<div class="boxright320"><img
src="http://www.viet.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_43_large/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/UN%20Human-Rights-Council1.jpg"
width="344" /><div class="textholder">Một phiên họp của Hội đồng
Nhân quyền Liên hiệp Quốc tại Genève (Ảnh: LHQ)</div></div>
Hôm qua, 20/06/2014, trong phiên họp thông qua báo cáo Kiểm điểm
Định kỳ Phổ quát (UPR) chu kỳ 2, dưới sự chủ tọa của
Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, tại Genève, chính phủ
Việt Nam thông báo giữ lại 182 khuyến nghị trong số 227
khuyến nghị do các nước đề xuất, và bác bỏ 45 khuyến
nghị còn lại.
Từ Genève, trả lời RFI, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một trong bốn
đại diện của nhóm 10 tổ chức xã hội dân sự Việt Nam, cho
biết diễn biến của phiên họp, các hoạt động của đoàn và
quan điểm của ông về quyết định nói trên của chính quyền.
<strong>RFI: Thưa ông, xin ông cho biết một số nhận xét của
ông về phiên họp ngày hôm qua? </strong>
<strong>TS Nguyễn Quang A</strong>: Trong phiên họp này, đầu tiên
đoàn Việt Nam trình bày bản báo cáo của mình, trong đó nêu
rất nhiều thành tích, nhiều tiến bộ, cũng như là thông báo
chấp nhận đến trên 80% kiến nghị. Sau đó, đến các nước
phát biểu, như Lào, Myanmar, Malaysia, Philippines, Singapore, một
loạt các nước khác như Maroc, Srilanka đều rất hoan nghênh
việc cam kết của Việt Nam, đã chấp nhận khuyến nghị của
họ…
Trong các ý kiến này, EU – Liên Hiệp Châu Âu - thì tôi không
thấy phát biểu gì, duy nhất chỉ có của Mỹ nói nhiều về
vấn đề nhân quyền, vấn đề nghị định 72, đích danh nêu
tên anh Ba Sàm (Nguyễn Hữu Vinh), kêu gọi thả tù nhân chính
trị. Đó là về phía các nước.
Sau đó đến các tổ chức xã hội dân sự, một số lên
tiếng rất mạnh mẽ, như Human Rights Watch, nêu rất chi tiết.
Nhiều tổ chức xã hội dân sự cũng nêu ý kiến là Việt Nam
còn rất nhiều khiếm khuyết trong vấn đề nhân quyền. Trong
đấy có một số tổ chức xã hội dân sự, như Hội đồng
Hòa bình Thế giới, và Hội chất độc màu da cam rất hoan
nghênh Việt Nam, đã có thành tích nhân quyền rất tốt, đòi
Mỹ phải bồi thường cho nạn nhân chất độc màu da cam. Trong
các tổ chức xã hội dân sự từ Việt Nam đến, có Hội dân
số, kế hoạch hóa gia đình ca ngợi việc « <em>kế hoạch hóa
dân số </em>» đang rất tốt, bảo đảm được rất nhiều
quyền. Cũng có đại diện một hội nữa của xã hội dân sự
Việt Nam (ISEE/Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi
trường), bảo vệ cho tiếng nói của những người đồng tính
phát biểu khá là tốt, cũng khen một số tiến bộ, nhưng cũng
cho biết luật Hôn nhân gia đình vừa rồi vẫn không được ghi
nhận (không công nhận hôn nhân giữa những người đồng tính
- ndr)… Đoàn của chúng tôi, đại diện cho hơn 10 tổ chức xã
hội dân sự, rất đáng tiếc là vì xếp ở quá sau, nên hết
giờ, không còn thời gian, nên không được phát biểu.
<strong>RFI: Xin ông cho biết mục tiêu của phái đoàn đại
diện các tổ chức xã hội dân sự độc lập của Việt Nam
lần này tại Genève? </strong>
<strong>TS Nguyễn Quang A</strong>: Mục tiêu đầu tiên là vận
động quốc tế, các tổ chức quốc tế, các tổ chức xã hội
dân sự của các nước khác, cũng như là các đoàn ngoại giao
ở đây để họ biết rõ hơn, kỹ hơn về tình hình nhân
quyền ở Việt Nam. Bởi vì, chúng tôi thấy có một số tổ
chức đến dự bảo là Việt Nam rất tiến bộ, người dân
được tham khảo ý kiến về luật pháp, về Hiến pháp, đủ
mọi thứ. Thế thì người ta chỉ dựa trên các thông tin do Nhà
nước, hoặc do báo chí (của Nhà nước – ndr) nêu ra. Nhưng
cái thực chất như thế nào thì người ta không biết. Cho nên
nhiều khi các thông tin một chiều như thế khiến họ có những
đánh giá không thật chính xác lắm. Mục tiêu của chúng tôi
là làm cho họ rõ thêm về chuyện đó.
Ở tại Genève, chúng tôi còn làm việc đến ngày 25/06. Chúng
tôi sẽ tiếp tục công việc như đã làm. Chúng tôi nghĩ rằng
hoạt động ở bên ngoài cuộc họp chính mới là chuyện quan
trọng. Còn chuyện trong một cuộc họp chính, mà nếu còn thời
gian để được đọc, ví dụ như anh Trịnh Hữu Long, người
được phân công đại diện cho đoàn đọc bài phát biểu, thì
cũng rất tốt, nhưng điều đó chỉ là một phần.
Chúng tôi đi với lời mời của tổ chức CIVICUS, một tổ
chức xã hội của Nam Phi rất nổi tiếng. Bài mà lẽ ra anh Long
được phát biểu, tôi được người phụ trách CIVICUS nói là
đã phân phát cho các đoàn tham dự hội nghị.
<strong>RFI: Thưa ông, xin ông cho biết nhận định của đoàn
về các khuyến nghị nhân quyền mà chính phủ Việt Nam vừa
thông báo chấp thuận và bác bỏ tại phiên họp toàn thể hôm
qua? </strong>
<strong>TS Nguyễn Quang A</strong>: Một chuyện ghi nhận là (chính
phủ Việt Nam – ndr) chấp nhận nhiều như thế là rất tiến
bộ. Vấn đề là các tổ chức xã hội dân sự và người dân
Việt Nam, cũng như là các tổ chức quốc tế, sẽ yêu cầu
trong thời gian tới là 182 cái khuyến nghị được chấp nhận,
thì hãy cố gắng thực hiện được tốt một nửa số đấy
cũng là tốt rồi. Còn nếu mà không làm, thì có thể họ chấp
nhận 182 điều, nhưng họ chỉ thực hiện 15, 16 cái dễ dàng
thôi, còn những điều khác mà lờ đi, thì cũng không phải là
hay.
Cái việc tới là phải thúc đẩy để thực hiện cả 182
điều thì càng tốt, nếu không, chí ít cũng phải được một
nửa chẳng hạn.
<strong>RFI: Thưa ông, thế còn về 45 điều bị bác bỏ?
</strong>
<strong>TS Nguyễn Quang A </strong>: 45 kiến nghị mà Việt Nam bác
bỏ, theo nhận định của tôi, đấy là những kiến nghị cốt
lõi nhất về vấn đề nhân quyền. Hay nói một cách tóm tắt
là, trong một cái « <em>cây nhân quyền</em> » có rất nhiều
lá, người ta chấp nhận 182 lá và các cành con (trong trường
hợp này – ndr), nhưng các cành chính và thân của nó là 45
kiến nghị của các nước Châu Âu, của Séc, của Ba Lan, của
Mỹ… thì đều bị từ chối cả. Đó là những vấn đề đa
nguyên, đa đảng, về thả tù nhân chính trị, về quyền tự do
ngôn luận, vấn đề bỏ điều 79, bỏ điều 88, điều 258.
Tất cả những điều cốt lõi nhất của sự vi phạm nhân
quyền đều nằm trong 45 kiến nghị ấy.
Cũng như, một điều rất quan trọng là Việt Nam ký những
thỏa ước quốc tế, nhưng bên dưới những thỏa ước ấy,
thì có những nghị định thư, những protocole, buộc phải công
nhận các tài phán quốc tế, thì tất cả những khuyến nghị
có cái đó đều bị từ chối cả. Hay nói cách khác, những
thỏa ước quốc tế dù có được ký, nhưng chỉ tồn tại
trên danh nghĩa thôi, chứ Việt Nam không chấp nhận thực hiện
theo đúng như tinh thần các thỏa ước quốc tế về quyền con
người, quyền dân sự và chính trị. Vì chính quyền Việt Nam
không chấp nhận phán quyết của các tổ chức độc lập, nếu
Việt Nam có sự vi phạm ấy. Như thế cũng giống hệt như Trung
Quốc, ký vào Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển, nhưng
không công nhận quyền tài phán của bất kể tổ chức tài
phán nào. Và việc ký đấy chỉ để cho vui, để trang trí cho
« <em>bức tranh nhân quyền </em>» của Việt Nam.
<strong>RFI: Dường như đây cũng là trường hợp của khuyến
nghị liên quan đến Công ước chống tra tấn? </strong>
<strong>TS Nguyễn Quang A</strong>: Thí dụ như là Công ước ấy
chẳng hạn. Trong phiên họp hôm qua, ông trưởng đoàn Việt Nam
tuyên bố rất hùng hồn, cuối năm nay Quốc hội Việt Nam sẽ
phê chuẩn hiệp ước đó. Nhưng điều đáng chú ý là, người
ta từ chối ký nghị định thư đi kèm với Công ước ấy
(Đây là trường hợp Việt Nam bác bỏ khuyến nghị 31 của
Tunisia « <em>Tăng cường khuôn khổ pháp lý và thể chế bằng
cách phê chuẩn Công ước Chống Tra tấn và Nghị định thư
tùy chọn kèm theo </em>… », trong khi đó lại chấp nhận
khuyến nghị 21 của Burkina Faso về « <em>Phê chuẩn Công ước
về Quyền của Người Khuyết tật, Công ước Chống Tra
tấn</em>... » - ndr).
Vì nếu theo nghị định thư này, Việt Nam phải sẵn sàng
chấp nhận những phán xét của các tổ chức (quốc tế) về
việc vi phạm Công ước đó. Tôi giả sử một người nào ở
trong tù, bị tra tấn, người ấy khiếu nại lên các cơ quan
quốc tế theo thỏa ước đó, thì đều vô hiệu cả. Vì
người ta không chấp nhận. Hay nói cách khác, việc ký như thế
có vẻ như để thể hiện là: <em>chúng tôi có vẻ cũng tôn
trọng nhân quyền thôi, nhưng thực bụng thì chúng tôi không ký
những cam kết đằng sau</em>. Và như thế, thì thực sự là vô
hiệu.
Nói tóm lại, tôi quay lại với 227 kiến nghị của các nước,
được coi như là một cây nhân quyền sum suê đấy, có 182 lá
và cành con, còn các cành lớn và thân cây – tức 45 khuyến
nghị đấy, đều bị bác bỏ cả. Cái cây nhân quyền mà cành
và thân cây chính mà không có, thì nó cũng héo thôi.
<strong>RFI xin cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn Quang A</strong>.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140622/trong-thanh-cam-ket-upr-viet-nam-tu-choi-nhieu-khuyen-nghi-nhan-quyen-co-ban),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét