<div class="boxleft200"><img
src="http://www.thesaigontimes.vn/Uploads/Articles/122872/6657a_born_200.jpg"
/><div class="textholder"></div></div><strong>Đâu là giới hạn của
báo chí trong việc đi tìm sự thật về năm sinh của cầu thủ
bóng đá Công Phượng?</strong>
Làng báo chí thể thao đang xôn xao về vụ có thể cầu thủ
Công Phượng của đội tuyển U19 khai man tuổi. Cụ thể, có
vài chứng cứ được nêu ra cho rằng anh này 21 tuổi (sinh năm
1993) chứ không phải 19 tuổi (sinh 1995) như trong hồ sơ sổ
sách đăng ký vào U19.
Chuyện Công Phượng 19 tuổi hay 21 tuổi, nếu muốn xác định
sự thật, thì phải chờ cơ quan có chức năng và chuyên môn
trong điều tra hộ khẩu, hộ tịch và lý lịch vào cuộc. Song,
nhìn rộng trên mặt báo, có thể thấy báo chí đang thái quá
trong việc thay những cơ quan chức năng, nhân danh sứ mệnh
"đi tìm sự thật" để giành quyền "làm bàn" vụ này.
Chương trình Chuyển động 24 giờ của VTV đưa một êkíp phóng
viên đổ bộ xuống huyện Đô Lương - Nghệ An, nơi gia đình
Công Phượng đang sinh sống. Các nhà báo của VTV vào nhà cha
mẹ Công Phượng để hỏi giấy tờ hộ khẩu, khai sinh, đến
trường tiểu học yêu cầu sao lục học bạ cầu thủ này, tìm
và yêu cầu cung cấp học bạ của những người bạn học chung
với cầu thủ này và thậm chí, gặp gia đình của bạn học
cũ để lấy ý kiến; rồi cuối cùng là lục sổ sách đăng ký
hộ khẩu ở công an địa phương... để xác minh một điều:
Công Phượng khai man tuổi.
Trong lời kết của "phóng sự điều tra" trên, một biên
tập viên dẫn chương trình thể thao của Chuyển động 24 giờ
tự "gói lại" vụ việc: "Công Phượng, ngay trong lúc này
nếu em ngồi trước màn hình ti vi, thì tôi muốn nói với em
rằng, đây là giây phút có thể giải thoát cho em khỏi sự
mập mờ. Hãy lên tiếng. Chúng tôi rất hiểu tình yêu bóng đá
của em, sự nỗ lực của em để vượt lên tất cả để cống
hiến. Và chúng tôi cũng yêu em vì những điều đó. Nhưng chúng
tôi là những nhà báo, chúng tôi buộc phải tìm ra sự thật.
Chúng tôi là những người đưa tin và không bao giờ phán xét.
(...) Nhưng những gì chúng tôi đã làm là những việc chúng tôi
phải làm và quá trình đi tìm sự thật của chúng tôi là không
bao giờ có lỗi cả".
Bản tin điều tra trên gây ra cuộc tranh luận gay gắt trên
cộng đồng mạng, và ngay giữa các nhà báo. Vấn đề mà dư
luận đặt ra, đó là trong sự việc này, với sứ mệnh
"buộc phải tìm ra sự thật", VTV sẽ đi xa đến đâu khi mà
với việc đi về địa phương, xưng danh nhà báo để tiếp
cận thường dân, hạch hỏi lý lịch, hộ tịch, học bạ xem ra
dễ hơn nhiều so với việc tìm ra ngọn nguồn những khuất
tất nằm ở chỗ khác có quyền lực hơn (giả định chuyện
khai man tuổi Công Phượng không phải do gia đình mà là do
những "người lớn", theo cách nói của nhà báo Huy Thọ của
tờ Tuổi Trẻ, cũng trong một phỏng vấn trên VTV)?! Đến bao
giờ thì báo chí mới coi những cầu thủ bóng đá là những cá
nhân trưởng thành, có thể tự chịu trách nhiệm trước công
chúng và pháp luật để có thể ứng xử một cách khách quan
và chừng mực thay vì lên giọng dạy dỗ công khai như với
một đứa trẻ?
Câu hỏi quan trọng hơn từ vụ việc trên: đâu là giới hạn
nghề nghiệp trong "đi tìm sự thật" của nhà báo? Trước
khi xác lập giới hạn nghề nghiệp trong câu hỏi trên, có thể
thấy một sự thật rất khó chấp nhận khác: ở Việt Nam
thời gian qua, nhiều tờ báo, nhà báo đã lạm quyền, đi quá
mục tiêu nghề nghiệp của mình, thậm chí là vi phạm luật
pháp khi công khai thông tin riêng tư của công dân. Xuất hiện
khá phổ biến hiện tượng báo chí hồ hởi làm án, hoặc thay
quan tòa, gán tội danh cho người khác trong những vụ nghi án mà
cơ quan chức năng đang điều tra, cơ quan pháp luật còn chưa
xét xử và luận tội. Chuyện báo chí xưng danh "đi tìm sự
thật" theo kiểu trấn áp tinh thần người khác để có thông
tin câu khách đang được dư luận phán xét. Trong khi đó, bao
nhiêu bất công, tiêu cực bức xúc trong xã hội đang diễn ra,
lại hiếm thấy ai dấn thân, hăng hái xông pha "đi tìm sự
thật" cho dân chúng nhờ.
Không nên đi bảo vệ hay khuyến khích sự gian dối trong thể
thao lẫn trong đời sống. Nhưng sự thật là sự thật nào, khi
mà một sự việc nhỏ, chỉ cần cơ quan chức năng vào cuộc
là có thể xử lý dễ dàng thế mà lại dành riêng một thời
lượng lớn để gọi là điều tra và rao giảng đạo đức,
trong khi có vô số vụ việc bức xúc liên quan đến những vấn
đề lớn về quốc kế dân sinh lại bị lờ đi.
Sự thật là sự thật nào?
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141123/nguyen-vinh-di-tim-su-that-va-gioi-han-nghe-nghiep),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét