<blockquote><strong>Lời người dịch:</strong> "Nghiên cứu tự do"
– tên gọi một môn học khuyến khích tư duy độc lập được
đề xuất cách đây 14 năm và trở thành bắt buộc cách đây 5
năm tại các trường trung học ở Hồng Kông liệu có phải là
một phần nguyên nhân của những cuộc biểu tình sôi động
gần đây tại thành phố năng động này? Những cuộc biểu
tình đã cho toàn thế giới thấy một thế hệ trẻ Hồng Kông
không bỏ mặc, không lãnh đạm, không thờ ơ, mà ngược lại,
quan tâm, nhiệt huyết và đầy tinh thần trách nhiệm trước
một vấn đề hệ trọng của tương lai: Dân Chủ.</blockquote>
<strong>Các nhà lập pháp vừa nhắm tới một môn học gây tranh
cãi ở các trường trung học như thể là căn nguyên của các
cuộc biểu tình gần đây.</strong>
<div class="boxright320"><img
src="https://scontent-a-ams.xx.fbcdn.net/hphotos-xpa1/v/t1.0-9/10430427_828748297166588_6754528285494430092_n.jpg?oh=d9625d6bd2ef40cde3456d892f91d4c9&oe=54E09A5B"
/><div class="textholder">Giáo trình môn học "nghiên cứu tự
do".</div></div>
Cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ của Hồng Kông đã không
thể thực hiện được nếu không có sự tham gia sâu sắc của
hàng ngàn học sinh, sinh viên, những người đã thể hiện
quyết tâm đi ngược lại quan điểm thịnh hành một thời của
thành phố là thờ ơ với chính trị – và nhắc nhở giới tinh
hoa chính trị ở đó tìm kiếm lời giải thích. Các cuộc biểu
tình bắt đầu vào ngày 22 tháng 9 với một cuộc bãi khóa do
học sinh, sinh viên lãnh đạo, và học sinh, sinh viên đã tạo ra
xương sống của các biểu tình ngồi, làm tê liệt nhiều bộ
phận của trung tâm tài chính châu Á trong hơn bảy tuần. Nhưng
chính phủ tự nó có thể đã vô tình gieo những hạt giống
của các cuộc biểu tình từ nhiều năm trước. Trong việc tìm
kiếm câu trả lời, một số thành viên của phe ủng hộ Bắc
Kinh của Hồng Kông đã chộp lấy một chương trình trung học
được gọi là "nghiên cứu tự do".
Vào tháng 9 năm 2009, chính phủ bắt buộc nghiên cứu tự do ở
các trường trung học như một phần của cải cách giáo dục.
Môn học bao gồm sáu mô-đun: phát triển cá nhân và quan hệ
giữa các cá nhân, Hồng Kông đương đại, Trung Quốc hiện
đại, toàn cầu hóa, công nghệ năng lượng và môi trường, và
y tế công cộng. Hồng Kông đương đại đã trở thành mô-đun
gây tranh cãi nhất trong tất cả, vì nó đề cập đến các
chủ đề như tham gia chính trị và nguyên tắc của pháp luật.
Là một phần của chương trình học, học sinh được yêu cầu
phải hoàn thành một dự án cá nhân, trong đó có nghiên cứu
chuyên sâu và làm báo cáo từ 1.500 đến 4.000 từ. Tại thời
điểm cải cách, học vẹt đã thành tiêu chuẩn trong hệ thống
trường học của Hồng Kông, và nghiên cứu tự do đã được
giới thiệu để nuôi dưỡng kỹ năng tư duy phê phán và nâng
cao nhận thức của học sinh về các vấn đề ảnh hưởng
đến Hồng Kông, Trung Quốc và thế giới.
Trong khi không có dòng sáng nào kết nối những cải cách
chương trình giảng dạy với các cuộc biểu tình, nhiều
người được xem là có cảm tình với Bắc Kinh cho rằng nghiên
cứu tự do là bất lợi. "Các kết nối có thể" giữa các
cuộc biểu tình và môn học "nằm trong thực tế rằng có rất
nhiều giáo viên trung học ủng hộ" các cuộc biểu tình,
Priscilla Leung Mei-fun, một giáo sư luật và nghị sĩ, nói với
Foreign Policy. "Rất nhiều nhóm chính trị, bao gồm [lãnh đạo
các cuộc biểu tình] Benny Tai, đã phát biểu tại các trường
trung học để thúc đẩy Phong trào Chiếm Trung tâm", một trong
các thuật ngữ được sử dụng để chỉ các cuộc biểu tình.
Mặc dù bà nói thêm rằng "đồng ý cho học sinh thảo luận về
chính trị", nhưng học sinh không thể "hiểu hoàn toàn các lý
thuyết chính trị khó nhằn và biến chúng thành hành động".
Một nhà lập pháp, Regina Ip, cho biết bà đã thảo luận về
nghiên cứu tự do với ủy ban phát triển của chương trình
giảng dạy và thấy nó thiết sót. Ip nói với FP, "Chủ tịch
[của ủy ban], một học giả, nói rằng có quá nhiều suy đi
tính lại xoay quanh các vấn đề hiện tại."
Ngay cả Fanny Law, cựu thư ký thường trực của Văn phòng Giáo
dục Hồng Kông, người đã tán thành thực hiện nghiên cứu
tự do như môn học bắt buộc trong nhiệm kỳ của mình từ 2002
đến 2006, đã có những phát biểu chống lại nó. Trong một
cuộc phỏng vấn với đài phát thanh truyền hình Hồng Kông RTHK
[Radio Television Hong Kong], Law than thở rằng nghiên cứu tự do,
môn học được thiết kế để khuyến khích tư duy độc lập,
đã xa rời mục đích ban đầu của nó và thay vào đó là tập
trung vào chính trị.
Chính quyền Hồng Kông đã chấp nhận đề xuất nghiên cứu
tự do trở lại vào năm 2000, trước khi có những lo ngại ngày
càng tăng, mà nay đã lên đến đỉnh điểm, về việc Bắc Kinh
ngày càng can thiệp sâu vào công việc nội bộ của Hồng Kông.
Dự luật chống lật đổ, được đề xuất vào năm 2003, đã
bị hoãn lại sau khi hàng ngàn người dân thành phố phản đối
những gì họ cho là tấn công vào quyền tự do cơ bản của
mình. Trong một cuộc thăm dò vào tháng 10 năm 2000 được tiến
hành bởi Đại học Chương trình Công luận Hồng Kông, 32.1%
số người được hỏi nói rằng họ không tin tưởng Bắc Kinh;
trong cuộc thăm dò mới nhất vào tháng 9 năm 2014, 52% số
người được hỏi đã cho cùng câu trả lời.
Chính quyền Hồng Kông có thể đang chuẩn bị để tăng cường
kiểm soát nghiên cứu tự do. Văn phòng Giáo dục của Hồng
Kông đã đưa ra một loạt các đề xuất thay đổi chương
trình giảng dạy, trong đó giảm bớt chương trình thảo luận
chính trị địa phương, tăng cường tập trung vào điều chỉnh
Luật Cơ bản của Hồng Kông và các khái niệm về "một quốc
gia" – Bắc Kinh chắc chắn sẽ hoan nghênh cả hai đề xuất
này – và đưa nghiên cứu tự do thành môn học tự chọn. Trong
một thông cáo báo chí ngày 26 tháng 10, văn phòng cho rằng quá
trình cải cách đã bắt đầu vào tháng 4, và dứt khoát chối
bỏ bất kỳ mối liên hệ nào giữa các đề xuất và các
cuộc biểu tình. Thông cáo viết, "Đáng để chỉ ra rằng các
hoạt động xem xét [về các đề xuất] không liên quan riêng
biệt đến sự cố 'Chiếm Trung tâm' gần đây và không phải
là kết quả của bất kỳ chỉ thị nào từ bất kỳ quan chức
chính phủ cấp cao nào. Chúng tôi hy vọng rằng tất cả các khu
vực nên tránh đưa các vấn đề chính trị vào phát triển
chương trình học." Vào tối ngày 10 tháng 10, Leung đã tổ chức
một cuộc họp không chính thức với các nhà lập pháp được
xem là ủng hộ Bắc Kinh, theo một báo cáo vào ngày 26 tháng 10
của báo Hồng Kông Ming Pao. Tại cuộc họp đó, các nhà lập
pháp đã đổ lỗi cho môn học nghiên cứu tự do về việc kích
động học sinh, sinh viên tham gia các cuộc biểu tình.
Nhưng người ủng hộ nghiên cứu tự do lại cho rằng đã có
sự hiểu lầm hệ trọng về chủ đề này. "Có tổng cộng 6
mô-đun và 12 chủ đề, và chỉ có một chủ đề bao gồm chính
trị," Jacob Hui Shing-yan, chủ tịch của Hiệp hội Giáo viên
Nghiên cứu Tự do Hồng Kông, cho biết trong một cuộc phỏng
vấn với FP. "Bài kiểm tra của môn học này đòi hỏi học sinh
giữ một cái nhìn cân bằng." Tommy Cheung Sau-yin, chủ tịch của
Đại học Trung Quốc của Hội Học sinh Hồng Kông và là một
người tham gia cuộc biểu tình, tin rằng đối tượng của
nghiên cứu tự do chỉ là "một chất chuyển thể" trong sự
thức tỉnh chính trị của học sinh, sinh viên thành phố. Cheung
là một trong những học sinh đầu tiên làm bài kiểm tra nghiên
cứu tự do và cũng là một cựu thành viên của Scholarism, một
trong những nhóm học sinh trung học lãnh đạo các cuộc biểu
tình hiện nay. "Yếu tố chính là môi trường chính trị", Cheung
nói với FP. "Các quyết định [của chính phủ] ngày càng trở
nên vô lý, nên những người trẻ bắt đầu nghi ngờ" các
chính trị gia của họ hơn bao giờ hết.
<div class="boxcenter500"><img
src="https://scontent-a-ams.xx.fbcdn.net/hphotos-xap1/v/t1.0-9/1526459_828748327166585_5645614964286156317_n.jpg?oh=e36883626374a4808060ac104686ff64&oe=551BC7D3"
/><div class="textholder">Nhiều sinh viên đã xuống đường ủng
hộ nền dân chủ.</div></div>
Cải cách giáo dục ở Hồng Kông không xa lạ gì với các cuộc
tranh cãi, và đã dẫn đến các cuộc biểu tình sôi động
trước đây. Scholarism [tên gọi một nhóm hoạt động của học
sinh, sinh viên được sáng lập vào năm 2011] đã bắt đầu với
việc chống lại một đề xuất giáo dục do chính phủ tài
trợ. Trong năm 2010, chính phủ Hồng Kông đề xuất bổ sung các
môn học bắt buộc mới, "Đạo đức và Giáo dục Quốc gia"
đối với các trường tiểu học và trung học. Những người
ủng hộ tin rằng môn học này sẽ cho phép học sinh tìm hiểu
thêm về Trung Quốc đại lục và khiến học sinh thêm cảm
thấy thuộc về quê hương; biện pháp này cũng có thể dùng
để trung hòa sự nhấn mạnh vào tư duy độc lập mà nghiên
cứu tự do khuyến khích. Tuy nhiên, những người phản đối cho
rằng đề xuất này giống như "tẩy não" và một phong trào
phản đối được ủng hộ rộng rãi đã xuất hiện, được
lãnh đạo một phần bởi Scholarism mới được thành lập lúc
đó. Chính quyền thành phố đã gác lại chương trình Đạo
đức và Giáo dục Quốc gia sau khi người biểu tình chiếm trụ
sở chính phủ trong mười ngày.
Dù nghiên cứu tự do có trực tiếp đóng góp cho những gì mà
Wong, người lãnh đạo Scholarism, gọi là "thức tỉnh chính
trị" trong thế hệ của mình hay không, sự thay đổi trong tiến
trình chính trị của thanh thiếu niên thành phố là không thể
phủ nhận. "Nếu bạn nói với mọi người cách đây năm năm
rằng học sinh trung học sẽ tham gia vào chính trị, họ sẽ
không tin bạn," Wong nói với tờ New York Times vào tháng 7 năm
2014. "Đối với học sinh, sinh viên, những gì chúng tôi có là
sự kiên trì trong những nguyên tắc của chúng tôi và sự gan
góc trong những lý tưởng của chúng tôi. Nếu học sinh, sinh
viên không đứng ở tuyến đầu thì ai sẽ?"
Nguồn: <a
href="http://www.foreignpolicy.com/articles/2014/11/18/liberal_studies_hong_kong_protests_education_reform">Did
'Liberal Studies' Enable Hong Kong's Youth Awakening?</a>, Foreign Policy.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141123/grace-tsoi-phai-chang-nghien-cuu-tu-do-da-lam-gioi-tre-hong-kong-thuc-tinh),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét