Đêm qua, tôi nói chuyện với một cô bạn. Cô bày tỏ nỗi lo
lắng, sợ hãi của mình trước những phát ngôn từ một
người bạn chung của hai chúng tôi.
Ở nơi tôi đang sống đây, hàng ngàn năm rồi, có một thứ
thời trang không bao giờ thay đổi. Thứ thời trang ấy được
mỗi người mang vào trong suy nghĩ, cách tư duy và hành động;
thiếu nó thì trở thành kẻ dị hợm. Thứ thời trang ấy tạm
gọi là sự sợ hãi chính trị.
Ông nội tôi thời còn sống, cụ hay kể về những ngày sau
Cách mạng tháng Tám, năm 1945. Cuộc cách mạng mà ngày nay
được khẳng định rằng đã thay đổi màu da của các ông
chủ. Những kẻ đầy tớ thực sự như ông nội tôi (và sau
này là tôi), thời ấy chỉ mới gần 20 tuổi, nhưng cũng đã
hiểu biết về những thay đổi thời cuộc. Ông tôi kể rằng,
đã quen cái thói nô lệ, một ông cụ già ngày ấy gặp một
anh lính Việt Minh trẻ xách súng đi trên đường làng ở vùng
giải phóng, cũng chắp tay đứng ở bên đường, xá dài và
chào rất lớn: "Dạ, con lạy cụ đội ạ".
Những câu chuyện ngày ấy khắc sâu vào tâm trí của tôi một
nỗi băn khoăn lớn. Ông bà nội tôi khi về già, đã cảm thấy
sợ hãi khi tôi vẽ râu quai nón lên chính tấm ảnh của tôi
trên cái thẻ học sinh. Ông bà căn dặn tôi: "Mày làm thế,
chúng nó nâng quan điểm lên rồi chúng nó xét vào phẩm chất
chính trị ấy chứ". Tôi phì cười, hỏi lại ông bà:
"Chúng nó là đứa nào thế ạ? Chúng nó là kẻ cai trị mình
hay kẻ thù của mình?". Tôi biết, trong tiềm thức, dân mình
vẫn quen gọi những kẻ không đứng cùng phía với họ là
"chúng nó".
Sự sợ hãi sống trong ông bà quá lâu, lâu đến mức nó thành
một thói quen, một phẩm chất muốn gìn giữ và truyền đạt
lại cho con cháu.
Tôi không quen mặc một chiếc áo phục tùng. Tôi đã cởi bỏ
sự sợ hãi ấy như từ bỏ một thứ thời trang, và có lẽ,
ngay khi đọc những dòng này tôi viết, có người sẽ xem tôi
là kẻ dị hợm khi không mặc cùng một loại áo giống như
họ. Những kháng thể chống lại nỗi sợ hãi trong mỗi người
được coi là những con virus, cần loại bỏ đi cho đầu óc
chính trị được sạch sẽ. Họ cũng không có cơ hội được
tìm hiểu xem thứ chính trị mà họ nhét vào đó là thực sự
"sạch sẽ" hay chỉ là rác rưởi.
Nhưng ở một nơi mà quyền lực chính trị lớn hơn quyền lực
luật pháp, nỗi sợ hãi ấy là có lý. Nỗi sợ hãi đẻ ra
một thứ quái thai là sự cam phận. Sự cam phận mù quáng cũng
như con ngựa bị bịt hai bên mắt, chỉ được nhìn về một
hướng, chẳng được ngó sang hai bên. Thậm chí, như vụ việc
của nhà báo Nguyễn Đắc Kiên, hay vừa rồi là vụ bản luận
văn bàn về thơ của nhóm Mở miệng, khi không thể dùng pháp
luật để xử lý, người ta có thể vịn vào thứ dư luận,
vào sự lệch lạc quan điểm chính trị để đuổi việc một
trí thức (1). Người ta có thể không cần biết đến luật
pháp, nhưng cần biết run sợ, cần biết coi những vấn đề
chính trị là nhạy cảm, là không được nhắc tới. Lo sợ là
phải, khi ở một nơi pháp luật có thể đảm bảo tự do ngôn
luận, nhưng không đảm bảo sự tự do sau ngôn luận.
Tôi đã rất băn khoăn khi được cảnh báo rằng: "Chính trị
là vấn đề nhạy cảm". Tại sao phải là nhạy cảm khi chính
tôi là người đóng thuế để trả tiền cho những người làm
chính trị ấy? Tại sao tôi không có quyền đặt câu hỏi cho
những thắc mắc, không có quyền được khen chê những người
mà chính tôi đã góp tiền vào để trả lương cho họ? Tại sao
tôi lại phải sợ họ, đây đâu còn phải là thời "quan chi
phụ mẫu"?
Không có bản Tuyên ngôn độc lập nào có thể mang lại sự
tự do khi bản thân thần dân không ý thức được sự tự do.
Sẽ không thể có thứ tự do, dân chủ nào khi bạn bước vào
đồn công an để xin giấy tạm trú, xin làm chứng minh nhân dân
không sự khép nép, run rẩy trước cửa công quyền; chấp nhận
nghe người ta chửi bới, quát tháo dù rằng bạn đang trả
lương cho họ.
Những tư tưởng chính trị của nhà cầm quyền tạo nên những
não trạng nô lệ, phục tùng. Tôi không cần chính trị, tôi
chỉ cần hiểu biết pháp luật để tìm kiếm tự do. Chính
trị xung đột, chính trị bất ổn, chính trị khủng hoảng
không phải là vấn đề của tôi. Tôi không liên quan nên không
phải sợ hãi nó. Kẻ nào vin vào chính trị để kìm hãm tự do
của tôi đều là kẻ ngu dốt và hèn nhát.
Nhưng tôi cũng chỉ nói đến đây thôi, ít nhiều cũng phải
tôn trọng thứ thời trang đã trở thành nếp sống ngàn năm
nay. Thời mạt này, có nhiều thứ quyền cơ bản của con
người được trình bày trong các bản Tuyên ngôn độc lập mà
mình phải tiết chế phát ngôn mới có thể giữ lại thứ
quyền ấy cho mình; trong những quyền ấy có quyền tự do,
quyền mưu cầu hạnh phúc và quyền được sống sau tiêm
chủng.
—————
(1) Bản luận văn được điểm 10 khoa học về thơ của nhóm
Mở Miệng khiến một trí thức mất việc:
http://phapluattp.vn/20130727094719507p0c1019/tu-mot-ban-luan-van.htm
Sinh Lão Tà
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130826/sinh-lao-ta-khong-co-ban-tuyen-ngon-doc-lap-nao-co-the-mang-lai-su-tu-do-khi-ban),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét