Bại Nhân - Thư gửi ngài Bộ Trưởng Bộ GTVT

Kính gửi Ngài Đinh La Thăng,

Ngài thực sự đã gây ấn tượng cho tôi khi ngay trong ngày
nhậm chức Ngài đã hùng hồn tuyên bố "Tư lệnh ra chiến
trường phải được toàn quyền quyết định chiến đấu,
tiến hay lùi, nếu chờ xin phép thủ trưởng ở nhà thì sẽ
lỡ cơ hội". Tôi ấn tượng vì tôi nghĩ rằng với một
tuyên bố như thế hẳn Ngài sẽ thuộc vào một trong hai loại
người: 1) hoặc là loại người thông minh tuyệt đỉnh với
sự tự tin cao độ rằng những quyết sách của mình sẽ mang
đến lợi ích và sự đồng thuận trong rộng rãi quần chúng
nhân dân hay 2) hoặc là loại người duy ý chí. Tôi kỳ vọng,
trông đợi và cuối cùng tôi đã dần cảm nhận được Ngài
thuộc loại người nào, ít nhất là cho đến lúc Ngài ra đề
xuất thu phí lưu hành của ô tô và xe máy.

Quyết định đầu tiên của Ngài kể từ ngày nhậm chức
khiến tôi ngờ ngợ là Ngài cấm cán bộ ngành giao thông vận
tải chơi golf vào ngày nghỉ cuối tuần. Lúc đầu tôi cứ nghĩ
người ta đưa tin nhầm là thay vì đáng ra phải là Ngài khuyến
cáo, động viên thì đưa nhầm thành "Cấm". Nhưng khi chính
mình đọc văn bản của Ngài với chữ CẤM thì tôi thực sự
thất vọng. Một quyết định vi hiến, thể hiện sự duy ý
chí! Pháp luật không yêu cầu cụ thể công dân chỉ được
phép làm những gì trong ngày nghỉ, ngày lễ cũng như không coi
golf là một môn thể thao phạm pháp thì làm sao Ngài lại có
thể ban hành một văn bản trên cả pháp luật để cấm cán
bộ của mình chơi golf được? Từ thất vọng này, tôi đã lờ
mờ hiểu ra tính cách muốn gây tiếng vang của Ngài khi tôi
nhớ lại rằng tôi có mấy người bạn vốn có bạn cùng lớp
hồi phổ thông và thuộc giới chức sắc ở Tập Đoàn Dầu
Khí tại thời điểm mà Ngài làm Chủ Tịch Hội Đồng Thành
Viên. Bạn tôi bảo rằng "tụi nó sống sướng lắm ông ạ,
hôm trước vào Sài Gòn nó rủ đi uống rượu, loại rượu vang
cỡ vài trăm ngàn tụi nó bảo uống không được, tụi nó toàn
gọi chai vài trăm đến cả ngàn đô cơ. Thể thao thì tụi nó
chơi golf thôi". Tôi cũng không thể không tin được vì trước
đó một người thân khác của tôi cũng gặp những người bạn
ở Tập Đoàn Dầu Khí đó mấy lần. Sau khi mời ăn uống thì
có lúc họ rủ hôm sau xuống Vũng Tàu đánh golf có lúc họ
lại rủ bay từ Sài Gòn lên Đà Lạt đánh golf. Chả lẽ lúc
Ngài ở Tập Đoàn Dầu Khí thì Ngài chưa thấy cần thiết
phải cấm chơi golf sao?

Kế tiếp là đến việc Ngài lại đề xuất đổi giờ làm
việc, học tập ở hai thành phố lớn. Ngài ra đề xuất mà
dường như chẳng tính đến việc mỗi người dân thành phố
ngoài bản thân mình ra còn phải lo cho con cái họ nữa. Giờ
học của con một đằng, giờ làm của bố mẹ một nẻo, vậy
là ngài không lường được viễn cảnh bố mẹ suốt ngày
phải lang thang ngoài đường. Trả lời với báo giới Ngài bảo
Ngài không duy ý chí với quyết định này, vậy tôi cũng chẳng
hiểu nổi nó không duy ý chí ở điểm nào. Thực tế, cái tính
duy ý chí và phong cách làm việc kiểu muốn đưa ý kiến cá
nhân áp dụng cho toàn xã hội của Ngài đã ảnh hưởng không
nhỏ đến thuộc cấp của Ngài. Còn nhớ cách đây mấy tháng
xảy ra vụ lái xe buýt bắt hành khách quỳ, lúc đó một quý
ngài khác của Bộ Giao Thông Vận Tải là Giám đốc sở Giao
Thông Công Chánh Hà Nội đòi tước giấy phép lái xe của
người lái xe vi phạm đó. Hỡi ôi, tôi tìm mỏi mắt trong
luật lệ Giao Thông Đường Bộ chả thấy có điều khoản xử
phạt tước giấy phép lái xe với lỗi vi phạm như thế! Phải
chăng, Ngài muốn tiên phong trong việc xây dựng một phong cách
xử sự trong xã hội bằng cách thay đổi từ dựa trên pháp
luật sang thành dựa trên chủ ý của người lãnh đạo hay sao?

Hãy quay lại với đề xuất thu phí lưu hành của xe ô tô và
gắn máy, dựa trên cơ sở mà Ngài cho rằng làm như thế mới
đảm bảo công bằng xã hội và có nguồn thu để xây dựng
cầu đường. Chúng ta hãy thử phân tích ở cả hai khía cạnh
này xem thử cơ sở lý luận của Ngài khoa học đến mức nào:

+ <span class="underlined-text">Đảm bảo công bằng xã hội</span>:
Bản thân tôi hiểu rằng khái niệm "công bằng" là người
làm ra nhiều của cải tiền bạc thì được hưởng nhiều,
người làm ít của cải tiền bạc thì được hưởng ít. Vậy
thì người làm ra ít tiền thì đi xe đạp, người làm ra nhiều
tiền hơn thì đi xe máy, người làm nhiều hơn nữa thì đi ô
tô và nhiều nhiều hơn nữa thì đi máy bay. Vậy nên việc
người ta bỏ tiền của người ta làm ra để mua sắm phương
tiện hợp với túi tiền của họ thì có điểm gì không công
bằng mà khiến Ngài cảm thấy cần phải bổ sung thêm cái phí
lưu hành để mà điều tiết sự công bằng? Hay là Ngài nghĩ
những khoản tiền mà họ dùng đó toàn là tiền "Lộc"
không phải có được từ mồ hôi nước mắt như một lớp
người nào đó quanh Ngài?

Hoặc giả ta hãy hiểu sự công bằng theo cách khác: người
chiếm nhiều diện tích giao thông phải đóng góp nhiều và
người chiếm ít diện tích giao thông đóng góp ít. Về điểm
này thì tôi nghĩ sự công bằng đã được thực hiện hơn quá
nhiều so với mong đợi của Ngài. Hãy xem nhé: người đi xe
đạp đóng góp cho nhà nước khoản gì nhỉ? May ra chỉ có
thuế VAT với giá trị tuyệt đối tính trên mỗi xe chả đáng
là bao. Thế còn người đi xe máy và đi ô tô? Thử tính mà xem,
thật là một con số khổng lồ so với đóng góp của người
đi xe đạp. Các khoản đó bao gồm: Thuế nhập khẩu đến vài
chục phần trăm tùy loại xe, thuế tiêu thụ đặc biệt cũng
vài chục phần trăm, thuế VAT tùy nơi mà từ 10-20%, lệ phí
trước bạ, lệ phí cấp biển. Con số vài chục phần trăm
tính trên giá trị tuyệt đối từ một ngàn cho đến vài ngàn
USD tính trên đầu mỗi chiếc xe máy và vài chục ngàn đến
vài trăm ngàn USD tính trên đầu mỗi chiếc ô tô. Thật là
lớn!!! Như vậy liệu chưa đủ công bằng sao? Đó là chưa kể
các khoản phí như cầu đường, thuế môi trường được bắt
đầu áp dụng từ đầu năm 2012. Tôi thực sự không hiểu còn
điểm nào là không công bằng nữa!

+ <span class="underlined-text">Tạo nguồn thu để xây dựng cầu
đường</span>: Tôi tự thắc mắc những khoản thuế và lệ phí
đã phân tích ở trên liệu chả có phần nào được dùng để
đưa vào cải thiện hệ thống giao thông hay sao? Việc sử dụng
bao nhiêu phần trong khoản này vào mục đích cải thiện hệ
thống giao thông là hoàn toàn mù mờ đối với người đóng
thuế. Vậy thì thử hỏi cho dù có đóng thêm cái khoản phí
lưu hành như Thánh ý của Ngài thì người đóng thuế có thể
tin tưởng được mấy phần vào mục đích sử dụng của nó?

Ngài mở miệng ra là bảo bên Mỹ họ áp dụng thu khoản này
lâu rồi, bên Singapore người ta thu khoản nọ từ bao nhiêu
thuở. Vậy sao chả thẩy Ngài đả động gì đến việc hệ
thống mạng lưới giao thông công cộng của người ta tốt
đến mức nào và thuận tiện đến mức nào? Tôi cũng đã
được may mắn du học ở nhiều nước trên thế giới và tôi
cũng thực sự muốn nước mình có được một mạng lưới giao
thông công cộng tốt bằng chỉ vài phần như họ, để tôi
đỡ phải sử dụng phương tiện cá nhân. Với thực trạng hệ
thống giao thông công cộng ở Việt Nam mà cho đến bây giờ
mới vẻn vẹn được một số lượng hạn chế xe buýt ở mức
chất lượng mà Ngài cũng buộc phải thú nhận là "bản thân
tôi cũng không thể đi nổi" thì thử hỏi rằng nếu không
sử dụng phương tiện cá nhân thì người dân phải đi bằng
cái gì? Hay trong thâm tâm Ngài muốn người dân nước Việt rèn
luyện thể lực bằng môn đi bộ suốt ngày để sau này phá
kỷ lục của môn thi đấu này ở đấu trường Olympic? Không
hiểu liệu với cái đà này thì sắp tới Ngài có đề xuất
thu thêm phí "quyền được mua ô tô xe máy" hoặc phí "mơ
đến việc sở hữu ô tô, xe máy" nữa hay không! Quả là lạm
thu đến mức không thể tưởng tượng được.

Có thể Ngài muốn thể hiện mình, có thể Ngài muốn theo
đuổi mục đích chính trị nên đã có những hành động quá
tham vọng. Xin thưa Ngài, đã biết bao nhiều bài phân tích và
chính bản thân Ngài cũng đã thừa nhận là giải quyết vấn
nạn tắc nghẽn giao thông phải là sự đồng bộ các biện
pháp và của nhiều cơ quan thì Ngài cứ cố làm một mình theo
hướng đẩy gánh nặng về phía người dân vốn đang cơ cực
mưu sinh trong thời buổi lạm phát cao, sản xuất kinh doanh đình
đốn như hiện tại thì liệu có hợp lý? Vấn đề giao thông
nói riêng và hạ tầng cơ sở của một đất nước nói chung
luôn cần phải đi trước một bước trong sự phát triển của
xã hội. Nhưng oái oăm thay, các bậc tiền bối lãnh đạo của
Ngài đã không làm được điều này. Bây giờ di sản cho Ngài
đã là một mớ bòng bong thì Ngài có cố gỡ rồi theo cách
Ngài đang làm chỉ càng làm cho nó thêm rối mà thôi. Ngài thử
xem Hàn Quốc người ta có hệ thống đường sá và phương
tiện công cộng tốt như thế mà họ cũng đã từng ân hận là
chưa chú ý đúng mức đến phát triển hạ tầng giao thông thì
những biện pháp của Ngài trong bối cảnh hiện tại liệu giúp
ích được gì? Vì vậy, thay vì cứ cấm và đùn gánh nặng cho
dân, sao Ngài không chú ý đến các biện pháp tổng thể mà bao
nhiêu người đã hiến kế nhỉ? Chẳng hạn như:

+ <span class="underlined-text">Quy hoạch đô thị</span>: Làm việc
với các cơ quan chức năng liên quan kiên quyết không cấp phép
xây dựng nhà cao tầng nếu hạ tầng giao thông ở khu vực đó
không đủ khả năng gánh tải (giá mà trước đây các bậc
tiền bối của Ngài đã lưu ý thì tình trạng giao thông ở các
đô thị lớn đâu đến mức tệ hại như bây giờ?)

+ <span class="underlined-text">Giải quyết quyết liệt tện nạn
lấn chiếm lòng lề đường</span>: Ngài thử đi một vòng xem
cái vấn nạn này nó nghiêm trọng đến mức nào? Đi đâu cũng
thấy hàng quán! Người bán hàng lấn chiếm, người mua hàng
dừng lại mua hàng hóa dịch vụ ở những nơi lấn chiếm đó
lại góp thêm phần lấn chiếm. Vậy lấy đâu chỗ cho giao
thông? Vấn đề này đúng ra thuộc về chính quyền địa
phương nhưng hỡi ôi Ngài biết rồi đó, cái thói quen thân,
cả nể, lại thêm điếu thuốc, chai rượu, phong bì hay "nộp
tô" là coi như chính quyền địa phương đã bị vô hiệu
đến mức mà tưởng như không còn có mặt nữa. Vậy, có lẽ
Ngài nên táo bạo đề nghị lấy lực lượng an ninh của địa
phương này để dẹp tệ nạn lấn chiếm lòng lề đường của
địa phương khác. Cứ liên tục, quyết liệt như thế chắc
cũng thừa ra khối chỗ cho luồng giao thông, góp phần cải
thiện giao thông.

+ <span class="underlined-text">Xây dựng các bãi đỗ xe</span>:
Biết bao nhiêu lòng lề được đã bị chiếm dụng cho việc
để xe? Mà cũng chấp nhận thôi vì người ta muốn gửi cũng
đâu có chỗ nào khác mà gửi? Các khu đô thị mới, các khu quy
hoạch mới cũng chỉ chăm chăm phân được nhiều lô, bán
được nhiều nền chứ ai chú ý đến việc đỗ xe đâu? Vậy
hay chăng là Ngài lưu ý nhiều đến vấn đề này?

+ <span class="underlined-text">Phối hợp làm việc với lực lượng
cảnh sát giao thông để luôn có cảnh sát túc trực ở những
điểm hay ùn tắc vào giờ cao điểm</span>: như Ngài biết đó,
ý thức giao thông của dân ta cũng kém lắm, một người cố
vượt đèn đỏ, hay một người cố len lách, nếu không lọt
là tắc đường xảy ra như chơi. Cần có cảnh sát giao thông
để xử lý nghiêm các trường hợp này.

+ <span class="underlined-text">Giáo dục</span>: phối hợp với Bộ
Giáo Dục, đưa chương trình dạy ý thức tham giao giao thông,
luật lệ giao thông đường bộ nhiều hơn và thường xuyên hơn
vào giảng đường, để nâng cao ý thức tham gia giao thông của
xã hội.

Tuy nhiên, trên đây cũng chỉ là những giải pháp trước mắt,
chứ để giải quyết cơ bản vấn đề ùn tắc giao thông thì
cần một quá trình lâu dài và tốn kém với những chủ trương
lớn như:

+ Giãn dân, giãn cơ quan hành chính nhà nước, nhà máy, trường
học ra các đô thị mới

+ Các khu đô thị mới phải được quy hoạch mạng lưới giao
thông tốt, mặt đường phải đủ rộng không chỉ cho lưu
thông bây giờ mà còn cho nhiều năm về sau nữa. Thật tiếc là
các khu đô thị mới bây giờ như Trung Hòa, Nhân Chính, Mỹ
Đình, Định Công, Linh Đàm…đã tương đối hoàn chỉnh mà
mặt cắt đường thật bé quá. Chắc có lẽ người làm quy
hoạch trước đây cũng chỉ nghĩ đến việc bán sao cho được
nhiều nhà mà thôi.

+ Và quan trọng nhất là hệ thống giao thông công cộng gồm xe
buýt, tàu điện ngầm, tàu điện, monorail…có chất lượng và
độ phủ đủ rộng. Nếu được như vậy thì thiết nghĩ rằng
lúc đó Ngài không hạn chế thì người dân cũng sẽ tự động
sử dụng nhiều hơn các phương tiện giao thông công cộng này.

Ngài sẽ hỏi tôi tiền đâu mà làm nhỉ? Dễ mà không dễ,
sẵn mà không sẵn Ngài ạ: thuế của dân đóng đó, viện trợ
của các nước khác đó, tiền vay của các tổ chức tài chính
đó. Nếu mà không bị mang đi đầu tư dẫn đến thất thoát
như Vinashin hay nhiều tập đoàn đầu tư ngoài ngành khác, hoặc
giả không bị tham nhũng Ngài nhỉ, thì có mà thoải mái đi
chứ! Vấn đề này thì Ngài vốn đang ở vị trí gần như
dưới một người, trên cả muôn người mà không giải quyết
được đúng là phải bắt dân đóng góp tiếp theo mà thôi.

Vài dòng tâm sự kính gửi đến Ngài, mong Ngài hiểu rõ nổi
khổ của người dân. Họ đã đóng quá nhiều loại thuế và
phí rồi, Ngài chớ có bắt họ đóng thêm nữa. Mà kể cả
Ngài có bắt thì họ cũng buộc phải đóng và cũng sẽ lại
dùng phương tiện cá nhân để ra đường thôi, chứ còn có
cách nào khác để đi làm mưu sinh đâu? Và như vậy là tắc
đường cũng vẫn là tắc đường mà thôi Ngài ạ!.

<em><strong>Tác giả gửi cho QC</strong></em>

(Bài vở gửi đăng QC là chủ kiến riêng của tác giả, không
hẳn là chủ kiến của QC)


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11181), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét