<center><img
src="http://www.triethocduongpho.com/wp-content/themes/grido/themify/img.php?src=http://www.triethocduongpho.com/wp-content/uploads/2014/02/7801111020_4b6592e1fc_h-1024x768.jpg&w=670&h=&zc=1"
width="560" /></center>
Cách đây một tháng, tôi cãi nhau một trận rất to với T, một
người bạn của tôi. Tôi đã thề sẽ không bao giờ nhìn mặt
T nữa. Người bạn đó có vay tôi một số tiền từ năm ngoái.
Thành thực mà nói, nếu không gặp đôi chút rắc rối thì tôi
cũng đã không hỏi T để lấy lại tiền.
Nhưng tôi đang khó khăn và cần tiền. Khi tôi hỏi, T lại ậm
ừ là chưa có tiền và không thể trả cho tôi lúc này được.
Câu chuyện diễn biến tiếp theo thế nào hẳn bạn có thể
đoán được. Và kể từ sự việc đó, tôi cho rằng T là một
kẻ xảo trá, lợi dụng bạn bè và một kẻ <i>"không đáng
để chơi"</i>.
<h2>Phán xét của tôi về T sẽ không bao giờ thay đổi nếu
như không có một ngày…</h2> Đầu tuần trước, tôi nói
chuyện với một số người bạn khác, và trong câu chuyện có
người nhắc đến T. Người bạn này kể lại rằng bố mẹ T
làm ăn kinh doanh thất bại, vừa phá sản và đang nợ một
khoản tiền lớn. T phải gồng mình gánh khoản nợ đó và đang
rất suy sụp. Rồi mấy đứa bạn của tôi rủ nhau gom tiền cho
T mượn trong lúc khó khăn.
<i>"Giúp được chừng nào thì quý chừng đó" – </i>Một
người bạn của tôi nói.
Tôi lặng người đi và cảm thấy xấu hổ. Tôi đã không
biết điều này. Và trong cuộc nói chuyện với T, tôi đã tuôn
ra biết bao nhiêu lời lẽ khó nghe.
<h2>Những lời phán xét thiếu khách quan</h2>
<blockquote><b>"Những người vội vã phán xét dựa trên bề
ngoài hiếm khi thấy được bản chất sự v</b><strong>iệc."
<strong>—</strong> Robert Southey</strong>
</blockquote> Trong trường hợp trên, tôi đã vội vàng phán xét
và kết tội người bạn của mình. Đến bây giờ tôi vẫn
cảm thấy hối tiếc về điều đó. Và tôi không phải là
người duy nhất, chúng ta ai cũng có lần làm như vậy trong
đời mình, thậm chí đôi khi chúng ta đưa ra những phán xét
rất kỳ cục, khôi hài và đầy cảm tính.
Chúng ta thấy một quan chức đi xe biển số xanh vào một nhà
hàng và chúng ta kết luận rằng ông ta dùng tiền công đi tiêu
xài hoang phí. Chúng ta thấy một người đến lớp muộn và
vội vàng kết luận rằng cô ta thật vô kỷ luật. Chúng ta
thấy một trò chơi do người Việt Nam viết đang nổi như cồn,
sau đó có một vài bài báo không rõ nguồn gốc, một vài dòng
giật tin là chúng ta thi nhau "ném đá" bằng những lời kết
tội, phán xét thiếu căn cứ và đầy cay nghiệt. Còn rất
nhiều ví dụ khác nữa…
Tôi xin phép được dùng từ <i>"chúng ta"</i> trong bài viết
này vì có lẽ ai cũng đã từng một lần phán xét ai đó trong
một hoàn cảnh nào đó. Còn nếu bạn là người chưa từng
phán xét tiêu cực về người khác thì thành thật xin lỗi
bạn, tôi đã phán xét sai về bạn!
<h2><b>Thật ra, khi phán xét người khác, chính ta mới là
người thiệt thòi nhất
</b></h2> <blockquote><b>"Anh càng phán xét nhiều thì anh càng yêu
ít." <strong>—</strong> Balzac</b>
</blockquote> <i>- "Nó mà giỏi gì, chẳng qua là gặp may, chẳng
qua thân với sếp, chẳng qua có nhiều tiền nên mới có được
vị trí đó thôi."</i>
<i>- "Việc đó cũng dễ thôi mà, tôi mà làm còn tốt gấp
trăm ngàn lần ấy chứ."</i>
<i>- "Con bé đó tệ thật, có việc cỏn con cũng làm không
xong."</i>
<i>- "Ông ta vừa mua được chiếc xe đẹp vậy chắc lại có
phi vụ gì mờ ám rồi."</i>
Khi phán xét ai đó, chúng ta đã tự gieo vào đầu mình những
ý nghĩ tiêu cực, thù hằn và bực bội. Điều này sẽ ảnh
hưởng đến cảm xúc của chính chúng ta. Làm sao có thể vui
vẻ, hạnh phúc, bình an được khi trong đầu toàn những ý nghĩ
tiêu cực như vậy?
Những cảm xúc này lại dẫn đến hành động. Chúng ta đối
xử với người khác như cách chúng ta nghĩ về họ. Và nếu ta
đối xử với họ như vậy, luôn <i>săm soi </i>để tìm ra lỗi
của họ rồi phán xét thì tất nhiên họ sẽ phải đề phòng.
Ta sẽ chẳng có mối quan hệ tốt đẹp và chân thành nào nếu
cứ tiếp tục như vậy.
Ngoài ra, khi phán xét người khác, chúng ta đã tự khép cánh
cửa để học hỏi lại, tự nhốt mình trong căn phòng bảo
thủ u tối và chật hẹp. Căn phòng đã nhỏ, tối và thiếu
không gian, ánh sáng đó lại tràn ngập những phán xét. Điều
này cũng đồng nghĩa rằng ta đã đi ngược lại con đường
làm cho bản thân mình tốt đẹp hơn.
<h2><b>Đừng dùng một hành động để phán xét một con người
</b></h2> <blockquote><b>"Bất cứ ai cho mình quyền phán xét thế
nào là sự thật và tri thức đều trở thành hề đối với
Chúa trời. " <strong>— </strong>Albert Einstein</b>
</blockquote> Hãy để tôi cho bạn một ví dụ.
Bạn có biết đến một số kỳ thi tiếng Anh quốc tế như
IELTS, TOEFL hay TOEIC? Nếu có, bạn hẳn biết rằng sau khi bạn
tham gia và đạt được kết quả nào đó, kết quả đó chỉ
có giá trị trong vòng hai năm. Vậy điều này có nghĩa là gì?
Kết quả này chỉ đánh giá <i><b>khả năng tiếng Anh của bạn
tại thời điểm hiện tại </b></i>chứ không phải là <i><b>cả
cuộc đời. </b></i>Bạn đạt kết quả thấp không có nghĩa là
bạn không có khả năng học tốt tiếng Anh và suốt đời này
dù bạn có cố gắng thế nào thì bạn cũng chỉ mãi là người
dốt tiếng Anh mà thôi.
Cuộc sống của chúng ta cũng vậy, không ai có thể nói trước
bất kỳ điều gì. Hôm nay chúng ta giàu, ngày mai chưa thể
biết được thế nào. Hôm nay chúng ta có địa vị, danh tiếng,
được mọi người tôn sùng nhưng ngày mai mọi chuyện đều có
thể xảy ra, chúng ta có thể mất hết. Ngược lại, có những
người phạm tội, nhưng sau đó nhận ra sai lầm và hoàn lương,
luôn cố gắng sống tốt nhất có thể thì chẳng lẽ chúng ta
cứ phán xét người đó như một phạm nhân? Những người
nghèo khó chẳng lẽ không thể giàu lên?
Chúng ta còn sống có nghĩa là chưa có ai đi hết cuộc đời
này để có thể nói trước bất cứ điều gì. Mọi việc và
kể cả bản thân chúng ta sẽ thay đổi theo thời gian, theo
những biến cố trong đời. Và chúng ta cũng không phải là
người trong cuộc để biết hết những điều mà người khác
trải qua trong cuộc đời của họ. Vậy nên hãy nhìn mọi
việc, mọi người bằng con mắt bao dung và đừng vội phán xét
ai cả.
Đến Thượng đế cũng đợi đến lúc một người chết rồi
mới phán xét thì cớ sao chúng ta lại làm như vậy?
<strong> Đỗ Tiến Minh</strong>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20140212/goc-nhin-gioi-tre-do-tien-minh-neu-ban-van-con-song-thi-dung-phan-xet-nguoi-khac),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét