<strong >Bài liên quan:</strong>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5572">Cuốn sách về một
điệp viên không hoàn hảo</a></address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5666">Những chỗ bị
kiểm duyệt sửa đổi và cắt bỏ trong bản dịch cuốn
"Điệp viên Z21. Kẻ thù tuyệt vời của nước Mỹ" của
Thomas A. Bass</a></address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5723">Bản dịch trọn
vẹn: Thomas A. Bass – Điệp viên yêu chúng ta. Chiến tranh Việt
Nam và trò chơi nguy hiểm của Phạm Xuân Ẩn</a></address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5746">Trao đổi lại với
ông Thomas A. Bass về phần biên tập ban đầu cuốn sách của
ông mà tôi tham gia</a> </address>
<address><em><a href="http://www.procontra.asia/?p=5765">Thomas A. Bass –
Phản hồi độc giả nhân lần xuất bản tại Berlin
</a></em></address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5813">Thomas A. Bass –
Rừng Sát: hiện tượng kiểm duyệt tại Việt Nam (Bản dịch
mới – Kỳ 1)</a> </address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5828">Thomas A. Bass –
Rừng Sát: hiện tượng kiểm duyệt tại Việt Nam (Bản dịch
mới – Kỳ 2)</a></address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5739">Nhà báo và nhà
kiểm duyệt (1)</a> </address>
<address><a href="http://www.procontra.asia/?p=5796">Nhà báo và nhà
kiểm duyệt (2)</a></address>
<strong>In doubt we publish</strong>
Một nhà báo nghiêm túc có được phép khai thác hay dẫn
nguồn, chẳng hạn, từ <a
href="https://www.youtube.com/watch?v=KIvRljAaNgg">đoạn băng ghi cuộc
điện đàm "Fuck the EU"</a> giữa bà Trợ lí Ngoại trưởng
Hoa Kỳ Victoria Nuland và Đại sứ nước này tại Ukraine Geoffrey
Pyatt, hay <a href="https://www.youtube.com/watch?v=Cvf4aeRLu0E">đoạn
băng ghi cuộc điện thoại "dọn sạch tiền trong nhà" giữa
cha con Erdoğan</a>, thời còn là Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ, hay <a
href="https://www.youtube.com/watch?v=3u5fimfBltQ">đoạn băng ghi âm</a>
ông Chủ tịch Tập đoàn Đại Dương Hà Văn Thắm cùng đàn em
dọn dẹp hậu trường đi đêm giữa giới mafia tài phiệt và
thượng đỉnh quyền lực chính trị? Theo quan niệm báo chí
truyền thống, câu trả lời là không. Đó là những tư liệu
chưa được kiểm chứng và bất hợp pháp. Luật pháp của hầu
hết mọi quốc gia đều nghiêm cấm việc bí mật đặt máy nghe
trộm rồi đem công bố. Song theo Wikileaks, câu trả lời sẽ là:
<em>In doubt we publish</em>.
Đúng 10 năm trước, cùng tòa soạn <em>talawas</em> tôi đứng
trước một quyết định: Có nên đăng tập tài liệu mang tên
"<a
href="http://www.talawas.org/talaDB/suche.php?res=3214&rb=0102">Gặp
Tố Hữu tại biệt thự 76 Phan Đình Phùng</a>" của nhà báo
Nhật Hoa Khanh không. Lí do để không đăng ít nhất cũng nhiều
bằng lí do để đăng. Tác giả hoàn toàn im lặng trước những
<a href="http://ca.cand.com.vn/vi-VN/xahoi/2008/2/50458.cand">cáo buộc là
giả mạo, xuyên tạc, bịa đặt, vu khốn</a>g, từ chính vợ
ông Tố Hữu, trên báo chí chính thống. Việc thẩm định độ
xác thực của tài liệu nằm ngoài khả năng của chúng tôi,
song có hai điểm quan trọng ủng hộ cho việc công bố: thứ
nhất, tác giả có thật, được biết đến ở Việt Nam dưới
bút danh này; thứ hai, Tố Hữu là một nhân vật mà công luận
quan tâm. Quyền được biết của công luận, đã giành được
và được dành vị trí ưu tiên.
Nhưng <em>the public´s right to know</em> là một khái niệm co giãn.
Nó đã nhiều lần bỏ rơi các nhà báo chân chính và chống
lưng cho báo chí giật gân lá cải. Ngay ở các nước có đủ
các định chế chính trị, luật pháp và văn hóa, cộng thêm
một truyền thống báo chí tự do lâu đời và một trình độ
dân trí tương đối cao, người ta vẫn không dễ dàng xác
định quyền được biết của công luận chấm dứt và quyền
riêng tư bất khả xâm phạm bắt đầu từ ranh giới nào.
Khi nước Mỹ rúng động về vụ cô thực tập sinh có mái tóc
bồng, tôi – lúc đó mới sống 5 năm ở phương Tây – đã đi
từ ngạc nhiên này đến sững sờ khác. Người Mỹ dường như
không có việc gì đáng làm hơn là bình luận hàng tháng trời
về <em>oral sex</em> có phải là <em>sex</em>. Báo chí truyền thông
Hoa Kỳ dường như không thấy một đề tài nào quan trọng hơn
điếu xì-gà, chiếc váy xanh vấy tinh dịch và <em>blow job</em>
trong Oval Office. Rồi khi ông Bill Clinton đứng ra <a
href="http://edition.cnn.com/ALLPOLITICS/1998/08/17/speech/transcript.html">trước
ống kính truyền hình</a> từ Map Room trong Nhà trắng ngày
17/8/1998 vừa xin lỗi vừa tự vệ, vừa mếu máo vừa hùng
hồn: <em>Even presidents have private lives</em>, Tổng thống cũng có
quyền có đời tư không liên quan gì đến ai, tôi đồng ý ngay,
chỉ tiếc là cái gu ái tình của người đàn ông bảnh bao và
giàu quyền lực nhất thế giới này có vẻ xích về hướng ăn
tạp hơn ăn tinh.
<div class="boxleft200"><img
src="http://www.procontra.asia/wp-content/uploads/2014/11/Obama-v%C3%A0-v%E1%BB%A3.-%E1%BA%A2nh-Relationship-Lessons.jpg"
/><div class="textholder"></div></div>Tôi đến từ một xứ sở, nơi
một nhúm nhân vật đứng đầu quốc gia ra những chính sách
để một bộ máy công quyền với tay vào tận giấc mơ và
những thứ khác trong giường ngủ của dân chúng, nhưng chính
họ thì tồn tại cách li khỏi công luận. Báo chí Việt Nam
thoải mái đăng hình Obama khiêu vũ với vợ, cầm tay vợ, ôm
vợ, hôn vợ, đút thức ăn cho vợ; người Việt biết rõ đệ
nhất phu nhân Hoa Kỳ mặc váy của nhà thiết kế nào vào dịp
nào, hai đệ nhất khuyển trong Nhà trắng tên là gì, lai lịch
ra sao; hai đệ nhất tiểu thư học trường nào, đóng bao nhiêu
học phí. Người Việt cũng được thông tin kha khá về gia tộc
họ Kim, thậm chí biết cả vụ Kim con phải điều trị mắt cá
chân vì thích đi giày đế cao. Nhưng không biết gì về các nhà
lãnh đạo quốc gia của chính mình. Kim con cao 175 cm so với Kim
cha 160, Putin 170, Sarkozy 165, Đặng Tiểu Bình 152, Tập Cận Bình
180 và Omaba 185 cm. Nhưng đố ai biết chiều cao của các nhà
lãnh đạo Việt Nam, kể cả Hồ Chí Minh. Tôi thật sự muốn
biết Bộ Chính trị phải dùng chung một loại thuốc nhộm tóc
hay được tùy ý lựa chọn trên thị trường tự do. Trừ ông
Nguyễn Phú Trọng bạc minh bạch và ông Nguyễn Thiện Nhân bạc
do dự, tóc tất cả các vị đã trên lục tuần ấy đều
đồng bộ đen nhánh. Tóc đen, cà vạt đỏ có phải là điều
kiện bắt buộc để làm chính trị tại Việt Nam không? <div
class="boxleft200"><img
src="http://www.procontra.asia/wp-content/uploads/2014/11/TT-Nguy%E1%BB%85n-T%E1%BA%A5n-D%C5%A9ng-v%C3%A0-phu-nh%C3%A2n-ti%E1%BA%BFp-TT-L%C3%BD-Hi%E1%BB%83n-Long-v%C3%A0-phu-nh%C3%A2n.jpg"
/><div class="textholder"></div></div>Hay phu nhân của Thủ tướng đã
sắm chiếc áo dài ren màu tím rùng rợn khi tiếp vợ chồng
Thủ tướng Singapore ở chợ nào? Phu nhân của Tổng Bí thư đã
đứng bao lâu trước gương để chọn cho mình bộ áo dài
tuyết nhung loang lổ hoa văn đáng kinh hãi, bên ngoài khoác thêm
chiếc áo vét cán bộ màu be, khi tiếp vợ chồng Chủ tịch
Lào? Thế hệ màu be là thảm họa toàn cầu, thành tích riêng
của các mệnh phụ Việt Nam là kết hợp nó với xì-tai áo dài
sặc sỡ quệt sát đất. <div class="boxleft200"><img
src="http://www.procontra.asia/wp-content/uploads/2014/11/TBT-Nguy%E1%BB%85n-Ph%C3%BA-Tr%E1%BB%8Dng-v%C3%A0-phu-nh%C3%A2n-ti%E1%BA%BFp-Ch%E1%BB%A7-t%E1%BB%8Bch-L%C3%A0o-v%C3%A0-phu-nh%C3%A2n.jpg"
/><div class="textholder"></div></div>Song tôi e rằng đó cũng là
những bí mật quốc gia, hoặc khu vực riêng tư cấm nhà báo
xâm phạm. Cho nên, sống thêm 15 năm nữa ở phương Tây, khi bà
nhà báo Valérie Trierweiler, cựu đệ nhất tình nhân nước Pháp,
tung ra cuốn sách về Tổng thống bê bối François Hollande, tuy
ghét trò kể tội người tình xưa và rất không ưa chuyện đem
đồ lót ra phơi ở quảng trường, tôi vẫn thấy hành động
của bà hơn hẳn truyền thống ngậm miệng làm thinh của các
Đệ nhất Phu nhân khác của nước Pháp, bà Pompidou, bà
d'Estaing và đặc biệt bà Mitterrand, để các đấng ông chồng
trăng hoa của họ có vợ lớn, vợ bé, con chung, con riêng, thậm
chí bằng tiền dân đóng thuế. Ở Việt Nam, chỉ một bài báo
hé lộ rằng Hồ Chủ tịch từng có vợ người Hoa chứ chưa
cần mở một cánh cửa phòng the nào đã khiến Tổng biên tập
một tờ báo lớn mất chức.
Quyền được biết của công luận thắt lại đến tối thiểu
trong định nghĩa bóp nghẹt của một nền độc tài chính trị
và phình ra đến tối đa trong định nghĩa vụ lợi của một
nền độc tài thương mại giải trí. Ở một xã hội chưa ra
khỏi nền độc tài kể trước đã sắp bước vào nền độc
tài kể sau như Việt Nam, định nghĩa nào đủ hiệu lực cho
một hiện thực vừa thả cửa bùng phát vừa giam hãm o bế,
vừa vô chính phủ vừa chuyên chế, vừa hỗn loạn vừa định
hướng gắt gao? Báo chí hồn nhiên trưng ảnh chụp hàng loạt
chứng minh thư và giấy tờ tùy thân của người dân để giật
tít về những cái tên "độc" ở Việt Nam. Báo chí vô tư
trình ra các bệnh án cá nhân, kể cả của người đang điều
trị về tâm thần, trước bàn dân thiên hạ. Những bé gái bị
xâm phạm tình dục xuất hiện với đầy đủ họ tên, địa
chỉ, thậm chí kèm cả ảnh trên mặt báo. Cáo trạng được
đăng trước khi xét xử. Nghi can bị công luận chỉ mặt gọi
tên trước khi tòa truy tố. Sao lớn sao nhỏ bày mông đùi như
xếp cỗ. Đời những phụ nữ bán dâm bị mở tanh bành. Hàng
vạn khách hàng bị một công ti với <em>slogan</em> "Giá trị
thực cho niềm tin bền vững" gài phần mềm nghe trộm. Chính
quyền yêu cầu dân khai cả số điện thoại và địa chỉ email
vào phiếu lí lịch. Và ít nhất 500 triệu tài khoản Facebook
của 90 triệu người Việt trở thành chốn riêng tư công khai
khổng lồ, nơi họ, cộng đồng FB tự nguyện thi đua tích cực
nhất thế giới, hăng hái triển lãm mình và nhân tiện trưng
luôn cả anh hàng xóm, như thể ngày tận thế là ngày FB
<em>down</em>. Nếu <em>internet</em> truyền được cả mùi, tôi tin
rằng anh hùng FB đầu tiên chia sẻ cái mùi vô cùng độc đáo
của mình với cộng đồng mạng mênh mông sẽ đến từ Việt
Nam. Song ở chính đất nước ấy, việc báo chí truyền thông
điều tra nghi án gian lận tuổi của một cầu thủ nổi tiếng
lại bị coi là xâm phạm bí mật đời tư. Ở chính đất
nước ấy, ly hôn thì xử công khai còn chính trị xử kín, và
sức khỏe của giới lãnh đạo là bí mật quốc gia. Đầu năm
1984, dân chúng Liên Xô tuyệt không biết gì, nhưng người phụ
trách văn phòng của tờ <em>Washington Post</em> tại Moskva, nhà
báo Dusko Doder, thì <a
href="http://books.google.de/books?id=ogYAAAAAMBAJ&pg=PA57&lpg=PA57&dq=dusko+doder+andropov&source=bl&ots=ATpt47cGyl&sig=-nHgi1oc5rx4rO6xw71dqEPi2lU&hl=de&sa=X&ei=K11zVPu4NsrXPaX3gXA&ved=0CDIQ6AEwAg#v=onepage&q=dusko%20doder%20andropov&f=false">đưa
trúng tin Tổng Bí thư Yuri Andropov vừa qua đời</a> ngày 9/2,
trước cả thông báo chính thức từ chính quyền Xô-viết.
Khẳng định của ông dựa vào một số dấu hiệu, chẳng hạn
trụ sở Bộ Quốc phòng Liên Xô sáng đèn suốt đêm, và một
chương trình nhạc <em>jazz</em> trong đài phát thanh bỗng được
thay bằng nhạc cổ điển. Khi Brezhnev mất hai năm trước, đài
Liên Xô cũng đổi chương trình nhạc, từ đại chúng sang cổ
điển. 25 năm sau kỉ nguyên Xô-viết, công luận Việt Nam trở
tay không kịp với tin ông Phạm Quý Ngọ đột ngột từ trần,
còn bệnh tình của ông Nguyễn Bá Thanh là cả một kì án.
Vì thế tôi hiểu sự phân vân, ngay trong giới truyền thông và
xuất bản Việt Nam, rằng <a
href="http://www.procontra.asia/?p=5828">bài phóng sự của Thomas A.
Bass</a> có thể xâm phạm quyền riêng tư của những nhân vật
được đề cập. Tôi không băn khoăn như vậy. Các nội dung
được ông nhà báo Mỹ tường thuật thuần túy tập trung vào
công việc giữa ông và những người liên quan trong quá trình
xuất bản cuốn sách của ông. Song chủ đề khó khăn này
thường vượt quá thẩm quyền bình luận của các cá nhân
đứng ngoài. Phán quyết cuối cùng nên thuộc về tòa án, nếu
người ta được sống trong một hệ thống tư pháp ít nhiều
đáng tin cậy. Để lấy một ví dụ: <a
href="http://www.spickmich.de/"><em>Spickmich</em></a>, một trang mạng
chấm điểm giáo viên ở Đức ra đời mấy năm trước, với
gần một triệu học trò là thành viên tham gia đánh giá thày
cô giáo. Đó quả là một ý tưởng đặc biệt. Thày và trò
bỗng đổi vai. Kết quả được đăng công khai: tên giáo viên,
dạy môn gì, ở trường nào, được học trò cho mấy điểm,
căn cứ trên một số tiêu chí như năng lực chuyên môn, nhiệt
tình giảng dạy, tư cách trên bục giảng, thái độ ứng xử
với học trò, sự công bằng khi chấm bài, và cả phong cách
thời trang. Đầu tiên là một cô giáo bị điểm quá xấu đâm
đơn kiện, rồi kéo theo hàng loạt thày cô khác, với sự ủng
hộ đáng kể trong dư luận xã hội, nhiều người đòi cấm
hẳn trang này. Họ cho rằng những thông tin cá nhân và quyền
riêng tư của các giáo viên bị xâm phạm nghiêm trọng. Song từ
Tòa Tiểu bang đến Tòa Thượng thẩm Tiểu bang, rồi Tòa
Thượng thẩm Liên bang và cuối cùng là Tòa Bảo hiến Liên
bang, tất cả các cấp thẩm quyền của hệ thống tòa án ở
Đức đều bác bỏ đơn kiện của các thày cô. Tòa phán, giáo
viên phải chấp nhận việc học trò có thể đánh giá mình
không như mình mong đợi. Dù học trò chấm sai, thậm chí không
loại trừ cả những động cơ cá nhân, nhưng quyền nhận
định về giáo viên của học trò – rốt cuộc đó là quyền
tự do chính kiến – được đặt cao hơn quyền bảo vệ thông
tin của các thày cô, vả lại những thông tin ấy không thực
sự là riêng tư vì chúng gắn với công việc. Đã đánh giá
một giáo viên thì không thể không nêu đích danh tên, trường,
bộ môn dạy, và chấm điểm cho từng mục, kể cả nhận
định rằng cô giáo ăn mặc tẻ nhạt hay <em>sexy</em>.
Một nghi vấn khác cũng được đặt ra trong vụ "Rừng Sát"
là <em>breach of confidence</em>. Tác giả <a
href="http://www.procontra.asia/?p=5765">đã có lời trần tình</a>,
thậm chí còn cho biết đã gửi bài cho những người liên quan
xem lại từ vài tuần trước khi công bố. Gây dựng hay phản
bội lòng tin, rốt cuộc chỉ chính những người trong cuộc tự
biết. Đôi khi sự thỏa thuận chỉ ở trong một ánh mắt, trong
một lời ngập ngừng, trong một cái cười nửa môi, những
điều không có hiệu lực gì trước luật pháp vô tình. Song
ngay cả khi sự bội tín của nhà báo là không thể chối cãi
thì phán quyết từ cả dư luận lẫn những định chế luật
pháp cuối cùng vẫn cần dựa trên sự cân nhắc: lợi ích chung
của xã hội trong mỗi trường hợp cụ thể có đủ lớn để
biện minh cho thiệt hại riêng của cá nhân liên quan hay không.
Không có công thức pha sẵn nào cho mọi trường hợp.
Nhà báo Heribert Schwan vốn được tuyển làm <em>ghostwriter</em>,
người viết thuê cho cựu Thủ tướng Đức Helmut Kohl. (Viết
thuê ở phương Tây rất phổ biến. John F. Kennedy khi còn là
Thống đốc Massachusetts thậm chí còn đoạt giải Pulitzer cho
<em>Profiles in Courage</em>, cuốn sách do trợ lí Ted Sorensen của
ông viết. Cuốn <em>It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach
Us</em> của Hillary Clinton khi đang là Đệ nhất Phu nhân do bà
Barbara Feinman, một giáo sư báo chí viết. Bài được <a
href="http://soha.vn/quoc-te/noi-dung-bai-dien-van-lich-su-cua-tong-thong-nga-putin-p1-2014031822143154.htm">báo
chí Việt Nam coi là "diễn văn lịch sử" của Putin</a> tháng
Ba năm nay, đón chào Krym trở về nước mẹ Nga, do Vladislav
Surkov, cố vấn riêng của Putin chấp bút.) Sau ba tập hồi kí
và cả một cuốn nhật kí, tổng cộng 3000 trang đứng tên nhà
chính khách, ông bị sa thải vì xung đột gay gắt với người
vợ mới của nhà chính khách, người muốn chăm sóc một hình
ảnh hoàn hảo về Helmut Kohl cho hậu thế. Nhưng ông còn bản
sao 630 tiếng đồng hồ trong 200 cuốn băng ghi 105 cuộc trò
chuyện với Helmut Kohl, và đầu tháng Mười năm nay, ông xuất
bản cuốn <em>Di sản: Biên bản Helmut Kohl</em>, đứng tên mình,
khắc họa một chân dung chính khách không lấy gì làm đáng
mến; moi ra những rác rưởi đằng sau bốn nhiệm kì 16 năm
quyền lực của ông cựu Thủ tướng; tiết lộ những lời
mạt sát của ông này về nhiều nhân vật chính trị ở cả
Đức và trên đấu trường quốc tế. Tất cả trên cơ sở
những lời thổ lộ trong chỗ tin cậy, không che đậy, thành
thực đến tối đa của ông cựu Thủ tướng với
<em>ghostwriter</em> của mình. Ông nhà báo đã bội tín, không có
gì phải bàn thêm. Song có điên mới không xuất bản một cuốn
sách như thế, cả các đồng nghiệp đang bịt mũi trước đạo
đức nhà báo bốc mùi hôi rình của ông cũng phải đồng ý
như thế. Đó là một tác phẩm chứa đầy tư liệu vô giá về
một chương quyết định trong lịch sử nước Đức, gồm cả
giai đoạn Bức tường Berlin sụp đổ và hai nước Đức thống
nhất. Vụ kiện tụng diễn ra rầm rộ. Theo phán quyết của
tòa, từ lần tái bản tiếp theo tác giả phải loại bỏ chính
xác 115 câu trích dẫn nguyên văn lời ông cựu Thủ tướng vì
liên quan đến bản quyền, còn 200.000 cuốn đang phát hành thì
được giữ nguyên. Tôi phải phục là tòa xử giỏi. Các bên
liên quan đều có thua, có thắng. Thắng triệt để là bên
đứng ngoài: lợi ích của công luận.
Người thường xuyên đi quá tất cả các ranh giới được coi
là đạo đức nghề nghiệp thông thường, từ xâm phạm bí
mật đời tư, giả mạo nhân thân, cải trang hình dạng, đặt
băng bí mật đến phản bội lòng tin nổi tiếng nhất trong
làng báo Đức là Günter Wallraff. Tên ông đã được chuyển
thành khái niệm <em>wallraffing</em> để biểu thị trường phái
báo chí <em>undercover</em> mà ông là đại diện tiêu biểu. Ông
từng giả mạo tên tuổi, vào làm biên tập viên ba tháng trong
tòa soạn báo <em>Bild</em>, tờ lá cải có số lượng phát hành
ở thời điểm ấy khoảng 5 triệu bản hàng ngày. Sau đó ông
viết một cuốn sách phanh phui những cung cách thông tin thiếu
lương thiện của tờ <em>Bild</em>. Tất cả những nỗ lực của
tờ báo giàu thế lực này không ngăn cản được cuốn sách.
Nó thành công vang dội. Trong những lần tái bản tiếp theo,
một số đoạn dẫn nguyên văn lời các biên tập viên tòa
soạn báo <em>Bild</em> bị bôi đen, nhưng từ năm 2009 đã xuất
hiện trọn vẹn trên Wikileaks. <em>In doubt we publish</em>, mượn
từ nguyên tắc căn bản trong các nền luật pháp tiên tiến,
<em>In dubio pro reo</em>. Trong trường hợp sự bất hợp pháp của
văn bản còn chưa được chứng minh đầy đủ, còn tồn tại
hoài nghi, thì công bố.
<em>(Còn tiếp 1 kì)</em>
<strong>© 2014 pro&contra</strong>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141127/pham-thi-hoai-nha-bao-va-nha-kiem-duyet-3),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét