Nguyễn Thị Từ Huy - Đối lập hay không đối lập?

<blockquote><strong>Dân Luận:</strong> Gọi những hoạt động chưa
hiệu quả của phong trào dân chủ là đối lập cuội thì hơi
nặng nề, bởi theo định nghĩa "đối lập cuội" mà tác giả
nêu ra ban đầu thì phải có yếu tố họ bị Đảng CSVN điều
khiển hoặc được lập ra bởi Đảng CSVN. Nếu đối lập bị
Đảng CSVN vô hiệu hóa thì không thuộc dạng này.

Tuy nhiên tác giả nói đúng. Đối lập ở VN cần tính đến
sự hiệu quả của các hoạt động của mình, thay vì đẻ ra
một loạt các kiến nghị mà chỉ dừng lại ở mức lấy chữ
ký rồi gửi đi.</blockquote>
Khi tiếp tục suy nghĩ về hiệu quả của phong trào dân chủ ở
Việt Nam, tôi bị dẫn dắt tới một vấn đề mà tôi cố
gắng trình bày ngắn gọn sau đây.

Các nhà nghiên cứu sử học khi xem xét trường hợp Liên Xô và
khối cộng sản Đông Âu đã có nhận xét rằng các chế độ
cộng sản rất giỏi tạo ra các đối lập cuội (fausse
opposition), tức là các tổ chức hoặc các đảng phái không
phải cộng sản nhưng hoàn toàn nằm trong sự điều khiển của
đảng cộng sản, hoặc do đảng cộng sản lập ra, điều này
nhằm tạo ra một tình trạng dân chủ giả.

Điều đáng buồn là những người nước ngoài nghiên cứu về
Việt Nam có thể nhìn một số hoạt động dân chủ hiện tại
ở Việt Nam như là những đối lập cuội. Tôi đã suy nghĩ về
vấn đề này và cố tìm cách lý giải tại sao họ lại có
thể nhìn nhận như vậy.

Và tôi đụng phải cái thực tế này: chính quyền biến các
đối lập thật thành các đối lập cuội bằng cách không
trừng phạt những người có các đòi hỏi mang tính chất đối
lập nhưng lại vô hiệu hóa các đòi hỏi của họ (dĩ nhiên
những người bị trừng phạt do các hoạt động đối lập
không nằm trong trường hợp này), do đó mà tạo nên tình
trạng : ai đòi cứ đòi, ai làm cứ làm, không cần nghe, không
cần đếm xỉa. Để cho đòi thoải mái, để cho phản đối
thoải mái, nhưng những đòi hỏi đó hoàn toàn bị phớt lờ,
bị vứt vào sọt rác.

Đó là tình trạng diễn ra những năm gần đây: nào là góp ý
cho hiến pháp, nào là kiến nghị dừng Boxit Tây Nguyên, nào là
yêu cầu đòi hiệu trưởng ĐHSPHN hủy bỏ quyết định vi
phạm pháp luật đối với Đỗ Thị Thoan, nào là kiến nghị
đòi thay đổi thể chế..., vô vàn các văn bản kiến nghị mà
nhà nước không bao giờ thèm trả lời, không bao giờ thèm
thực hiện. Bằng cách đó chính quyền cho phép tồn tại một
thứ trạng thái dân chủ giả. Khi cần, có thể nói với quốc
tế rằng : « Không, chúng tôi không bóp nghẹt tự do ngôn
luận, chúng tôi vẫn để cho người dân nói đấy chứ. Bằng
chứng là: a, b, c.... »

Nhưng bản chất của vấn đề là: chính quyền để cho người
dân nói, nhưng chỉ thực hiện những gì do chính mình quyết
định, không đếm xỉa đến ý kiến của người dân. Hãy xem
thực tế của tình trạng khai thác Boxit, hãy xem bản hiến pháp
2013 được thông qua còn tệ hơn cả bản dự thảo, hãy xem
việc Thông tư 15/2014/TT-BGDD đã khiến cho tình trạng tự do
học thuật trong đại học Việt Nam còn có thể bị vi phạm
trầm trọng hơn rất nhiều lần trước khi có vụ việc của
Đỗ Thị Thoan. V.v...



Ở đây phải nói rõ rằng, tôi không nghi ngờ mong muốn dân
chủ hóa của những người đang cố gắng cho phong trào dân
chủ. Đó là một mong muốn thực sự, ít nhất đó là điều
mà cá nhân tôi nhìn thấy. Nhưng mong muốn của họ bị vô
hiệu hóa, và vì thế họ bị đẩy vào tình thế đối lập mà
thành ra không đối lập. Nếu để tình trạng này kéo dài,
nếu để mình bị biến thành đối lập cuội, thì vô hình
chung (ngoài ý muốn) những người làm dân chủ có thể góp
phần củng cố sự dối trá của chính quyền.

Những người tiến hành các hoạt động dân chủ, nếu không ý
thức được rằng trên thực tế các hoạt động của mình đã
bị làm cho vô hiệu, sự đối lập của mình đã bị biến
thành đối lập cuội do tình trạng vô hiệu triền miên, thì
sẽ dễ dàng có cảm giác tự hài lòng, tự cho là mình đã làm
được việc nọ việc kia, nói được điều nọ điều kia...
Nhưng lại không biết rằng, trên thực tế họ có thể đang ở
vào tình trạng « đối lập cuội ». Vị thế đối lập cuội
hẳn còn đáng buồn hơn là vị thế trí thức cận thần.

Vậy muốn có hiệu quả thực sự, những người làm dân chủ
phải thoát khỏi tình thế đối lập cuội mà chính phủ đang
đẩy họ vào. Cũng có nghĩa là họ phải khắt khe với bản
thân mình hơn nữa, phải đòi hỏi cao hơn nữa đối với các
hoạt động của họ, và đặc biệt là phải hướng tới hiệu
quả của hoạt động. Đã đến lúc cần chấm dứt kiểu tư
duy: chỉ cần đưa ra một hoạt động cho có hoạt động, chứ
không cần nghĩ tới hiệu quả. Nếu xem xét kỹ, sẽ thấy lối
tư duy này chính là lối tư duy cộng sản chủ nghĩa kiểu Việt
Nam. Cũng chính lối tư duy này đã khiến cho thành tựu công
nghiệp hóa của Việt Nam sau hơn nửa thế kỷ chỉ là sản
xuất được mấy cái đinh ốc, đã khiến cho đầu tư vào giáo
dục của Việt Nam cao nhất khu vực (tính theo phần trăm GDP)
nhưng thành tựu của giáo dục Việt Nam lại thấp nhất trong
khu vực, v.v..., ai cũng có thể đưa ra hàng loạt dẫn chứng cho
điều này.

Làm sao phong trào dân chủ có thể thành công nếu các hoạt
động lại được dẫn dắt bởi chính lối tư duy của cái
đối tượng mà nó muốn chống lại?

Paris, 19/10/2014

Nguyễn Thị Từ Huy


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/node/29536), một số đường liên kết và
hình ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận
để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn
tường lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt
tường lửa tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc
ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét