Hơn một tuần nay giới hay theo dõi tin tức ở ngoài này (không
dùng từ hải ngoại nghe có vẻ 'diễn biễn' dễ chụp mũ),
khá ngạc nhiên thấy tên nữ nghệ sĩ Kim Chi đến Mỹ khi
được mời tham dự các buổi điều trần về tự do truyền
thông ở xứ sở của bà. Công bằng mà nói, các vị dân cử
Mỹ muốn hiểu tường tận việc này trong tinh thần khách quan
và trung thực thì phải hỏi các ông Huỳnh Ngọc Chênh, Ts Phạm
Chí Dũng, cô Phan Thanh Nghiên… , nhưng danh sách mời lại là
một nữ nghệ sĩ cộng sản 'chân chính', một khuôn mặt
chưa nổi về mặt truyền thông trong khi bề dày nghề ngiệp
lại chuyên về phim ảnh & kịch nghệ, còn công trạng thì quá
trình đã có những đóng góp đáng kể trong mười năm 'vượt
Trường Sơn đi đánh Mỹ'.
Nhưng không phải ngẫu nhiên khi một dân biểu Quân Cam, bà
Loretta Sanchez có sáng kiến đề nghị mời đích danh Kim Chi,
trong khi về nữ lưu dấn thân cho nhân quyền ở Việt nam hiện
nay không phải là hiếm. Cái chính theo nhiều người nghĩ là
nhân cách của bà, một người dám làm, dám chịu và khi nói ra
thì lại là những điều độc đáo, đánh thẳng vào đối
tượng cần phải nói, không quanh co, không nể sợ, vì vững tin
vào việc mình làm là cho nước cho dân chứ không phải để
đánh bóng cho tên tuổi của mình lúc đã về chiều.
Tôi và nhiều anh em, những người trạc tuổi bà và cũng có
thể nhiều lần đã giáp mặt nhau trên dải Trường Sơn đã
đọc lại nhiều lần bài phỏng vấn của Mặc Lâm được
đăng trên nhiều trang mạng. Tôi khen ML không hiểu do quan hệ
thế nào mà đã 'khai thác' khá thành công tâm tư tình cảm,
suy nghĩ trăn trở của một nữ nghệ sĩ bậc thầy, do tình cờ
của lịch sử lại dấn thân đi vào những ngõ ngách phức tạp
của phạm trù chính trị, những chuyện quốc kế dân sinh mà
trong thời điểm xã hội hiện nay dù thiện chí đến đâu cũng
dễ bị hiểu lầm, xuyên tạc, chưa kể những bất trắc cho
sinh mạng, gia đình và nghề nghiệp.
Tôi không biết nhiều về tên tuổi của bà, tất nhiên sau 75
trải qua hơn chục năm gỡ lịch, lại định cư ở xứ người,
nếu có nhớ thì Trà Giang cùng thế hệ bà vẫn là khuôn mặt
nổi bật, cùng người chồng và người yêu đầu của bà là
đạo diễn huyền thoại Hồng Sến. Mãi đến khi đọc lá thư
có liên quan đến ông thủ tướng đương nhiệm, tôi mới sửng
sốt sao lại có một nữ nghệ sĩ đẹp và được đào tạo
bài bản như vậy mà công chúng miền Nam ít biết đến tên. Là
người đã làm công tác văn nghệ nhiều năm dưới chế độ
cũ, tôi đã tiếp cận với nhiều nghệ sĩ tên tuổi, nhưng
nhìn hình và video Kim Chi lúc trẻ cho đến về già phải công
nhận nữ nghệ sĩ này…dày dạn với tháng năm.
Vừa đẹp (với nhan sắc trời cho, đôi khi cũng là tai họa như
một tờ báo công an có lần tán tụng), vừa mang tính cách
người Nam bộ, nghĩ sao nói vậy, vừa có phần ngây thơ khi
phát ngôn lý do 'không muốn thấy chữ ký của ai đó trong
phòng khách nhà mình' để trở thành Nghệ sĩ Nhân dân, thì
bảo sao không được cả triệu người ngưỡng mộ cả trong
lẫn ngoài nuớc. Thật sự nếu ai đó cũng biểu lộ kiểu này
thì chưa chắc đã gây ấn tượng, mà chỉ vì người ấy là
Kim Chi, một người luôn tự nhận là 'người cộng sản chân
chính' vẫn tự hào về quá trình đóng góp qua những năm
tháng khó khăn trên quê hương mình.
Quay lại chuyện của bà, với lợi thế vai nữ trong những
người được mời từ trong nước sang, người ta kỳ vọng bà
sẽ bày tỏ trung thực hiện tình dân chủ và truyền thông
quốc nội, mạnh dạn đưa những đề xuất xây dựng nhằm
cải thiện đường lối cởi trói cho truyền thông, góp phần
tích cực cho chuyến đi.
Cũng cần ghi nhận dù chưa có nhiều khinh nghiệm như các nhà
văn nhà báo, nhưng nhờ mối giao lưu rộng rãi và thân tình
với nhiều giới nhiều nguồn trong nước, nghệ sĩ Kim Chi thông
qua những bài viết và phát ngôn một năm trở lại đây,
người ta thấy những suy nghĩ và trăn trở của bà cũng rất
sâu sắc, vừa không thách thức với nhà cầm quyền nhưng cũng
đủ để những người có trách nhiệm không thể làm ngơ và
coi nhẹ tiếng nói của bà mà nhiều khi ở tuổi này mới xuất
thần và tỏa sáng.
Cũng là điều may mắn (hơn một số nhà bất đồng chính kiến
cùng thời không được xuất cảnh), bà Kim Chi đã tới được
Mỹ và đối với dư luận trong ngoài nước đương kim thủ
tuớng cũng có chút credit về điểm này sau khi đã thả tiến
sĩ họ Cù là một trong hai 'công dân' dám đả động trực
tiếp đến cá nhân ông với tư cách người đứng đầu hành
pháp.
Đỗ Xuân Tê
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20140426/do-xuan-te-nghe-si-kim-chi-ba-la-ai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét