũng
gởi thư xin "xác định" tới cả hai chính phủ Việt Nam và
Trung Quốc, <strong>nhưng họ không hề nhận được trả lời
từ Việt Nam</strong>; trong khi đó, Trung Quốc thì ngược lại,
<strong>không những họ "khẳng định chủ quyền" trên quần
đảo Paracel Islands mà còn chính thức mời một nhân viên đến
tham quan cho biết thực hư.</strong> Ông ta bảo tôi: "Anh nghĩ
xem, khi anh tận mắt chứng kiến từ phi trường tới hải
cảng, từ các văn phòng hành chính đến chợ búa đều do Trung
Quốc điều hành, và họ còn dẫn chứng giấy tờ để chứng
minh họ là chủ thì anh nghĩ vùng đất đó thuộc về ai? Bây
giờ muốn sửa lại, chúng ta cần có tiếng nói chính thức từ
chính phủ Việt Nam!"

Tôi đang phân vân không biết tính sao thì ngày 10 tháng 3, 2010
anh Đỗ Hùng (báo Thanh Niên ở Sàigòn, Việt Nam) liên lạc email
và điện thoại nói chuyện với tôi về những bài báo và các
diễn đàn đang "bùng nổ" về chuyện "Bản Đồ Hoàng Sa
của National Geographic" và hỏi tôi có cách nào hỗ trợ để
"đòi lại chính nghĩa" cho người Việt. Đã biết trước
nguyên tắc làm việc của nhóm "Bản Đồ" nên tôi nói với
anh Hùng là phải tìm mọi cách để có tiếng nói chính thức
từ Bộ Ngoại Giao Việt Nam. Thêm vào đó, tôi cũng gợi ý cho
phát ngôn viên chính thức của National Geographic liên lạc trực
tiếp với Tòa Đại Sứ Việt Nam ở Hoa Thịnh Đốn để thúc
dục họ lên tiếng xác định chủ quyền về quần đảo Paracel
Islands. Cùng ngày hôm đó, nhân viên của báo Khoa Học và Đời
Sống từ Hà Nội cũng liên lạc với tôi về chuyện bản đồ,
tôi cũng nhấn mạnh thêm về việc "phải có" tiếng nói
chính thức từ chính phủ Việt Nam. Và cũng từ hôm đó, ngày
nào tôi cũng nhận được hàng trăm email và điện thoại
"chất vấn" về việc làm "sai trái" của National
Geographic. Cũng có một số đài truyền thanh, truyền hình và
báo chí người Việt tại Hoa Kỳ muốn phỏng vấn tôi về
chuyện "Bản Đồ Hoàng Sa" nhưng tôi chỉ trả lời là tôi
không được phép, và xin họ liên lạc trực tiếp với bà Cindy
Biedel là người được trao nhiệm vụ tiếp xúc với các cơ
quan truyền thông về việc này. Tôi cũng giải thích cho nhiều
người về việc gởi thư tới địa chỉ của nhóm "Bản
Đồ" thay vì gởi cho ông chủ bút của National Geographic
Magazine, và điều quan trọng nhất là tìm cách vận động để
chính phủ Việt Nam phải chính thức lên tiếng. Thêm vào đó,
tôi cũng gởi email trả lời cho một số đoàn thể và cơ quan
truyền thông đang kêu gọi và vận động xin chữ ký gởi thư
yêu cầu National Geographic đổi tên quần đảo Paracel Islands là
tên của ông chủ bút của National Geographic Magazine là Chris Johns
chứ không phải Chris Jones, nhưng rồi không thấy ai trả lời
và tất cả các thư gởi đến National Graphic cũng "copy" lẫn
nhau nên sai vẫn hoàn sai. Kể ra cũng hơi buồn vì mình viết
thư yêu cầu người ta sửa tên một quần đảo trên bản đồ
thế giới mà chính lá thư của mình lại viết sai tên người
nhận... và người đó lại nổi tiếng khắp thế giới!

Tối ngày 13 tháng 3, các báo Thanh Niên, Khoa Học và Đời
Sống... chuyển cho tôi văn bản cuộc họp báo ở Hà Nội với
lời tuyên bố "Bản đồ ghi 'Paracel Is. China' do National
Geographic công bố là sai, chúng tôi yêu cầu National Geographic
sửa lỗi này" của phát ngôn Bộ Ngoại Giao Việt Nam Nguyễn
Phương Nga, và khẳng định "Việt Nam có chủ quyền không
thể tranh cãi đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường
Sa." Sau khi nắm được trong tay văn kiện này, sáng sớm hôm
sau tôi đã nhắc bà Cindy Biedel liên lạc với Tòa Đại Sứ
Việt Nam ở Hoa Thịnh Đốn để tham khảo, cũng như liên hệ
với nhóm "Bản Đồ" của National Geographic để thúc đẩy
họ triệu tập một cuộc họp hầu tìm ra phương hướng giải
quyết tốt nhất và nhanh nhất vì phản ứng giận dữ của
người Việt đang "bùng nổ" rất mạnh mẽ cả trong nước
lẫn hải ngoại.

Mấy ngày sau, tôi nhận được thư mời tham dự một cuộc họp
khoáng đại sau khi nhóm "Bản Đồ" đề nghị và được Uỷ
Ban Chính Sách Bản Đồ (The National Geographic Society's Map Policy
Committee) chấp thuận cách thức sửa đổi trước khi thông báo
với giới truyền thông và các hội đoàn liên quan: "National
Geogaphic sẽ chỉ sử dụng tên quốc tế Paracel Islands và xóa
bỏ chữ China trong những bản đồ có tỷ lệ xích nhỏ
(smaller-scale world maps) và sẽ chú thích thêm chi tiết 'Trung
Quốc chiếm đóng từ năm 1974 và gọi là Xisha Qundao, Việt Nam
vẫn đòi chủ quyền và gọi là Hoàng Sa' trong những bản
đồ có tỷ lệ xích lớn hơn (larger-scale regional, continental, and
sectional maps). Vào ngày 25 tháng 3 năm 2010, National Geographic đã
gởi thông báo về việc thay đổi này cho hai tòa đại sứ
Việt Nam và Trung Quốc cũng như các cơ quan truyền thông và
hội đoàn người Việt.

Trong suốt mấy tuần lễ "dầu sôi lửa bỏng" về "Bản
Đồ Hoàng Sa", và lai rai cả gần năm nay, tôi nhận được
không biết bao nhiêu là email và điện thoại của người Việt
khắp nơi "hỏi thăm sức khỏe!" Tôi cảm nhận được lòng
yêu nước, tinh thần đấu tranh dũng cảm và đoàn kết của
mọi người, đặc biệt là giới trẻ, bất kể đang ở trong
nước hay hải ngoại, ai ai cũng xúc động và bồn chồn lo
lắng trước viễn ảnh mất biển, mất đảo, mất đất... Tôi
đã buồn thật nhiều khi có những người "trách móc" hay
"chửi bới" cá nhân tôi vì chuyện "Bản Đồ Hoàng Sa"
đã xảy ra; tôi cũng vui thật nhiều vì có nhiều người thông
cảm và hiểu rằng khi tôi làm việc ở National Geopgraphic không
có nghĩa là "đồng lõa" với việc sửa tên "Hoàng Sa"
thành "Xisha Qundao" trong Bản Đồ Thế Giới.

Đã nhiều đêm tôi thao thức, và cũng đã hơn một lần tôi
tự hỏi không biết mình phải làm gì khi "quê hương yêu dấu
Việt Nam" càng ngày càng đi vào ngõ cụt! Trong lúc tôi ngồi
viết lại những dòng này trong một dinh thự to lớn và hiện
đại ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn thì bên kia bờ biển Thái
Bình Dương, mẹ và các em, các cháu của tôi cùng với hơn 80
triệu đồng bào thân thương đang sống những tháng ngày khốn
khổ vì ngư phủ không dám ra khơi, nông dân không có hạt
giống vì nạn lũ lụt và hạn hán hàng năm khi rừng không còn
nữa, công nhân đi làm lĩnh lương không đủ mua cơm ngày hai
bữa... Và buồn thật nhiều khi tôi rảo khắp Sàigòn suốt
một ngày cũng không tìm mua được một món hàng không có chữ
"Made in China"; có chăng chỉ tìm được một vài mặt hàng
có "bao bì" chế tạo tại Hoa Kỳ hay các nước Tây Phương
nhưng trong ruột lại chứa "hàng nhái" từ Trung Quốc! Mẹ
Việt Nam ơi, chúng con vẫn còn đây nhưng "Quê Mẹ" rồi sẽ
về đâu?

Nguyễn Duy-An

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9705), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét