Một loạt chính sách liên quan đến người khuyết tật được
ban hành từ năm 1998 với mục đích bảo vệ, chăm sóc và tạo
điều kiện cho họ hòa nhập cộng đồng một cách tốt nhất.
Đây là chủ trương đúng, phản ánh tính nhân văn, quyền con
người. Đáng tiếc là chính sách thì đã có, đã rõ, đã khá
đầy đủ nhưng việc thực thi trên thực tế thì vẫn ở dạng
"đầu voi, đuôi chuột", thậm chí có trường hợp đi
ngược lại với tinh thần của Pháp lệnh về người tàn tật
của Quốc Hội. Điều này thể hiện khá rõ ở khía cạnh tạo
điều kiện cho người khuyết tật hòa nhập với cộng đồng.
<center><img
src="http://dienngon.vn/Content/Blog/Articles/1360/nguoi-khuyet-tat.jpg"
width="580" /></center>
<center><em>Ảnh: người khuyết tật chủ động làm việc và
cống hiến cho xã hội (nguồn: internet)</em></center>
Đa phần bãi đỗ xe ở những cơ quan nhà nước mà tôi biết
không hề có chỗ dành riêng cho người khuyết tật, dù cho họ
đủ chỗ cho người ngoài gửi xe hàng ngày, hàng tháng để thu
tiền. Việc thiết kế đường lên xuống riêng cho xe lăn trên
hè phố còn khá tùy tiện, chỗ có, chỗ không dù cho có đủ
chỗ cho cơ man là quán xá, điểm trông giữ xe trái phép. Hệ
thống xe buýt thì tuyệt nhiên chẳng thấy bóng dáng công cụ
hỗ trợ lên xuống hay bố trí chỗ ngồi thuận tiện cho họ.
Thầm kín, tế nhị hơn là toa lét của nhiều công sở ở Hà
Nội cũng mặc nhiên không tính đến nhu cầu của nhóm yếu
thế này.
Ở chiều cạnh khác, một số trường đại học như Đại học
Ngoại thương, Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh thậm
chí còn từ chối tuyển sinh người khuyết tật dù cho đó
không phải là những trường đặc thù thuộc ngành công an,
quân đội, sân khấu. Khá nhiều người cũng bị từ chối
không được thi bằng lái xe ô tô, xe máy dù được bác sĩ
chứng nhận đủ điều kiện sức khỏe, thần kinh, phản xạ…
Điều này trái ngược với nguyên tắc bình đẳng tích cực
yêu cầu, dành riêng những không gian và hỗ trợ thuận tiện
nhất cho người khuyết tật và chúng không thể xâm phạm. Tôi
đã từng chứng kiến một người bình thường đỗ xe vào nơi
dành cho người khuyết tật bị xử phạt nặng ở các nước
phương tây, dù cho chỗ đó không phải lúc nào cũng có người
sử dụng. Tôi từng chứng kiến nhiều người phải ngồi xe
lăn nhưng vẫn được phép lái xe ô tô bởi phanh, ga đã được
thiết kế lại, có thể điều khiển bằng tay. Tôi cũng từng
tận mắt được thấy trong nhiều nhà khách của chính phủ ở
đó, ít nhất có một phòng được thiết kế riêng cho người
khuyết tật, dù cả tháng có khi không có người ở. Sự khác
biệt này có lẽ không phải do điều kiện kinh tế quy định
mà dường như phản ánh tầm nhìn nửa vời, quan niệm hời
hợt và thái độ thiếu tâm, thiếu tầm, chưa thực sự thấu
hiểu người khuyết tật của nhiều lãnh đạo cơ quan công
quyền xứ ta.
Dường như họ hoài nghi vào khả năng đóng góp cho xã hội
của những con người vì lí do nào đó có khiếm khuyết hình
thể, giác quan. Ho quên mất rằng không ít người khuyết tật
trên thế giới đã có đóng góp, ảnh hưởng lớn đến nền
khoa học, âm nhạc, công luận như Stephan Hawking, Ludwid van
Beethoven hay Nick Vujicic. Ngay ở nước ta, thầy Nguyễn Ngọc Ký,
rồi hiệp sĩ công nghệ thông tin Nguyễn Công Hùng, doanh nhân
Nguyễn Sơn Lâm hay Nguyễn Thảo Vân cũng là các minh chứng cụ
thể nhất về nghị lực, khát vọng và mong muốn sống có ích,
đóng góp cho xã hội.
Dường như họ quen với việc nhìn nhận người khuyết tật
như là gánh nặng của xã hội, chỉ biết nhận sự giúp đỡ
hảo tâm từ mọi người. Họ thiếu niềm tin vào khả năng
của những con người thiếu may mắn về thể chất đó. Họ
không chịu nhận ra rằng trong số hơn 5 triệu người khuyết
tật, đa phần có đủ sức khỏe, năng lực, nghị lực và khát
vọng được cống hiến. Họ quên mất một điều cốt lõi
"người ta không được chọn sinh ra như thế nào, nhưng hoàn
toàn có quyền được chọn sống như thế nào".
Chúng ta không tốn thêm bao nhiêu khi thêm một góc nhỏ riêng cho
người khuyết tật ở bãi đỗ xe, vài thanh tay vịn trong nhà
vệ sinh, , hay lắp thêm công cụ hỗ trợ người khuyết tật
trên xe buýt . Những cái thêm nho nhỏ này lại đưa lại thông
điệp to lớn về quyền con người, giá trị nhân văn, và có ý
nghĩa giáo dục cộng đồng to lớn. Nó thể hiện tâm và tầm
của một xã hội.
Khẩu hiệu sẽ chỉ là vô nghĩa nếu những điều nhỏ nhặt
nhất không làm được. Đã đến lúc chúng ta phải hành động
để đáp ứng quyền của người khuyết tật. Nếu không, xã
hội chúng ta mãi là xã hội khiếm khuyết, không đối xử công
bằng với tất cả các công dân của mình.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140710/nguyen-cong-thao-con-nguoi-khuyet-tat-hay-xa-hoi-khiem-khuyet),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét