Nguyễn Tất Thịnh - Về ứng xử của Nhà nước hiện đại

<em>Trong một số lần làm việc với các cá nhân và tổ chức
khác nhau, tôi nhận được một số câu hỏi liên quan đến
cách hành xử của Nhà nước hiện đại (xét theo phương diện
luật pháp). Tuy không phải là chuyên gia về lĩnh vực này,
nhưng thực ra một trí thức thực thụ trong lĩnh vực xã hội
thì đương nhiên cần hiểu biết về luật pháp nói chung và
Nhà nước hiện đại…</em>

<div class="boxcenter450"><img
src="http://www.danluan.org/files/u5311/nha_nuoc_phap_quyen.jpg" /><div
class="textholder"></div></div>

<strong>Câu hỏi 1:</strong> <strong><em>Khái niệm 'Nhà nước Pháp
quyền' tuy không mới nhưng theo khảo sát xã hội của chúng
tôi thấy chỉ một bộ phận ít ỏi công dân hiểu về nó,
nhưng rõ ràng đó là Nhà nước hiện đại . Ông có thể trả
lời rõ ràng, ngắn gọn như thế nào?</em></strong>

Trả lời: Nhà nước hiện đại tất yếu phải thực thi
được 5 điều của 'Nhà nước pháp quyền' , đó là :

Nhân đạo là gốc căn bản của cách ứng xử phổ quát xã
hội. Hệ thống pháp luật phải tôn trọng, tính đến và hiện
thực được điều đó (ví dụ bỏ tử hình)
Mọi điều luật đều có thể được phát xuất từ bất kỳ
pháp nhân nào trong xã hội (ví dụ từ một công dân là nhà
báo đề xuất). Hiệu lực khi Quốc Hội thông qua, phê chuẩn.

Mọi hoạt động quản lý của các cơ quan Nhà nước chỉ dựa
trên luật pháp và bằng luật pháp. Các cá nhân và tổ chức
khác có trách nhiệm, nghĩa vụ tuân thủ.

Nhà nước phải đảm bảo và phát triển quyền con người,
quyền công dân gắn với các tiêu chí văn minh định hướng
phục vụ dân sinh.

Sự tương tác với xã hội khác, giữa các Quốc gia dựa trên
việc tìm kiếm và thiết lập sự tương thích về luật pháp,
không xung đột với thông lệ và chuẩn mực quốc tế.

<strong>Câu hỏi 2:</strong> <strong><em>Thưa ông, có thể nói vắn
tắt cách hiểu về Nhà nước hiện đại như thế nào, từ đó
định vị cách ứng xử đúng với Nhà nước như
thế?</em></strong>

Trả lời: Nhà nước hình thành, nhưng trên thực tế phải
'vay' của nhân dân nước mình rất nhiều thứ từ (của
cải, không gian sống, tài nguyên chung…đến sinh mạng của
họ) để có được những năng lực xây dựng và bảo vệ
Quốc gia….

Sự 'chiếm đoạt' là đại lưu manh không thể tồn tại
được nữa, và thời hiện đại, ngay cả sự 'chiếm hữu'
của Nhà nước (với bất cứ điều gì thuộc người dân,
thuộc chung của Đất nước) là điều không thể chấp nhận
được ! Vì là khái niệm 'đi vay / cho vay' nên hai bên (Nhà
nước và người dân) có sự bình đẳng đưa ra những điều
kiện chính đáng. Có thể dùng Tiền để thực hiện việc đó
thay cho những hình thức khác mỗi bên cần / phải / nên thực
hiện nghĩa vụ với nhau (ví dụ: trái phiếu Chính phủ …, xây
dựng vùng kinh tế mới… hay đi lính nghĩa vụ, ai khi kết thúc
được nhận tiền phụ cấp phục viên – là sự trả lại
của Nhà nước….). (Ở đây cần hiểu Tiền là hiện kim của
giá trị lao động chính đáng mà người dân có được trong cơ
chế thị trường lành mạnh).

Còn về 'quyền lực Nhà nước' có được trên cơ sở 'đi
vay' những quyền công dân của nhân dân nước mình để có
năng lực thực thi pháp luật với toàn xã hội, xử sự với
các vấn đề quốc tế…. Nhà nước phải trả bằng các cam
kết kiến quốc và phát triển dân sinh. Không được 'lạm vay'
quyền con người. Do vậy từng người dân trưởng thành phải
tự nguyện hoặc phải bớt đi' một số quyền của mình cho
sự nghiệp chung, nhưng sẽ được nhận lại không chỉ là phúc
lợi mà còn sự có thêm các cơ hội bản thân, của gia đình
họ trong tương lai. Vì là 'đi vay' nên Nhà nước phải có
chữ 'TÍN', khẳng định tư cách chính danh chính trị, chứng
minh sự 'chi dùng' và khả năng 'hoàn trả'. Đồng thời
người dân 'cho vay – phải nhịn nhu cầu ' thì có được
quyền 'định đoạt hợp pháp' của 'chủ nợ' . Việc
'con nợ' dùng quyền mà nhân dân tạm ứng, cho nó vay để
quỵt, quay trở lại dùng những phương cách khác nhau làm hại
'người cho vay' hiển nhiên là phạm pháp

<strong>Câu hỏi 3:</strong> <strong><em>Thời gian qua ở Nước ta có
những cải cách về công tác điều tra xét hỏi và thủ tục
tố tụng…Trong thời lượng ít ỏi hôm nay, xin ông cho biết
những nguyên tắc cốt lõi nhất cần tuân thủ trong quá trình
đó là gì?</em></strong>

Trả lời: Điều này liên quan đến quyền con người (trong mọi
hoàn cảnh quyền này không thể bị mất, không ai được mặc
nhiên cho mình quyền tước bỏ nó ở người khác). Nên tiến
bộ chính trị, văn minh quản trị, văn hóa ứng xử xã hội…
đi vào quá trình này : cần tuân thủ ba nguyên tắc cơ bản
trong điều tra xét xử một công dân 'bị nghi ngờ là có
tội' thì:

- Mỗi người dân trong quá trình đó đều được mặc nhiên
'suy diễn vô tội' trước khi bị tòa án chính thức kết
tội
- Người tuy bị xem là đối tượng nghi vấn, nhưng họ có
quyền giữ im lặng, mà không bị truy bức hoặc dùng nhục hình
- Việc tìm chứng cứ, chứng minh một người nào có tội là
việc của các cơ quan nhà nước có chức năng giữ gìn và bảo
vệ luật pháp

Với chủ đề hôm nay chúng ta đề cập, với ba câu trả lời
của ông đã giúp chúng tôi hiểu hơn được nhiều, trân trọng
cảm ơn ông!

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141211/nguyen-tat-thinh-ve-ung-xu-cua-nha-nuoc-hien-dai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét