Khổng Loan - Truyền thông mạng xã hội và báo chí (phần 3)

Một số lời khuyên của <a href="http://woodylewis.com/">Woody
Lewis</a> với những người làm báo như sau:</i>

*Khi đăng tải một status <i>nên</i> là 1 link kèm theo chi
tiết/nhận định của cá nhân <i>có thể</i> có ích cho người
đọc.

*Sử dụng ngôi thứ 3. Người đọc đang theo dõi sự kiện,
chứ không phải phóng viên. Tránh đưa ra ý kiến bình luận
của cá nhân.

*Tôn trọng văn phong báo chí của tòa soạn, đừng quên ngữ
pháp, dấu câu, nhớ rõ quy tắc 5W1H. Khi cần có thể có thông
tin nền, trích dẫn (phải có nguồn). Nếu đăng tải hình ảnh
thì cũng cần chú thích (5W1H); có thể dùng hashtags.

<center><a rel="gallery"
href="http://newmedia.vn/wp-content/uploads/2013/10/Go.jpg"><img
src="http://newmedia.vn/wp-content/uploads/2013/10/Go-1024x532.jpg"
width="560"></a></center>
<em><center>Trang chủ của Forbes trên Google+</center></em>

<strong>Tạo dựng /tham gia cộng đồng: </strong>Việc tham gia hay
tạo dựng một cộng đồng chuyên biệt, nhỏ đem lại nhiều
thuận lợi, giúp cho những người hoạt động trong ngành có
những thông tin họ quan tâm. Trên Facebook hiện nay có 2 nhóm báo
chí ở Việt Nam có số người tham gia tương đối đông, đều
để chế độ open (mở, ai tham gia cũng được và ai xem nội
dung cũng được) là <a
href="https://www.facebook.com/groups/72626214960/">Diễn đàn nghiệp
vụ báo chí Việt Nam vietnamjournalism.com</a> (3.277 thành viên,
tính tới ngày 16.10.2013) và <a
href="https://www.facebook.com/groups/nhabaotre/">Diễn đàn nhà báo
trẻ</a> (6.830 thành viên, hơn 5.000 thành viên đang đề nghị
được gia nhập). Các nhóm cộng đồng này cũng thực hiện
chức năng tự giám sát với chính bản thân mình, và các nhà
báo chịu sự giám sát của chính các đồng nghiệp.

Như admin Bút Lông của Diễn đàn nhà báo trẻ cho biết, thành
phần của nhóm chủ yếu gồm các phóng viên, BTV, lãnh đạo
các tờ báo, cán bộ quản lý báo chí và sinh viên báo chí.
Đây là nơi "cung cấp các đề tài cho các thành viên; chia sẻ
nghiệp vụ thu thập, xử lý, công bố thông tin và nhận các
phản hồi của độc giả; bàn các khía cạnh đạo đức của
nghề nghiệp, đo lường các hậu quả xã hội có thể xảy ra
từ cách tác nghiệp ẩu; tổ chức các dịch vụ, hoạt động
đào tạo, hội thảo về các vấn đề của nghề báo." Ông
nhận định việc sử dụng Facebook vừa là cơ hội cho những
nhà báo biết cách học hỏi, đúc rút kinh nghiệm và thách
thức cho những người thụ động, quan liêu. Nguồn tài nguyên
thông tin lớn trên Facebook đòi hỏi nhà báo phải có năng lực
tìm kiếm, phân tích, chắt lọc và sử dụng thông tin.

Ngoài việc tham gia vào các nhóm nghề nghiệp và thảo luận
về những vấn đề nghề nghiệp, khi các nhà báo tham gia vào
các nhóm khác trên mạng để tìm hiểu, thu thập thông tin, hay
vì sở thích của cá nhân, các chuyên gia cho rằng mỗi nhà báo
nên cẩn trọng để không đứng về phe nào, vì vị trí và vai
trò của họ luôn đòi hỏi họ có cái nhìn khách quan, độc
lập cao nhất có thể.

Tương lai của tin tức, như Dan Conover viết trong "<i>2020
vision: What's next for news</i>" (Tầm nhìn 2020: Tương lai của
tin tức) là, báo chí sẽ ngày càng chia nhỏ, phục vụ những
cộng đồng ngách và nhỏ hẹp. các tờ báo lớn, phục vụ số
đông sẽ ngày càng thu hẹp. Các nhà báo sẽ làm việc ngày
càng độc lập hơn, trong khi những điều tốt đẹp của xã
hội sẽ được duy trì và xã hội sẽ càng trở nên minh bạch
hơn. Báo chí từng được xã hội tôn vinh vì đăng tải tin
nóng, mới, sốt dẻo nhờ vào công cụ truyền tải độc
quyền, nhưng giờ đây, công chúng đang sở hữu những công cụ
đó và buộc báo chí đang tìm cách bắt kịp được với thế
hệ người tiêu dùng đang quay sang sử dụng công cụ kỹ thuật
số và di động. Công chúng không quan tâm ai xuất bản tin
(thường là lời đồn chưa được kiểm chứng) đầu tiên. Họ
muốn có tin tức có mặt ở khắp mọi nơi, mọi lúc.

Dù thông tin dễ tiếp cận hơn nhờ Internet và mạng xã hội,
nhưng công việc đưa tin và báo chí không hề dễ dàng hơn hay
kém quan trọng hơn, như nhận định của tổng biên tập trang
techli.com, Caryn Tomer trong bài <i>"Social media and how it is changing
journalism"</i> (Truyền thông xã hội và những thay đổi nó
tạo ra với báo chí). Báo chí vẫn có những vị trí chưa có
thế lực nào thay thế khi nhu cầu của công chúng vẫn cần
thông tin có giá trị để họ tự đưa ra quyết định. Truyền
thông xã hội và mỗi cá nhân có thể biết, chia sẻ dữ kiện
thực tế, nhưng vai trò của báo chí là cung cấp tin tức không
thiên kiến đặt vào bối cảnh, cung cấp góc nhìn đa chiều và
có sự chính xác cao.

Theo một nghiên cứu gần đây của công ty nghiên cứu thị
trường Ireland <i>NewsWhip</i> về 50 nhà xuất bản trên mạng, BBC
có số lượt share bài viết trên Twitter nhiều nhất thế giới,
với hơn 2 triệu lượt/tháng. Trong số 5 nhà xuất bản đứng
đầu trên Facebook vào tháng 8.2013, có 3 nhà xuất bản chỉ có
sản phẩm trên mạng là BuzzFeed, the Huffington Post và Upworthy. <a
href="http://www.newswhip.com/">NewsWhip</a> nhận định: "Tất cả
đều tập trung vào tạo ra các sản phẩm có nội dung dễ dàng
chia sẻ trên mạng (share-friendly content), và đúng là họ tạo ra
nội dung chia sẻ được và được chia sẻ."

Chia sẻ trên mạng xã hội đang là xu hướng quan trọng. Mạng
xã hội giúp quảng bá thông tin nhưng <strong>Nội dung vẫn là
Vua</strong> (Content is King). Nếu nội dung không hay, không chính
xác, không khách quan và đáp ứng kỳ vọng của xã hội thì
cũng không thể dùng các công cụ mạng xã hội để quảng bá
được.

Nếu tính tới tháng 9.2012, NewsWhip đo lường được 44,28
triệu lượt tương tác trên Facebook (<i>like, share và comment</i>)
đối với 50 nhà xuất bản hàng đầu thế giới, thì đến
tháng 8.2013, con số này là 117,5 triệu lượt đối với số nhà
xuất bản đó, tăng 165% trong vòng 12 tháng.

Truyền thông xã hội đang buộc báo chí phải thay đổi để
giữ độc giả và giữ vị trí của mình. Với khả năng đưa
tin, chia sẻ, thu hút, tìm kiếm thông tin nhanh chóng, truyền
thông xã hội đang giữ tỉ số 1-0 với báo chí truyền thống
nếu chỉ xét về tính tốc độ. Nhưng báo chí vẫn có chỗ
đứng quan trọng của mình, nếu duy trì được chất lượng,
và kết hợp được những ưu việt mà truyền thông xã hội
đem lại để tăng cường sức mạnh cho mình. GS Geneva Overholser
của trường báo chí USC Annenberg (Mỹ) trong bài viết <i>"What
is Journalism Place in Social Media?" </i>(Chỗ của báo chí trong
truyền thông xã hội là gì?) nhận định: Nếu quan tâm của
chúng ta chỉ là làm thế nào sử dụng mạng xã hội như một
"công cụ" cho báo chí, chúng ta có nguy cơ bị kéo lùi lại
đằng sau. Truyền thông xã hội không chỉ là những công cụ
có quy mô lớn, buộc chúng ta phải trực tiếp tham gia và sử
dụng. Điều cần chú ý hơn là làm thế nào báo chí thực
hiện vai trò đem lại những giá trị báo chí thực sự (mang
những giá trị được phổ quát được thế giới công nhận)
vào lãnh thổ rộng lớn của truyền thông xã hội. Ý của bà
là đưa ra một đòi hỏi ngược lại: Không để truyền thông
xã hội lấn lướt báo chí, mà báo chí, với những nội dung
chuyên biệt, cần thiết cho độc giả <i>(must-read content</i>)
tìm cách để có sự trợ giúp từ truyền thông xã hội, nương
theo sức mạnh của truyền thông xã hội để tăng cường sức
mạnh cho mình. Trong bối cảnh đó, mỗi nhà báo phải liên tục
tìm ra những cách thích nghi và ứng xử phù hợp với mục tiêu
mà họ đặt ra cho nghề nghiệp và cuộc sống.


Đây là phần 3 và cũng là phần cuối cùng của bài viết
Truyền thông xã hội và báo chí. Đọc phần 1 <a
href="https://danluan.org/tin-tuc/20131024/khong-loan-truyen-thong-mang-xa-hoi-va-bao-chi-phan-1">ở
đây</a>, phần 2 <a
href="https://danluan.org/tin-tuc/20131024/khong-loan-truyen-thong-mang-xa-hoi-va-bao-chi-phan-2">ở
đây</a>.

<strong>Khổng Loan</strong>

TÀI LIỆU THAM KHẢO

<ol> <li><a href="http://www.pbs.org/mediashift/author/ahermida/">Alfred
Hermida</a>. How to Teach Social Media in Journalism Schools. <a
href="http://www.pbs.org/mediashift/2010/08/how-to-teach-social-media-in-journalism-schools242/">http://www.pbs.org/mediashift/2010/08/how-to-teach-social-media-in-journalism-schools242/</a>.
Web. 16.10.2013</li> <li><a
href="http://www.holdthefrontpage.co.uk/author/nctjstaff/">NCTJStaff</a>.
Training Matters: Top 5 social media skills for journalists. <a
href="http://www.holdthefrontpage.co.uk/2013/news/training-matters-top-5-social-media-skills-for-journalists/">http://www.holdthefrontpage.co.uk/2013/news/training-matters-top-5-social-media-skills-for-journalists/</a>.
Web. 16.10.2013</li> <li>Melissa Ludtke. Let's talk journalism and social
media (2009). <a
href="http://www.nieman.harvard.edu/reports/issue/100058/Fall-2009.aspx">http://www.nieman.harvard.edu/reports/issue/100058/Fall-2009.aspx</a>.
Web. 16.10.2013</li> <li>Phạm Thế Quang Huy. Việt Nam dẫn đầu khu
vực về lượng người dùng Internet. <a
href="http://dantri.com.vn/suc-manh-so/viet-nam-dan-dau-khu-vuc-ve-luong-nguoi-dung-internet-767501.htm">http://dantri.com.vn/suc-manh-so/viet-nam-dan-dau-khu-vuc-ve-luong-nguoi-dung-internet-767501.htm</a>.
Web. 16.10.2013</li> <li><a
href="http://blog.newswhip.com/index.php/author/admin">Paul Quigley</a>. <a
href="http://blog.newswhip.com/index.php/2013/09/social-publishers">Top
Social Publishers August 2013: Sharing way up for all publishers, and
BuzzFeed on Top</a>. <a
href="http://blog.newswhip.com/index.php/2013/09/social-publishers.%20Web.%2016.10.2013">http://blog.newswhip.com/index.php/2013/09/social-publishers.
Web. 16.10.2013</a></li> <li>Rob Manker. Newsweek's history. <a
href="http://articles.chicagotribune.com/2012-10-19/news/ct-talk-newsweek-history-1019-20121019_1_sidney-harman-newsweek-com-washington-post">http://articles.chicagotribune.com/2012-10-19/news/ct-talk-newsweek-history-1019-20121019_1_sidney-harman-newsweek-com-washington-post</a>.
Web. 16.10.2013</li> <li>Sue Greenwood. Why all would-be journalists need to
blog. <a
href="http://www.journalism.co.uk/news-commentary/-why-all-would-be-journalists-need-to-blog-/s6/a553119/">http://www.journalism.co.uk/news-commentary/-why-all-would-be-journalists-need-to-blog-/s6/a553119/</a>.
Web. 19.10.2013</li> <li><a
href="http://www.huffingtonpost.com/wait-but-why">Wait But Why</a>. 7 Ways to
Be Insufferable on Facebook. <a
href="http://www.huffingtonpost.com/wait-but-why/annoying-facebook-behavior_b_4081038.html">http://www.huffingtonpost.com/wait-but-why/annoying-facebook-behavior_b_4081038.html</a>.
Web. 16.10.2013</li> <li><a href="http://twitter.com/woodylewis"
target="_blank">Woody Lewis</a>. Social Journalism: Past, Present, and
Future. <a
href="http://mashable.com/2009/04/07/social-journalism/">http://mashable.com/2009/04/07/social-journalism/</a>.
Web. 16.10.2013</li>





***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20131024/khong-loan-truyen-thong-mang-xa-hoi-va-bao-chi-phan-3),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét