Phạm Xuân Nguyên - Lập vẫn chưa về

<strong><em>Hà Nội 15.9.2011</em></strong> - Gia đình Lập đã chờ,
bạn bè Lập đã chờ, độc giả Lập đã chờ, những người
yêu mến Lập đã chờ, những người khát khao tự do, dân chủ
đã chờ, từ hôm qua, hôm nay, là Lập sẽ được ra khỏi nơi
giam giữ, trở về nhà mình, vì thời hạn tạm giữ theo luật
định đã hết, vì Lập không làm gì nên tội, vì Lập không
đáng bị bắt giữ. Nhưng Lập vẫn chưa về.

Vợ con Lập cả ngày hôm nay đã lên gặp cơ quan công an hỏi
tin chồng, cha thì được bảo là chờ sự phê chuẩn của Viện
kiểm sát. Chờ đến ngày mai nữa liệu Lập có được ra? Hay
từ tạm giữ Lập sẽ bị tạm giam và bị khởi tố cho một
vụ án? Ngay từ đầu tôi đã cùng mọi người yêu cầu trả
tự do cho Lập, không chỉ vì lý do sức khỏe, mà vì Lập là
người yêu nước đàng hoàng, chính trực, với cả tư cách
công dân và nhà văn. Nếu bị giam cầm lâu ngày sức khỏe của
Lập cố nhiên là điều rất đáng lo ngại, và điều này chúng
ta có quyền yêu cầu các cơ quan tố tụng có sự đối xử
nhân đạo với Lập . Nhưng tôi vững tin Lập biết chủ động
và tỉnh táo vượt qua thử thách này của đời mình. Như trong
tấm ảnh Lập ngồi ở khu mộ nhà thơ Phùng Quán ở Huế tháng
8/2013 với trước mặt là bài thơ khắc trên đá của bậc đàn
anh một thời hoạn nạn không quên lời mẹ dặn:

<em>"Yêu ai cứ bảo là yêu</em>
<em>Ghét ai cứ bảo là ghét</em>
<em>Dù ai ngon ngọt nuông chiều</em>
<em>Cũng không nói yêu thành ghét</em>
<em>Dù ai cầm dao dọa giết </em>
<em>Cũng không nói ghét thành yêu".</em>

<div class="boxcenter550"><img
src="https://scontent-b-sin.xx.fbcdn.net/hphotos-xap1/v/t1.0-9/150740_821985904524813_1903058632738581018_n.jpg?oh=f8ef78def332b869d3e9f7e5432441d5&oe=5503054F"
/><div class="textholder">Nhà Văn Bọ Lập ngồi trước mộ nhà thơ
Phùng Quáng - Huế</div></div>

Nhớ bạn trong khi chờ bạn sớm về, tôi đưa lại đây bài
viết tựa cho tập "Chuyện đời vớ vẩn" của Lập.

<strong>Vớ vẩn nhưng là chuyện đời</strong>

Những câu chuyện được lấy ra từ ký ức của một người
đàn ông đã ngoài tuổi "tri thiên mệnh".

Những câu chuyện được viết ra từ cảm xúc của một nhà
văn thành danh.
Những câu chuyện được kết nối bằng những phận người và
bằng những chiêm nghiệm cõi người kéo dài từ một làng quê
miền Trung qua những thành phố lớn theo bước đường đời
của một con người.

Những câu chuyện đậm chất hồi ức và mang chất truyện
ngắn.

Đó là những câu chuyện đời mà tác giả gọi là vớ vẩn.
Gọi là vớ vẩn chứ không phải coi là vớ vẩn. Vì đời
sống là sống đời thật. Vì mỗi người chỉ có một cuộc
đời và chỉ sống có một lần. Và vì dẫu có được sống
mãi thì con người cũng không sao hiểu thấu và cắt nghĩa
được cái sống của mình tại sao lại thế. Thật trịnh
trọng và nghiêm trọng từng khoảnh khắc sống vụt qua, từng
cuộc đời trôi qua. Ở cái thì hiện tại, mọi sự dường như
đều có ý nghĩa. Chỉ khi lùi vào quá khứ, nhiều cái ý nghĩa
chợt vớ vẩn. Để rồi ai nửa đời hay cuối đời nhìn lại
đều có chung tâm trạng của nhà thi sĩ Vũ Hoàng Chương thốt
lên câu hỏi ngẩn ngơ "Ta đã làm chi đời ta?".

Có phải thế là vớ vẩn không, cuộc đời ta sống?

Có phải vớ vẩn thế mới là cuộc đời ta sống?

Chưa chi tôi đã suy luận rồi. Rõ là của người cũng đã ở
vào cái tuổi như tác giả, cái tuổi trẻ đã qua già đang
tới, khi khát vọng trở thành hoài niệm và hoài niệm là khát
vọng. Thường người ta hoài niệm thì hay tiếc nuối, và tiếc
nuồi thì hay kể lể và triết lý rông dài. Nhưng Lập hoài
niệm là kể chuyện có truyện, kể một cách giản dị, xúc
động, với những chi tiết được lọc qua cái rây trí nhớ và
được nói ra tự nhiên mà khéo léo qua miệng một người viết
văn có nghề. Như chi tiết con Hà bị chết bom tay còn giữ
chặt 5 hào bạc trong tay. Như chi tiết thằng Dư cõng em lết đi
trên đường làng mà không hay đứa em đã chết trên lưng mình.
Những chi tiết khiến người đọc rơi nước mắt vì sự sống
thực.

"Khi đó mình không khóc, mình nhớ như in khi đó mình không
khóc." Nước mắt không rơi hồi nhỏ không phải vì trẻ con
chưa sống nhiều chưa hiểu đời, càng chưa biết cái chết là
điều khủng khiếp nhất đối với con người. Nhưng tôi tin,
người đàn ông Nguyễn Quang Lập bây giờ đã khóc cho cô bé
Hà ngày đó khi viết lại chi tiết ấy, khóc cho một lứa bạn
bè tuổi thơ, khóc cả cho mình. Những câu truyện về quãng
đời tuổi nhỏ ở vùng quê Ba Đồn bên dòng sông Gianh là
phẩn nổi trội nhất trong tập sách này. Ở đó có những
phận đời kiếp người tuổi nhỏ tuổi lớn mà cậu bé
Nguyễn Quang Lập đã thấy đã chứng kiến rồi sau bao tháng
năm lăn lộn trên đường đời giờ họ hiện về trong miền
tâm tưởng của nhà văn Nguyễn Quang Lập để được hiện
hình lên câu chữ.

Thế mà vớ vẩn thật sao? – tôi theo dòng suy luận của mình
như hỏi thầm Lập khi đọc những dòng viết của bạn mình.

Vớ vẩn tất! – tôi như nghe Lập thầm đáp lại từ những
con chữ. Ai biết được mình sẽ sống như thế, sẽ trở thành
như thế. Ai biết được mình sẽ thấy những to tát, nhăng
nhố của đời như thế. Ai biết được sao số phận mỗi
người một khác, đời người dài ngắn khác nhau, sướng khổ
khác nhau, vinh nhục khác nhau như thế. Ai biết được người
lành người tốt thì khổ, người cơ hội xảo trá thì sướng.
Cứ như tất cả đều là trò chơi của ngẫu nhiên, định
mệnh. Thế không phải là vớ vẩn à! Nhưng xuyên suốt toàn
bộ những thứ vớ vẩn đó có một cái không vớ vẩn: đó là
nỗi buồn người, mày ạ. Chao ôi, sống cuộc đời là buồn.
Nhưng không buồn sao gọi là người.

Tôi nghĩ ra vậy chưa hẳn điều Lập định nói. Nhưng là cái
tôi nghĩ Lập đã nói trong những bài viết được tập hợp ở
sách này. Thì hãy cứ đọc cuốn sách như chứng tích của một
thời đã qua và đang qua, của một người và của nhiều
người, những ai đã sống thực và sống kỹ cuộc đời mình,
để thấy chuyện đời vớ vẩn nên "làm người là khó".
Nhưng đọc để còn thấy cái gì đã làm nên một Nguyễn Quang
Lập nhà văn. Cái truyện lấy làm tên chung của cả tập
"Chuyện đời vớ vẩn" còn là nói một quy luật sáng tác
văn chương, một cảm thức thế sự nhân sinh. Chính là từ
những chuyện đã sống qua, tưởng như đã quên lãng, đã lặn
mất trong tiềm thức, bỗng một ngày sống dậy bắt con người
phải kể ra, nói ra không chỉ như là kỷ niệm, hồi ức của
riêng mình, mà còn để gửi gắm, khơi gợi một nỗi niềm
nhân thế, đó là khả năng của nhà văn.

Nguyễn Quang Lập từ khi vào thế giới mạng đã cống hiến
thêm cho độc giả những cái viết mới bằng một cách viết
mới mà tập tạp văn này, sau Ký ức vụn và Bạn văn, là một
ghi nhận mới.

<strong>Sáng nay (16/12/2014)</strong> vợ con Lập lại lên nơi giam
giữ Lập (số 4 Phan Đăng Lưu, TPHCM) hỏi về việc thả chồng
cha mình. Cán bộ điều tra vẫn bảo chưa có lệnh. Hồng, vợ
Lập, bảo như vậy là các anh đã giam giữ trái phép chồng tôi
từ 14h ngày hôm qua (15/12/2014) vì đã quá hạn tạm giữ, nếu
tạm giam tiếp thì phải cho chúng tôi biết cái lệnh đó. Bên
điều tra bảo cứ về đi, chúng tôi có sai phạm gì thì chúng
tôi chịu, nhưng vợ con Lập vẫn kiên trì ngồi đợi tại chỗ
cho đến lúc này, bữa trưa ăn tạm ở quán bên cạnh. Đồ ăn
của vợ con chuẩn bị cho Lập vẫn được đưa vào, nhưng có
lúc một công an đã bực mình vì sự đòi hỏi của gia đình
đã nói nếu cứ thế thì sẽ không cho thăm thế này nữa, cứ
đúng lịch quy định mới được tiếp tế. Hồng và hai con trai
sẽ ngồi đến 17h để xem có được thông tin gì về Lập
không. Mà cái chắc là Lập vẫn chưa về.

Bức ảnh này chụp Lập thắp hương cho mười cô gái Ngã ba
Đồng Lộc(8/2013):
<center><img
src="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-xap1/v/t1.0-9/10849864_822334204489983_8007802107973783862_n.jpg?oh=9f0ec013738aad6f5af9358a1cf1fb4f&oe=553D03E1&__gda__=1426519101_597b3fd69626b75f273d1c497d818ea8"
width="560" /></center>

<strong>17/12/2014</strong> - Tôi vừa được tin Lập bị phê chuẩn
tạm giam 3 tháng để điều tra theo điều 88 bộ Luật Hình sự.
Nếu đúng là vậy thì thật nghiêm trọng. Không, Nguyễn Quang
Lập không chống đối ai cả! Nguyễn Quang Lập chỉ cất lên
tiếng nói của con người và nhà văn trước hiện tình đất
nước để mong xã hội tốt đẹp hơn, đất nước phát triển
hơn. Tôi tin bạn tôi như tôi tin tôi! Giờ này vợ con Lập vẫn
đang ngồi chờ ở nơi giam giữ Lập như ngày hôm qua.

"Điều 88. Tội tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội
chủ nghĩa Việt Nam:

1. Người nào có một trong những hành vi sau đây nhằm chống
Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thì bị phạt
tù từ ba năm đến mười hai năm:

a) Tuyên truyền xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân;
b) Tuyên truyền những luận điệu chiến tranh tâm lý, phao tin
bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân;
c) Làm ra, tàng trữ, lưu hành các tài liệu, văn hoá phẩm có
nội dung chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt
Nam.
2. Phạm tội trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng thì bị
phạt tù từ mười năm đến hai mươi năm."

Bức ảnh này chụp Lập trong ngày cùng các bạn bè đón Nguyễn
Việt Chiến ra tù (17/1/2009):
<center><img
src="https://fbcdn-sphotos-e-a.akamaihd.net/hphotos-ak-xpa1/v/t1.0-9/10639723_822807244442679_6351233646550975008_n.jpg?oh=28e32d73234bede2fd34ecbc0bcc0c3a&oe=5503D041&__gda__=1426364921_8b2521f90ebb28cfeef8659f7490ce5c"
width="560" /></center>

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141219/pham-xuan-nguyen-lap-van-chua-ve),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét