Trong các cuộc gặp gỡ thanh niên hay trên diễn đàn xã hội,
chúng ta vẫn gặp nhiều bạn trẻ chờ đợi sự hướng dẫn
của người lớn về việc họ nên làm gì, phân biệt đúng sai
như thế nào, và đâu là mục đích họ nên phấn đấu. Nhiều
bạn trẻ tự cho mình là người yếu thế trong quan hệ với
người khác, và tuân theo sự áp đặt của người lớn. Nhiều
người sống theo mong muốn của gia đình, dư luận xã hội
nhiều hơn là theo ý thích và khát vọng của bản thân. Tại sao
lại có hiện tượng này và làm thế nào để người trẻ xóa
bỏ định kiến, tự thoát ra khỏi vỏ bọc để sống đúng
với nhân cách tự do và quyền bình đẳng của mình, tham gia
tốt hơn vào phát triển xã hội?
<div class="boxcenter500"><img
src="http://dienngon.vn/Content/Blog/Articles/1418/reading-circle.jpg" /><div
class="textholder">Ảnh: Reading Circle là một không gian hiếm hoi
để người trẻ thể hiện mình (nguồn: RC facebook)</div></div>
Điều đầu tiên đó là người trẻ được giáo dục trong gia
đình và nhà trường cách nghe lời người lớn. Những bài học
như "nghe lời cô giáo mới là trò ngoan" hay các giá trị
"cá không ăn muối là cá ươn, con không nghe lời mẹ là con
hư" đã ăn sâu vào tiềm thức của người trẻ. Chính nền
giáo dục gò con người vào khuôn mẫu (của thế hệ trước)
đã biến người trẻ trở nên thụ động, đóng khung, thiếu
tư duy mở và phản biện để tự khám phá sự đa dạng của
cuộc sống, tìm hiểu sự khác biệt và trân trọng nó. Ngoài
ra, cách giáo dục truyền tải một chiều còn dẫn đến bi
kịch xã hội "lớp sau kém hơn lớp trước" vì trò không
thể giỏi hơn thầy. Cứ như vậy sự xuống cấp trong chất
lượng người thầy nói riêng và giáo dục nói chung được
"di truyền" từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Thứ hai, người trẻ được gán cho những cái nhãn như
"thiếu kinh nghiệm", "ngựa non háu đá", hay "dễ bị
kẻ xấu lợi dụng" để họ chỉ được giao những việc
"vô thưởng vô phạt" hoặc cấm không được làm việc này
việc kia. Người đi trước áp đặt lên người trẻ những giá
trị và kinh nghiêm của mình, cho dù những giá trị và kinh
nghiệm này có thể đã cũ, không còn phù hợp với thời đại
của người trẻ nữa. Có người trẻ nào dám "phá rào",
làm theo cách của mình thì bị cho là nổi loạn, thậm chí
thành người hư. Dù vai trò của người trẻ được coi trọng
như "ở đâu cần thanh niên có, ở đâu khó có thanh niên"
nhưng "ở đâu cần" và "ở đâu khó" không phải do thanh
niên quyết định, mà do người lớn quyết định hộ thanh
niên.
Thứ ba, người trẻ tự ràng buộc mình với những mong đợi
của gia đình và xã hội. Họ không dám làm theo ý mình mà
thường lắng nghe mong đợi của bố mẹ, vì làm trái coi như
là không có hiếu. Trong việc lựa chọn ngành học, công việc
họ phụ thuộc vào sự sắp đặt của cha mẹ hơn là theo
đuổi đam mê của mình. Ngoài ra, nhiều người trẻ sống theo
dư luận xã hội. Họ cố gắng sống "tròn trĩnh" để không
bị mang tiếng cho bản thân và gia đình. Điều này giữ họ
đúng trong khuôn mẫu, sống đều đều qua ngày hơn là bứt phá
và tạo ra những khác biệt trong cuộc sống.
Nhưng có lẽ nguyên nhân quan trọng nhất là người trẻ đang
thiếu những không gian tự do để khám phá, sáng tạo và tích
lũy tri thức theo cách của mình. Họ thiếu các sân chơi để
thực hành việc nói lên suy nghĩ trái chiều, phân tích các quan
điểm khác nhau, lắng nghe và tích hợp tri thức và giá trị
sống. Thiếu cơ hội tự do thể hiện hạn chế người trẻ có
những quyết định sáng suốt và tự chịu trách nhiệm cho
những quyết định của mình. Đây chính là rào cản để tạo
ra một lớp người trẻ độc lập, được cọ sát trong môi
trường lành mạnh để làm chủ đất nước.
Tự do và độc lập của người trẻ không thể do người khác
ban phát cho họ, mà người trẻ phải tự thực hành cho mình.
Nếu không có cơ hội đó, người trẻ sẽ mãi là người đi
sau không bắt kịp với người đi trước, và dân tộc sẽ đi
lùi hơn là tiến lên. Khi người trẻ là chủ thể của sự
phát triển của chính mình họ mới đóng góp cho xã hội nhiều
hơn. Một dân tộc có nhiều người trẻ trưởng thành là một
dân tộc trưởng thành.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141208/trung-lap-co-nguoi-tre-truong-thanh-quoc-gia-moi-truong-thanh),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét