thật ra mình không rành tiếng Anh, thậm chí cái tựa này mình
viết thế mà cũng chẳng biết đọc thế nào cho đúng, chỉ
hiểu cái nghĩa của nó khi một người bạn tù giải thích cho.
Đêm nay không ngủ, đêm thứ mấy rồi, mình không nhớ. Hình
như là đêm thứ tư liên tiếp. Mỗi đêm một tâm trạng khác
nhau.
<strong>Forget me not</strong>
Dòng chữ này lần đầu mình nhìn thấy, trên cánh tay của một
người tù, trong một nhà tù. Đó chính là buồng 6b trại tạm
giam số 1 Hà Nội. Mình hỏi người bạn tù dòng chữ này có ý
nghĩa gì, anh ta bảo, tiếng Việt là <em>"xin đừng quên
tôi"</em>.
Người bạn ấy đã nhiều lần ra tù, rồi lại vào tù. Anh ấy
nói đời anh ấy <em>"tù là nhà, lệnh tha là nghỉ phép"</em>.
Mình là tự giác bên ngoài, hàng ngày mình chuyển quà cho các
phạm nhân trong dãy 6 - 8, anh ấy không có quà. Mình thường
bớt quà của các phạm nhân khác để cho anh ấy. Mình lấy
của những phạm nhân nào mà quà nhiều, mỗi thứ một ít.
Mỗi túi quà mình lấy chỉ một tẹo, nhưng nhiều túi cũng
đủ thành túi quà cho anh ta. Anh ta thuộc diện mà tù gọi là
"Xăng Pha My" mình không biết viết thế nào, những nghĩa của
nó là "không gia đình".
Có bao nhiêu bạn tù, và người không có quà rất nhiều. Mình
cho quà anh, chỉ vì anh kể câu chuyện anh xăm dòng chữ
<em>Forget me not</em>.
Anh ta có dáng trí thức, vì khéo tay hay táy máy nghịch ngợm
vẽ vời, một lần anh ta thấy tờ vé số mình mua trật một
số với giải ba. Số cuối cùng, tự nhiên anh ta nổi hứng thay
con số đó và lĩnh được tiền. Từ đó anh ta cứ mua cả tập
vé số, nếu thấy trật chỉ một vài con số nào đó, anh thay
thế bằng số khác. Rất khôn, anh chỉ chọn giải tư, giải
năm trở xuống cho ít khi bị để ý. Rồi đi đêm có ngày gặp
ma, một lần sửa ẩu quá, người ta phát hiện, bắt giữ và
anh vào tù.
Người yêu anh bỏ anh, gia đình anh vốn trí thức, gia giáo bỏ
mặc anh. Họ coi anh là nỗi nhục, một thằng lường gạt
chuyên nghiệp làm xấu mặt gia đình, cho mày chết. Lần đầu
trong tù, không người thăm nom, không số má giang hồ, anh
được làm chân lon ton hầu hạ các đại ca. Và các đại ca
lên lớp cho anh về thói bạc bẽo của lòng người, rồi họ
xăm cho anh dòng chữ đó trên tay. Nỗi uất hận theo anh từ
đó, cuộc đời này có ai coi anh là gì đâu, người thân,
người yêu còn chả thèm ngoảnh mặt, cái suy nghĩ tiêu cực
ấy đẩy anh dấn sâu vào cuộc đời của gã giang hồ lưu manh.
Ra tù anh làm vé xe giả, rồi cao cấp hơn là đăng ký xe giả,
sổ đỏ giả. Tù cứ thế liên miên, lần sau dài hơn lần
trước.
Bọn tù gọi anh là "đôi bàn tay vàng"
Đêm tôi ngồi viết thơ, dưới ánh đèn đỏ quạch của nhà
tù, khi các phạm nhân khác đã ngủ. Có giấy bút và ngồi làm
hí hoáy viết khi các bạn tù khác đang ngủ không phải là ai
cũng làm được. Các đại ca trong buồng, đầu gấu đều phải
trông chờ tôi "xe cộ" (nghĩa là đổi chác, mua bán) các thứ
khan hiếm như thuốc lào, lá, chất đốt...cho nên họ để tôi
tự do. Vì nếu không thoải mái, tôi xin đi sang buồng khác.
Bài thơ đầu tiên trong đời như thế này:
<em>Con sẽ về thôi Mẹ thương ơi
Dù cho cách trở một phương trời
Sa cơ, lỡ bước đời lao ngục
Trăm đắng phần con, vạn xót lòng người</em>
Forget me not từ chỗ nằm giơ cánh tay lên, đó là dấu hiện xin
phép được nhỏm dậy. Luật tù ngặt nghèo, đến giờ nằm
phải nằm hết, trừ các tay anh chị. Chúng sợ tù khác đâm
trộm chúng. Tay anh chị trực buồng thấy tôi thức nhờ tôi
canh hộ để hắn ngủ, tôi phất tay hiệu cho Forget me not
được nhỏm dậy, anh ta chỉ hướng vệ sinh, tôi gật đầu.
Vệ sinh xong anh đi về chỗ nằm, tôi thấy buồn vẫy tay anh
lại, lấy thuốc lào, giấy báo bảo anh vê làm điếu hút
chuyện trò. Anh nhìn câu thơ đầu tiên tôi viết, ngẫm nghĩ
lúc rồi nói:
<em>- Đúng là mình đi cay đắng một, người thân ở nhà cay
đắng gấp vạn lần. Nhưng có những người thân tốt, mình
mới thành người tốt được.</em>
Lúc đó anh mới kể vì sao anh xăm dòng chữ đó.
Sáng nay cùng Vinh Nguyen đến trại tam giam số 1 Hà Nội, tôi
lặng người ngắm nhìn nơi mà tôi đã từng ở đây khi chỗ
này vừa mới xây xong, gần 20 năm trôi qua rồi.
Từ đó đến nay, chị tôi, em tôi đã từng ở đây. Hôm nay
thì các bạn tôi cũng ở đây. Nơi đây chính là nơi tôi đã
phải trải qua trong những hoàn cảnh khác nhau, là người nhận
quà, là người gửi quà.
Người tù lần đầu tiên rất coi trọng tình cảm mà người
bên ngoài dành cho mình, nói gì thì nói, tù nào cũng mong mỏi
được nhận túi quà, được câu thăm hỏi chuyển qua bạn tù
hay ai đó. Họ sợ nhất mình bị lãng quên. Quên lãng người
khác trong lúc họ bị sa cơ là điều cực kỳ tệ hại, số
phận đã chém cho họ một nhát dao cho dù đó là sai trái của
tự họ, nhưng sự thờ ơ của người thân, bạn bè sẽ khiến
vết chém ấy thành vết thương vĩnh viễn không bao giờ lành
trong lòng họ.
Có một vài người bản lĩnh, họ hiểu và vượt qua. Nhưng đa
số không chế ngự được lòng mình.
Hôm nay tôi cũng chứng kiến được lòng người, đó là tình
cảm của những người đi biểu tình Trung Quốc, nhiều người
sốt sắng đêm ngày quan tâm đến các anh chị em trong tù. Cho
dù bên ngoài thậm chí họ còn chưa nói chuyện lần nào với
nhau, lúc gửi quà ở quận Hoàn Kiếm, tôi ngỡ ngàng khi thấy
người phụ nữ nào đó xếp hàng trước tôi đang đề nghị
gửi quà cho chị Minh Hằng và Bích Phượng. Hỏi ra mới biết
chị là mẹ của hai cháu bé cũng đi biểu tình, tôi nhìn chị
điếng người vì khâm phục. Nếu đã trải qua rồi, mới thực
sự biết khâm khục chị. Vì một người từ bé sống trong môi
trường không liên quan gì đến nhà tù, thường thì họ sợ
hãi, xa lánh, ngại ngùng. Nhất là tội danh liên quan đến
"chính trị" càng không ai muốn dây. Thế mà người phụ nữ
ấy đi gửi quà quyết liệt như người trong kia là ruột thịt
của mình.
Cho dù rất cố gắng, chúng tôi vẫn chưa gửi được tấm lòng
của mình đến với các anh chị em. Nhưng dù thế nào, tin chắc
rằng những người đã sát cánh với các anh chị em trong các
buổi tuần hành không bao giờ quên lãng anh chị em. Chúng ta
chỉ may mắn hơn họ là chúng ta chưa bị bắt như họ mà thôi,
giữa chúng ta và những người trong đó chả có gì khác biệt.
Quên họ tức chúng ta quên chính chúng ta.
Đêm nay nghĩ rất nhiều, ký ức và hiện tại, tư duy quá lộn
xộn. Chỉ mong đêm chóng qua để mai đến các nơi giam giữ xem
bạn mình thế nào.
Ai đó nói với mình, báo HNM [Hà Nội Mới], báo ANTD [AN Ninh
Thủ Đô] có đưa mấy công dân tốt phê phán về biểu tình
này nọ.
Tin chắc rằng lúc những công dân tốt đó có làm sao, sẽ chả
có được tình cảm như các bạn mình. Nghĩ thế là đủ.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9722), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét