Dương Đình Giao - Đại biểu cho ai?

<div class="boxleft300"><img
src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFnp83cjt7e8KB0uZCokEnI7wYE4y_1mjcq2-UNdR3r1sAZ6Qn3a-LFL1nZQA35wf6sxANoHySssMBodIg1YWNZYcCtx4k-6e6eZtRGkawTOm4bxLs8Ka1LuaRo7FbLpFUymPryk44lRfI/s1600/nghi+gat+2.jpg"
/><div class="textholder"></div></div>Nhìn những bức ảnh chụp các
đại biểu quốc hội đang ngon giấc giữa hội trường chẳng
ai không thấy buồn cười. Rồi lại còn được biết các đại
biểu đọc nguyên xi lời phát biểu soạn sẵn của người
khác, bấm nút cũng bằng ngón tay của người khác, và tha hồ
vắng mặt có lúc tới 20% thì quả là không thể chỉ buồn
cười được nữa.

Chắc cũng thấy cảnh ấy là khó coi, hôm nay thấy những
người có trách nhiệm đưa ra biện pháp sẽ tiến hành cấp
thẻ thông minh cho mỗi vị để tiện việc kiểm soát, hy vọng
những tấn hài kịch ấy sẽ giảm bớt, giữ cho cái cơ quan
quyền lực cao nhất ấy của nước ta đỡ phần nhem nhếch.
Biết được điều này thì không chỉ buồn cười mà thêm xót.
Xót tiền dân. Mỗi vị đã một máy tính xách tay (tất nhiên
là loại "xịn"), giờ lại thẻ thông minh, rồi còn những
thứ gì nữa, có giời mà biết! Không biết trong số 20 triệu
tiền nợ công mà mỗi con dân nước Việt đang phải gánh chịu
hiện nay có bao nhiêu trong đó để chi phí cho các đại biểu
từ phụ cấp hàng tháng đến tiền máy bay, ô tô đi lại, ăn
ở một năm hai kỳ và để vận hành cái cơ quan vẫn được
gọi là "dân cử" này?

Nhưng dù có cách nào cũng chẳng thể khiến bức tranh bớt
phần hài hước, khiến các vị có những hành xử đúng là
những đại biểu của dân. Bởi vì:

1. Nào các vị có đại biểu cho ai! 5 năm một lần, những
người có tên ứng cử đều do Mặt trận Tổ quốc hiệp
thương để lựa chọn chứ không phải do dân được giới
thiệu. Và thế nào thì được "hiệp thương" thì ai cũng
hiểu. Cũng đôi khi có những người muốn đem tài sức gánh
vác việc nước nhưng bằng cách này hay cách khác, rồi họ
cũng phải tự rút lui. Cái người dám mở miệng nói rằng
"Tôi chưa thấy nước nào tự ứng cử dễ như ở Việt Nam"
chắc là một sản phẩm thiểu năng trí tuệ do Tạo hóa lỡ
kế hoạch? Đã từ lâu, các vị đã được coi là những
người "đảng cử dân bầu".

Đến khi bầu cử, người dân có đi bầu thật, và năm nào, ở
bất cứ một đơn vị bầu cử nào dù ở những vùng "đèo
heo hút gió" hay giữa "biển khơi muôn trùng" cũng toàn là
gần 100% số cử tri đi bỏ phiếu cả. Nhưng "nói vậy mà
không phải vậy". Có thể gần 100% số phiếu đã bỏ vào
hòm, chứ số người không biết được bao nhiêu? Cảnh mỗi gia
đình cử một đại diện mang cả nắm thẻ cử tri đi bỏ
phiếu cho tất cả mọi thành viên, rồi nhờ hàng xóm đi bỏ
phiếu hộ, … không phải là hiện tượng hiếm thấy. Việc
bị các tổ trưởng dân phố đến tận nhà thúc giục không
chỉ một lần, rồi nỗi sợ phiền phức khi có việc cần tới
chính quyền sở tại khiến rất nhiều người đã không lạ gì
màn hài kịch bầu cử vẫn cứ phải tỏ ra nghiêm chỉnh thực
hiện nghĩa vụ càng sớm càng tốt. Không ít người đã phản
ứng bằng cách gạch chéo vào lá phiếu in tên người ứng cử
(để phủ nhận tất cả) hoặc cầm nguyên lá phiếu bỏ vào
thùng (để tự làm lá phiếu của mình trở nên không hợp
lệ). Rất nhiều người chẳng cần để thời gian tìm hiểu lý
lịch ứng cử viên (vì đã biết họ là những người như thế
nào, càng biết giá trị của lá phiếu ) nên gạch tên một
cách tùy tiện. Rồi khi kiểm phiếu, từng khu vực bầu cử có
thể chính xác, nhưng khi cộng kết quả từ nhiều nơi lại,
thật giả ra sao, thật là "u u minh minh".

Cho nên, các đại biểu chắc chắn rất ít người xứng đáng
được coi là "đại biểu của dân".

2. Đa số đại biểu quốc hội đều coi làm việc này là thực
hiện một nhiệm vụ do đảng giao (hầu hết các đại biểu
đều là đảng viên); số ít các đại biểu ngoài đảng cũng
thừa hiểu, nhờ đảng họ mới có thể ngồi ở đây mỗi năm
hai lần, được "ăn nằm trò chuyện" với các vị tai to
mặt lớn để gia tăng độ tin cậy với các bạn hàng, để
dễ bề thâm nhập vào các dự án trăm nghìn tỷ và chí ít
cũng là để vênh vang với họ hàng bè bạn, hàng xóm láng
giềng. Mà đã nhờ đảng thì phải làm đảng được hài lòng.
Vì "đảng cử dân bầu" nên có mặt hay vắng mặt, nói
"giăng" hay nói "cuội", bấm nút bằng cái ngón tay nào,
… thì mọi sự cũng đã an bài, đâu cần quan tâm vì tất cả
"đã có đảng lo"! Cho nên, không lạ gì khi tuyệt đại bộ
phận các ý kiến đều nhất trí với các báo cáo hoặc phát
biểu của những người đứng đầu.

3. Theo tôi biết, ở nhiều nước, người ở trong các cơ quan
hành pháp không tham gia vào các cơ quan lập pháp để đảm bảo
tính độc lập. Có như vậy, tiếng nói của quốc hội mới
đảm bảo vô tư và có hiệu lực. Nhưng quốc hội ở ta cũng
như nhiều cơ quan khác thường tuân theo nguyên tắc "vừa đá
bóng, vừa thổi còi" Cơ quan lập pháp nhưng có quá nhiều
người trong bộ máy hành pháp ở trung ương và địa phương
(để hạn chế việc "mất đoàn kết"). (Hội đồng nhân
dân các cấp cũng trong tình trạng tương tự nên đang được
xem xét có nên tồn tại hay chỉ "xót tiền dân"). Chưa kể
tính độc lập bị xâm hại (mà ai cũng biết), thời gian một
kỳ họp dài hàng tháng khiến công việc hành pháp bị trở
ngại. Một Bộ trưởng, một Chủ tịch tỉnh sao có thể vắng
mặt dài ngày như vậy nếu muốn guồng máy mình đứng đầu
không trì trệ. Tất nhiên họ phải vắng mặt ở nơi sự có
mặt chưa hẳn đã có ý nghĩa để trở về với những việc
cấp bách thực sự cần họ có mặt. Hơn nữa, những cuộc
họp hành, bàn thảo ở những nơi ấy mới có thể "ra vấn
đề" trong khi ngày hai buổi nói thì ít, nghe thì nhiều diễn
ra chán ngắt!

4. May là trong số đại biểu quốc hội cũng có dù rất ít
đại biểu ý thức được trách nhiệm với cử tri, thường
thẳng thắn nói những điều ích nước lợi dân, đi ngược
lại với lợi quyền của những nhóm lợi ích. Cho dù chắc các
vị thừa hiểu "trung ngôn nghịch nhĩ", những lời nói
thẳng ấy có thể khiến cái ghế đại biểu lung lay, nhưng cám
ơn các vị vì chính họ đã khiến những kỳ họp quốc hội
của ta còn đôi chút thu hút được sự chú ý của công luận.

Sao ta không nghĩ: ngủ, vắng mặt liên tiếp trong các phiên họp
chưa chắc đã là tỏ sự lười biếng, trễ nải trong thi hành
phận sự mà có thể cũng là một phản ứng trước việc bị
biến thành các "nghị gật" thời hiện đại của những
người chưa thật đủ dũng khí?

Nhưng dù là do nguyên nhân gì, những hiện tượng này cũng chỉ
có thể được chấm dứt một khi quốc hội của ta được
lựa chọn và vận hành theo cách thông thường của thế giới
văn minh.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141126/duong-dinh-giao-dai-bieu-cho-ai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!